Katalog

Ahmet Say ünlü ansiklopedisini yeniden yazdı 'Müzik Ansiklopedisi' yeniden... mın geç saatine kadar bilgisayarıyla baş başa olan bir yazarın gözünde hinlerce sayfa yazmak hiç de zor değildir. îşten kaçmak bir yana, işi genisletmek, daha çok bilgi aktarmak tutkusunda olan yazarımız, ansiklopedide yer alan "resim altı" yazılan yoluyla da maddelere katktda bulunmuştur. Ahmet Say'ın Müzik Ansiklopedisi'ni irdeleyici bir gö'zle ele alarak tanümak için sorulacak çok soru var. Genelden özele doğru, sorulardan da bir seçme yapmak gerekiyordu. îste onlardan seçtiklerimiz ve yanıtları. n Oktay AKKAYA eden Müzik Ansiklopedisi? Bır müzik ansıklopedisinin tilevı nclerdır? Ansiklopediler "Aydınlanma'nın el altında bulunan somut örnekleridir. Özellikle "alan sözlükleri" ya da "alan ansiklopedileri", okurun öğrenmek istediği konuları sistematik biçimde ayrıntılarıyla sergiler. Müzik ansıklopedisinin ana konularına nasıl bir sınıflandırma perspektifinden baktınız' Müzikoloji biliminın genel sınıflandırması, müzik türleri ve çeşitlerinden yola çıkar. Temel özellikleriylc tarih içinde üç tür müzik var olmuştur: I lalk miiziği, klasik müzik, popüler müzik. Ansiklopedinin içeriğini bu sacayağı üzerine oturtmak gerekiyordu. Söz konusu üç ana tür, kendı ıçınde alt türlere ve çesıllere ayrılmıyor mu? Ayrılıyor. Müzik "uluslararası" ve "ulusal" olarak iki alt türc ayrılır. Onlann "dinsel" ve "din dişı" gibi çcşitleri vardır. Stil ve iormları (müzik biçimlerini) bu genel şema behrler. Ansiklopedimde bu şemanın dökümünü vermeye çalıştım. Aslında bütün ülkelerin ansiklopedileri, kapsam açısından uluslararası standart bilgilerin belirlediği ortak özellikler, benzerlikler taşır. Dolayısıyla içerikleri genel olarak bir model olu^turur. Şu farkla ki "ulusal müzik"lerin kcndi orijinalitesini yansıtan ayırt edici özellikleri vardır. Bizim müziğimiz, "Geleneksel" ve "Çağdaş" olmak üzere ikiye ayrılır. Geleneksel müziklerimiz (halk müziği ve divan müziğimiz), çok zengin etnomüzikolojik gereçler sergiler. Türkiye'de yayımlanan bir müzik ansiklopedisinin bu geleneksel gereci ayrıntılı biçimde vermcsi gerektiğine inanıyordum. Popüler müzik çcsıtleri de genış biçimde yer altyor . Rock toplulukları, Latin dans müzığı formları, popüler müzik sarkıaları ve benzerlerı Popüler müzikler, sanıldığı gibi son yüzyılın ürünü değildir. Bu tür müzikler her çağda yer almıştır. llkçağın Mısır uygarlığındaki kabartmalarda firavunları eğlendirmek amacıyla çalgıcılar, şarkıcılar ve dansçıların resmedildiğini görüyoruz. Antik Yunan'ın şenlik müzikleri de "eğlence" özellikliydi, dönemin "popüler" müzikleriydi. "Eğlence" sosyolojik bir olgudur, dolayısıyla eğlence müzigi her çağda geçerliğıni sürdürmüştür. 