Katalog

üyesi Emel Kayın'ı yardımcı doçentliğe taşiyan bir araştırmanın kitaplaştırılmış hali. Konaklama yapılarının, insanoğlunun tarihi kadar uzun olduğunu befirterek yapıların tarihine genel bir bakışla açılan kitap, alanındaki tek ve özgün çalışma olmanın değerini de taşıyor. Birinci Kordon'daki, Kemeraltı'ndaki, Basmahane'deki, Frenk Mahallesi'nde ki, Kestelli Caddesi'ndeki (günümüze yapı olarak yalnız ikisi kalan) Iznıir otellerini anlatırken şıı belirlemeyi ortaya koyuyor Emel Kayın: "...Otellerin tarihine merak duymam, şu an için imkânsızmıs gibi görünen bir düşle başladı. Aslınaa merak ettiğim yalnızca oteller değildi. Geçmişin sonu gelmeyecekmiş gıbi görünen yolları, kervanlan, kervansarayları, posta arabaları, menzil hanları, buharlı trenleri, demiryolu otelleri, yolcııluk ve konaklama üzerine artık puslu bir zamanda kalmış her şeydi de..." tzmir 1905 Nevsali tktisat/G*vat SamiHüseyin Hüsnü Beyler/Sadeleştircn. Erkan Serçe/(hmır Büyükşehir Beledıyesı Kültür Yayım: 5/Birinci Basırn, Ekım 2000, 2)2+XW say/a) ^ tzmir 1905'i, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi Tarih Bölü mü öğretim üyesi Erkan Serçe sade leştirerek günümüz diline aktardı. Elimizdeki kitap İZMİR 1905 yılında Cevat Sami ve I lüseyin Hiisnü Beyler tarafından "Aydın Vilayeti Celilesinin Ahvali Tabiiye, Ziraiye, Ticariye ve lktisadiye vesair Ahvalinden Bahis 1321 Senei Maliyesine Mahsus Nevsali îktisat" adıyla yayımlanan ve "gayri resmi" yıllıkJarın ilki olma özelliğini taşıyor. Kitabın önsözüne kulak verelim: "...Yazarları tarafından Mııhtıraı Sal ismiyle yayınlanması planlanan bu kitap için, ismi Nevsal i Iktisat olarak değiştirilmek koşııluyla, ancak sekiz ayda basın izni alınubilnıişti. Nevsali Iktisat, dönemin baskıcı şartlarının bir sonucu olarak Izmir'de "olan"dan çok "olması istenen"i aktarmasıyla resmi salnamelere benzer yönleri barındırmakla beraber, pek çok yönden onlardan ayrılır..." XIX. Yüzyılın llk Yarısında Fransız Gezginlerin Anlatımlarında tzmit/Ohıf Yaranga/Çevın. Gürhan Tümer/(\zmir Büyükşehir Beledıyesi Kültür Yayını: 6/Birinci Bastnı, E'kim 2000, 108+XVIII say/a) Elimizdeki kitap, bir süre Izmir'de Fransızca öğretmenliği yapmış ülaf Yaranga'nın, ülkesine döndükten sonra Pariş YcniSorbonne İJni versitesi'nde hazırladığı yüksek lisans İZMİR rezi. Kitabı dilimize kazandıran Prof. Dr. Gürhan Tümer, 9 Eylül Universitesi Mimarlık Fakültesi öğretim üyesi. Izmir doğumlu Tümer'in mekâninsan, tnimarhk, kent kiınliği vb. konularda yayımlanmış kitaplan ve çok sayıda makalesi bulunııyor. ülaf Yaranga kitabını, Izmir'i ziyaret etmiş olan Batılı yazar ve gezginlerin izlenimleriyle bezemiş ve sonuçta, bir zamanların Gâvur îzmir'inin özelliklerinden yola çıkarak kentin ve imparatorluğun profilini çizen ve tartışan Dİr çalışma Çikmıs ortaya. Gürnan Tümer kitaba yazdığı önsözde SAYFA 8 şöyle diyor: "..Bu kent, iki bakımdan ilginçtir. Yazar için, daha az tanınan, belki de farklı bir Doğu'nun keşfedilmesi şansını yaratmaktadır. Aynı zamanda da, gerçeğin söylemi nasıl etkilediğini sorgulayarak, 'Doğu'ya Yolculuk'un yazılmasi üzerine düşünme olanağını vermektedir." Ege, Batı Uygarlığının Doğduğu YerTne.Aegean Birthplace OtWestern Ci\ilİ7.ation/Ekrem Akurgal/(hmtr Büyükşehir BelediyesiKültür Yayını. 