Katalog

Akdeniz'de Bir Ada CEM ÇAKMAK* ıbrıs soııınu, son cllı vıldır I utk kamuovunu mesı>ul eden hıç şup hesız en onemlı konulardan bırı sıdır Turk devletı uluslararası alanda be lırlı olçude dısjanmasına ve ambargolara maruz kalmasına rağmen Kıbrıs Turk halkının varoluş mucadelesıne destek vermış, hatta doğrudan mudahale ederek yanında yer almıstır Bu sureçte, Kıbrıs davası Turk kımlığını şekıllendıren urı surlatdan buisı halıne gelmıştır Bu one mıne karşın ıı/ıınca bu sure KKFC ıle ılgılı vazdanların coğu Anavatan Yavru vatan sovlemını ışlcyen, daha çok sıyasal îçerığı ağu basan yayınlar olarak kalmış Kıbrıs Turklerı ve Ku/ev Kıbrıs 1 urk Cumhıırıvetı uddı akademık çalışmala ra yeterınce konu olmamış, bu alanda Kıbrıs sorıınu ıçın l \o/um" aravışların da I urk tezlerını desteklevecek ve adaya yonelık polıtıkalar uretmcde vaıdımu olacak yeteılı bılgı bırıkımı sa^lanama mıştır Son bırkaç vıldır KK1C yı saran dış (ozellıkle Avrupa bovutıı) ve ıç etken lerın zoı lamasıvla bu alanda cıcldı akade mık çalıs,malaı ortava çıkmaya başlamış tır(l) Oktar Furel'ın derledıgı, Imge Kıtabe vı'nden Şubat 2002 tanhınde çıkan, "Ak Jenız de HırAda KK l ( nın Vaioluş Oykusu" adlı kıtap arzu cdılen bılgı bırıkı mıne onemlı katkı yapan çalışmalardan bırısı olaıak değerlendırılebılır OD 1 U'nun desteklecıığı bır aras,tırma proje sıne dayanan, altı oğretim uyesı ve ara$ tıımacının doıt yıllık çalışmasının urunu olan bu derlemc kıtap KK1C nın )eopo lıtık konumundan ekonomık ve eöıtım durumuna kadaı geniij bu alanı konu edınınektedır Kıtap, genış bır perspck tıften baküdıgında Kıbrıs borununa KKTC ekonomısı çerçevesınde vapılan analı/lerle açdımlat sunma gavretım van sıtmaktadır Bovlece 'KKI Cekonomısı ne hem maktoekonomık açidan hem de bazı sektorlet açısından cleştırel bır bakıs. sunmak (s 8) amacı gutmektır Makro duzeyde ele alındığında, son 28 vıldır, Oktar rurel'ın vurguladığı gıbı, Turkıye'nın "Kıbrıs polıtıkası tumel bır başarısızlıkta 1 urkıye'nın 1970'lerden berı yaşadığı ve yaşamakta olduğu "sıya sal ve ekonomık ıstıkrarsızlıkların" etkı sı çok buyuktur Dolayısıyla Turkıye'nın yaşadıkları KKTC toplumuna ve ekono mısıne fazlasıyla yansımıs,tır Doğrusu, bu çalışmalarda temel olarak gorduğumuz, tartışılanın sadece KKTC değıl daha çok Turkıye oluşudur Kıtap ses olarak yedı makaleden oluş maktadır Ağırlıklı olarak ekonomık konular kıtabın ana temasını oluşturmakla bırlıkte, Fatıh Tayfur'un" Akdenız'de Bır Adanın Kalın Uçlu Bır Kalemle Yazdmış Hıkâyesı 'Kıbrıs' " ve Oktar Turel'ın "Doğu Akdenız ve Kıbrıs U/erıne Otuz îkı Paragraf, Tekmdı Bırden" başhklı, kı tabın ıkıncı ve uçuncu bolumlerını oluş turan makalelerı, genel olarak Kıbrıs ada sının ve ozelde Kıbrıs sorununun tarıh sel bır perspektıften çozumlemesını yap makta ve adanın sıvasal ve )eopolıtık ko numunun derın bır analı/ çerçevesınde resmını vermektedır Dolavısıyla bu ıkı makale, sorunun tarıhsellığını ortaya ko yan ve mevcut ekonomık sorunların na sıl bır sıyasal ve tarıhsel sureçte yeşerdı K ğınınoıtayakonulmasıaçısındankatkısal değeıde çalişmalardıt Pror 1 urel ın onerdığı programın KK IC nın 1 urkıve ıle bugunku ekonomık butunleşme çugı sını surdurduğu ılerı surulebılır Ancak AB ıle Kıbrıs'ın sıyasal