Katalog

Vitrindekiler Karakterler/Thenphratfns/Çtvıren ( andan Şcntn na/Do\t kıtabıvı Yaytnlart I hcophrastos adıyla tanınan yazatın asıl adı Ivrtamos 1 () 372 vı lında bu Aıol Lesbos kentı olan I resos'ta doğmuş Eğıtımıne kendı vıırdıında basjamış,, o çağda Yu nanlı gençleı ıçın çckıt ılık taşiyan kultur merke/ı Atına'da devam et mıs,tıt ( ) sııalaıda Platon derslerı nı Atına'da vetmekte, Aıistoteles Platon'un Akademeıa'sinda okıı maktadırOncc bu okula devam et mıs,, Platon'un olumundcn sonra, Arıstoteles Lyke lon'da ders vermeyc basjayınea onun okuluna gıtmış, Arıstotcles ona once I uphrastos "gu/el konu!}an" aclı nı vermış, sonraları, bunu bıraz daha abartarak The ophıastos "tanıı gıbı konuşan" dıye değüjtırmıs, Arıs toteles 323 yılında Khalkıs'e sığınmadan once Perıpa tos okulunun başina 1 heophrastos'u gctırıp kıtaplaıını <.h ona bırakmış, 1 heophrastos'un, konulan bakımından Arıstoteles'ın yapıtlaııyla benzeılık ta^ıyan yapıtlatınm lıstcsını bıze I aerrelı Dıogenes aktaııyoı Metah/ık etık, polıtıka, hukuk, ruhbılım, retorık, sanat, h/ık, /oolojı, botanık, bılım tarıhı, lelsefe tarıhı alanlarında yapıtlaıı var Llı mızc gcçcnler ıse, çok genıs, Iragmentler dısjnda, yal nı/ea uç yapıt "Bıtkıler U/erıne Ataştırmaİar", "Bıtkı leıın Nedeııı", "Kaıakterleı" KaıaktcrleMn Yunun edebıyatında daha once gorul mus, orneğı yok Bu yapıt Theophrastos'un retorık ya da etık yapıtlaıından veva Komedıa U/erınc adlı yapı tından alınmıs, mctınlcrden oluşan bır scçnıe mı, etık yapıtlarmda kullanılmak u/ere dcılcnmnj mal/eme mı ıctorık derslcımdc oğıencileıe vereceğı ornek betımlc meler mı, butun bu larklı gorusjcıden hcı bııını savu nanlarvar Yapıtta Thcophrastos'ıın go/lemcı o/ellıği on platıa çıkmakladır Yapı bakımından tekdu/e olan bu yapıtta muzıp bır gozlemcının gulumseyıs,ıne katılı verıyorsunu/ Senin Gibi Biri/ Roald Dahl/ Çev Tıılın Nuthu/ Can Yayınlan/ 296 » Roald Dahl gcrçck bıı anlatım us tası Yazarı, "Amcam Osvvald", Rıukl f iıhl "Son Perdc" vc "Kancık"'tan tanı SKNİN GtBl yanlar "Senın Gıbı Bın"'yı dc buBIR] yuk keyıfle okuyacaklardıı Bu kı f. taptakı ovkuleı aıasında bıı konu bırlığı olmamasına karşın, Roald Dahl'ın deöiiçme/ ozellıklerı hep sınde goruluyor Alaycilık, son de rccc tarafsız bu gozlcmcılık vc her oykunun sonundakı surprı/ler Oykulcnn konusu değışse de yazarın u/manlığı kendı nı hep gosterıyor "Tat" ta bılgılı bır gurmcdır, "Gıı neylı Adam" dd, Guney Amcnkalı bır adarnın tum ko nusjma vc davranı^ ozeilıkJennı gosteııı, "Den" dc bıı rcssam gıbı resme ılı^kın sağlam, doğru bılgıler vcrır "(laud'un Kopeğı" ndcyse kopck yarışlarını en ınce ayrmtısına kadar anlatır Ne var kı bu ayrıntıların arası na dalma/, ku^bakı^ı bakaı Butun oykulcnn, Roald Dahl'ın oykuleıının en belııgın ozellığı olan, en akla gelmc? bıı bıçımde bıtmesı yanında, onea ıronıye kar ^ın okuıda bıraktığı buruk ,ıcı tat da ya/arın ustalığını kanıtlayan bıı nıtelık Kendine Ayna Tutan Yönetici/ ozk'ttıl/ Dıın\a \ıiyımıhh/ 'Aslında bcndcn ıslcnılcn bu cscr 1 , 1 onso/ ya/nıamdı ama dogru 11 1 olanı hcıhaldc bıı csoıın ya/aıını t.uıılm.