Katalog

nın dcyışıyle bır hakne gelış duru kendılıgınden elde edılmış otonteryan ko mıı soz konusudur Şıır, tasansında nıımları, en ıyı Lacanu "Babanın Adı" tam olarak betımlcnemeyen bır şe kavramı altında anlaşılır kılınabılır yın hale gelmcsını bekler, bu hale gelmeyı umar Ama, tum bu soyledıklerım, dog Bu etkı ve etkılenım bıçımının, daha rudan şıııın uretım/yapım surecıy oncekı donemlcrde de orneklerı vardır el le ılgılıymıs, gıbı gorunmuyor bana bet Orneğın Yahya Kemal ve Nâzım Hık Bunlar elcştırel ve yorıımsal duzc met Orneğın, neo ldasızme vakın duran ye aıt olgular Scn de bılırsın, şıır vc bu yuzden de Yah>a Kemal'e bıtışen başka bıçımde ya/ılır/yapılır Edıp Aycl'ın artık kımsemn anımsamadı O donemdı şıır dılının ya ko ğı aruzla ya/llmış şıırlerı, hadım edılme nuş ma dılının egemt nlığı altında ol nın bırorneğı olarak gorıılebılır Nâzım'ın dug'ıınu (dılın guzel lurk^mn uy şıırı de aynı şekılde 1940 kuşagınm top gun kıdlanınıı plastık guzellık ola lumcıı gcrçekçı şıırını sakatlamış, ufkıınu rak hır$ttranlayt$t) ya da dtldekt kı korcltmıştır Çunku kımse Y Kemal'm ya mı kodlamaların kısmen kullanı Ârtmet Oktay ve Selim da N Hıkmet'ın şıırının cleştırel ve yo llerl blr söyleşlde mıyla şühsıleş/ırıldığtnı bılıyoruz rumsal açıdan bır kuşatmasını \apmamış, Konuya bır de bu açtdan bakmanı 11 boyle bır çabayı ongormemıştır Verılı bu te\tm sıne yol açabılır lııluşu gosterenler olarak) çıley ı kader edın buyuk şıırı, egemen bır şıır ıdeolojısının o Dılın kışıselleşmesı sorununa geldık "Duşııncelerden şııı uıetmek" Bu ta mı$ bır keşi) ınantı da gorulmuyor Jeğtl şıırın buyukluğunu onvarsayan olçutlerıy Iioy/ece kendı kendını yok etmeye yonelık davandık Doğrusunu soylemek gerekır nımlamanın arkasındakı bazı sorıınları ay le algılayarak aşmak olanaksı/dır Aşma bırliınsttyan çtlecılığının yanıııda (kurtu rıştırmak gerekır dıyc duşunuyorum Du se şıır dılımızın anonımleşme ve burokra yolunda bır çabanın orneğı olarak Metın luş gunu geltctk) yaşamlanın Allah /an şunce ne anlama gelıyor burada > Ger tıklcşme gıbı bır sorunu oldıığu kesındır Eloğlu anılabılır Garıp şıırının soylemı, olduguna ınançtan kaynaklanan bır Mus çekte olmayanı tasarımlama olarak alı Bu I lece Cîarıp ve Toplumcu şıır ıçın ol bıçımı ve bıçemı ıçıne doğar hloğİıı, ama luman çılecılığt de var Yartrıa kadar bek dıığu kadar gıınumuzşıırııçın yorsak, sjiırın tumuyle duşıınsel (ıdcal) ol zamanla o şııı ın ışlevsızleştığı, It mek mı gerekıyor hep Şıırdc de 3 duğu soylenebılır Ya da uretılmış dıışun de kuşataı bır sorundııı Ben Kendİ adima, Ikİn }™rokratıkleşt.