7/Bırıncı Basım, Ekım 2000, 124+XII say/a) llkkazıları 19481951 yılları arasında yapılan Smyrna kentini gün ışığına çıkaran ve Izmir'in kımıluşuna tanıklık eden birçok buluntııyıı ayağa kaldıran Ord. Prof. Dr. Ekrem Akurgal, Smyrna (BayrakJı Höyüğü) dısında Phokaia (Foça), Kyme, Daskyfeion, Kvzikas ve Erythrai (Ildırı) kazılarında elde etti^i sonuçları anlatırken, Efes, Milet ve Samos üzerine ortaya konmıış yayınlara da deginiyor. Kitabı Türkçe ve îngilizce olarak kaleme alan Akurgal, Avusturya, Ingiliz, Isveç, Danimarka, Fransız, İtalyan ve Almanya akademilerinin üyesi. Akurgal ayrıca, Federal Almanya Büyük Liyakat Nişanı Yıldızlı Rütbesi (1979), Goethe Madalyası (1979), TC Kültür Bakanlığı Büyük Odülii (19X1), îtalyan Commandatore Nişanı (1987) ve Legion d'Honneur Officier Rütbesi (1990) sahıbi. Izmir'deki Bazı Sosyal Koşullar Flakkında Bir Arastırma tzmir I92l/Ulu\lararası Anıerıhan Kolejı Arapırma Komitesi/Çevırt: Aykan CANDEMlR/(hmir Büyükşehir Belediyesı Kültür Yayını: 8/Birinci Basım, Araltk 2000, 146+XXVI+İ harita) Arastırma, 1920 Nisan'ından 1921 Nisan'ına değin yapılan gözlemlerin bir toplamını, anket formalanndaki yanıtların, ziyaretler ve yüz yü ze görüşmelerin sonucunu verdiği İZMİR kadar, 1922 büyük degişiminden önce Izmir'in son fotoğrafını veriyor olması bakımından da ilginç bir tarihi yansıtıyor. Izmir'in o tarihteki nüfus, dil, iklim, şehir tarihi, depıemler, belediye ve vilavet yönetimi, sanayi, sağlık, eglence, adalet sistemi, eğitim gibi i^gal altındaki sancılı bir kentin görüntüsü çiziliyor. Uluslararası Amerikan Koleji görevlilerinden oluşan bir ekip tarafından hazırlanan arastırma raporunun "Sunuş" bölümünde itiraf edildiği üzere: "...Birçok önemli soru cevaplanmadan kalmıştır." Ve yine "Adalet Sistemi" bölümiinün giriş yazısında; "...Burada (raporda) olması gereken birçok gerekçe verilemedi; çiinkü gerçekler kurulun ulasabileceği noktanın ötesindeydi" deniliyor. tzmir, Sesler Yüzler Sokaklar/M Şakır ÖRS/(tzmır Büyükşehir Bclcdiyest Kültür Yayını: 9/Birinci Basım, Şuba/2001, 152+VU1 say/a) Daha önce bölgeİZMİR sel bir gazetede dizi olarak farklı zamanlarda yayımlanan röportajlann der li toplu olarak bir araya getirildiği bir kitap... Tepekule'den varoşlara, toplu konut alanlanndan kent mcrkezine geniş, bir yelpazeden tzmir'i görebilmek... Izmir'in yeni semtleri, pazaryerleri, kahvehaneleri, emektar sınıfı, meyhaneleri arasında usta kalemiyle günübirlik bir gezintiye çıkarıyor okuru M. Şakir Örs. 19271928 tzmir Fotoğraf Albümü(GeIişen tzmir)/Mrtinler: A. Nedim Atilla/dzmir Büyükşehir Bclcdiyesi Kültür Yayını 10/Btrtna Basım, Şuhat 2001, Albüm 98 say/a Ek 32 sayfa) Izmir Belediyesi'nin 19271928 yıllannda yayımladığı FransızcaTürkçe (hurufatı Osmanlıca) albüm, Foto Resne Ailesi'nin çektiği altmış fotoğraftan oluşuyor. İZMİR 1923 sonrası yeniden doğan tzmir'in Ulusal Mimarlık Akımı'na ait ilk yapılarını, sağlık ve eğitim kuruluşlarını, kentin genel görüntülerini, kamu hizmet anlayışında yaşadığı değişimleri de görebileceğiniz önemli bir albüm. Albümün tıpkıbasımı, A. Nedim Atilla'nın, mekânların ve zamanın karşılaştırmalı görüntülerini, öykülerini aktardığj "Gelişen Izmir" ekiyle birlikte sunuluyor. Hacılar, Seyyahlar, MisyonerlerVe lzmir(Yaliancıların Gözüyle Osmanlı Döneminde tzmir: 16081918)A4raj//r ma, Derleme, Çevırı. llhan PINAR/(lzmır Büyükşehir Belediyesi Kültür Yaytm 11/Birtnd Basım, Mart 2001, 184+XIV say/a) 67 seyyahın Izmir üstüne anlatılannı bir araya toplayan kitabın önsözünde llhan Pınar "bilgiye dayalı Izmirtilik bilinci"nin oluşturulması konusunda şöyle diyor: "Son yıllarda yayımlanan Izmir ile ilgili arastırmalar da göstermektedir ki, tzmir hakkında öğrenmemiz gereken çok şey vardır. Seyyah anlatılarındaki Izmir ile yerli kaynaklardan yapılan arasjtırmalar birleşjtirildiğinde Izmir'in yazılı tarihinin önemli bir kısmı ortaya çıkmış olacaktır. Fakat