Katalog

Masum hiçmrimiz MEHMETASLAN n sekiz yaşmdaki okullıı kızlla büyükannesinin beğenisi eşdeğerde oldu benim için. Sanki izleyicim yaşsızmış gibi gelir bana. Büyükanne, annc, torıın, belki onun da çocuğıı, yani kadın, biz kadınlar... Ben de tüm duygularıntzla varsımz. Hepinizi oynadım çocuk tiyatrosundan başlayarak. Scvdilc. Nefret ettik, sevindik, ağladık, hayatın kendisinde olan tüm duyguları birlikte yaşadık. Kimi zaman dans etrik, coşup şarkılar söyledik, kimi zaman öldük, biz kadınlar." Usta tiyatrocu Gülriz Sururi, memleket kadınlarını anlatıyor, memleket kadınlarının kadınlık durumlarını. Bugiinlerde herkesin aşkran, kadınlardan, Kadınerkek ilişkilerinden dcyim yerindeyse büyük bir pervasızlıkla söz ettiğini düşünürscniz eğer, Sururi'nin satırlarının da, gözlemlerinin de önemi daha net çtkabilir ortaya. Çünkü o, yapay beklentilerin, ticari kaygıların eşiğinden konuşmuyor. Sözünün de, siteminin de arkasinda durmasını biliyor. Çünkü onun derdi, kadınları adam etmek, kadınların yaşadıklannı farklı bir çevreye ve çerçeveye sürükleyerek meşrulaştırmak değil. Onun derdi, kadınları bütün yalınlıkîarıyla ve bütün karmaşıklıklarıyla ortaya koymak. Bu nedenle, bilgiç bir öğretmen edası, malumatfurıış bir 'kadın uzmanı' tavrı beklemeyin Gülnz Surııri'den. ü , çoğunıı sahneîerde canlandırdığı kadın kimliklerinin arasında gezinmeyi, onlarla derrleşmeyi, ortak sorunlara çözüm aramayı tercih ediyor sadece. Ote yandan, keskin gözlem gücüylc harmanlanmıs, ayrıntılar, sadece kadınları değil, kadınları tanımak isteyen erkekleri de ilgilendirecek 'teknik detay'lar barındırıyor. Bu açıdan bakıldığında, Surııri'nin büyük bir gönül rahatlığıyla kendi.sini de dahil ederek "biz" kavramının şem siyesi altına aldığı kadınlik durumlarını herkesin okumasında fayda var. Bakar sınız, yolıında gitmeyen bir ilişki yeni boyııt kazanır bu satırları okuduktan sonra. Laf aramızda, yolıında gittiği sanılan ilişkilerin test edilmesi de mümkün ama artık ilişkinin hayrına mı olur bu voksa zararına mı, orasını kestirmek nayli zorr1 "O: lar. Bir yandan can atarlar beğenilmek için, bir yandan da asla beğenmezler kendilerini. Ayıptır söylemesi, cennetvatan kadınları kadar kendilerinden şikâyetçı olan kadın azdır herhalde yeryü zünde. Göğsüm küçük, kalçam çıkık, parmaklarım kısa, ayak bileklerim kalın, diijlerim çarpık, dııdaklarım ince ve benzeri nedenle kendi kendini yiyip bitiren ve bununla yerinmeyip aynı rahatsızlıkları diğerlerine de bulaştıran ne çok ka dın vardır etrafimızda gezinen. Işin tııhafı, bu tür kadınlar beğenildikleri za man da benzer bir rahatsızlık üretmekte ustadırlar. Birisi kendilerini beğeniyorsa eğer, mııtlaka bir yanlıslık vardır bu işte. Gülriz Sururi'nin de altını cizdiği gini, bu nedenle kadının hayatında aynanın vazgeçilmez bir yeri vardır. Elbette, aynı şekilde, aynanın hayatında kadının yeri de önemlidir. Bu açıdan bakıldığında, kötü beslenme alışkanlıkları kadar kolesterolün, kapı önü öpüşmeleri kadar televizyon dizilerinin de Gülriz Sururi'yi ilgilendirmesinde şaşırtıcı bir taraf yoktur. Gülriz Sururi, gördüğüyle yetinmeyen, onun arkasındakini keşfe çıkan yazılarıyla, gündelik hayatın hayhuyu içerisinde üımal ettiğimiz insan ilişkilerine de EÜçlü bir ışık