Katalog

SİHÎRLİDEGNEK r Xsin K i t a p l a r Hazırlayan: Nilay Yilmaz duşunuyor O yuzden okuloncesı done mı de kapsamayan kapsadığı alanlarda da pcdago]ik eksıklıkler barındıran "tc mei eser" lıstelctı vermenın bır 1,0/um olmadığına \e bu lıstelerın OKUMA PROGRAMLARI ve yaklaşım bırlıgı oluşturmadan bır ışe yaıamayacağına ınanıyoı Sıhıılı Dcğnek sadece annc babalara ve egıtımcılcre yonclık rehbct kıtaplaıın de ğıl, okuloncesı donem ıçın yazılmış masal ve oyku kıtaplarının da çoğalmasını dılı yor Fğıtım vc oğretım surecının okula başlamadan çok once başladığına egıtı mın bııbııını ı/leycn bır yaklaşımla ve tu tarlılıkla sunıılınası gcrektığıne ınanıyor Bunun ıçm okuloncesı eğıtım ıçın çalışan vc duşunen heıkese pırıltılar gonderı yor • tanınan Prof Dr Nılufer Tuncer'ın adı, hem mctındc ıkı kez hcm de Kaynak ça'da Nılufer Gole' olarak gcçıyor Oy sa Proi Nılufer Gole, sosyologdur lbra hım Kıbnslı, Nılufer Tuncer ın kıtabın dan soz ederken ve de Kaynakça sına cklcrken kıtabın ustundckı yazar adını gormemış mıdır* Ya/ar adı yanhşlaıı başka eserlerdcn so/ edılırken de kaışımıza cıkmakta "Kuçuk Kadınlar 'ın yazarı 11 Malot değıl Louı sa May Alcott'tur (s 7 paragraf 4), He ıdı'nın ya/arı Eleanor Porter dcğıl, Jo hanna Spvrı dır (> 27 ılk paragraf) Ya s /arlarla ılgılı vanlış bılgı orneklerıne Çız gı Roman konusunda adı geçen Wıllıam I logarth ın Alman değıl Ingılız olduğunu cklcdıkten sonıa çok sayıdakı dızgı vanlışının bırkaçına değınelım Ro usseau (s 4 son paragraf ve s 5 ılk parag laf) Herbert (s 5 paragrat 3), Hawthor ne (s 6 ılk paragraf) Crıısoe (s 27 ılk pa ragraf), Lnıse (s 16 ıkıncı paragraf), ( hrıstıan (s 56, başlık), Jonathan (s 143, paragraf 2) vb Kaynakcası ıle bırlıkte toplam 352 sayfa lık bu çalışma, zaman /aman çok ayrıntı ya gırıp yetışkın edebıyatımızı da kapsar ken ne yazık kı bırçok yerde okuloncesı çocukluk donemıne yeterınce yer verme mıştır Orneğın, okuloncesı çocuk kıtap ları arasında onemlı vc çok ışlevsel bır tur olan Resımlı Kıtap ele alınan turler arasında (Bolum III) yoktur Bıyografı lerden soz edılırken (s 199 208) yetışkın edebıyatından bıyografı oıneklcrı bıle sı ralanmış ama okuloncesı çotuklar ıçın hazıılanmış olan bıyograhler yok sayıl mıştır Aynı eksıklık şıır konusunda da gorul mektcdır Hele masal okuma ve anlatma nın yalnı/ca ılkoğretım oğrencılerı duze yınde ele alınması, okuloncesı çocuk edebıyatı açısından onemlı bu eksıklıktır 1980 sonrası 1 urk Çocuk Edebıyatı'nın gelışmesınde de (s. 1620) okuloncesı ayrı Anaokulu ve Kreş tçin Anne Baba Rehberi Ayşc Guner, Optımıst Yayınları, 2005 165Sayra Çouığunuzun okulontesı surecınde kaışılaştığınız tıını soıunlar' althaşlığı olan kıtap annc babalata ıthber olmak amauyla ya/ılmış Psıkolog Ayşe Guneı okuloncesı donemde yaşanılan zorluklar dan yola çikıyor sıklıkla karşılaşılan so rıınlara soru ve cevaplarla