Katalog

Altan Öymen'le 'Değişim Yılları1 "Geçmişteki yanlışlardan ibret, doğrulardan da ders alınsın." Akla gelebilecek en saygın gazetelerde on yıllarca muhabir, röportajcı, yönetici, yazar, başyazarlık yapar Altan öymen. Yurtiçinde ve yurtdışında radyo ve televizyonlara sayısız haber yayınları ve belgeseller hazırlar. 1961den bu yanaise Kurucu Meclis üyeliğinden başlayarak politikada görevler alır. Milletvekilliği, bakanlık, parti ve grup yöneticiliği yapar. Bu kadar meziyete sahip birinden artık anılarını beklemek kaçınılmaz olur. Bir Dönem Bir Çocuk' ismini taşıyan ilk anı kitabını 2002'de yayımladı öymen. Lise yıllarına kadar anlattıgı anılarına dönemin önemli olayları eşlik ediyordu. Useden devam edip gazetecilik mesleğinin ilk yıllarına kadar getirdiği Değişim Yıllarını ise geçen günlerde okuruyla buluşturdu. Özellikle gençlerimize öymenin kitaplarını okumalarını öneriyoruz. çünkü geçmişten öğrenmeleri gereken çok şey var bu kitaplarda. öymen'le kitaplarını konuştuk. SAYFA 4 O Erdem ÖZTOP* ayın Altan öymen, wy leşimizi aüında yeni çıkan anıÜı) kitabımz "Değişim Yılları" için yapacak.tık. Ama hen ıtftynrum ki, serüvene bayndan, ilk kitabınız "BirDöncm Bir Çocuk" la yolalaltm... Nc dersi niz? Tabii, "Değişim Yılları", "Bir Dönem Bir Çocuk"un devamı sayılır. Oyleyu' bir bütiin olarak biraz önce andığımız kıtaplarınızın çıkış noktasından haşlayalım ilk olarak. Peki. İlk kitabtmzın önsözünde diyorsunuz ki, "o yıllarm (1910'lar 40'lar) olayları bugün dc uk uk baunın ve tiyasetin gündemtne giriyor. Aradan onca zaman geçttgj haldc, batırlanmaları gcrekiyor." Dcmek ki, 60 70 yıl i'mccki konular hâlâ güncelli ğını koruyor }tt zamanda' O zaman mısyon üstlcnmc görcvintzdcn söz cdcbilir tniyiz? Misyon üstlenmek, benim için iddialı bir söz olur. Ama tabii, şıınıı düşiindüm: îstedim ki, bunlar, o dönemdeki olayların hatırlarımasına katkıda bulunsun. Çünkü siz de belirtiyorsunıız. CJeçmişi hatırla makta büyük bir fayda var. Mehmct Akif in iinlü beytindeki gibi: "'I'arihi te kerriir diye tarif ediyorlar. IIiç ibret alınsaydı, tekerrür rnü ederdi..." Yani j;eçmİ!jteki yanlışlardan ibret alınsın. Doğrular dan da ders alınsın. Zül/ü Lıvanclı, 2 Aralık 2004'tekt köşe yazısında (Vatan gazctcsi) şöylc bir tcspitlc bulunuyor konuyla ilgili "Diin TRT ekra ntnda halka 'Mare$al Yevzt Çak.mak kımdır?' diyc soruyorlardı. Yaşı hatırlamaya uygun bir iki kişi dışında bu soruya sııçma lapan cevaplar vcrtldı. f>yw yaktn tarıbı bılmcdcn, bugünü anlamaya, yorumlamaya ımkâtı yok. Bu ihtiyacı, dcg'vrli Altan Öymen de bissclmiş olmalı kı arka arkaya çıkardıg'ı kıtaplarla yalntz kendı bayattnı değil, Turkiye'nin siya\i olaylartnı da renkli bir üüuplu veriyar." Ne dcrsiniz? Zülfii Livaneli dosruma teşekkürlerimi bir de burada ifade etmek isterim. Duruın geıçekten öyle. MareşaJ Fevzi Çakmak'ın