Katalog

Osman Şahin'in kaleminden Yaşar Kemal Geni nehrin akısı Osman Şahin'in Yaşar Kemai'ie ilgili çalışmasını okumadan önce kitabın arka kapağında yazdıklarına kulak vermek gerekir. "Ben bu yörelerin çocuğuyum.oralara aitim" diyor Şahin. Bu boyutuyla şahin salt en şanslı Yaşar Kemal okuyucusu değil aynı zamanda en yetkin Yaşar Kemal anlatıcısıdır. Dilinin diline çalması önemlidir. "I Abdullah TEKİN c zaman söz Yaşar Kemal'den açılsa "Akçasaz'ın Ağaları" aklıma gclir ve " Yusufçuk YusuP'ıın başında yer alan " O iyi insanlar o güzel atlara bindilcr gittiler' cümlesini anıms>arım. Homeros'un destanlarında da bu tür güzel insanların geniş kannlı teknelere binip gittikleri görülür. Anadolu'nun güzel üısanları böyle böyle azaldı mı bilinmez. Bilinen güzel insanlar azaldıkça doğanın da bundan nasibini aldığı..Osman Şahin'in anlatımıyla "Bu aşırı kirlilik en çok incir ağaçlannı vurdu. Sütlü ağaçlar oldukları için eskisi kadar bol yemiş vcremez oldular.Tarladaki kurtçuklarla, beyaz sineği börtü böceği yok etnıek için yapılan aşırı ilaçlama havadan karadan toprağın rahmine her yıl sıkılan tonlarca göktaşı ile zehir Çukurova'yı öldürdü. 'l'onlarca zehir ve ilaçlama, toprağın yüzündeki otta, yaprakta yaşayan milyonlarca arıyı, kelebeği, karıncayı solucanı öldürdü. Onlar ölünce, onlarla beslenerek yaşamlarını sürdürmeye çalışan yılan, kurbağa, leylek, şahin atmaca ve kartalların sonu geldi. Ilk yaratılış gününden beri doğada var olan beslenme halkaları koptu. Yaşam zinciri dağılınca doğa da topallamaya başladı." (s.9) Kirlenen salt doğa değil elbet. Medyanın akıttığı kirlilik topîumu vurmaya başladı. insanlar ve değer yargıları kirlendi.. göndermiş, işkenceler tattırmış bir ulusun evlatlanyız. Ama hiç değilse şimdi doludizgin akan "Geniş Bir Nehir" olduğunu anlayıp sevgiler sunmalı, onıı onurlandırmalıyız. Bu nedenle Osman Şahin'in bu çalışmayla hepimizin adına soylu bir görevi üstlenip yerinc getirdiğine inanıyoruz. bu soruya yanıt vermek olası aslında. "Çakırcalı Efe", "Zulmün Artsın" örnekleri Ince Memed'in varlığını anlatmaya yeter. Şahin'in dediği gibi "Dünya yaratılalı beri bu böyledir.Bu haksızlıklar sürdüğü sürece Ince Memed'lerin yazılması da sürecektir ve hiç bitmeyecektir. Dünün Abdi Ağaları çoktan don değiştirdiler. Onların torunları günümüzün hortumculanna dönüştü.Bu böyle sürdükçe Ince Memed'ler de var olacaktır."(s.l7) Keşke bu ortamlar olmasaydı, bu böyle sürmeseydi de Yaşar Kemal, Çakırcalı Efe'yi, Ince Memed'i, Zulmün Artsın'j N yazmayıp Anadolu'nun türküleriyle ilgilenseydi salt. Ki o zaten böyle bir geleneğin ortasında yaşayıp Anadolu kültürünün izlerini sürüp ortaya çıkarmış bir insandır. Bu nedenle Şahin'in çahşması bu boyutuyla da ayrı bir önem kazanmaktadır. 5 Haziran tarihinde Ispanya'nın Endülüs diye adlandınlan bölgesindeydim. Bu bölgedeki Granada eyaletine bağlı Fuente Vaqueros Köyü'nde ünlü Ispanyol şairi Federiko Garcia Lorka'nın 106'cı doğum gününde, onun şimdi müze olan evindeydim. Müzenin karşısına Lorca ti yatrosu yapılmış. Köyün her tarafına afişler yapıştırılmış. Lorca 1936 yılında Franco yanlısı faşistler tarafından kurşunlanarak öldürüldü. Yirminci yüzyılın yetiştirdiği bu büyük ozanın evinde bizdeki bu soy sanatçıların yaşarken onıirlandırılmaları, ödüJlendirilmcleri gferekir diye düşündüm. > Şahin bu düşünceyi eyleme dönüştjürme yolunda ilk adımı atmış.Hepimizin bu çabaya