ve ekonomık dış kılerı bugunden kestırılemeyen, daha farklı bır yorungeye oturursa ne olur, so rusuna Turel, "o zaman da muhatapları mıza şu soylenır " Bızım KKTC ekonomı sını yenıden ınşa etmek vegelıştırmek ıçın bu programımız var Kuzey Kıbrıs Furk toplumuna yakınlık duvuyorsanız, bu kaynak ve desteklenn eşdeğerını sı/ sağ lavın bu vatırım hacmuıı sız gerçekleştı ıın kamıı sektoru vatırımlarını ıkame et mek ıstıvorsanı/, buyurun ıkame edın Ancak boylesı ekonomık destekletı safila vamavacaksanız, o zaman Kuzev Kıbrıs Turk toplumunu kendı geleneöıne sahıp kılmanın çarelerı bulunacaktır' cevabını veımektedır (MM/£/K, Ocak Şubat 2002 XXVI, s 67) Fatıh Favhır makalesınde buyuk olçu de dunya sıstemcı' bır analızle adanın kapıtalıst sısteme entegrasyonun sıyasal bırsoykutuğunuanlatmayaçalışmışvebu anlatımı ayrıntılaıa ınen tahldlerlezengın leştnnuş Tavfur makalesınde Kıbrıs soı u nunu ıç dınamıklerden bağımsız daha çok sistem temelınde vuruttuğu analı/le açıklamaya çalışıyor Bovle vaparak bır ol çude yerel aktorlerı eddgen konuma ın dırgıyor Ama yıne de global bır bakış sun ması açısından kıtap ıçın derlı toplu ıyı bır gırış sağlıyor Oktar furel ıse bu konuva uluslararasi dınamıklerı vt guçlerı daha fa/la entegre ederek, Favfur un başlattıgı analı/ı derınleştırıvor, I urel ın belımığı gıbı uçuncu bolumle, lavrur un sıyasal dunvasından sıvasal ıktısat arakesıtıne (s 9)geçdıvot Avrıca luıkıve nın KKTC polıtıkalarını bu ceıçeveyc oturtarak eles tırel bır şekdde eıe alıvor Bunu ınsan un suruna ındıreıek bolgenın o/el konumla rını dıkkate alan polıtıkalaı uretmenın onemını vurguluyor Kıtabın dorduncu bolumunu, Oktar FureFın genış hacımlı "KKTC Ekonomı sının Dunu, Bugunu ve Yarını Bır Mak roekonomıkPerspektıf" adlı makalesı oluşturuyor Bu makale, adından da anla şılacağı gıbı, KKFC ekonomısının 1977 yılından bu yana makroekonomık gelis, melerını ayrıntılara ınerek okuyucuya su nuyor 'Ieknık ayrıntılara ındıreenmış bıl gılerı ıçeren makale gunumu/e kadar olan gelışmelerı resmedıyor Ayrıca 2011 yılına kadar mevcut planlar çerçevesınde ger çekleşebılecek olası ekonomık verılen ak tararak, KK FC ekonomısınuı gelecekte nasıl bır şekıl alacağını okuyucuya verme ye çalı^ıyor Turel'ın de hakk olarak be lırttığı gıbı, bu tarz bır "gelecek tasarımı nın" hem çozum muzakerelerınde hem de çozumsuzluk hahnde faydası çok aşı kardır Dorduncu bolumu ızleyen uç bolum, daha mıkro ve sektor duzeyınde KKTC ekonomısmın varolan resmını ve sıkıntı larını ele almaktadır Aylın Ege nın "KKTC Odemeler Dengesı, 1977 2000" ısımlı makalesı KKTC 'nın dı«j ekonomık ılı^kılerı de tıcaret ve kambıyo re)immı av rıntılı bır şekdde açıklayarak 199(Vh vıl larda yaşanan ekonomık sıkıntıların ode meler dengesınde olunılu gelışmelerın go tulebdeteğını ıleıı surııvor Bunu ı/levtn altıncı bolum bu ekonomık scktoıu ko nu edınıyor Meltem Davıoğlu nun "KKFC Turızm Sektorune Eleştırel Bır Bakıs" başlıklı katkısı turızm sektorunun va^adıfiı sorunlaıuı ve geçırdığı evrelerın avrıntılı bır şekdde tablosunu çıkarıyor Dolavısıvla bu alanda polıtıka uretımıne yardımcı olacak tesbıtler ve uvarılar dık katedeğer SerdarŞahınkava'nın "KKFC \ ınansal Pıyasalarındalu Gelışmeler Uzeı ıne Bazı Cıo/lemler' ısımlı