Katalog

Nedim Cürsel öykülerini topluca yayımladı Cicipapa'dan öyküler \eilwi (,tır>ct Cicipapa num Yerımden k.ılkac.ık gucum bıle yok Zamanın dışında, gıttıkçc yaşlandığımı duyuyorum " "Bulgur Palas" bır taşra kentındc her oğıın bulgur yıyen ailcnın ya şadığl ıkı odalı eve çocukların verdıklerı addır Orta hallı ınsanların sıcak dunyala nndan devs,ırdığı oykulennde anı, kurgu, gerçeklık, hayal ıç ıçe Onun oykulennı okurken bır donemın Turkıye'sını de gor me olanağı buluruz pek net olmasa da BABA İMGESİ Nedım Gursel'dc baba ımgesı oldukça fazla ycr tutuyor Babasına duşkun, babasız yapamayan bır çocuk hep vardır onun ılk donem oykulerınde Baba, onun oyku lerındc cvın temel ta^ıdır, geleceğıdır "Av lu" başlıklı oyku, "bır nufus memunınun tekduzegunlerı" 'Ana', 'Baba' ve 'Çocuk' uçgemnde gelıs,ır, "buyukanne"nın olu muyle sonuçlanan oykude aıle ıçındekı yalnızlık, herkesın kendmı apayrı dunyala rı ayrı ayrı ele alınıyor, ışlenıyor "Camlar BuğuJandı" oykusunde de "sokak sokak dolaşıp odun" kıran goçmen bır adamın (babanın) aılesı anlattlıyor "Kışa Doğ ru'da "gecekondu ve karanlıkta babasını bcldeycn bır çocuk" anlarılıyor, şu can alı cı cumle oykunun neyc odaklandığını pek guzel gosterıyor "Babam var Gecelerı ge lır, sabah da erkenden ış,e glder Oııu bek lıyorum burada " Çocuğun babası ıse "Akş,amları tutun kokusuvla bırlıkte îçerı gıren ırı yan bır adamdı"dır ÇoLiıgıın bıı sakat kardes,ı vardır ve cıııeklı mcmuıla babasını bekleyen çocuğun dunvası so kakta huzunlu bır bıçımde kesışıı Anadolu'nun sıkıntılı dar gelırlı me murların yaşadığı kasabalaıdan kesıtler • Cültekin EMRE C f ıcıpapa'dakı oykulerde Ncdım Gurscl, çocukluğunu, aılc orta mını, çocukluğunun duşlcrını, kasabalarını, gelcnekscl aılc ya şamını, âdctlcrı, gorcnekJcn sunarken, gıdcrck buyuycn bır gencın dunyasına, aşklaıına da ortak cdıyor bm "Cıcıpapa" çotukluk gunlcrınc donuş,u oykules,tınyor Gerıye, anılara, henuz unutulmayan de ğerlere bakış,ı ıçerıyor okur onune çıkar ken Buyukannc ıle torunu arasındakı sı cak ılışjunın oykusunden s,u cumlelerı yaz madan geçetneyectğım "Lambanın yan masıyla vazoda duran solgun mavı sum bulkr tanlandı Mutlaktan gelcn kızarmış, ekmek kokusu ış,tahını daha arttırdı çotu ğun 'Buyukanncm cıııpapa yapıyor' de dı " "Senın Adın Yalni7İık"ta yas,amından bc/mış bır ınsanın ıç dunyasıyla kars.ılaşı rız "Yu7umdegolgcler gezınıyor Yorgu sunan Nedım Gursel, 12 Mart gunlerının ızlerını de yansıtır oykulerınde Ulkenın sıyasal ortamı, devnmcı gençlık, ışkence, aranma, polıs baskısı da ulkcmızın tarı hınden kesık kesık goruntuler olarak onun oykulennde okurla bulus,uyor Puslu ortamların ardında yatan acıları, sıkıntılan abartmadan sezdırır Nedım Gursel Kadınlar Kıtabı ve Sevgılım Istanbul'da dunyayı yalnız başına dolaşan, gıdıp gor duğu, gezdığı yerlerı oykulerıne malzeme yapan, gurbetı derınden duyumsayan bas, ka bır Nedım Gursel'le karşılaşıyoruz Ar tık yoğun yaşanan unutulmaz aşklar, yıne unutulmaz geçmış, onun pcşını hıç bırak mayan anılar, sevdılderının ozlemı yenı oykulerınde de buyuk yer tutuyor Do yumsuz aşklar, başka başka kadınlar ve değışık kentler oykulerının odağını oluş turur dayanılmaz bır bıçımde Parıs, Mos kova, Lenıngrad, Atına, Cezayır, Marakcş, Ncw York fstanbu] onun oykulennde unutulmaz ızler bırakıyor Yazar, bu kent lere geçmışını de taşıyor Kentler, onun oykulennde guzel genç kadınlarla o?deş leşıyor Kadınlar kente kentler kadına do nu^uyor unutulma? hep ozlenen bır sev gıh kımlıgıyle "Sen hep vardın lstanbul Onccsız vc sonrasız bır zamanda>dın " ls tanbııl'd.