katkıları olmalı elbette. Yaşar Kemal ülkemizin en büyük nehirlerinden biridir. Ülkemizin onurudur. Onu yaşarken mutlu etmeliyiz. Şahin'in bu değerli kitabı ileride Yaşar Kemai'ie ilgili çalışmalar yapacak kişiler, araştırmacılar için oldukça kolaylık sağlayacak, yararlı olacaktır. Bir Ince Memed türküsüyle biri öykücü biri romancı olan bu iki güzel insana teşekkür edelim. "Deveciler bölük bölük geldiler Ak göğsümü delik delik deldiler Duvann dibinde resmim aldılar Ak kâğıt üstünde tanıyın beni."" Geniş Bir Nehrin Akışı.Yaşar Kemal/ Osman Şahın/ Can Yayınlanl Istanbul 2004/ 128 s. YAŞAR KEMAL'İN YAPITLARINDAN ÖRNEKLER Şahin'in denemesinde Yaşar Kemal 'in birçok yönü ele alınmış yapıtlarından örnekler verilmiştir. Ancak önem verilen noktalardan biri "Ince Memed" romanıyla ilgilidir. Bu konuda araştırmacı Cezmi Yurtsever'e bir yanıt vermek gereğini duyan Şahin, Yurtsever'in Yaşar Kemal'in "Kuvayı Milliyeci Remzi Bey'in anılarını dinleyerek" Ince Mcmed'i yazdığını öne sürmesinin çok çirkin olduğunu belirtiyor. Elbette Şahin bunda çok haklıdır. Dünyanın birçok köşesinde Ince Memed örneği yiğitler haksızlıklar karşısında ortaya çıkıp günümüze kadar ulaşan ün salmışlardır. Toplumsal başkaldırı (=Social protest) bağlamında yorumlanabilecek bu yaklaşımların başında Robin Hood gelir. 12. yüzyıl Ingilteresi'ndeki Normanlarla Saksonlar arasındaki kavganın bir ürünüdür Robin. Bir bunalım ortamındaki haksızlıklar eşitsizlikler çıkarmıştır onu ortaya. Bu tür toplum kahramanları dünyanın birçok yerinde vardır kuşkusuz.Âma en çok Anadolu coğrafyasında rastlanır böylelerinc.Çünkü "zulmü artıranlara" buralarda daha çok rastlanmıştır. Köroğlu bu tür kahramanlardan biridir. Bolu Beyi'nin zulmüne karşı direnmiş ve halk tarafından sevilip korunmuş kollanmıştır. Çakırcalı Mehmed Efe için de aynı şeyleri söylemck mümkün. Ömer Seyfettin'in "Yalnız Efe"si de bu soy bir yiğittir.Dadaloğlu niçin "Ferman padişahın dağlar bizimdir" demiştir acaba.. Ince Memed'in böyle bir coğrafyadan çıkıp zulme ve haksızlığa karşı direnmesi yapılanların doğal bir sonucudur. Halk, birer eşkıya olmalarına karşın bu yiğitleri destekler, korur ve sever. Kuşkusuz bu kitap Yaşar Kemal'in en görkemli, en çok sevilen ve okunan kitabı ise bunun anlamını iyi yorumlayıp değerlendirmek gerekir.. Yaşar Kemal'in kimi kitaplarının başlığını görerek de Şahane Gazeller S a h d n c (i a ı c I 1 e ı I S a lı a iM' d A /cI 1< r 2 • tttttrtt îttttttt II X II I I A 1 A Osman Şahin'in Yaşar Kemai'ie ilgili çalışmasını okumadan önce kitabın arka kapağında yazdıklarına kulak vermek gerekir. "Ben bu yörelerin çocuğuyum, oralara aitim" diyor Şahin. Bu boyutuyla Şahin salt en şanslı Yaşar Kemal okuyucusu değil aynı zamanda en yetkin Yaşar Kemal anlatıcısıdır. Dilinin diline çalması önemlidir." Yapıtlarındaki doğayı, yörcleri, ırgatları, köylüleri, yörükleri okudukça daha önce oraları görmüş yaşamışım gibi, konuşmalar akrabalarımın ağzından çıkmış gibi taze bir soluğun, taze bir dilin ses izlerini bulur, yoğun duygular yaşarım" diyor Şahin. Yaşar Kemal dünya edeOENİŞ BİR NHIKİN biyatının devlerinden biri AKIŞI olarak tanımlanmaktadır.Bu boyutuyla Yaşar Kemal ülkemizin öviinç ve ( Km.m ş.ıhııı onur duyulması gereken sanatçılarının başında gelır. Gerçi biz onıı zaman zaman mapus damlarına C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 758 Hazırlayan: İSKENDER PALA SAYFA