ıktır Rıı^tu Bo/kuıtaktıf bır yonıtıtulır Bugunc kadar u\ çağı da ya^amı^ bıııdır Dogıı^u ılc bırlıktc tarım dcvrımını gormu^, (,oaık!uk gunicrı boylc bıı ortam da gcçmı^, daha sonıalaıı Anadolu'nun buyuk^chıı ol ma o/ellıklerıne kısmen sahıp bır ılde sanayı dcvrımını CUMHURİYET KİTAP SAYI 448 duşsel ve gorscl zengınhğı olan bır yolc uluk Atatürk'ün İstanbul'daki Çalışmaları/S</J/ finrak/Kay nah l Bu eserde, Mustata Kcmal'ın, 1 larp Okulu na gııdığı 1X99 tarı hındcn Samsun'a gıtıııek uzcrc tstaııbul'dan avııldıgı l6Mayıs 1919 taııhıne kadaı olan donemde lstan bul'dakı lalı^malaıına ayrıntılı ola tak yeı verılmış Bu aıada Ata turk'un o/cllıklc 1899 1919 cvrc sındc ya^aıııoykusundckı ve sıcı lındekı tutaisizlıklaı ı<,ın ılk deta yenı tarıhler ılerı suıulmu^tuı üı gcr yandan Atatuık'le ılgılı, hıçbır yapıta gırcmcmış pek (,ok yenı bılgı vc bclgc ılk kcv bıı yapıtla sunul maktadıı Sadı Boıak, bu ebcrıylc Ataturk un lstan bul clakı ı,alı^malaıını masalımsı anlatımlardan soyutla yarak, gerçcklcre en uygun bıçımde saptamaya, bellı olaylar u/crındckı sısı kaldırmaya çalışıyor CVel arşıv lcıdc kalmı^, bugunc dek yayımlanmamı^ anılardan, yenı bılgı ve belgelcrden de yaıaılanan Boıak, bırçok olayı bıiınmeyen yonlenyle ılk kez gunışığına ^ıkarıyor Kapitalizmin Son Aşaması Emperyalizm/l7 I c nın/Çcv Kcnan Somcr/Btlım vc Sosyalızm Yayınla rı/171 f Lenın, "Kapıtalı/mın Son Aşaması Empcryali7m'"ı 191(Vda ya/dı bllkn <« toMitan «ymian 27 1917 başmda yayımlanan kıtabın Lylul 1917 dekı basımına onso/un KAHTAUZMİN SON de Lenın, "çaılık sansuıu yuzun A$AMASI sıkıya kııramsal, o/ellıkle EMPERYALİZM den sıkı bır ıncclcmcyle vetınmek ıktısadı ve zoıunlu ba/ı sıyasal go/lemlcrı dc buyuk bıı ıhtıyat ıçındc ( ) o kahrolası Aısopos, dılıylc dılc gctıı mck zorunda kaldığını" belırtır Yapıt, kaıııtalı/mın ula^tıgı son a^amanın, cmperyalı/ nıın ıncclcndığı on bolumden olu^ur "Uretımm yo gunla^ması ve tekelleı", "Bankalar ve yenı ısjevleıı", Malı scrmaye ve malı olıgars/' "Sermave ıhracı", 1 Dunyanın kapıtalıst topluluklar aıasında paylasılma sı", "Dunyanın buyuk devlctler arasında payla^ılması", 'Lmperyalızm, kapitalizmin ozel aşaması", "Kapıtalı/ mın asalaklığı ve cuıumu^lugu", "Lmperyalı/mın clci} tırısı", 'Tmperyafı/mın tarıhtekı yeıı" Yapıtın 1 ran sı/ca ve Almanca basımlarına onso/unde (Temmu? 