Katalog

MY riMM'J İM 'Uzav macerası'na devam 2 ması için daha güvenli bir yere aktarıldıgını görür. David Bowman ölümsüzleşmiştir. Madde olmaktan çıkmış, saf cncrji haline gelmiştir. Üstelik dünyanın üzerinde tehlikeli olmaya başlayan bir nükleer bom banın bilgisayar devrelerine girerek patlatmış, dünyayı bir felaketten bile kurtarmıştır. ülmek üzere olan annesini saçlarını taramak için taraüı hareket ettirerek katı maddeler üzerinde de kontrol sağiamasını öörenmiştir. Peygamberi olmayan 21. yi'uvıi dünyasında saf enerji bu şekilde insanlı|îın koruvutu peygamberi olmuştur. Davul saf enerji olarak Jupiter'in jeolojile yapısını inceler. J upiter'in elmas çekirdeğini saran bilinci hcr şeyi inceleyip sak layıp değerlendirmek ve kullanmak için analiz eder. Kcndisine gelen ilk mesaj "artık anlıyorsun" olur. Kendisini birden fazla zekânın yönlendirdiğini ve kontrol ettiöini lark ettiöinde boyun eğmekten başka Kirseçcneğikalmamıştı.Jupitergüneşnaline gelecek, uydıılarında da yaşam olacaktı anık. Europa ise insanlara yasak bölge olacaktı. Yazann mistik ögelcrc bilimsellik içinde fazla yer vermesi bu romanda çok daha belirgindir. Zaten zihniyct olarak böyle olması da gerekiyor dcmek, hcr ne kadar bilimsel düşünceye ters gelse de milyonlarca ışık yılı uzaklıkta dev uzay boşluöunu aşarak yaşam bulunan gezegenleri dolaşmak en azından yakın ve uzak gclecekte olası teknik olanaklarla mümkün görünmemektedir. Bunda bir Tanrı kavramının gizli olduğu sanılmasın. O çok ayrı bir konu ve bilimselliklc hiç ilgisi yok. Evrim Arthur C. Clarke efsaneyi sürdürüyor: 2010 . MUSTAFA YELKENLI 001 Uzay Yolu Maccrası filmı nin en can alıcı noktası bütiin gemi müıettebatını ölümc yollayan bilgisayar I lal 9000'i alı ederek sağ kalmayı başaran David Bowman'ın, Ay'daki kara taş ınonolirin bir benzerini Jupiter'in uydusunda yakından gördüğunde söyledigi sözlerolur. "Tanrtm ig yıldız Jolu!" Monolit bir başka uzaya açılan kapı gibi karşısında dunnaktadır. Bouman'ın bir üst evrimleşmeyc gcçişi buraya girmcsiyle başlar. Uzaya açılan insandan yıldız çocuğa dönüşur. Tamamcn metafizik bir anla Türkiye'li okur Arthur C. yışla son bulan film seyirciyi romandan çok Clarke adını yaygin olarak daha fazla ctkilcr, bilimscl evrim açıklaması, hcr ne kadar ünlii Tannların Arabala"2001Uzay Yolu Macerası" rı'nın yazarı Eric Von Danikcn'in uzaylıfilmi vc romanıyla duydu. Bu ların katkıiarı savlarıyla örtüşüyorsa da, romanın devamı sayılan bıırava kadar bildik seyrinde devam ederken bundan sonrası yazarın ve yönctme"2010" ise Arthur C. nin fizik ötcsi yorumuyla son bulur. KompCJarke'm geleceğin alternatif like ve net olmayan mcsajlar seyircinin alcvrim kuramının gılamasında sorunlar yaratsa da gerek yaromanlaşmış hali sayılabilir. zar ve gerekse filmin yönctmeni bundan pck fazla rahatsız olnıamışlardır. Arthur Clarke'ın şu sözleri dikkat çekicidir. "Filrı ıncelerkcn I lal'in bir ikileme düstüğümı ilk gürütfe anladıysamz. aemek kt hız bu nü anlar. İnsan psikolojısınebenzerbirşeiji ba$dramamtştz. Çiinkii cvrenin sırları kılde psikoza veya şizofrenc yakalanan ve insan anlayıştntn ötesindeki büyük güç Hal, dünyadan kendisıni izleyenlere karşı lerle uğraşıynrduk... Filmihâlâ bcğcnmcycrıparanoyak semptomlar geliştirir. Böylece küçük azmlıga gclincc, bu onları ilgilendı Görev Kontrol ile telsiz bağlantısını korir