ğ. ve anonım celere, oıneğın "kcıluluk ınsana îçkındır" Çılecılık (ascctısm) Muslumanlıktada gunumuz ıçın dort belırgın fı ci Yeni'nin zuhur leştığı yerlcrı gormeyı başarır gıbı bır onkabulc dayanarak yazmayı kas Hmstıyanlıkta da zahıtlık ve yoksullukçu gur ayırt edıyorum Lce Ay O şıırın oykulemcscl/anlatısal luk (nııserebalısme) kavramlarıyla bağlan tedıyorsak bu olgııyu da tumuyle yadsıya han, Enıs Batur, Hılmı Yavıız ettiği yıllarda, şu betımsel ve ussal altyapısından tılıdıı vc son kertede sıvasal ıçerımlerı var mayız Mehmet Akıf'ın şıırı, buna benzer ve Ahmcd Arıf Nedcnse Edıp nu anlamış dua>ım kendını kendı sozdızı dır Zengın sınıflar arasında çılecılık çok onkabullcrcdeyaslanır Mallaıme nınZar Cansever ya da Turgut Uyar, rumdaydım: Or mını, ımgesel duzeneğını ku ender rastlanan bır tavırdır Çıleu ıçın rar Kısaca aşar Cîarıp şııı ını Atımı şiırı de ço/umleme ya da elcştırı andıgım adlar kadar etkılcyı tak siyasal, idemutluluk yarına ertelenmış bır olgudur Kendı adıma Ikıncı Ye odağımıza gore pckâlâ zıhnî olmanın dı cl olamanıışa benzemektedır olojik, kültürel, Bence, bır utopya duşuncesını ya di sıya ler Bu dort şaır sozdı/ımsel, sanatsal ölçütleri nı'nın mhııı cttığı yıllarda, şu şında ıçrek bıı şıır olarak gorıılebılır Bu sal bağlamda bır eskatologyayı gereklı kı mı anlamış dıırumdaydım rada ıkıncı sorun, "Şıır ncdır •'" sorusuna ımgesel ve anlatımsal açıdan paylaşması kaçı Ortak sıyasal, ıdcolojık, kultu lan da, mutluluğun bu ertelenmışlıgıdır bağlanır Anımsayalım Imgecı, Gerçe genç kuşaklar uzerınde belır Buradan bakıldığında şıırımın bır tur çı rel sanatsal olçutlerı paylaş gın bır baskı oluştıırmuştur nılmaz olsa da, kustucıı ya da Ustgerçekçı, Coşumcu (Rolecılık yansıttığı soylenebılır Ama benım denebılır Dıkkatlı okur, Etc her şair kendine ması kaçınılma7 olsa da, her mantık), Gelecekçı (Futurıst) Şıır , bıryıtasavvufla kurduğum bağlantılar hep nc Ayhan'a ozgu ters çevırmele ÖZgÜ İZİekler, SÖZ şaır kendine ozgu ızlekler, soz ğın tanımlama var elımızde Hangısını tergatıf oğelere gondenr, yanı Sunnî duzene rı, us dışı kullanımları, atonal cükler bulmak, cıh edeceğız • Kaldı kı, gerçekustuculuk > cukler bulmak ımgesel duze ğe değıl Batınî (heretık) duzeneğe bağlıdıze kuruluşlarını, tarıhsel du de dahıl, bu akımlar bağlamında yaptlan nek kurmak ve kımseye benimgesel düzenek dır Benım çJccılık anlayışım sureklı bı kavramlaştırmalar ve uretılen şıırlerde de zeneğe ve alt kultur pratıkle kurmak vekim 7ememekle yukumludur Salt çımde başkaldırmaya, hayırlamaya gon rıne yapılan atıfları hemen duşunce metnın yıızey ve dcrın yapılanıçenk sorıınlarıyla uğraşmak derır, ısyankârdır kısaca Şunu ı\a ckleme ayırt edebılır gunumuzun bır seye bennın bır yerınde kımıldıyordur Bu çerçeda salt bıçım sorunlarıyla uğlıyım hemen Benım dınsel bır sorunum çok şaırınde Ahmed Arıf'e zememekle vede, şıırının duşunceyle bağlantısı vardır, raşmak kadar tehlıkclıdır yok Tasavvııf oğelerınden yararlanıyor ozgu coşumuı vc hcroık oğe yükümludür. olacaktır tkııuı Yenı