Katalog

çırdığı yırmı yedı yılı anımsarken (1917 1944), as lında bu yıllaıda soyut sanatın cn onemlı onculcrın den bııı olan Kandınsky'nın yapıtlarını doncmscllt^tı rerek anlatıyor ve boylelıklc modctn sanat tarıhının çok ılgınç bır donemını dc aydınlığa kavus.turııyor Bu donemde, Baııhaus'ıın kurulu^ ve dağılıij oykusunıı sanatçılar arasındakı dayanıs^na vc rekabetı, devnn ıdcolojık gılı^mclennın sanata mudahalesını ve bııtıın bıınların dışında kalmaya çalışarak salt sanatina yoğunla^mak ısteyen bu ressamın vaşamını bııluyoni7 Nüfus Mübadelesi Kayıp Bir Kuşağın Hikâyesi / Mı btnel A/t Cokaçtı / tlt tı^ıı/ı Yayınları / 111 s Osmanlı Devletı, Balkan Savaşı sonrasında Avıııpa dakı topraklarının neredeyse tamamına yakını nı kaybedcıck çekılırken gtrıdt sayılaıı yıi7 bınk rk ıfade edılcn bır ınsan kıtksını bırakınak duıu mıında kalmiijtı Soz konusu yıi7 bınlcrse Osnıanlı tebaasıyken bır anda bamba^ka bır devletın hem dc a/ınhk statusundekı vntandas. ları oluvermış Mııshımanlardı Yaklajjik on yıl kadaı sıırdıırulen bu sorıınlu dıırunı, hım azınlık koııunııındakı Mııslumanların ıçınde bulundııkları olumsıı? s^ırtlar, htm dc homojen bır mılJı devlet kıırma çabasındakı Yunanıstan ıle Turkı ye nın sorıınıı kendı lchlcrıne ballctmck adına ara yışlara gırmeltnyle ço/unıc kavu^tuııılmus.tu Bulıı nan (,0711111 dı o gune kadar dunyada pek eşı bcn/trı gorulmcmi!} l)iı uygulanıa olmııştu Karşılıklı olarak Oıtodoks Rumlar ıle Mııslumanların değı^ımı, yanı tıufııs mııbadelesı Bu kıtap, mubaddc oncesını, nıu badcle surectnı, tarıhscl bır surccın oznesı olmuş ın sanların hıkâycsını anlatıyor Tarihte Cinsellik / Rcay Tannahtll / Dost Kttabevı Yayınları / 422 \ Kıtabın amacı, dunyanın tıım bu yuk uygarlıklarında gorulen tımel tutum, gelenek vt uygulaınaları crkcn çağlardan gunumu/e dek topluta ınteleyeıek ınsanın cınscl gudusıınu vc bıınıın toplıımsal ve ahlakı sonuçlarını olabılccck cn genı^ tarıhsel gonınıım îçtrısıne yerleştırmektır Temcldc, bır cın sellık tarıhı, cınsıyetler arasındakı ılışkılcrın vc cınsıyelle cınsellığın ınsan gclışımının yonunu nasıl etkıledığının taııhıdır Kıtap, ınsanoğlunun atalarından nıodeııı çaga kısa, basıt vc amaçlı olan tınscl davranışjardan, çok çcşıtlı modcrn tortltre kadar, bcdenın zevklcrını vc maru? kaldığı tehlıkcleıı kronolojık bır sunumla anlatır (îey^alaıdan.haıemağalardan, dıldolardan, Faocu stks kılavu/larından AIDS'c kadaı u/anan butun luklu ve aydınlatıcı bır tınselhk tanhı Başucumda Muzik / Kurşat Başar / Iş liankast Kultur Yayınları / 4 56 \ Kıtap, "acıtılma pahasına" hayatı ve ılışkılerı masaya yatırmak ıste yen, "mıi7iğın rıtmını, aşkın nt mınde yaşayan" okurlara seslenı yor "Eğer hayatını/ın bır anına gı dıp orada sonsuza dck kalacaksı nı/ deselcr yalnızea ıkı şeyden