makalesı der lemenın yedıncı bolumunu oluşturmak tadır Sjahınkaya KK IC hnansal vapısının aşırı kırılgan ve paı çalanmıi; durumu nu ele alıvor ve 1 uıkıye hnansal yapısı ıle olan dışkılerını değerlendırıvor Derlemenın son bolumunu 1 ıkret Cıo run'un " KKTC'de Lğıtım ' başlıklı maka lesı oluşturuyor Dınamık ve buvuk gelış me potansıvelı olan eğıtım sektorunun yuz vuze kaldığı sorunlar makalenın ana temasını oluşturuvor Gorun vuksekoğ retım hamlesının KK K 'de yarattığı can lılığı vurguluvor ve eğıtım kalıtesının du şukluöu tehlıkesı konusunda da uyanlar da bulunuyor Katkıdabulunanlarınguzenurkçesıy le Kıbrıs sorununa tarklı bır perspektıf ten bakan ve KK FC ekonomısını ayrıntı lı bır tahldden geçıren bu derleme, ko nuvla ılgılı akademısvenler ve araştırma cılar de ogrencıler ıun cok ıyı bır kavnak kıtap olarak değerlendırılebılır Avrıca, KKTC'de yatırım vapmavı duşunen gırı şuncıler, ada ekonomısı nakkında dgınç değeılendırmeler ve dgılı oldukları sek torleı hakkında ayrıntılı bılgıler de bulabılırler • Akdeniz'de Bir Ada: KKTC'nin Varoluş Oykusu/ Dcık 1 en Oktar I urel/ tnı jii Kılabevı Yayınlart/ Ankara 2002 fenomenın ustesınden gelmıs tjıbı goru nuvor Ancak 28 Şubat ıle bırlıkte clıkkat çekenbırulkevarkı vdlardır I urkıye'de kı rejime duşman olan İslamcı teror or gutlerıne ev sahıplığı vapıyor Almanya Almanya, ozellıkle Koln kentı çevresuıde ustlenmış radıkal dıncdere hep goz vum du bugune dek Savdarı havh kabaıdc olan bu İslamcı orgut ve gruplar hâla Alman hoşgorusu altında taalıvetleıını surduru yor Bunlardan mcdvava en çok vansıya nı tabu kı Kaplancdar Almanva'dakı spor salonlarında yaptıkları şovlar, Ataturk hakkında ettdderı laflar cıhat çağrdarı ve fetvalarıyla basmın renklı malzemelerın den bırıyddeı Hâlâ da ovle 11 bvlul sal dırısı oncesınde Anıtkabır e bombalı uçakla dalmayı nlanlavan ve bu alanda belkı de Usame V>ın Laduı e guzel" bu hkır veren Kaplanulaı lıderlerı Metın Kaplan'ın hapıste olması nedenıvle bu gunlerde sessızler Koln dekı dernek bah çesınde dan ettdderı' Anadolu \ edere ls lam Devletı' de I urkıve've mevdan oku yan Metın Kaplan, kendısını sozde halıie dan etmıştı Babası Cemalettın Kaplan ın olumunden sonra ıktıdar mucadelesıne gırıştığı Hald lbıahun Solu yııolduıtme ye azmettırmek suçundan hapıshanede bulunan Metm Kaplan, aslında medvaya yansıdığı kadar guçlu degd Kaplancıların nalıtesı varsa Mıllı Goruşçulerın de şev hulıslamı var Furkıve karşıtı İslamcı blok ıçınde en zengın ve en guclu grup olan Mıllı Goruşçuler, Şukru Bulut adıntla bır Nurcunun şeyhulıslam olmasını sağladı lar Yanı Almanva'da bır halıfe, bır cıeşey huhslam var İ Ama bununla kalmıyor tabu kı Hatır lanacağı gıbı eskı Refah mdletvekdı Ha san Mezarcı da kendısını bır sure once () D(>{, Dr Doğu AkJenız önıvı r\ılc "mesıh" dan etmıştı Iabııkıyıne Alman \ı (/ Muğıısa KKIC ya da Dın kıtaplarının kutsal uçlusu (1) Bırkaç ornek Ulger I K ,fciegd,L boylece tamamlanmış oldu Habfe mesıh AB Kıskacında Kıbrıs Meselesi, DAU, ve şeyhulıslam Ne hıkmetse hepsı de Al KKIC, 2001, Mehmet Ozay, lahıroğlu manya'da Bu durumda padışah kım olu M A ( rıtıcal Aisessment The UN's, Pe yor acaba^ Johannes Rau mu'* Ga/etecı aıernakıng ın C^yprus, London, Dodd, yazar Murat Erdın "Almanya'nın Kuca ( H The Cyprus Imbroglio, Huntıng ğında Irtıca" adlı rkıncı kıtabında Alman ton The Lotnen Press, 1998 Ahmed, ya'vı yurt edınmış İslamcı grup ve orgut lahtıacı The Dvided Island... Pan Grap lerı konu alıyoı Almanya da konuşlanan hıc Pub lslamabad 1999 Rustemlı, A , ırılı utaklı vuze vakın orgut arasında on C, akmak C Mertan B 21. Yuzyıla Gide gelenlerı konu alan ve lıderlerıvle bıı rerken Kuzey Kıbrıs Turk Toplumu, gazeteu olarak konuşan brdın, bu amaç DAU KKFC.2000 la sık sık Almanva'ya gıtmış Almanva da kı Islamcdarı bır FV programı olarak da ekrana getıren bıdın daha sonra bu bd gı ve belgelerı kıtabında deuerlendırmış Kıtap sadece Almanva dakı İslamcı or gutlenn sayısı ve çızdıgı profılı ortaya kov ŞÜKRÜ YAVUZ makla kalmıyor, sahıp oldukları ekono mık gucun ve maddı olanakların da altı nı çızıyor Orgutlerın hemen hepsının slamcı orgutler ve Furkıye dekı lsla Turkıye de onulmaz bağlantdan var } lar mı vapdanma ozellıkle REFAHYOL ta Turkıye'dekı drncı orgut ve tarıkatla donemınde Turkıye'nın bır numara rın yurtdışı uzantdarı demek daha doğru lı gundemıvdı Turkıye'nın laık ıstemıne olur Nakşıbendder.Nurcular.Suleymanalternatıt yapdanmayı sağlayan Iblamcı cdar, Mdlı Cîoruşçuler, Kaplancdar, Hız kanat, Tansu Çdler'ın hedıye ettığı baş bullah, 1 lamas, FIS, Kadırder ve Işdtçda bakanldc koltuğundan eksdc kalan taraf rın yanı sıra, bır de F)ıyanet Işlerı ne bağ larıdatamamlamayabaşlamıştı Lrbakan h DTİB var Ama DTİB dıger orguderden ılk yurtdışı gezısı ıçın Iran ve Lıbya'yı seç farklı Çunku Dıyanet Işlerı'nın, dolayı mış, başbakanlık makamında tarıkat h sıyla Turkıye'nın resmı dın polıtıkasınuı derlerıne yemek vermıştı RP'nın beledı Almanya temsdcısı saydıyor Kıtapta or ye başkanları konuşma yaptddarı her yer gut lıderlen veya grup şeyhlerıyle yapdmı^ de laık demokratdc re|ime duydukları ofroportajların yanı sıra, Almanya Anayasa keyı bağırarak dde getırıyordu yı Koruma Teşkdatı'nm konuyla dguı ha Sımdderde bıle medyaya yansıyan ka zırladığı rapor da var Furk polisrnın de setler ve belgeler, 28 Şubat oncesınden katkılarıyla hazırlanan rapor, Alman kalan bırer kanıt gıbı 28 Şubat 1997 ya'dakı Islamı yapdanmaya dıkkat çekı MGK toplantısı sonrası sıyasal Islam bu yor Ama Almanya harekete geçmekte yuk olçude gerıledı Islamcılanntoplumnep nazlandı Kaplancdar konusunda da da yeşerme olanağı bulduğu topraklar oyle davrandı Alman makamları Kıtap kurutulmayabaşlandı Sekız yıllık zorun ta pek çok belge ve fotoğrata da yer verd lu eğıtım yasası çıktı, İslamcı dernek ve mış Ince bır kıtap o]ma.sına rağmen, ko vakıBara sıkı denetım geldı ve bazılan ka nuyla ılgdenen herkes ıçın compact bır nı patddı En onemlısı RP ve ardından Fa telık taşıyor Kısa ve akıcı bır Turkçeyle zdet Partısı kapatıldı Ama Mıllı Goruş yazdmış Gazetecı yalrnlığı hemen go/e ıdeolojısı Saadet Partısı de suruyor Zaten çarpıyoı "Almanya'nrn Kucağında Irtı Saadet Partısf nın seçtığı logoaa da, Mıl lı CTorıış çı/gısını ızleven ve şımdıve ka ca" Kastaş Yayınlaıı'ndan çıktı • dar kurulup kapatdmış 5 partıvı temsd eden yddızlar yok m u ' Almanya'nın Kucağında trtica / Murat I uıkıye 28 Şubat oncesındekı İslamcı Crdın / Kasta$ \ayınlart İslamcı Örgütler SAYFA 1 6 CUMHURİYET KİTAP SAYI 643