çozum onerı lcrınde bulunuyor Ulkcnıız Okuloncesı Eğıtımıne Genel Bır Bakış' "Ucretler", "Çalışma Saatlerı ve Iatıller' "Okula Başlatna Yaşı", ' Okul Atayı^ı ve hızıksel Gorunum", "Okula llk Alışma Doncmı",' Beslcnme, Bakıni ve luvalet Eğıtımı", Sağhk ve Uy ku ', "Eğıtım , "Servıs Gezıler ve Yıl so nu Gosterılerı" adlı bolumlerden oluşan kıtabın sorunlaıa "onerıler" ve "payla şımlar" bolumlen de var Okuloncesı eğıtımın çocuğun daha son rakı eğıtım ve oğretım sureune onemlı bu etkısı oldıığunun yenı yenı anlaşıldığı ulkemızde kreşlerde ve anaokullarında uygulanacak eğıtım pıogramlaıına ve burada yaşanan sorunlara yaklaşımlar çok onemlı Bu alanda çalışan eğıtımcıle rın ve yonetıulerın, çocuklarını bu ku rumlara teslım eden anne ve babalann yaşanılan doneme ve çağın ıhtıyaçlarına gore değışmekte olan çocıık tıplenne uy gun yaklaşım bıçımlerı oluşturmalan gc rektığını bılıyoru? Sıhırlı Değnek, bu doncmın algılarına uygun olarak hazırla nan kavram kıtaplarının dışında, okulon cesı doneme uygun ozgun masallara ve oykulere rastlamanın çok zor olduğunu KONUK SİHİRÜ DEĞNEK Serpil Ural (Yazar, çızer) tbrahım Kıbrıslı nın "Uygulamalı Çocuk Edebıyatı", eksiklerı ve yanlışlarıyla akla şu sorııyu getırıyor Kıtap mı, taslak mP Hıç olmaması ıçın çaba sarf edılse de, ya yınlanmış kıtaplarda bırkaç dızgı yanlışı nın bıılunması kabul edılebılır ama bılgı yanlışı uzennde durulması ve soıgulan ması gereken bır duııımdur Hele de soz konusu bır kavnak kıtap ısc Ibrarum Kıbıısh'nın yazdığı ve hylul Ya yınevı tarafından yayımlanan "Uygula malı Çocuk Ldebıyatı" çeşıtlı yanlışlar vc eksık bılgılerle dolu O kadar kı akla, "Bu bu kıtap taslağıyken hıç elden gec meden, duzeltmelerı yapılıp eksiklerı gıderılmeden yanlışlıkla mı yayımlanarak ortaya cıkmış''" şorusu gelıyor Orneğın çızgı roman konusundakı çalışmalanyla bır donem olarak belırtılmedığınden (hatta 'okulontesı' sozcuğu hıç geçme dığınden), metınde bu donemdckı ço cuklar ıçın yazılmış bazı kıtapların bu donem ıçın ya/an bazı yazar ve yalnızca bu donem ıçın yayın yapan bazı yayıncı ların adlaıının geçmesıne karşın neyın ne olduğunu anlamak ancak çocuk edebıya tını çok ıyı bılenler ıçın mumkun olabılecektıı Kıbrıslı nın Uvgulamalı Çocuk Edcbı yatı"nın Bılımsel Kıtaplar bolumundc ıse, bu tur kıtapların ozellıklerı sıralanıı ken çok gereklı bır ozcllık olan 'guncel lık" go/ ardı edılmıştır Lksık vc yanlışla rının yanı sııa kıtabın kaynakcası akıl ka rıştırıcı ve kolay anlaşılma/ bır dıırumda dır Bunun nedenı ya/arın oınck olarak aldığı metınlcrlc araştırma aşamasında başvurduğu kaynaklaıı tek bır alfabetık lıste olarak du/enlemış olmasıdu Ayrıca bırçok bolumde kullanılan kaynaklar ya eksıktır ya da hıç belırtılmemıştır Orne ğın 141 144 saytalar arasında tek bır kaynak belırtılmıştır, fakat butun bu bıl gılerın yazara aıt olmadığı açikça gorul mektedır