Katalog

Yasam ovununa ioker olarak doğarız' • once kadınlara vc cı kcklerc gcıckduvaıız Bana sık sik Sofi'nin Dıın yası"ndakı Sofi'nin neden bıt kı/çocugu oldugu soıuluyoı Boylc olması gcıck dunku Avıupa gclcncğındc bılgelık dışıl bır kavıamdıı Tann nın da dışıl bıı ılo öası oldugu yonundc cskı bır gclcnck var, Vunanca'dakı I lagıa Sophıa'yı [Kutsal Bılgdık] duşıınun Bılgefığın dışı olarak gorulmcsının, clbcttc, kadınlaıın erkeklerclen bıra/cık daha meraklı olmalarıyla bır ılışkısı var Lrkcklcr ıçın, anlaşılnıak daha oncmlıdır kıiıdınızı dı bı nzı r bır oyhtııııııı nın PETRA KAMMANN dc dıı^ııncbılır nıtydınız•> Kartnız sızı bıra hıpgttsc, sızdclIdtn Ihoınas'ııı habasıgı T~\ ıı^nhhldzofııııpayld^tığı ıınaııııı bı nn davranırdınız > rS aııuıh ıllı \ayııJan sonra /ıhı/ı \ vct, hatta belkı de kcndı vaşamım ~ 1 J yapdbdut^ı ^orıı\ıını uzha/ı/nıı J danctkılcııdını I lcrhaldc,kaıımaduvdu yor ıı/ıı\ıınıu ğum saygı da ovkunıın ıçıne bıra7 karıijtı I layır Tam tusıne Ben bııtıın ıns.ın Aılıdı hıp bırısının ıhsıh oldıığıınu ların meıaklı ıiUııklaıına vc ya^am kaışı so\lı ıhı ıı hıı Iııı lı n/cldnııın/ıı nın hctımsında hayıete duştukkıını ınanıvorum Inoruııııtz'] lı ı dilcdı hıı) h hıı hıyı/ııı yt Bu sonıadan ogrennıemı/gereken bırşev lıpliilnıı sı dıııııımııııtn oldnğtıııa ınaıııyor degıl Bcbckk rın, dunva kendılerıne va ııtıısıııııız^ohsd hdhdldiııı oııiığın satas bancı oldıığu ıçın, daha konusmava baş larda ı ılırıln/ı \t ymdtii bır sorıııı ııııı •>)ok lanıadan once soıulaı soıdukları, go/le \a bdbalaııırıızıııhdşbahtrhnımdı clımızrınclcn okunabılır dııı gıl/ığı bdhdsız hır toplıııı/da ırıı ya^ı (h lı 1 sc < /; hın ııh fılozofhır ı^oıııhlat yorıız •* IIII'' Buovkudcbıı kaclında vıtıyor Bıran tskambil Kağıtlaıınm I sraıı 'adlı IO lanıda, ıkısı dc cldcn gıdıvoı Bı/ım kuşa nıaııımda I lans l homas ınoykusunu an ğımı/da babalar savaşta yıttıler Ama gu Lıtıvoıunı Romanda kcndısı Jokcr clıı vc numu/dc bııçok genç ınsanın başına da bovlelıkle maijinalın simgesidıı Yaşam gelıvoı bu Ya babalarıyla va ı\,\ annele ovununa İKpımı/ |oku oİaıak do£aıı/ ııylcbııakılıvoılaı "Iskambil Kâgıtlaıı Buvudııgumu/de kupa, kaıo, maça ve sı nın 1 sıaıı nda dıırum daha bıı başka nck oluıuz Bcn kcndım, maça sekı/lısı Oı ul ı baba uınt bısıkletlc boguıtlcn vım Yctışkmlık vaşamının kaynagı tla bu toplamava çıkıvoı Sonıa bısıklcl bo/ulu dııı yorvcoıadan j»enç bıı Alman askeıı I tıd Kı/ı/d llıiın ] homas sııuhlı /< /w/< vvıg gcuvoı sonra bıı bıı leı ınc aşik olu \apan hahası\ la haıyla^tıtı/dıgıııda dslııı voılaı Fİbcttc, Noneç'tckı Alman işgalı da ofcıılıtn dıihd hınııhbıı lıluzol oldııîıı m> /amanında askcrlcrın 1 ok skcrlcrın cogu LOK duıust rıdııyoı \oh\arnlı dı^ılıınd.ıvıanmış olsalaı bılc bo\k' bıı şcv kı .alaı bılc bovlc bıı Lvet, ama baba da ovlc Bıı bicımdc sinlıkk vasaktı C ıcıçck duşmanlaı SSvc ıkısı dc tuhaflaı, ama a\nı /amandabılgc Cıcstapo vclu Yıııe dc bır Alman askcıı leı nın scvgılısı olmak ahlaka avkııı kaışıla Kahramaıdarıntz, harısııu v da annı ıuyoıdıı Ama gcıçck aşkı lııçbıı şcv dııı sıııı aııyoı Bıı hadına hıtıdıhtını hınıhıp duramavacağı ıçın kı/ vınc dcaşıkolnıuş gıllıi,! 