bın nı scçmck ıstcrdım" dıyor romanın kahranıanı "Bın, o çocukluğun bahçesındekı ağacın dalına asılı sa lıııcakta sallanırkcn Otckı, butun hayatım boyunta en çok sevdığım adamla opusjtıığum ılk gun Hcrkes âşık olmanın ortak dılını bulup yaz nıaya çalı^ıyordu Ama aslında bu kadar basıttı ısje Buını optugundc salıncakta sallanır gıbı hısscdıyor san âşjksın" Baijutıımda Muzık, okurlaıa, çok tanı dık bır yakın tarıhın çarpıtı gerçeklığının ışığında, 1950 vc (SO'ların karma^asında unutulup gıtmış gızlı bır aşk oykusu anlatıyor Ya?arın romanınııi tcmel un surlarından bııınc donu^cn mıı/ık ıst '5()'lcrın "Quc Scıa Scra", "Lveıytıme Wc Say Goodbyı" gıbı unu tulmaz Ldz. ^arkıları eşlığındc bu oykuyc sı/ıyor Avrupalı Gezginlerin Cözuyle Osmanlılarda Musıki / /W< nt Aksoy / Pan Yayıntuık / 441 v Osmanlı Dcvlttı'nın kuruldıığu donemlerden başlayarak Turklcrın taııhını dcvlet, toplum, nukuk vt as ktrlık du/tnını, gclcnek ve goreneklcrını, dıl vt kııl turltrını bır aıa^tırma konusu halıne gctıren Avrupa SAYFA 22 lılar, Turklerın musıkısını de ınce lemektcn gcrı kalmamı^lardır Bu kıtap, scyahatname, anı, gunluk, mcktup gıbı tanb go7İem urunu Avrupa kaynaklarında yer alan, rurklerın nıusıkıyle ılgılı maJzeıneyı değerlendırıyor 15 yu/yıl dan başlayarak 19 yuzyıl sonlarına kadar başta tstanbul olnıak uzere çeşıtlı Osmanlı ^thııleııne gelen ge/gınlcrın Fıırk musikısı tanhıııc ı^ık tutabılecek go7İemlcrını yorumlaıktn bır yandan da Avrupalıla rın Furk musıkısmt nasıl bır kulturel merccktcn bak tıklarını gostuıyoı "Batı dakı Turk ımgcsı" konusu nun ılgı odağı oldugıı gıınumu7dı bu ara^tırnıa kı taplıkta onemlı bır ytr tutataktır Yeter Tenimi Acıtmayın / Mclttm Arıhan / Lveretf Yayınları / İ04 Sayfa Şahin Kral G i g e s , Altın Kral Midas, Kral Yolu A n a d o l u Uygarlıkları LidyaFrigya Dizisi 1 2 3 / Denız Ye\ılırmak s +188s / Donenıe Yayınları / 15X i + 1 7 7 Mclttm Arıkan bu kıtabıyla ka dınlaıın oykulcrını anlatmaya dc vam edıyor Bu ktv kurgunun n,ı ne sıncn 'gcrçtk'ltrlc kaiiji kar^ıya okıır Ama yazar vt kahıamanları gtrttkltrı hıtbıı /anıan sıneye çe kcmıyorlar vt tğeı yaptıldarı bır dt^ıfıt ısc formulu çok açık Bc dtn + ( ınsellık Keşıf Roman boyunta 'keşıf'ın tek tanımı var O/gurluk Yıi7iınde yıızyıllık gol gcltr taijiyan kadın bu ı/lcrı hcr vakıt bır adaına mı borçluduı • Kurban halınt gtlcn btdcnlcr hangı ta > 1 rılısel sııçun bcddını oduyor' Bır crıtnka var mı? I lelc kadının katkısı olduğu cntrıka, oldurucu tur1 den Kadını tntrıka lıalınt gctıren erkek becerıksızlığıne aıt 'arkcolojık bıı kazı yapmak amacındaysanız bu kıtap lyı bu rehbcı olabılır Altta yatanı zcdelcme dcn "ılk lıalıyle" gun yıi7unc çıkarırkcn, kazıya ba^la dığını/da, bugunun ı^ığıyla dunun geıçcğıne ula^mak ayıı bır toşku halınt gtlıvtrıyor