Stanley Kubnck'lc ben onlartn durumu partır ve A.H. 35 anten ünitesindesahtebir na bul bul gülüyoruz." arıza rapor eder. Yalan söyleyerek psikoAncak ne var ki, gcrek seyirci ve gerekzunu ilcrletir ve gemideki ekiple çelişkiye se okur yönünden ilginç bulunan şeyler düşerek karşı karşıya gclir. Ekipten kurtulpek kolay kolay son bulrnaz anamalcı dümanın tek yolunu da onları yok etmekle zcnde. Yazanmız metafiziklc bilimselliği bulan I Iall, görevi rck başına gerçekleştirçok iyi bir şekilde harmanlayarak okurlameye çalışıı. İlk kıtapta okur, bilgisayar rının merak duygusıına okşamaya devam 1 lal'in gerçck gorevi bildifii izleniminekaeder. pılmasına raunıen ikinci kitapta bununla Peter 1 lyams'ın 1984 yüında filme aldıilgilı bir açıklamaya rastlanmaması önemğı 2010, scyirciyi duygulann provoke edilli Dİr eksiklik gibi görünmektedir. diği bu sözlcrle, daha başında olaym gil lal sözcüğünün yazarın bilinçü bir şezemli havasına çckmesiyle başlar. Doğrukilde kapitalizmin önemii dev şirkcti su bu konuda hem yazar hem de yönetmcn IBM'in bir adım önünde yer almak içın sebaşarılı olmuşlardır. Film David Bowcildigini söyleyenlere, Hal'in varatıcısı man'ın son sözleriyle başlar. Tanrım içi yılChandra eleştirmcnlere yanıt olarak budız dolu... nun Heuristik Algorıthmic'ten geldigini Rekabet yerme iştairliği söyler. Sanırım 2001 romanından sonra bu Roman biraz da ikı süper gııcün uzayda tartışma başjamıştı kimi yabancı bilimkurrekabet yerine ışbirligini anlatır. Her nc gu dergilerinde. Bizde de Mustafa Arslankadar bilimkurgu yazarlarının siyasct kıırtutıalı Ay Çöreğı adlı kitabında buna degu üzerine pck önemii öngörüleri olmadıginmişti. gı bu örnckle anlaşılsa da, yazarımız SovBirleşik Devletler uzay aracı Discoyetler'in çözüleccğini vc uzayda Amerivcry'nin kumandan ve ekibinin sag kalan ka'nın şimdilik rakipsiz kalacağını kestireson iiyesi David Bowman ccnin olarak bir memiştir. Sovyct bilim adamları Amerikadegişim geçirdiöinde yıldız çocuk olarak lı mesfektaşlarıyla uzayda Jupiter'in yörünevrimın son halkası olmuştu. Bu aşamaya gesinde asııı kalan Discovery uzay gemisigeldiğinde bilincinde büyük bir sıçrama ne gidip orada bir giz perdesi altında kayapmış, üç milyon yılönce kurulmuş, doğlan olayların iç yüzünü öğrenmek isterler. ru zamanda ve doğru uyanma görc ayarÜstelik bu arada Discovery'den diinyaya lanmış dev bir çekime yakalanmış, bir evgelen sinyallerden uzay gemisinin giderek renden diğerine geçmiş, olağanüstü göJupiter'in uydusıı lo'ya yaklaşmakta oldıırüntülere tanık olmuştu. Sonsuz ışık korigıı ve bir süre sonra uyduya carparak pardorlarından akarak ışık hızına erişmiş ve çalanacagıdır; herkesin elini çabuk tutmaonu da aşmış, galeriler arası bir büyük mersı gerekli. Bununla biraz gerilimli bir hava kezi istasyondan geçmiş, bilinmcyen güçverilmeye çalışılmıştır. ler tarafmdan bunun şiddetinden korunBu arada Çinli bir ekipJupiter'in uydumuş, kendini devbirkıımızı biryıldızın yasu Huropa'da yaptıklan araştırmada 150 nında bulmuştu. derecedeki bir orlamda cam gibi kırılgan Yddız çocuk olarak güzel bir otel odabir yosunun gemileri Tsien'e zarar vererck sına geldi^indc, odada kitaplardan yiyegcminin parçalanmasına ve Çinli ekibin cek kaplarına, ekmek ve biralara kadar ncr ölmesine neden olur. Bir bakıma bilim şeyin sahte olduğunu görür. Zaman hızla adamlarının