11,1li ı/idcıı o/hı dtiMi/ınorlııı s Oı/ıı tıı Iştcbuıadan bıı Romco vc |ukct o\ yar^ılıiımyotlat hılı kusu dogılıı Hans I homas, (>abasının Pastanedc otuıııılaıken I lans Tho bclkı dc bu dıııumdan utandıgını duşu masannı.smı sııçluyoı O k vandaııbırbı nuyoı Sonı a da bısıklct o taşa lakılmasav çımdeona havıanlık d.ı duvuyoılat dı nc olurdu dıyc felsefc yanmaya başd J Pı hı IIL dc ıı i,ıızıl oldugu nın ın t' Kd voı Bclkı o /aman kendısı dogınavacak dııt orttidti yoh hı 1 tı Klbcttc, tıım ınsanlarbovlcbıroykııan Hci şey 1 lans 1 homas'ın go/leııyle latabılıı leı I leı kcs kcndı annc babasına goruluyoı Kadının ntden «,ckıp gıttığını nasıl tanıştık bı/ tanı olaıak bılemıyoıuz Saclece /avıf larını sormalı bıı tahıııınımı/ vaı liıı olasılık, başka ru () zaman bıı donlcun \anı sita, b.ıbanın (,ok ıı^ıyoı ol suruncşclıov ıııası Babanın kafasından nclcı f>c\tığını ku oıtava çı o^rcncmıyorıı/ Kadının onları neclcn bı kaı Nc dc ol lakıp gıttı^ı koıuısLinda dbcttc adanı bı sa hcrkcsın ra/ daha ta/la şcv bılıyordıır I lans 1 ho bıı anncbamasovkuyu onsckı/ ya^ındakı bıı gcncin bası, doıt bu bakıs a(,ısıyla anlan>oı Vo onııı,, ondort yuk annc vc ya^ında oldııgu /amanı du^ıınuyoı Ama babası ve se bı/bunu tam olaıak o^rcncmıvonı/ Ana kı/ buyuk bu kı/ ılışkılcı ı ıı/erınc u>k kıtap vaı Bcn dc yuk anne vc gULİu bıı baba ogul ılı^kısı oykusıı ya/ babası vaı, mak ıstcdım (nınıımu/de, ^ocııklarına sonra bu sayı yalnı/ baijlaı ın<ı bakan babalar da vaı An 16, 52 vb bı ncsı aılcyı terkcttif*ındc I lans Thomas çımmdc aıtı daha dcııt vaşiıuLıvdı Vc bu vu/dt.n an yor I 550 yı ncsıııın buııu iKtlcıı vaptığını anlavama/ lındakı vcba dı Bi7 dc bılmıyoııı/ salgmına kadaı gcııgıdcı Schız vıl hoyıniuı uıııunııı doıııın \ııu sck o /aman hthkımletı v< nnıı ^oh ııznh hır ıdhıdt 4000 buvuk \wıaHi\taıı dacirıiıiKilüiıhık \ıttr/ııt( ola buyuk annı ğfllldl^l babam vaı k.ımı /aınaıı baba da, I lans I homas dı, bclkı da bu vu/dcn ondan nc tıı t cdıvorlaı Son bıınla ı ın ta aniK" Iiav.ıl ılunyasinda kupa ası nluvm 2000'ı hc Ama baba \L I lans I homas bııbıık ıınc nu/ vaşam vt bu >HA JHII lı.ıkkında b.ı/ı sııla ıı (,ı>/ıııı.duı bıı dunvadan avıılmav.nak l.ı ıı so/unu M ıı\oılaı (,0ı ıık bıınıı k ıbııl cduoı ama once aniKsıııı bulmak ıstnoı jostein Gaarder'la "tskambil Kâğıtlarımn Esrarı" Üzerine "Sofi'nin Dünyası" adlı romanıyla büyuk satış rakamlanna ulaşan Jostcin Gaardcr'in ikı kitabı daha yayımlandı dilımi/de: Iskambil Kâğıtlarımn Esrarı ve Hayat Kısa. Gaarder'le bu kitapları uzcrine yapılmış bir söyleşiyi sunuyoruz sizlerc. cocuk va'îtaydılarvcozamanlaı Noıvcç'lc y.