1920) Lenın, 1914 18 emperyalıst savasının sonucları na bakaıak şu degcılendırmcyı yapar "Savasın yol aç tığı cvrensel yıkımın sonucu olarak, dunya devtımcı bunalımının yoğunlaştığı gorııluyor Kar^ıla^acağı bck lenmedık olgular nc kadar uzun nc kadar sıkıntılı olıır sa olsun bu dcvıınKi bunalım proletcr devnmden vc proleter dcvrımın zafcrındcn ba^ka tuılu sonuçlana maz " I enın çozumlemesını, "Proletaryanın sosyal dcvrımının onbclırtısıdırcmperyalızm 1917'den ba^ layarak dunya çapında doğrulandı bu " sozlcrıyle nok talar yakalamnjtır Nc var kı, s>ureldı duijuncn, araştıran (,o/um urctmcyc gavrct cdcn urctkcn olabılmck i(,ın hcı volu dcncven bııı olarak (,ok gıımıduı Istanbul gıbı buyuk bır şchırdc bılgı çağı ılc tanı^mı^, suıeklı ılctı^ım kanallarını kullanarak bılgılcnmı^ toplumu bılgılcndırmcyc ba^lamı^ bıı fanıdır U/un sayılmayatak bır oınur ya^amı^ ancak cdındıgı mctot saycsındc /amanı kullanmavı <,ok ıvı bıldıgındcn vcrımlı olabıl mıştır "Zcngın" bıı ınsan olduğu soylenebılır Çun ku bılgı sahıbıdır Bu cserdc onun duşııntelerı ılc kai!;ila^acagını/ gıbı, ogrcndıklcıındcn dc faydalannı<ı lıısatını yakalayacaksınız " dıycrck tanıtılan Kuştu Bo^kurt, lurkıye'de kuçuk vc orta ul^cklı ı^ lctmelerın sorunları ve proje gclı^tırmc konusunda u/man "Kcndınc Ayna Tutan Yonctıcı" adı altında yayımladığı kıtabında anılarını "Yonctımdc 'tck tıp du^ıınce' tu/ağı", 'Yonctımdc cn pahalı gııdı Mc tot", "Zengınlığın yenı kaynagı Entelcktuel setma yc",IIayatı toğrafya Yakından u/ağa fırsat alanla n",KcndınıbıJmck Olanak vc kısıtlar dcngesı", "Yo nctımın yenı ı,o/umu Stratejık i!}bırlıklcn"vc"Hcr soıunun bır çozumu vaıdıı Kışısel ba^arılaı" başlık ları .ıltında ycdı bolumde anlarıyor Mavi Elbiseli Şeytan/ WaltcrMo\hy/ (hgnnn/' ( an Yaynıları/227 \ Çıv Pıınn Yıl 1948, yer Lob Angeles, kahıa manımı/ Easy Raulıngs Sava^a katılmı^ son ı^ınden kovıılmuş, gcın, bır /cncı Bır cv sahıbı olabılmck i(,ın bankadan aldığı krcdının odcmc gunu hızla yakla^ı vor, çaresı/ kalan I asy, sarı^ın bır ı^arkıcıyı arama gorcvını ustlenı yoı Bu karısjk, urkutucu kcnttc aıayı^ını suıduıuıkcn, cn buyuk yardımcısı Olumtul Mouse Bır lıktc karanlık sokakları ar^ınlıyor, zaman /aman eğ lcndırıtı, ama <,ogımlukla korkututu, ktsınlıklc bck lcnmcdık olaylarla kar^ıla^ıyoılar *ju anda Ncu Yoık'ta yaşayan, ya/arlık, bılgısayar programulığı ve çomlckçılık yapan 1952 doğlımlu Waltcı Mosley'ın yalın, ama doyunu ıı, akıcı, ama gergın uslubunda pck 6.1 yinnn ula^abıldığı o ozcl, mu/ıkal rıtmı du yabılıyoruz, Mavı LlbıseL Jjcytan ^a^ırtıcı, suıuklcyıcı bıı roman Ameııkan polısıye ya/ınına yenı ka/an dırdığı ?ckı, komık vc duyaılı kahramanın ağ7indan, sıyah ıle bcya? dıınya arasındakı u^aklığı abartısı? ancak çarpıcı bır dillc vurguluyor