adının hatırlanmaması veya bilin memesi gibi durumlara sık rastlanıyor. Benim o konuda bir gözleınim, Şükrü Saracoğlu içindi. Küçük bir anket yapar gibi, bizim aile kişilerinden başlayıp birçok kişiye sormııştum, Saraooğlu'nun adı sadeee Fenerbahçe stadınuı adı olarak bili niyordu. ()nun Cuınhuriyet tarihinin en kritik dönemlerinden birınde, tkinci Dünya Savaşı'nın öncesinde ve tiim savaş sırasında önce dışişluri bakanı sonra başbakan olduğıınıı bilenler, veya hatırlayan lar, benim yaşımdakiler dışında, yok dcnilccck kadar azdı. Halbuki, yakın tarihimizde Saracoğlu'yla ilgili pek çok ve önemli olay vardı. Mesela: i gün için gidip 2) gün kalnıak zorunda kaldıgı Moskova'da yaptığı görüşmeler, l'üık politikasının çok önemli birdönüm noktasiydı. ( ) görüşmelerin Saracoglu'yla birlikte fıatırlanması, bugün için de önemli... Yarın için de önemli olacak... Birinci kitapta on ları da anlattım. TEK PARTİLİ DÖNEM ilk kıtabı lck partilı do'nenılc sınırlı tıı tuyorsunuz Buna paralel de çocukluk dnncmimzı.. Evet, çünkü, 600 saylayı aş.tı, kendi çocukluğumla birlikte tek parti dönemini anlatmak. Yani, bir kitap boyıı oldu. Radyo çajlı de ba^lıyor ilk kılap. Radyonun önemli bir yeri var sizde, en önemlisi yaşamdiikı bılınçlı olarak ilk keştf' Ve dolaymyla ilk anı! Evet, aslında tarilıin çaglan, ilkçag, or taçağ, yakınçağ... diye sınıflandırilır. Ama işc ilcrişim açısından bakarsak en azından, yakınçağı ve yeniça^ı şunlar gibi bölümlere ayırabiliriz. Mektııp çağı, telgıal çağı, radyo çağ\ telcvizyon çağı, bilgısayar çağı... Bunlardan "radyo çağı"nda, dünyadaki siyasal olaylar üzeriııdeki etkisi çok büyük oldu radyonun... Tabii, sadece si yasal olaylar değil, bcni dc çok ctkiledi bu icat, onunla tanışınamızdan itibaren... 'Radyonun diktalörlerin elinde olan bir araç' oldug'unu helırtıyorsunuz Oyle kı, çoğu ihtilalde en önemli koşulunun "radyoevi"ni işgal etmek oldug'unu imliyorsunuz. Oyle, bıınu üçiincü kitapta anlataca ğım... O dönemde ihtilal yapmanın kııralları öyleydi. Yalnız o zaman tek radyo vardı. Devlet Radyosu... Tiim iilkeye ve dünyaya tek kaynak olarak hitap edebili yordunuz. Şimıli öyle mi?... Yüzleree radyo istasyonu, televizyon istasyonu var. Yani o eski "kuraJ"lar tarihe karıştı. (îelelım atlenıze. İlk etapta göze atle içt ılişkilerde resmi bir durıtm söz konıısu gibi geldi bana! Örneğin aile eşraftnııt babanızla <;ız'lı konuşması.. Tahııhu, taygıdan!.. Evet, evin erkeği "aile reisi" olarak en fazla saygıyı gören kişiydi. Tabaklara yemek konulması ondan başlardı. C) konuşurkcn herkes susardı. Aynca babam, annemin hocasıydı... Saygınm büyüklüğü niin bir nedeni de herhalde oydu. Atlenızdcn sözu açmışken, aile bıreyleri içcrsinde günümüzdv tamnan kişilere rastlıyoruz, Onur Öymen, Selim Edes gibi. C U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 7 7 6