şıırınden sonra sam, bunu Turkıye'nın aıt oldu ğu kultur çevresının bıldık/tanı CÖLCELER SESİ ÖRTEMEZ dık ızleklerı ıle Marksıst polıtık Ama, cmperyalızmı yermck (orneğın sorunsallar arasında bır bağlan Nâzım'ın "O Duvar"ı) ya da devrımı ov tıyı daha net bıçımde kurabıl mek gıbı amaçlarla *jiır yazmayı hıç duşun mek amacıyla yapıyorum Bııra medını Hasan Huscyın'ın Kavel şıırıyle da Muslumana ozgu tevekkul benım "GolgelerSesıOrtcmez" (HerYuz anlayiijinı tersınc çevırmek kay içınde) şıırım, son kertede bır grev olgugısı var Burada, hem yoksulların sunu dışlaştırırlar Ama ıkı şıır arasında kendı durumlarını algılama hem kurgu, ımgesel/duşlcmsel duzenek, bıçım de yoksulları anlamaya yonelen vebıçem açısından buyuk fark vardır Ka seçkınlenn değerlendırme/yar vel, daha çok anlatılara ozgıı bır gudum gılama bıçımlerıne donıık ıkılı kurgu (text strategy) anlayışı yansıtır, bebır saldırı gırışımım yatıyor Sıya nım oykuleme (narratıon) tcknığım başsal, kulturcl, sanatsal duzeydc ka bır çl7gı !7İcr Cıundelık yaşamın gcr egemen konumdakı yonetım çek olaylarını, prosedııılcrını ızler Kavel zıhnıyetıne (govermentalıty) kar ve sıyasal mcsayn ıletımıne oncelık verır şı çıkıyorunı Egemen yonetım " Golgeler Sesı Orteme7" ıse sıyasaJ boyuzıhnıyetı yoksıılları, Necmı Er tıı ıçermekle ve oraya vurgu yapmakla bırdoğan'ın sozlerıyle, "Polısc ct lıkte bıreysellıge ve psıkolojık boyuta meye, duzenlemcyc, kodlamaya onem verır Şıırm alt katmanında yer alan sağlık kazandırmaya, sermayc sıyasal soylem, hıçbır şcy dcklare etmez, nın mantıgına uygun bır şckılde uretkenleştıımcyeçalıs,maktadır" (N Lı vaatte bulunmaz, umut vermez , her şey ler ıle sado mazohıst sozcuk dağarını da dogan "Turkıye'de Yoksulların Kulturel gtdımlı dılın ^ahsılestırılerek, oznel bır olumsaldır Hasan Huscyın'ın son kerte Temsıllcı ı Uzerıne", Toplum ve Bılım, sa toplumcu gerçekçı şıır yandaşlarının me kodlama halıne getırılerek ancak bır ştır de a)itasyon ve propagandaya başvurduyı89, s9, Ya/2001) tınlerınde gormemck olanaksı/dır Canse dılı yaratılabıleceğı anlayışı egemen oldu gu , benım eğretıleme ve ımgcsele yaslan ver ve Uyar'a pek ozenılmcdıgı soylene Sızde bu anlaytsın etkısı ne oldu ? Surgun dığım soylenebılır Sıırgun şıırımın, kıta bılır Belkı de onların tek ve hegemonık (1979), Surdurulen Bır Şarkıntn larıhı bıtnın duşunsel bıı katmanı var elbet son ŞİİRİN DEVRİMCİİLKESİ bır bıçım ve bıçem oluştuımamalarından (1981), Kara Bır Zamana Alınlık (198i) çozumlemede, ama üjin başında sadcce kaynaklanıyor bu Çokseslı ve çok bıçım adlı kıtaplarınızı one çtkararak konuşalım Toplumsal/sıyasal duzlemde yannı bek bır ses ya da tını yatmaktadır Saınt John lıdır onlaı Bu durum, Cansever ve ıs/enenız Vabıı, bır de sızın Marksıtt bır lemek /orunda kalmışsak, kalataksak şı Persc'ın "Exıle" şıırını Jean