tutuyor. Bir başka ifadeyle, ömrünü sahnede geçirmiş bir insanın, salondaki seyirci kalabalığına bir kimlik kazandırma çabası olarak da yc> rumlanabilecek yaztlar bunlar. Bakın, memleketin en popüler sorunlarından biri olan cinsellik konusunda neler diyor yazarımız: "Her kadının cinsellikanlayışı farklıdır. Böyle olması da doğal. Kimi kadın, göğüslerini neredeyse uçlarına kadar gösteren dekolte giysilerle anlatmaya çalışır cinselliğini; kimi, kendinden geçmiş, kısık bakışlarla, 'ben buradayım' der. Bazı kadın, sanki sekssiz bir yaratıkmış gibi davranmak çabası içindedir. Cinselliği kııtu kutu içinde, bedeninin ulaşılmaz derinliklerinde saklar (?) Bir kadın hiçbir zaman giyinişiyle, sesiyle, bakışjarıyla, cinselliğini 'şeker tabağı gibi ortaya koymamalı. Hele yürüyüşüyle hiç. Kırıtaralc yürüyen bir kadın kadar iticı bir görüntü düşünemiyorum. Kendisi hiçbir şckilde altını çizmese de, hat ta farkında bile olmasa da, cinselliği hemen fark edilen kadınlar vardır. Erkeklerin, 'Ne kadar çekici, ne kadar seksi' dedikleri kadınlardır onlar. Kadın, yeri ve zamanı gelince ister istemez cinselliğini oriayakoyacaktır, bundan daha doğal ne olabilir? Ama genelde katlına yakışan bclli belirsrz, dozunda, hatta gizli bir cinselliği ortaya koymaktır." Işte bu nedenle, erkeklerin okumasında da sayısız yarar var.. • Kemal Bilbaşar DENİZİN ÇAĞIRIŞI Kemal Bılbaşar DENİZİN ÇAĞIRIŞI Deniz çağınnca Denizin Çağırışı, Türk edebiyatında, psikolojik yabancılaşmanın konu edildiği ilk roman olması açısından önemli bir yapıt. Yazıldığı dönemde yeterince anlaşılamayan Denizin Çağırışı'nda, bir kasaba öğretmeninin ruhsal sorunlannı, çelişkilerini, onun iç dünyasının derinliklerine inerek, büyük bir incelikle anlatıyor Kemal Bilbaşar. roman 140 sayfa BAŞKA OLUR AĞALARIN DÜĞÜNÜ Kemal Bilbaşar BAŞKA OLUR AÖALAR1N DÜĞÜNÜ Kırsal kesim ve toplumcu gerçekçilik Başka Olur Ağaların Düğünü'nde Kemal Bilbaşar, inançlar, gelenek, töreler, hayat görüşleri, çatışan çıkarlar, nedenler/sonuçlar arasında gelişen olaylan gelenekçi bir anlayışla, yerli renklerle bezenmiş betimlemelerle ortaya koyuyor; kasaba ve köy yaşayışını folklordan da yararlanarak masalsı bir dille anlatıyor. TAŞINMAK KADAR TAŞIMAK DA ÖNBVUJ "Şıklığın da, zararetin de, giysiden çok neyi nerede, ne zaman giyeceğimizi bilmekle, giysimizi nasil taşıdığımızla ilgi si sandığımızdan çok. lin ŞIK giysinizle bir davctte ellerinizi göğsünüziin üzerine kavusturup oturursanız, ijikhğınızdan eser kalmaz. .Şişmansanız, ayak ayak iısriine atmak zorunda olınadığınızı bilmeniz gerekli. Sabahın köründe uzun okçelerin iizerinde zor yürüyen, dekolte bluzunun yakasını eliyle çekiştirerek kapamaya çalışan bir kıza takılıyor gözüm. 'Madem rahatsızsın, ne demeye giydin sabah sabah bu bluzuP' demek geliyor içimden." Çevrenize şöyle bir baktığınızda, Gülriz Surııri'nin ince bir cleştirinin süzgecinden geçirerek ele aldığı tipleri lıemen görebilirsiniz aslında. Uyumsuzluklarıyla, rahatsızlıklarıyla hemen göze çarpnıaları bir yana, aynı uyumsıızluk ve rahatsızlı^ı, çevrelerine de taşımak konusunda bir hayli ustadırCUMHURİYET KİTAP SAYI 702 roman 236 sayfa YAYINLARI http://www.canyayinlari.com eposta: [email protected] »@ESSKitabevi: Yenicarşı Cad. No: 22 Galatasaray