Yazaı romanında, kadınların varolıi!; sorunlarının sadcte kendılerıne aıt O7el bır dıırıım olmadıguıı, bu yuzyilda tıım kadınla rın varolu^sal sorgulanıalarını yapma /orunda kaldık larını kurguluyor Uzak Zamana Ovgü / Bâkı Ayhan T /(an Yayınları /80s Şaır U/ak /amana Ovgu'de 'eskı' ve 'yenı' zamanların, bır şaır ola lak hem ıçınde hem de bıısbutun dı^ında olu^unun şıırını yazıyor, okuııı Tanpınar'a gondcrcrck U/ak' ya da 'geçmış zaman'1 'Ye nı 7amanlar's>a hep, 'cskı du^ler'ı ar7ulatır vt cskı bahçelerın dağıl dığını anımsatır, okuru bu kt/ Taranti'ya gondererek Şaır, yıneltmekttn çekınmedığı bır ısrarla, 'eskı zamanları bulalım, cskı zamanları bulalım' dıyecektır artık ""jııı,'Gcçmı^'ın yenıden gelcceğıne daır Içın dc kututuk bır şııphc bıılurıı bılc ta^ımayan vc kelı melerle ya/ılnıasına rağmcn 'saf'lığından hıçbır şey yıtırmeyen o eskı 'ınanç' dcğıl ınıdır? Şaır 'yıpranmış ?amanlara ateş ta^ıyor' bu ^ıırlerle Itıkı \ lıV. I 17AK /AÎ*LN OVCtl Anadolu'nun yetenncc aydınlatıl mamış bır donemıne ıjjik tutaıı dı 7i, kralların tarıhltr boyu ele ge çırmek ıçın sava^tıkları Kral Yo lu'nıın Lıdya ve I rıgya toğrafya sında kalan kısmını genış bır pcıspektıften okura tanıtıyor Frıgya ve Lıdya uygarlıkları ardılı uygarlıklarla Hıtıt ve Luvı uygar lıkları arasında bır kopru gıbklır Asurlularla ve Kımmtıltrİt Ana dolıı ya ıı/anan sava^ tehtlıdı, içeıde ya^anan dınsel ve polıtık çckı^melerle bııleşınte, gunumu/c Anadolu'nun kaotık yıiların mıtlcıı ula^mı^tır Işjn ılgınç ya nı o /amanlarda da savaşlar aslında gunıımu/dc oldu ğu gıbı uygarlıklar arası çatışma dtğıl, çıkar sava^ları dıı (Vunku krallar savaşırkcn uygarlıklaı bırbııleııylt butıınleşmeyı ba^armışlardır Uç roınandan olıı^an Anadolu Uygarlıkları Lıdva I rıgya dı/ısı, Hıtıt vc Luvı kokcnlı adlarla mıtleıın henu/ 1 lcllcnle^tırılıp bo7iılmadığı hrıgya basjkentı Sart'ın yenı kuruldıığu bır donemın oykuleıını okura sunuyor | Mor Dönem Oykuleri / Kandcr/ur Konduk / Bılgt Yaytnevı / 124 s Yaşamın hcr geçtn gun zorla^tığı, toplunısal bunalımın ayan beyan ortaya çıktığı gunumu/dc btlkı dc ını/aha her 7amankınden fa/la ıh tıyaç duyııyorıi7 Yas.amm sıkıtı vt boğııcu rutınındcn kurtulup dert lerınden uzakla^arak ijoyle ıçten bır gulu^, gur bır kahkaha çoğu muz ıçın ozlem konusu oldu nere deyse Kandemır Konduk bu gulmece oyku demc tınde, genç bır mızah anlayı^ı vc absurd gııldumnun çtvrcsınde gezınıyor lçerık kadar anlatıs; bıçımının de one çiktığı oykulerde sık sık çağdas^ tsprıler kulla nılıyoı Ya?ar mızahı oykulcrdt dcrınltmtsınc ı^lcı ken , kullanıla kullanıla yıpranmı^, yeıle^ık vc gele neksel mı/ah kalıplarının tuzaldanna dımııeden yenı lıkçı bır tutumla gulduruyoı okurunu Mı/ahın ede bıyatını yapan Kandemıı Konduk, bu kıtabında dığcr kıtaplarından