Loıs Barra Uyar'm şıırme o\kunulmesını onlemek şıır kurma olanağını btr tarafta tutan bır ırde de boyle olacak demektır Şıır bır ey ult'nun sesınden dınlemış ve vurulmuştcclır denebılır Merkezsız gıbıdıı onların anlaytjinız var Konuya açıklık gı'ttrtrken lem programı sunnu? Dolayısıyla şıırsel tıım Fıansı/uı sozcııgu Turkçe soyleme şıırı ()nlar d^\ bırıncı tekıl kışi ağzından Marksnl bır bakışla dılın bu bıcımdt kulduzlemde mutluluğun şımdıye aktarılma ye başladmı sonra Sıırgun Sonraherşey konuşurlar ama "Ben" soylemlerı, degı lantlması arasmdakı tlışktyı de one altnası, gerçekleştırılmesı son keı tcde coşum kendılığındcn gelıştı Motto dıye ya/dı şık bırbırını dışlayan bıçımleı ve bıçem nızı ıMeyeceğını LU (romantık), pasıfıst ve burokratık bır ğım şu satırlarla "Sevgılı Sıırgun, bulun ler uıctmelerı dolayısıyla haylı dağılmış Bu sorunun bır bolumunu yukarda soylcmı benımseme anlamına gcln Şıır, duğıın bııtıın kıyılarda" tlk dızelerı de tır denebılır Lce Ayhan, Enıs Batur, Hıl yanıtladım sanıyorum Sıırgun dahıl, ben hep daha (,ok o/gurluk, daha çok eşıtlık anayım "I Ierkes olulerını toplar/ dcpıc mı Yavıı/ vc Ahmecl Arıt, daha başlangıç bır kıtaptan otekıne, sureklı bıçımde oz ve daha çok mutluluk vaat edecektır, bu mın, donmuş belleğın/ ve tarıhın kaJıntı ta, kod açımı yapılabılen vc yapılamayan nel/bırcysel olanla toplumsal/sıyasal olan şıırın devrımeı ılkesıdır Mutluluk so/u sı altından" Dızeler, ımgeler, kıtalar bır kulturel, sıyasal vc duygusal du/eneklerı arasında bırbııını dışlamayan ama kendı (Promesse de bonheur) sadece sıyasal du bırını ı/ledı sonra Bazan bır oncekı kıta veso/cukscçımlerıyle başka oznenın kar ozerklık alanlarının da altını çızcbılen bır 7eyde dcğıl Insanal Vaıoluş duze>ınde de dan kalkınaıak ba/an daoncesıylchıçbır şısınadıkılırgıbıdnleı Onahısat vermez şıır gelıştırmeye u^raşıyorum Başardım verılmektedır çunku Gele(eğın ozel mul lasyonel ılışkı kuımadan, sadece sozcu lersankı Hcı şey konumlandırtlmış vebı mı başaramadım mı bılemıyorum Ama kıyetın ve devletın sonumlenmış, dolayı ğun vı ımgenın etkıleyıcı/çağırıcı gucune tırılmıştır (, ok etkılenıldıgındc, başka bır bu yolda, bır mesafc aldığımı duşunuyo sıyla yabancılaşmanın aşılmış olacağı ko sığınarak tmge, ıteler ınsanı şıırın doğmasına ve buyumcsıne ızın ver rum Bırkaç konuşmada daha once de munıst toplumunda da bu mutluluk sozu Ynkardakı dızeler bır gun guneş doğa me? onların şıırı, o şıırı hadım edcr Bu vurguladım Ben doğıudanpropaganda cag"ına daır bır ınançla yazılmış olsalar da ycnılenerek yıneleneccktır Buradan ba dort şaırın gunumuz şıırı ıçındekı ozgun, yakarşıyım Nâzım'ın "ODuvar"ı şıır bı (onlar, yanı devrımcılcr anlatılır hep kur kıldığında şıırın, Deleuze/Guattarı çıftı C U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 750 SAYFA 5