20'nci yüzyılda popüler müziklerin uluslararası yaygınlık kazanması ise özünde N ELeşTtrî/inceLeme Deneme öDüLLerî 19 Aıalık 2002'deyitırdıgımız Memet Fuat'ın anısına dtuenlenen "Memet Fuat Ödüllen"nin ıkinclsi buyıl gerçekleştlrilecek. Yaşamı boyunca denemelen. eleştlrllerl, ınceleme ve araştırmalarmınyam sıra, yayımladıgı dergıler veyonetılgıyayınevlerindeözenllvetıtızyayıncılık ilkelerıyle örnek bır edebıyat adaını olan Memet Fual'ın anısını yaşatmak ıçln düzenlenen ödüller, cleştırı/ıncelcme, deneme veyayıtıeılık alan larmdakı çalışmaları destekleme. yureldendırme ve başarıları odullendırme amaeını taşıyor "Eleştlrl/lnceleme". "Deneme" ve "Yayıncılık" alanlannda ayrı ayrı verilcn odüller Için adaylar kendllcri başvurabllecekleri glbi başka klşi, kıırum ve kuruluşlar da aday blldirebılırler. "Eleştıri/Inceleme" ve "Deneme" odüllerlne başvurmak ıçın kltap olarak basılmışyapıtın 8 nüshahinın Memet Fuat Ödullen Sekreterllği'ne gönderılmestgerckır Basılıyapıtlann yanı sıra, lısiitıs, lisansustu ve doktora tezlerl de ödule aday olabtlır "Yayıncılık ödulu"ne, örnek bıreditörlük çalışması. ozgün blrkıtapya da kıtap dızihi, ba^anlı veyararlıbıryaymevletkınllgı.yepyembırtasarım, kusursu7 blrcevırl, vb gıbi Türk edebıyalına katkı saglayan bır yayıncılık verımıyle aday olunablllr ya da aday gösterılebılır Memet l'uat Udullen ı\m. 1 1' kım .4004 3ı Arahk 2005 tarlhlert arasında yayımlanan yapıtlar ve yayıncılık çalışmaları aday olabiltr. Adaylık ıçin son başvuru tanhi 10 Ocak 2006'dır "Eleştirl/Inceleme Odülü" lstanbul Bılgl UnlversttesiYayınlan, "Denemeödlilü" IseAdam Yayınları tarafından verılmektedır Ödullerln lutarı, ayrı ayrı 5 000 YTL'dır "Yayıncılık Ödülu"nu kazanan çalışma lse bir heykelcllde degerlendlrilır Seçıcl Kurul' Cevat Çapan, Eray Canberk. Konur Ertop. Nurdan Cürbtlek. Uğur Kökden. Hasan Kuruya7irı, YurdanurSalman'dan oluşur Ödıll torenı ve anma gunü Memet Fuat'ın 80 dogumgunuolan 16 Şubat 2006'da gereekleştırılecektir. YaYincıiiK Odül Yönetmeltgl, Katılma Koşulları ve ayrıntıh bılgı ıçlnMemet Fuat Ödülleri Sekreteryası Aydın Sokak. No 3 Alluııuade 34662 tstanbu) Tel oi.ii88 6 i 6 3 Fak» 0^164283889 www.memetfuat com e nıaıl tleti^memetfuat cıım azar ve müzik eleştirmenimiz Ahmet Say, 1990'U yıllarda yayımlamaya başladıgı temel müzik kitaplan dizisine dev bir eser daha ekledi: Üç ciltte topladıgı 2000 sayfayı aşkın Müzik Ansiklopedisi, müziğin bütün bilgi dallannı, tür, çeşit ve stülerini kapsıyor. Yaklaşık 10,000 madde ve 3,000 resmi içeren ansiklopedi, Türkiye'de müzik alanında günümüze kadar yaytmlanmış en genis sistematik çalısma özelliğinde. Avrupa ülkelerindeki benzerlerinden aşağı kalmayan Say'ın bu çalışması, çağdaş kültürümüzü yansıtan kitaplığımıza ciddi bir katkıdır. Dostum Ahmet Say'ın Müzik Ansiklopedisi'yle ilgiliyoğun çalışma sürecini yakından izlediğimi söyleyebilirim. Kendisi bu serüvenin 34 yıl sürdüğünü söylüyor. Bence 34 yılyalnızca yazım aşamasıdır. Kaynak toplama, kaynaklan karşılaştırma, seçme, değerlendirme gibi yurtdışında da sürdürdüğü hazırlık çalışmalannın birkaç yıl aldığını düşünüyorum. tlginç bir noktayı daha belirtmeliyim: Say, uzun yıllar sürebilecek bir çalışmayı birkaç yıla sıgdıran bir üretkenliğin ender görülen örnek kisilerindendir. Olağandışı bir çalısma disipliniyle sabahın er saatinden akşa y