Katalog

1 7 I 8 A N 2 0 0 3 • Asuman KafaoğluBüke Eleştiri Günlüğü'nde Murat Gülsoy'un son öykü kitabını inceliyor .... 3. sayfada • N. Hablemitoğlu'nun kitabı 'Köstebek'i S.Meydan yazdı w sayfada ü Begüm Kovulmaz, Szpilman'ın 'Piyanist'ini tanıtıyor n. sayfada • M. Sadık Aslankara, Hasan Âli Yücel'i bir kez daha anıyor. ...18. sayfada Cumhuriyet P A R A S I Z E K Ozcan Yalım Şiirimizin sessiz ustalarından, dilimize tutkun, sevdanın bütün hallerine şiirinin kapılarını açan, güzellikleri sezginin telleriyle söyleyen, şiiriçevirigülmece ve sözlük dallarında yapıtları bulunan, 'alayiş'ten hoşlanmadığı için, 50. Sanat Yılını sessiz sakin kutlayan, dostluğun ve sevginin Foça'daki nöbetçisi şair, mizah yazarı, çevirmen ve sözlük yazarı Ozcan Yalım'la konuştuk. DİNÇER SEZGİN Sözcük deniziıııle yelken açmış bir yazar KITAP /""» iirlerinizde sözcük zenginliği büyük bir önem taV şıyor. Son yırmi beş yuda dil egemenli&ine önem kJ veren llilmi Yavuz, Ahmet Erhan, Şukrü Erbas, •* Turgay Fışekçi, Ahmet Oktay, Özdemir tnce gihi sairler bir yana bıraktlırsa, genç şaırler, dtl egememıgine önem vermiyorlar Dil egemenlig'inin, şiir için önemi hakktnda genç şairlere neleri salık verirsıniz? Günliik dil şiirde bir üst dile dönüşür. Bu dönüşüm şiirin oluşmasının ilk koşuludur bence. Bu üst dilin egemenlik alanıdır şiir. Bu üst dili yaratabilenlere ozan (şair), yaratamayanlara ise manzumeci diyebiliriz. Ben şiirlerimin üst dilini çok sevdiğim Türkceden oluşturuyorum. Bunun için Türkçenin sözcüklerini, söyleyiş özelliklerini süreıdi araştırıyorum, inceliyorum. Bu dilin güzelliklerini şiirimde yoğuruyorum. Sonuç başarılı ya da başarısız. Benim elimden gelen budur. Başansızsa, suç dilde değil, bende. Son yıllarda çoğu genç (kimi yaşlı) ozanların diJe gereken özeni göstermediklerini, bu konudaki savrukluklannı üzülcrek izliyorum. Elbette her ozanın dil uzmanı olması gerekmez. Ama dünyanın en güzel, gelişmeye en açık dillerinden biri olan Türkçe onlardan sevgi, saygı, özen bekliyor. Sezgıyı çok önemsıyorsunuz. Sezginin şiirde ne gibi bir öncelig'i var? Sezginin bir yerde siiri kısıtlayacağını düşünür müsünüz? Sızin sezgidcn muradıntz nedir? Düzyazı anlatır, ama şiir sezdirir bence. Foça'da Halk Kütüphanesi'nde iki yıldır düzenlediğimiz şiir dinletilerinin birinde genç bir hanım sordu: "Bu toplantılara gelirken şiirleri anlamayacağım diye korkuyorunı. Ne yapayım?" Yanıtım şöyle oldu: "Neden anlamaya çalışıyorsunuzj' Sezmeve çalışın şiirin güzelliklerini." Resimde, müzikte olduğu gibi, şiirde de çok onemlidir sezebilmek. Şiire açılan kapının anahtarıdır sczgi. Şiirınızde plastik ögeler önemli bir yer tutuyor. Özellikle resim. Du ilginizin kaynag'ı nedir? Şiirde CUMHURİYET KİTAPS/\V/ 6 8 7 plastik öğelerın önemi var mıdır? Sanatlar arasında bir çeşit akrabalık ilişkisi vardır. Bunu yitirdiğimiz büyük besteci dostum Bülent Arel göstermisti bana. Plastik sanatlara ilgisi, sevgisi, bu alandaki bilgisi şaşırtmıştı beni. Okularkadaşım Cemal Süreya'nın Cnagall'a hayranlığını da anımsıyorıım. Ayrıca, ressam ozanları ya da ozan ressamları unutmayalım. Kcndim hiç beceremesem de resim hep ilgimi çekmiştir. Ayrıldığım eşim ressamdı. Birçok ressam arkadaşım oldu. Işliklerine gittim. Şiirimde bütün bunların yansıması var. "Kapalı şiir", "Açık şiir" tartışmaları yıllardtr yaptlır durur Şunmızde son yıllarda kapalı söyleyiş daha bir öne çıkıyor. Şiirler, okura zor geçen imgelerden kurulmaya çalışılıyor. Benim gözlemım bu. Bu konuda neler düşünü'rsu'nüz? Kapalı şiir, açık şiir terimleri bana pek açık gelmiyor. Birincisi, hemen her ozanda açık ya da kapalı bolümler, dizeler var. Ikincisi, açık ya da kapalı dedigi miz ozanlar arasında kesin bir ayrım olabilir mir' Onları açık ya da kapalı diye ayırırken ölçümüz ne? Üçüncüsü, açıklık, kapalılık kime göre.* Ozana mı, okura mı, eleştirmene mi? aynı şiire kiminin kapalı, kiminin kapalı değil, dediğini anımsıyorum. Bir de şu var: Kapalı dediğimiz bir ozanın en kapalı şiirinin bile okura bir şeyler sezdirecek, çağrıştıracak bir açık kapısı olmalı. Yoksa o şiir tek kişi için, ozanı için şiir sayılabilir. lkinci Yeni akımının egemen olduğu günler de bunun kimi örneklerini görmüştüm. Kendi şiirime gelince, onu değerlendirmek bana düşmez gerçi, ama şunu söyleyebiîirim: Ben elli yıldır şiir okuruna (o giziı ozana) daha kolay ulaşabilecek, Devamı 4. sayfada.