Katmandu'dan Meksika'ya/Zt7»t'/' Oral/Mıllıyel Yayınları/2 i 5 ı "Katmandu'dan Meksıka'y^ 'lk yayımlandığında, Doğan Hı/lan, "Pıibiılamız, Yurck Atı^ları' ba^ lıklı yazısında, Ge/ıyı sever mı sını/'' Zcynep ()ral'la dola^ma nın tadı ba^ka, ınanın" dıyordu "Çunku o, ulkclcrı, ınban vc sa nat haııtasiyla anlatıyor " Zeynep ( hal'ın Katmandu'dan Mcksı ka'ya adlı kıtabını yenıdcn ya yımlarkcn yenı yoltulukların ck lcnnıesıyle bu tadın dcmlcnc dcınlcnı. (,ogaldıgını goıuyoru7 Yazar, Katmandu'dan Ycmcn'e, Pakıs t.ın d,ın Irlanda'ya Polony.ı'd.ın Meksıka'ya yurek •UisLııının pc^ındcn gıdcrkcn, ılgısını ınsana vc top lııma voncllıyoı "Scçımımı, loplumları lanımama olanak vcıeıı yolcuhıklaıdan yana ya|)tım (, unku Iıcı gıdı^tc (vc hcı clonu^tc) nc goıclumsc, nc ogıcn dımsc, nc ya^adımsa anladım kı, yeryu/unun en nıııt hış cn korkunç, en harıka ve cn ş^ılast yaratığı ın san Yervu/unun yeclı dcğıl, yctmi'j vcdı harıkasını goıduın Yeıyu/undc olmaması geıckcn acıları, lcla kctlcıı dc I iaııkalaıla lclakctlcı aıasııula pan,alan mamak ı<,ın cankuıtaıan sımıdı yciınc ınsanlaıa sa ııldım Boğulmama hi(, ı/ın vermedıler Onlara tc şekkurum sonsu/" dıyor Zeynep ()ral Katman du'dan Meksıka'ya, yazarın kcskın go/lcmcılığı, us>ta lıklı anlatımı, sicak bi(,cmıylc kanatlanan, duşunscl, LENİN Ulusal Siyaset ve Proleter Fnternasyonalizm Sorunları/ V I I cnın/C%tv Kcnan Samcr/Bılım vt Sosyalıznı Yayınları/l'JSs Edıtıons du Progres'ın "Qucs>tıons biiım ve vn de la polıtıque natıonale et de l'ın tematıonalısme proletarıen" (Ulu sal Siyaset ve Proleter Enternasyo VEPMU1R nalızm Sorunları) ba^lığı altıtıda ya EHHRNA5Y0MÜZM yımladığı bu kıtap Lcnın'ın 1913 SOMMUM 1916 yıllarında ulusal sorun uzcrınc yazdığı cn oncmlı yazılarını ve 1922 sonunda ya/clığı Mıllıyetler ya da "ozcrklık" Sorunu ba^lıklı bır mck tubunu ıçeııyor Lcnın'ın ulusal sorun konusunda ı/lc dı^ı sıyasetın temcl tlkclen bu ya/ılaıda oıtava konup temellcndırılıyor Bııtıın cvılen halkların ulusal kurru lui; harckctlcrının dcsteklenmesı, somurgccılı^c karşı u/la^nıa/ bu sava^ım, her ulusa kendı ya/gısını belırlt mc vc ulusal bagımsi/lık hakkının tanınması ısteğı vc her turlu ulusal e^ıtsi/lık vc baskı bıçımıne kar!;i ulusla rın tam bır hak cjitlığı ıçın savaijimı gıbı ılkeler bu sı yasctın o/unu olıi'jtuıuyor Lcnın'ın bu ya/ılarmın ba /an bır kısmına burada clc alınan sorunlaıın oncmlı bıı ogcsinı olu^luıan "uluslarm kendı ya/gılarını bclıı leme hakkı" konusundakılcıe yeı veııleıck ya da buna gore bır ad altında kıtapla^tırıldıgı dd oluyoı Bu kıtap, "uluslarm kendı ya/gılarını belırleme hakkı" konu sundakılerle bırlıktc Lcnın'ın ulusal sorun u/erıne cn oncmlı yazılarının, Ldıtıons du Progıes'ın yayııu lemcl LENİN SAYFA 2 1