Katalog

Kapak konusunun devamı. •" vırıyı de okuduktan sonra şur hak kında daha ıvı bır bılgıye sahıp olabılır S, ı ııın bılgısıne sahıp olmak şıırden, vazıl dıfiı dıldekı tadı almak degıldır doğal ola rak Bu valnızea şıırı daha ıvı tanımaktır Konumuza donersek, oykunun yazdışı sı rasında bır kenara kovduğum metınlerın taşıdıklan unge anlam ve sesle bır başka butunsellık varattıklanni gordıım Yara tılan bu etkı bu bulııtsu gıbıydı va da bır luzgâr Hareketlı, derınkşıp yukselebı len oykunun çevresınde dofaşan bır baş ka canlı varlık gıbı Bu yapıyı ışlevebılır sem oykuye gırış metnı nalıne getırebılır sem, okuyucunun bır kıtabın onsozunu okudıığunda olduğu gıbı oyku hakkında bıraz daha bılgı ve sahıp olabıleceğını fark ertım Ancak DU metınler onsozden ote ye geçen, oykunun ıçınde verılememış et kılerı yaratan bırer edebı metın olmalıy dılar aynı zamanda Bu metınlerın oyku ıle bırleştıklerınde, oykunun tek başına yarattığı etkıyı guçlendırebdeceğını, oy kuye bu ses ve ımge gnısı oluşturabıie ceklerını duşundum Boylelıkle eştk me tınler doğdu O zaman, e\ık nu tınlc r doğarken ad lartnt da bırlıktc getırdtler Lşık sozcuğunun ısım annesı Sayın Prof Şara Sayın dır Bu kıtabı bıtırdığum de, oykulerın onlerındekı metınlere ko yacağım iâ konusunda kararsi7dım 1 Iıç ad koymamdk da vardı ama bu metınle rın oykunun ana metnıyle olan ılışkısını taııımlamakta okuyueu guçluk çekebılır dı Kıtabı bırkaç dostuma gosterdım ve onerılerını sordum Şara Sayın 'ın onerdı ğı Eşık ın bu metınlerın ışlevını en îyı ta nımlayan sozcuk olduğunda herkes du !}unce bırlığıne vardı Cs eşıtlı sozluk ve an sıklopedıler bu sozcuğun, bıluııın, sana tın ve yaşamın bırçok alanında kullanıl dığını gosterıyor Onee gırış anlamı kar şılığında Eşık adını alan bu metınlerın bu adın konmasından sonra Eşık sozcuğu nun ıçerdığı başka ozellıklerı de taşıdık larını gordum Ev eşıklerı sızın de soyle dığını/ gıbı ışlek ve ışlevseller Bu eşıkler den geçılerek evlere gırılıyor ve çıkılıyor Eşıkler, kapılarla bırlıkte varlar Akde nız'ın kapısı olan Cebelıtarık Boğazı, de nızbılımde bır eşık sayılıyor ve eşıkler ge nellıkle en çalkantılı bolgeler Oykulerımın cşıklen de anlamın sesın çalk ınrılar ıçınde oldugu metınleı Muzıkte tellı çal gıların eşıklerı ıkı ışlevı yerıne getırıyor lar Ielleıın tıtıeşımını sınırlıyorlaı ve bu tıtreşımı çalgının goğsune ses tablasına doğru ıletıyorlaı Oykulerdekı eşıkkr de tıtreşımlerını oyku metnıne ıleterek oy kunun govdesınde, lek başına okundu ğunda elde edılen seslerden farklı ve zen gın seslerın oluşmasuıı sağlıyorlar (,alkantının oluşması bırkaç nedene bığlr îlkı duşunceyle ımgenın bırbırını guçlendınnesı (Bunucdebıyatımızdaen başarılı bıçımıvle Melıh ( evdet Anday ın yapıtlaruıda gordum Onun şıırlerınde dıışunceyı kımı dıi7 yazı ve oyunlarında ıse şıın algılaıız ) Ama bu denge oylesıne bıçak sırtı bır dengedır kı dıkkatlı kulla nılmazsa hem duşuneeyı hcm ımgeyı bo zar Metınlerdekı sesın, duzyazı şnrde ol duğu gıbı, mctnın gorsel değıl, ımgesel ve anlamsal ntmını s ığlamasına çalıştım yer yer, kımı zaman da ses ntmını ıkınu sıra ya atıp, bır denemedekı gıbı doğrudan duşunceyı yazdını Kıtabın bır dc gorsel yant var, gorsel eşıkler Evet, eşıklerın başındakı suslenn ıçın de yer alan (ıgurler gorsel eşıkleı sayıla bılır Hatta, bu fıgurler eşıklenn gorsel adlan gıbı de duşunulebılıı Eşık metın ler oykuye bır hd7irlık oluşturuyordu Gorsel elemanlaı da eşık metuılere bır ha/ırlık olıışturuvor Okuyucu susun ıçındelu kaplumbağayı gorup eşık metne ge^ıyor, burada kaplumbağa