Aynı durum Çızgı Kıtaplarla ıl gılı bolumde (s 234 239) de vaıdır ve bu bolum ıçın hıç kaynak gosterılmemıştır Kaynak kıtap hazırlarken yalnızca ıyı nı yet yetmez Kapsamlı bır araştırma ve her aşamada tıtızlık çok onemlıdır Ha zırlanmasının da, yayımlanmasının da aceleye geldığı, bır kıtap yazma ve yayım lamada gereken tıtızlıkten yoksun kaldığı açikça gorulen tbrahım Kıbrıslı'nın "Uygulamalı Çocuk Edebıyatı", yayın aşamasında dıl edıtorluğunun yanı sıra konu edıtorluğunun de gercklılığını goz ler onune sermektedır Yenı kuşaklara çocuk edebıyatımızı tanıtmayı amaçlayan bır kıtabın bu ka dar çok yanlış ve eksık ıçermesının, ne yazık kı, boylesı kaynak kıtap hazırlaya cak olanlaıa uyarıcı bır kotu ornek ol maktan başka olumlu yonu yoktur Çun ku bu çalışmanın, taslak aşamasından oteye geçememış olduğu açikça gorul mektedır • Sihîrli Seminerier / Kongreler * Çocuk ve Gençlik Yazınında Muzaffer tzgu Sempozyumu (1921 Ekim) Eskışehır Osmangazı Unıversıtesı, Fcn Edebıyat Fakultesı Turk Dılı ve Edebıya tı Bolumu ve Karşılaştırmalı Edebıyat Bolumu'nun duzenledığı sempozyumda buluşalım http //wwwogu edu tr/~komparatıs tık/Salonunda gerçekleştırılecektır. * Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu (1112 Kasım) ( ahıt Uçuk'un anısına "Okuloncesı" Donem, Çocuk Yazını ve Eleştırı, Çevırı Çocuk Edebıyatı Çocuk Tıyatrosu, Gençlık Edebıyatı ve Eleştırı Marmara Eğıtım Kurumları'nda buluşalım Ayrıntılı bılgı ıçın http //www mek kl2 tr * "1. Uluslararası Alternatif Eğitim" Sempozyumu (2627 Kasım) Alternatif eğıtıme yonelık ılgının tartışma zemını Ozgur Okullar, Demokratık Okullar, Açık Okullar Montessorı Okul ları, Waldorf Okulları Ev Eğıtımı, Halk Eğıtımı gıbı eğıtım hareketlerı Ayrın tıh bılgı ıçın 0216 317 89 28/ w w a l ternatıfegıtım org SİHİRLİ DEĞNEK 100 TEMEL ESER'E DOKUNUYOR... SERBESTKÜRS0 "lOOTemelEser" Hangi temel? Hangi eser? Hangi eser hangi temele değer? MFB ılkoğıetım oğrencılerı ıçın hazırlanan 10(1 Temel Eser'ı açıkladı Bu eserlerı seçerken ' temel" kavramı ıçın hangi "olçutler' dıkkate alınmıştır''1 langı yazın turlerı bu seçkıye gırmış ya da gıre memihtır'' Zaman ıçınde değışen eğıtım oğretım yontemleu, mufredat programlaıı gelışım psıkolo)isı yakla!}imları ve 'çocu ğa gore lık (yaş donemıne uygun algı ve kavıam bılgısı dıl bılgısı, psıkolo|isı, ya şam biçimı, beklentılerı vs) dıkkate alın mış mıdır? "OKUMA PROGRAMI" ol madan yapılan, dağıtılan lısteler bır ışe ya rayacak mıdır' 100 Temel Eser uygula masının temellerı ne kadar sağlamdır? Seıbest Kursu, 7'den 70'e herkesın duşje rını ve du^uncelerını beklıyor Prof. Dr. Bülent Yılmaz Hautttpı Untv Ognlım Uyesı 100 Temel Eser Projesı'nın tartı^ılabılecek eğıtımscl sıyasal, ders programlan, tlers ış leme yontcmlerı lıstenın nıtelığı vb bır çok boyutu soz konusudur ku^kusuz An cak, cıddıyetle dıkkate alınması ve duyarlı