bu yapılanlar şehri algılamak ve kavramak için henüz yeterli deöildir; cn azından bu arastırma, yurtdışındaki kaynakları hatırlamak ve bu kaynaklardan Izmir'e dair çeşitli alanları kapsayan ne kadar önemli bilgilere ulaşılabilecegini göstermek açısından kayda değerdir..." Gerçekten tzmir, uzun bir tarihsel geçmişe salıip olnıasına karşın yazıya geçirilmiş metinlerden yoksundur. Ne var ki Izmir'in 17. yüzyılla birlikte başlayan yükselişini ızleyen dönemlerdeki seyanatnameler bu süreci birebir gözlemleyen, tanık olan bir özelliğe sahiptirler. 17 ile 20. yüzyıllar arasında Izmir'i ziyaret etmiş ve kıtapta izlenimleri aktarılan (S7 seyyahın ülkeleri ise şöyledir: 38 Alınan, 13 Ingiliz, 10 Fransız, 2 AvusTuryalı, 2 Hollandalı, 1 Amerikalı, 1 Türk kökenli Hintli... Tarihten Günümüze tzmir Mutfağı//! Nedim Atilla/itzmir Büyükşehir Belediyesı Kültür Yayını: 12/Birinci Basım, Nisan2001, 146+lVsay/a) u Bu kitap neden yazıldı?" başlıklı ön bölümde çalışmanm amacını şöyle tanımhyor A. Nedim Atilla: "Bugüne kadar yazılmamış bir kitapla uğraşmanın keyfini sürdüm hazırlıklar boyunca. 'Izmir MutlagY adı altında okıırla buluşan bu kitapta elbette kentimizin ölmüş., unutulmuş ya da yaşayan birçok yeıneği ile yeniden tanışmanız mümkün olacak, ama bu kitabın bundan öte bir işlevi var: Izmir mutfağı denilen olguyu tarihsel süreç içinde izlemek, özellikle 1922'den sonra yeniden kurulan bu güzel kentin bugünkü mutfağını tanımla^ maya çalışmak..." A. Nedim Atilla, Izmir mutfağını "dünyanın en zengin mutfaklarından biri" olarak ortaya koyuyor ve bunu bölgenin eşsiz iklimine, uygarlıkların beşiği oluşuna ve yaşam biçimine bütün bun lan yansıtmasına bağlıyor. Unutmadan da ekliyor; "bölge insanındaki büyük yaşama sevinci"ni... Izmir Mutfağı'nda, Roma uygarlığından Osmanlı saray mutfağına; Adalar Denizi'nden Izmirli Rumların mutlağına; Yunanistan'a taşınan yemeklerden Izmir Yahudilerinin mutfağına; zeytinyağından otlara, keşkeke; Selanik, Ar navut, Boşnak yemeklerinden mutfağımızdaki Girit etkisine ve Izmir'de yaşayan lokantarestoran sahiplerine kadar geniş bir yelpazede gözler önüne seriliyor Izmir... tzmirli Ressamlar Ansiklopedisi/ Mümtaz Sa$lam/(lzmir Büyükşehir Beledtyest Kültür Yayını: 1 i/ Bırtncı Basım, Nisan2001, 192+V1Usay/a) 9 Eylül Universitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Bölümü öğretim üyesi Mümtaz Sağlam, Izmirli ya da sanat çalışmalannı Izmir'de sürdüren 174 ressamın yaşamını ve yapıtlarını veriyor bu ansiklopediyle. Cumhuriyet, çağdaş sanatı, gelişme döneminin bir kazanımı olarak ülkcye sunarken, sanatçıya da kendi varlığını ortaya koyabilme olanağını, yani çoğul bakışı, çeşitliliği getirmiştir. Türkiye'ae resim sanatının tzmir özelindeki adlarını ve yapıtlarından örnekleri bu kapsamlı çalışmada bıılabileceksiniz. tzmir 187 5/Karl von Scherzer/Çeviri: llhan Ptnar/(lzmir Büyükşehir Belediyesı Kültür Yayını: 14, /Birinci Basım, Hısan2001, 138+V1U say/a) "Bu kitap, tzmir'in ve üsmanlı tmparatorluğu'nun Avrupa ile ilişkilerini dönemsel olarak ticari, kültürel ve ekonomik vb. birçok alanda yansıtmasının yanı sıra Izmir'in doğa tarihi için de önemli bir kaynak nitelıği taşınıaktadır. Kitabın 130 yıl sonra da olsa Türkçeleştirilmesi ile îzmir'e bilgi ve birikinı açısından biraz daha nüfuz edebilmiş olacağımızı umuyorum" diyor tlhan Pınar sunuş yazısında. Scherzer'in hazırladığı anlamda bir monografik yayın, alanında ilktir ve kendinden sonra Georgiades tarafından 1885'te, Rougon tarafından 1892'de hazırlanan tzmir monografilerine örnek ve kaynak olmuştur. • CUMHURİYET KİTAP SAYI 596