ıle ılgdı he SAYFA 4 Mehmet Zaman Saclıonlu sallarla ılgıluu }oı\unuz en haifta zaman kavramıyla Zaman ruzgâr \u gokyuzu anahtar sozıuklır Dıgtrlerı de za manla ınsanın yazgntyla, taroluşundan bu ya na \urdurdu$u arayışlarla ıhş kılt Ölum ve olumsuzluk arayiii, dog~antn duzenı dongustlltk ve sonsuz <,e$ıth lık, deg'tşım ya ratma arzusu, sanatsal yaratının ve dılın gız len v b Cşık metınlerle oykuler arasın dakı sıkı bırlıktelık, ayrı^arak <,oğ,alma, katmanla^ma bu noktada one çıktyor ka ntmca Ozelltklı seçılen dıl ve bıçem açı sından soyluyurum bunu Ne derunız1 Ruzgâr Gerı Getırırsc son beş yılda yazılmış oykulerden toparlandı ama Sar kaç ta kı şıırler son 15 vılda bınkmış şur lerden scçıldı Aslında Sarkaç benımyan vana dızıfmış uc oyku kıtabımın ustunde bır gıdıp bır gelıyor gıbı 1994 2002 ara sında yayımlanmıs olan bu kıtaplarda kı(Yaz Evı, Beş Ada ve Ruzgâr Gerı Ge tırırse) değındığınız temel konular Saı kaç'takı şurlerın de temel konuları Ru/ gâr Gerı Getırırse dekı eşikler, bır açıdan şıırlerımle oykulerım arasında zaman za man duzyazı sıu zaman zaman deneme etkılerı yaparak şıırlerımı oykulerımı da 'Yaz Evi'nden 'Rüzgâr Geri Getirirse'ye bir öykücü Eşlkmeflnler nuz adlandıramadığı bırkat, ulenım cdı nıyor ve kaplumbağa ıle gen,ek anlamda oykunun ı<,ındc tanışıyor Kelebeklerı (rordum başlıklı so» oyku kıtapta esık nıctnı olmayan tck oyku Zaten kendısı bır son eşık kıtaplan çıkış ol dufcu tçın mı oylc1 Lvet Kelebeklerı Gordum, hem gorsel adı hem de ya/ısal adı olan bır son metın oyku Dedığınız gıbı kıtaptan <,ıkış eşığı aynı /amanda Bu metnın son paragran nın sınema hlmleıuıın sonundaki 'Son sozcuğunun yaptığı etkıyı yaptıjiını du şunuyorum kıtabın ta başını ve sonra butununu anımsatan bır son tumce gıbı Adamla kız kolları ıkı yana atık bubır lcrınden bıra/ uzakta kelebeklere baka kaldılaı Kelebekler, paıkın dort bır yanı na dağıldılar ve Zaman'ın ı^ındekı yerle rını aldılar Bunu hitbır büım çozemedı, Bügı dekı boşluk daha da buyudu Bana gelınce kelebeklerın aynı anda her yone u<,abılmelerının, farklı zamanlardan kesıl mış kelebek resımlerının avnı duzleme bıı arada yapıştırılmasıyla oluştuğunu anla dım Rıızgâı ın bızım başka zamanlaıı mızdan aldığı metınlerı bırgungerıgctır mesı gıbı Dunden beıı bu Duyuk bılgıy le mutluyum •> karşısında oykunun, okurun ılgısını çek me açısından bıraz dalıa guçlu olmaya çalışmasından kaynaklanıyor olabılır mı dıye duşunuyorum Ama boyle olmaya bılır Çunku, hıçbır şey bır başka şeye benzeverek kendı ozellığını kımlığını ko ruyamaz kendıne değer katamaz Belkı bunu vazar bazında ele alabılııız Belkı bazı vazarlar boylesıne bır butunluk oluşturma çalışması ıle ttknık olarak ken dılerını va/mavı duşunduklerı bır roma na hazırlıyorlardır, bazı vazarlar ıse, yenı bır oyku anlayışıoluşturmak, oykunun sı nıılaunı genışletmek ıçın bunu yapıvor lardır l/k soruyu yanıtlarkcn bıro/çudede g'ındınız, ama ayrıca sormak nlıyorum Hem Sarka^ takt şıırlerınızdebem Ruzgâr den detırıru 'de ınsanın değ'ı\meyen yanlarıyla ve muinlığı uğraştıran temel sorun Iklfarkhblçem Ovku eşiBinde ruzgarla NALAN BARBAROSOGLU ıldır kulduı gırılmc/ oykuve ()v kunun onunue hep bu eşık vardır $unuda tklcmckgertk E$ıkmetınler Bır hıkaycdır bır vaşantıdır, bır soy bıı yandan kendılertnı ızleyın oykulen lentıdır b ı/en bıı eşık oykuve gırerken baSJanırkt n bıı yandan da sonrakı eçıkle ıınııtulmıışbırvıı/ çızılmışbıı resımyada re ı/mc k atıyor ve kttaba butunlt4k kazan bıı su daııılası kılavu/ olabılır ya/ana, ha dırıyorlaı Son > ıllarda yazılan oyku kı/ap rapbıı cv aınavutçılc^ının kokusu gunı lartnda butunluk olu^lurma eg'ılımının art şıöı gorıınııpkaybohn bıı ttbtssum, yır tıg'ını, hatta oykulerın baştan kıtap olarak tlk bır çoı ıp ^ınlıyın bıı kııl.