olunması gcrekcn ıkı nokta daha bulun maktadır Bunlar, sozu edılen projenm (ya da benzer projelerın) başanya ulaşması ıçın altyapı nıtelığı de taşıvan ' kutuphane" ve 'oğretmen" oğclerıdır lOOeserlıkmu kemmel bır lıste de olu^tıırulsa amaç orta ya konan bır projenın başarısı ıse, altyapı koşulları ha/ırlanmak /orundadır Aksı takdırde, pro)e, ılgılı kurumun etkınlıkler bstesınde ver alan bır başlıktan ote anlam taşıyama/ 100 Temel Lser Pro)esı ıçın, ka nrmca doğru amaç "belırlenen bu eserle rın belırlenen eğıtım aralığındakı oğrencı lere okutulmasını sağlamak' olmalıdır Bır lıste yapmanın boyle bır çabanın ancak bır parçası olabıleceğı unutulmamalıdır Sozu edılen amacın gerçekleştırılcbılmesı ıçın bu eserlerı okumuş hatta bu proje ıçın ye nıden okumuş "oğretmen ' ıle bu eserlerı okuldakı oğrencderıne odunç verecek ış levsel bu "okul kutuphanesı", sağlanması gereken son derece onemlı unsurlardır Eseılerı okumuş, sındırmış, tadını almış bır oğretmenın bu eserlerı okutmak adına oğrencılerını motıvc etme ve bu konuda yaratıcı etkınlıklerde bulunma ısteğı ve gu cu ıle bu eserlerı okumadan, oğrencılerını pıojeden sadece haberdar eden, arada da okuyup okumadıklarını soran oğretmenın ıstek ve gucu çok farklı olacaktır Pro|enın yaşama geçırıknesınde bırıncı derecede ro lu olan kışı oğretmendır Oğretmenın bu rolu yerıne getırebılmesı ıse bu eserlerı on celıkle kendısının okumasını gerektirmektedır Ayrıca, oğretmenın, oğrencılerınde bu cserlere ılışkın eleştırel okuma becensı gehştırecek etkınlıklerde bıılunması ıçın de sozu edılen eserlerı okumaM zorunlu dur Oğrencılerın eleştırel okuma çerçeve sınde tartışmaya çalıştığı bır eserı oğretme nın okumamış olması hıç uygun bır du rum değıldır 100 Temel Eser'ı butun oğ rencılenn satm almasını ıstemek ve bekle mek hem gerçekçı, hem doğru hem de gereldı değıldır Oğrencılere bu eserlen odunç vererek sağlayacak bırım, okul ku tuphanesıdır Ancak 1 urkıye'de var olan okulların ancak yaklaşık yuzde 10'unun (kâğıt uzennde) bır kutuphanesı olduğu bılınmcktedır Turk Mıllı Eğıtımı'nın bu tur pro]elerden once okuma alışkanlığı ıle ılgıb asıl çozumlemesı gereken temel so runlardan başhcası "kutuphane' sorunu dur Işlevsel kutuphanesı olmayan okullar sıstemı, açıkçası, 'ezbercı" eğıtımın gos tergesıdır Kıtap okuma ıle kutuphane kullanma ılışkısı "klasık", yanı, herkesın kabul ettığı ve bılımsel olarak ortaya kon muş bır ılışkıdır Okuma alışkanlığı çerçe vesındc pro)e gelıştırılırkcn ve uygulanır ken bu gerçek go/den kaçırılmamalıdır Kısaca, 100 Iemel Eser ıçın oğretmen ve kutuphane unsurları ıçın gereklı koşullar sağlanmadan pro)enın başarıya ulaşması olanaklı gorunmcmektedır + Nilay Yılmaz Kurtuluş Deresi Cad. No: 47 Bilgi Universitesi, Dolapdere/lstanbul [email protected] Tel: 0212236 78 42 SAYFA 26 C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 8 18