ı ' Dar odanın loşluğunda yor gundular Gıınıın vokuluğun, hazzm so nunda (, ekılı perdenın aralığından donuk bır ışık vurdıı Kadının yanık tenı balkıdı bır an govdesı agardı "Ozlenı gıderme nın hazzı, bırle^menın utkusu vc aynlığın sızısı Kentın gurultulu caddelerınde el ele dola^malar, geteler boyu sevı^meler kentle mı kadınla mı1 Her ^ey ıç ıçe Is tanbul, Atına, yanı tarıh Sonra gcçmışın tukenmez acıları ve kendını dayanılmaz bıçımde dayatan a^k "Atına'da Bır Lv"de kendını oykunun kutağında buluvcrır "Puşkm Alanı"nda Nâzım vardır Puş kın'le, Lermantov'la bırlıkte ve yıne bekle nen bır kadın Yazarın yalnızlığım gıdere cck kent mıdır, yoksa beklenen kadın mir1 Bunu bılemeyız ışte Nazım'ın yalnızlığını ozlemını, yurt sevgısını de buluruz Nedım Gursel'ın anlatımında Ayrıca Nedım Gursel'ın de yurt sevgısıne, ozlemıne, yal nızlığına da tanık oluruz "Tanya, partızan kı/ Tanya Bellu sen de oldun ^u anda Kışın perdelerı çekılı dar odalarda yazın tstanbul guneşının yakıp kavurduğu kala balık kumsallarda dokunduğum esmer, yumuşak tcnınden kan damlıyor " Onun oteden berı yazmak ıstedığı oykunun kah ramanı "bır Turk şaırı"dır, yanı Nâzım Hıkmet'tır "Anadolu'da bır bozkır hapıs hanesınde yaşamının en guzel, en verımlı gunlerını tuketmış, kcndı deyımıyle 'tepe den tırnaga sevda' bır şaırın surgunde olu munu" anlatacaktır Yazmaya koyulur "Raskalnıkov'un Odası"nda Dostoyevs lcı'nın dunyasıyla bas, başayızdır Yazar, yıl lar once Dostoyevskı'nın bır portresını bır edebıyat portresınde gormu^tur Istan bul'dakı cvlerının bır ıç avluya bakan arka odasında okuduğu romanın kapağında da aynı portre vardır Roman ıse "Suç ve Ce za"dır Yazar bozkırdan yenı donmu^tur "Doner donmez de evın en dar odasına kapatmıştır" kendını Bır sure yalnız kal mak, bozkırda yıtırdığı kımlığı yenıden bulmak ıstıyordur O, "umarsızlığı, acıyı" ya^amıştır Govdesı yarahdır, bllıncı ıse bomboştur Geçmışı ıınutmuş glbıdır Bel leğınde "yalnızca tel orguler, yaz guneşı nın yakıp kavurduğu çıplak tepeler" var dır Yazar, yıllar sonra evlennın "karanlık bır ıç avluya bakan arka odasında, Suç ve Ceza'yı okurken, bır gun Lenıngrad'a" ge leceğını, "bır /amanlar Dostoyevskı'nın oturmu^ olduğu evın salonundakı aralık kapıdan Raskalnıkov'un odasına" çıkaca ğını bdemezdı elbette CEREKLİ SÖZCÜKLER Nedım Gursel, "Kuyııdan su çckcr gıbı en gereklı sozcuklerı bulup kâğıda dokcn, tumcelerı bırbırıne bağlavan, sonra eklem yerlennden ayırıp ycnıdcn duzenleyen" ozgun bır ya/ardır Kendını bır oyku kah ramanı gıbı ele alır almasına ama bıı yan dan da yazma eylemını çozumlemeye çalı şıı durmadan "Sozcuklerı arayıp bulan, onları dıledığı gıbı yan yana dızen" çıraklı ğını çoktan gerıdc bırakmış, artık ıısta bır yazardır ()nun kalemınde "so7cuklcı altın başaklı ckınlerın dıbmden baktığı" "mavı gogun uçsuz bueak sız harmanında savurup kâğıtlara" dokulur Boylete dunyası genışler, duvarlar yıkılır, duzluğe çıkar yaz dıkJarıyla Oyleva"Her sozcuk, ımgelcmınden do ğan her oyku kahramanı gerçek dunvayla arasında bır duvar oruyor onu ken dı konumundan, her yanı kıtaplaıla dolu odasının dar mekânından" u/aklaş tırıyordur Artık "Yazdığı so7uıklerın, yarattığı ınsan lann" dunvasındadır O, durmadan "Denızaş,ırı yol culııklara çıkıyor, uzak ktntlerın kalabalık cadde lerınde, guneşlı sokaklaıın da" dola^ı>oıdur Yazaıak her şeyı kiKaklanıak ıstl vordur "Denızı, luzgârı bo/kııda kavak ağaçlarını, uçsu/ butaksi7 uzayıp gı den çolu çolde deve ker vanlarıylabedevîlen okya nusta dağ gıbı yukstlcn dalgalaıı hcı şcvı " Yaz dıkça kendını daha da oz gur duyumsııyordur "Ken dındt ba^kalarını" buluyor, "duşjedıgı kadınlara doku nabılmek amacıylaolmadık oykuler' uyduruyor, "değı şık rastlantılar, ılgınç bulu% K İ T A P SAYFA 14 C U M H U R İ Y E T SA YI 7 50