ık d<i elın tawrlandıfonı goruyomz Sız ne duşunu den tııl ıbılıı ovku ya/aıının ya/ılmış bıı ba^ka metın de Aıılatılan lukayed(.n bu yorsunuz bu ionuda s \u/duı larklıdır oyku Bu yuztkndır kı Lsık metınleı, dedığınız ılmekleıle kı anlatıl ın her hıkıye oyku metnı olma/ taptakı tıım metınlerı bırbırıne bağlıyor, vı/ıldığında Bıı yu7dendır kı oyku anla ya da, Mıgurlar ovkusunun eşığındekı tılmaz okunabılır ancak bır başkasına yaşlı şaırın soyledığı gıbı eşyalarınfbura Ovku sesın buvusune ek olarak ya/ının da oykulerın) arasındakı boşluklara ağlar buyusunu gctırır berıberınde Ya/ılmış oruyor Bu butunluk bu kıtap ıçın onem sesın I lbettt hıklıdıı y ı/ılı ses duyulan lıydı çunku btabın konularından bırı ruz sestcn Ya/ılı sesın kurduğu atmosfer, se gârın metınlerı gen getırmesıydı Once sın ve dılın anlam katmanlarına bır yenı den yazılmış olan uı, oyku, kıtabın ıcıne sını d ıh ı ekler Ya/anın anlatıcıl ın ara gırerken onların arasına da ağlar oruldu cılığıvl.ı kııı up ıktardığı dunyanın anlamı Bıı bakıma ruzgâr benun yazıp da kendı nı Bıı anlam soluk anp veıdığımız dun sıne bıraktığım oykulerımden bır seçım vanın ıçınden çıkıp başkalaşarak donen yaptı se<,tıklerını gerı getırdı Bunların yenı bır vorumdur çıktığı dunyaya Tıpkı Mehmef / ıman S ıçlıoğlu nun yenı oyku zamanın ruzgârına dayanıp dayanmaya kıtabınd ı da yaptığı gıbı (.ağını bılemem ama belkı de bu ruzgara dayanabılmek ıçın bırbırlerıne kenetlen Melımel Zaman Saçlıoğlu, Yaz Lvı mışlerdır (1994) ve Beş Ada (J 997) adlı oyku kıtap lırındın sonra yayımladığı Ru7gır Gerı Bukonuyagenelbakışıma gelınce Aca C retıt ıı se / eşıklı oykuler adını taşıvan kı ba, oyku kıtaplarında son yıllarda gorul tabında oykunun bu yapısal nıtelığını de duğunu soyledığınız butunluk oluşturma vurgulamak ıstereesıne oykulerım eşıkle eğılımı, bır başka edebı tur olan romanın Zamanın rüzgârı P rıyle bıılıkte sunııyor okıırlarına Ru/gır GerıGıtmrse (yolveGolge Mıgıırl ıı I ılmleı I levkel lopae kelebekleıı Goıdunı adlaıını taşıvan vedı ovku eşık leııyle bırlıkte va/ılıyor kıt ıpta (Sıdecc 'Kelebeklerı Gordum adını t ışıy ın ovku ıse eşıöını ıçınıle bııındıılvoı Ovku eşı ğının de bır ovku olabılmesıııe oınek ol mak ıçın belkı ) I lemen hepsı de ınl ttıl ın hıkavelere d u ın ın ovkıılı ı bıınl ıı kl ısık hıkaye bıçımını kııll ınan y ı/aı hık ıvek rın arkasındakı ınlamla oıuvoı ovkulerı nı /anıanadırenen dırennıekle kalmavıp mevdan okuvan ınsan soyıımın h u ıttı ver alma bıeımlc rıne bııvuk bır so^ııkk ınlılık la bakabılıynt boyleee Insanoğlunun en yenılmış anında bıle Aıka anlamı pekıştı rense, ondekı eşıkler Mehmet /am ın Saçlıoğlu yenı oykıılerının tıımıınde de ınsan ın zaman la ılişkısıne (arklı avnalaı tutuyor geeen /aman leindekı geçmeven zaman ın dalgalarına dokunmaya çafışı yor ctkılerıne odaklanıvor Kıtapukı I ılmler oykıısu ıı/erınde o/elllkle durmak ıstıyorıım (oeukluğu nun goruntulerınden belkı dc bugune ılış kın bugununu bıraz daha açımlayan baş ka bır anlam çıkarmasına dayanak olac ık ıçındekı ben ı bulma hevesıne kapılan an latıcı sekı/ mılımetrelık fılmleiele kendı çoeukluğunun ızını surerken rastlantıyla bır bebeğın 'aılcsıyle bırlıkte kısa surelı yaşamına ılışkın goruntulerı ızleyınee bıın dan vazgeçer Anlatılabılecek hıkâye bu C U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 675 fllmler' öyküsü