Katalog

1 7 E Y L 0 L 1 8 8 8 ü Şavkar Altınel, Fethi Naci'nin "Şıir Yazılan"nı değerlendirdi 3. sayjaJa J Nuray Sancar, Sennur SezerAdnan Özyalçıner ikilisinin "Emek Öyküleri" antolojisini değerlendirdi iki kitabını irdeledi s uıyfada U.sayfaJa ü Prof. Dr. Nadir Paksoy, ikı kadın yazanmızın Ü Mustafa Yelkenli, RobertA. Heinlein'nindi Cumhuriyet P A R h S I Z E K limizdeki kitaplannı irdeledi ... [(> sayfada Boğdan Prensi ve Voyvodası Dimitri Kantemir, 18. yüzyılın dcğişik alanlarındaki yapıtlarıyla tanınan, bilim tarihine vc cvrcnscl ansiklopcdilcre geçmiş önemli bir bilgindir. Doğu incclcmclcri dc yapmış, kendi buluşu "Ebeed" notasıyla KlasikTürk Musikisi'nin birçok parçasının günümüze ulaşmasını sağlamıştır. Latincc olarak yazdığı Osmanlı Tarihi, çeşitli dillere çcvrilmiş ve bilim çevrelerinde geniş ilgi görmüştür. Ciltlerin sonuna yazarının eklediği geniş açıklamalarla değeri bir kat daha artan "Osmanlı Tarihi", ünlü Hammcr Tarihi'ne de öncülük etmiş vc Osmanlı tarihiyle ilgili pck çok önemli noktayı ortaya sermiştir. Romencesinden dilimize eevrilen "Osmanlı împaratorlıığu'nun Yükseliş ve Çöküş Tarihi" ilk kez 1979'da Kültür Bakanlığı'nca '" • yayımlanmıştı. 12 Eylül döneminde oakanlık kendi bastığı kitabı satıştan çekmiş ve bu karar geniş tepkilere yol açmıştı. Kitap yıllar sonra 'Cumhuriyet Kitap Kulübü'nün "Cumhuriyet Kitapları" dizisindc yeniden yayımlandı. Bu girişiminden dolayı "Cumhuriyet Kitap Kulübü'nü kutlamak gerekiyor. Prof. BEDRETTİN TUNCEL I Osmanlı İmparatorluğu'nun Yükseliş ve Çöküş Tarihi DimitPi Kantemip'den tarihe bir projektör KITAP P aris'tc Pantheon yakınlarmcla, SaintcGene.vie.vc kütiiphanesınin taş yüzüne adları kazılmış büyük insanlar, insanlığı yüceltmis, ünlü kişiler arasında, Leibniz vc Newton ilc birlikte antlan biri daha var: Biz de bazı eski tarih kitaplarında, "vak'anüvis" tarihlcrinde "Kantemiroğlu", "Küçük Kantemiroğlu", "Ulah Bc yi",kimiansiklopcdilenmizde(]esadecc"('antcmir" biçimindc ycr alan Boğdan Prensi, sonradan Boğdan Voy vodası olan, tarihçi, coğrafyacı, Doğu incelemelerinin geni^ kültürlü öncüsü, klasik I ürk musikisine yeni bir mo da sistemini, "ebced" notasını bağışlayan, Tatar soylıı, Romanyalı büyük bilgin, Hlozof, ilaniyat<,ı, diJ bilgini, sanatçı, politika adamı Dimitrie Camemir (16731723). Her şcyden önce de, evrensel dünya görüşünü içine sindirmiş, DoğuBatı kültür değerlerinin eüçlü, anfamlı bir bireşimini vermetle gerçckten başarı kazanmıij bir düşünce ve tarih adamı. X V I I I . yüzyıl Avrupa'sında "an siklopcdici" dcdığimiz düşünürlere tek naşına örnek 448 olan, daha doğrusu, onları sanki haber vererı güçlü bir kişi. Kendi öz yurdunda, Romanya'da, Batı kültürünü, daha iyisi, Latin kültürünü Doğu kültürleriyle en parlak biçimde bağdaştırmış bir büyük bilgin. tşte böylesinc büyük nir insanı, doğumıınun 300. yıldönümünde (1973), bütün dünya, UNI'1S(X )'nun ara cılığı ile andı. C) yıldönümünde Dimitrie ("antemir'in yajjamı, düşüncesinin niteliği, özelliği; tarih, diJ, din an layışı üzerine incelemeler, araştırmalar vapıldı; çoktandır ele alınmayan metinleri üzerinde uuruldu; başlıca yapıtlarının bilimsel baskıları, değcrli açıklamalarla yayımlandı. Bunlar arasında belki en öncmlisi, mer kezi Bükreş'te bulunan GüncyDoĞu Avrupa Incelemeleri Derneği'nin, kısa deyiıniyle AlKSl^K'nin, Ingi lizce olarak çıkardığı ve Kantemıroğlu'nun ulkemizi pek yakından ilgilcndiren Osmanlı Imparatorluğıı Tarihi adlı ünlü eserinden seçilmiş, parcaları bir araya getiren kitaptır. Günümüze gclinceye kadar, Latincesinden yapılmı^ Ingilizte eevirisinin, o büyük kitaplıkların raflarında kalan, bulunmaz eserin önemli parcaları böylece gün ışığına çıkmı^ oldu. Bu yayımın yeni araştırmalara olanak hazırlayacağı, tarihin eskiliğine rağmen Osmanlı uygarlığı, Osmanlı devletinin yükselis, ve çöküşü ile ilgili önemli yapıt olarak kalan bu kaynağın bizde ve başka ülkelerde geniş, öleüde tanınmasına yardım edebilecek baskılara yol açacağı söylenebilir. Prof. Halil Inaleık, bu önemli "iktibas"a kısa, derlitoplu, dörtbuçuk sayfalık bir "giriş/' yazısı yazmış. Cantemir'in Devamı 4. sayj'ada. CUMHURİYET KİTAP SAYI