dikkatinin uzayın bir köşesigeçer, yaşlanır ve sonunda zaman durarak ne çekilmesine neden olan sadece Discogcri döner. Burada yeri gelmişken yazann very de^ildir. bir öyküsünden bahsetmck gerekir. TanAmerikalılar Ulıısal Uzay Yoleuluğu rının Dokuz Milyar Adı adlı kitapta ver Konseyi eski Başkanı ve Havaii Universialan Dünyanın Bütiin Zamanı adlı öykütesi Rektörü Dr. Heywood Floyd ile Dissündc zamanın hepten durdurulduöunu, covery'deki bilgisayar Hal 9()()()'in yaratıinsanlar dahil hcr şeyin hareketsiz kaldığıcısı Dr. Chandra bu işin araştırılması için nı anlatır. gemiye gelirler. Dr. (Jhandragemideki müBowman odada belleğinin gizli bölmerettebatın felaketınc neden olan bilgisaya lerinde birçok şeyi anımsar ve unutulmaARTIIURC. CLARKE şimdiye kadar görülen şekliyle açıklanmaktadır. Evrimin burada duracağı gibi bir saçma düşünceye de saplanmadığı takdirde milyonlarca yıl sonra evrimin nasıl bir gelişim göstereceği dc pck bilinmez. İnsan, bilincini sarıp sarmalayan bedeninden kurtulup saf cnerii haline geleceğini var saymak, var olan bilgilerimizle olanaklı görülmediğinden ancak bilimkurgunun naif yapısıvla açıklamak olası. Yazarımız bu temayı birçok romanında işlerken, anlatısını mistik bir havaya sokmasını garip karşılamamak gerekir. Alternatif evrim kurann Aslında, u/.aym her tarafını dolaşan, binlerce gezcgcnin cvrim sürcçlerini izleyen kaşiilcr veya evrunlcşmesinin son durağına gelen evrcnin efendileri tüm galakside "binnç'in doğmasına çalışırlar. Karada vc denizde birçok türün kaderiyle oynayarak deneyler yaptıktan sonra, deneylcrinin sonucunu en az bir milyon vıl sonra alınabileceği gerçeöı üzerine, onların bu gezcgenlerdc casus bırakmalarma neden olur. Gezegenlere bırakılan bu casuslar gcrcğini kendilcri yerine getireceklerdir. Kasifler et ve kan sınırını aştıktan sonra beyinlerini metal ve plastikten yapdmış kusursuz bedenlerineyerleştirirlcr. Bunların içinde bütün bir gafaksiyi dolaşmaya başlarlar. Kendileri uzay gemisi olarak makine/plastik karışımı bedenlerini de aşarak ışının yaratıklarına dönüşürler, saf enerji haline gelirler. Galaksinin efendisi ve zamanın öniindedirlcr artık. 2010, Arthur C. Clarke'ın geleceğin alternatif evrim kuramının romanlaşmış halidir. Şaşırıp şaşırmamak hic önemii değil. Sağcılar her zaman evrim kuramına saldıracak değiller ya. Yoksa siz seçeneksiz kaldıklarını mı sanıyordunuz? • 2010: Uzay Efsanesi2 /Arthur C Clarke/Çevircn Oya tşeri&Ardan Tüzünmy/lthaki Yayınlart Satenorll "Yedi derviş bir postta oturur, iki hükümdar bir dünyaya sığamazmış." Ismail tarihe ve insana «bakışımızı gözden gegrmeye davet eden dramatik bir belgesel, felsefi bir roman. Reha Çamuroğlu'nun kitabı son zamanların en düşündürücü yapıtlarından bırı. Aşk, Şür.Bilgelik "Hem aniden bizi e/e geçiren, hem de bizim elimizde olan şey arzudur. İlk aidiyet budur." ünlü Fransız düşünür Edgar Morin, üç büyülü sözcüğü büyülerini bozmadan"yeryüzü"ne indiriyor. Kelimenin tam manasıyla bir "başucu" kitabı. "Her müşteriye tek ömür verilir, memnun olmayan müşterilerin iade hakkı yoktur." Miller'ın yeni "oyun"u. Sadece keyifli bir 20. yüzyıl gezintisi değil, ınsanın varoluşuyla iigili temel boyutların işlendiği bir şaheser. Mr. Peters'm Bağlantıları Arthur PERİHAN S0KAK AEA IŞHANII 126/1 80260 ŞİŞLİ / İSTANBUL TEL[0212| 296 82 41 FAKS|0212| 2 % 62 44 SAYFA 16