farklı bu bakış açısı ve mızah anlayısj kullanıyor Bu açıdan kendı yazın çi7gısındc dc yenı lık olarak değerlendırılebılır kıtap Ankara Cinayeti / tbsanTombuş / Bılgı hılabcvt / 57 yıl onte ıneydana gelmış, ( um hurıyet tarıhının oldukça karı^ık, gı/emlı, belkı de en ılgınç tınayet davası Cınayctın ıkı sanığından bın, /amanın (îenclkurıııay Baij kanı Kâ7im Orbay'ın oğlıı Ha^met Orbay'dı Bır doktoıu oldıırmek suçundan ıdamı ısteniyordu Tam o sırada akılları karıştıran bır ıntıharla yaşamı son bıılan Ankara'nın unlıı eskı valısı Ncvzat Tan doğan'ın da admın kariijtığı tına yetın sanıklarıyla koltj sıralarında sıkı dost olan ya/ar îhsan Tombuş , ncdcnı bır turlu çozulcmeyen bu ti nayetın belgesel romanını kaleme almıi} Kırdığimız Oyuncaklar / Sunay Akın / Çınar Yayın ları/ 191 ç Ya7ar kıtapta ycr vcrdığı oykulcı de Ki7 Kulesı'nı, batan gcmılcrı, Kı/ılderılılcrı, bayraklaıı, zuıafala rı yazarken, kıyıya, koşeye ıtılmış, kırılmı^, unutulmuş oyııncakların ızını suruyoı Bır edebıyat dalgıtı gıbı, anı deni7inın cn dcrın ko^cle rındekı oyuncakları gun ısığına çı karan ya/ar Andtrsen'ın Istanbul yolunda kar^ıla^tıgı kı/ çotugu nun clındckı oyuntaktan, Nâzım Hıkmet ıle bırlıkte yargılanan Omcr Dcnız'ın oyuntakçı dukkanında çıraklık yap mı>j unlu üyatıo sanatçısina kadar bılınmtytn pck tok oyku bu kıtapta bıraraya gclıyor Ya/ar çalı^masını yaparken dunyanın vc Tıırkıye'nın ptk çok ycıuıden eskı, antıka oyuncaklar topladı Ya/aıın kıtabını boy lesı bır merakın ııztrınt kurnıası kıtabı daha iU ılgınç hale getınyor C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 72 KAiMııftı m m ık Çelık / Turk Tabıpler Bırlıgı Ya yını / 24S ç Tıp yaşamla ıç ıçe, hekınıler ve hastalar ya^amın bırer parçalaıı Boyle olunta da tıp ve hekımler sanatla yan yana I lekımlıktekı "ustalık", hastasının veya kendın detı yardım ısteyen ınsanların duy gu vc dıışunrelcnnı, atılarını vt beklentılerını anladığı olçıulc o hckımdt anlam kaza nır Bunun ıçın hekım dııyarlı olmalıdu, bu tluyarlılı ğa gıden en sağlam yollardan bırısı edebıyat, en kes tırmesı de "$ıır"dır Bu seçkı, !;inımi7dekı tıp konıılu ^ıırlerın bır dcrlemcsındeıı oluşmaktadır Ozgun ko nusuyla ılgı çcken seçkı, genış çaplı bır araştırmanın sonunda hazırlamı^ Seçkıdc şıırlerınc ytr verılen ^a ırltrdtn bazıları şıınlar, Aclan Sayılgan, Ahmed Arıf, Akgun Akova Arıf Damar, Aşjk Huscyın Çırakman, Bedıı I aık, ( ahıt Kulebı, ( an Yutcl, Çağatay Guler, Ldıp( ansevcr, Erdtm Btyazıt, llasan Huseyın Kork ma7gıl, tlhan Dcmıraıstan, Kuçuk tskender, Mahzunı Şcrıf, Mclıh Ctvtltt Andav, Metın iJoğlu, Nazım Hıkmtt, Nttıh 1 a/ıl, Ncv/at (sclık, Ney/cn Tcvfık, Orhan Vtlı, O/dtmıı Asaf.Stvaı Karakoç, Sunay Akın, lurgut Uyaı, 7ıya Osman Saba TIPŞİİRLERİ ÇAĞDAŞTÜRK Çağdaş Türk Tıp Şiirleri / Dr Fa