ışavan tıım ^oıuklaıın \aıısı olmu^tu, ama bcnım buyuk buvuk dcdclcıım vc nınclı ıım olmtmı^lcrdı I fcpsı deya^am da kalmı^lı I lans I homas babasina, bu nu ncrdcn bıldığını soruyor 1 lcı yaşamın ardıncla bııcok ılgını, raslantı vaıdıı Bel kı ınsanın atci;i 42 dcrcccnın ustunc bın ke7 cıkmı^ vc sonıa yınc du^mu^ttır ve hastalık aüatümı^tıı Baba, yaijamın buyuk bır pıvango oldu^unu, yalnı/ca ka/ananlaıın goıundugunu, bu vuzden soylııyoı Sız bıı hıtcıhı yazma dıt^ıınct \ıııı ncrdı n vıirdıııız J Ya/mava daha altmı^lı vıllarıla basjadım ()nce bıı kısa oykuleı toplamı aı dından ıkı c,ocuk kitabı vc sonıa da "Is kambıl Kağıtlarının lAran" Bıı son kıtapla Noıvcç'tci}Cytanın bacagınıkııdım Bır(,ok odııl alılım Bcnım cn scvdığım kıtaptıı vcclbctte, "Soh'nın Dıınyası"ndan daha oncmlıdır Dıihıi \ıizınsıil'(ildtı&n ht \ııı tanı aııld nnyla bır oyhıı aıılatılıyor Bııını hanılth \ofı nın Dıtn\a\ı' daha (<>h hn fıUıfı ta rıhı tkı çocuk kitabı vazdıktan sonra, aklıma ılgımı ıcken duşıını clcr gı Imcvc ba% ladı Mutlaka bır baba ogul ovkusu yaz m ık ıstı\ordum Ve Avrııpa u/cıınc bır ıoman (^unku t\\ ı upa v c baı ındııdıgı gı /emlcr bcnı bııyuluyor U<,uncusu dc bır ad.ı uzcıınc bıı ıoman olacakıı kuna sc ki7inın, kaıo oğlanınm vc ıskambil kağıt laıındakı tıım bu katakteıletın va^adı^ı bıı ada U/LIIIIC BU uı, kılaptan hangısını va/saydım' liırdı ıııı ıı ^azozvnı bıı ıutdııı tihlıın Zd flı Idl 1 Bu CIUŞUIKC ^o\lcoıla\a cıkiı *^a/ ta tılındc, 12 vaşınılalcı oğlum ga/o/ ıçıvordu Cîa/o/ıın ladını bcgcnıp bcgenmedı ğını soıdum ona Sonıa da doıt yaijindakı k ogluma daha gu/cl bıı ga/o/ oldugu nu, bıına moı ga/o/ dcndıgını sovlcdım Kucuk oglıım nu konuda daha ta/la şcv ogıcnmck ıstciken buvuk oglum bu sov lcdıgımc alavcıalavcıguklu I IİKlkkıb.ı naınanmamistı Bunıın u/cıınc buvuk og luma bııa/ takılmak vc kıi(,uk oglumu da sevındumek icin bu moı ga/o/hakkıncla c.ok şcv anlattım Bovlccc kalamdadoıt konu olııştu vc hangısını kıtaplaştıracagımı şaşııdım Bunıın u/cıınc bu doıt oy kuvu tck bır ovku halınt gctırdım Baba ogul \apilanmasi n,ınde vc Alman askeıı ykusuvlc, bıı Avıupa vaklaşımı da ortavacıktı Avııca, İkıncı Dıın va Savaşı sııasında bu tuı ya/gılaı gcr^ck tcn v^anmıstıt Orneğın adam, Noıvcı,'tcn do u ccphcsınc gonuenlmı^ tır vc adam gıtmek 70 ııındakaln ad an oneekuhamılcoldugıınuanlayamamıştıı Şu sııalaı Noıvcç'tc şımılı bttçok kışı na basının kım oldugunu gcıçcktcn aıaştııı yor Bu Alman askcı o\kusıınun ncdcııı dcbu Buıadan volaçıkaıak yaşamanın nc dcnlı fantastık bıı şey oldugunu dılc gctıı mek ıstcdım ( ok çcşitlı ncdcnleıle olsa da dunyaya gclmışı/ bıı kcrc Hans l'ho mas, bıra7 bu konuda cluşıınuvor Kitabı yazaıkcn, taııh hakkında bıı şcvlcı soylc mek ve 'ncrcden gdıyoru/''' gıbı varolıışsal sorulaı soı mak ıstcdım Pchı sıztn Avrııpa bahhındahı dıı\ıtıu ı lcrınız ncrdcn gı lıyorJ Sız bıı hıtanın daha <,oh htızcy hnısıııda ya^ıyorsnntız ttoydaıı bnya bıı Avrııpa yoh ıdng'unn anlalnıah ın ı dı ıı ahlınıza u,ı Idt' Henıı/ bır çocııkken, bıı okul kitabı ının kabına adıesımı şoylc va/mıştım |os teın Cîaarder, şıı ve şıı cacfde, Oslo, Nor veç, Iskandmavva, Avıupa, Dunya, d ı ı ncşSıstcmı.dalaksılcı, l.vıcn (îcıçcklık Bu u/ıın adııs bcnım me/hebımdı Boy lclıklc, kım olduguma ılışkın bıı şcvlcı sov lemek ıstemıştım Bcn losrcın (laardcı ım Bııbenımaılcm ()slo davaşıvoıum Kım lığımın buyuk bolumu Oslo dan kavnak lanıyor Ben bıı Norvtçlıvım Avıupalıvım Bcn ınsanı bıı vaılığım Bu vaşavan, gı 7cmlı ge7cgenın bır parçasıyım Bu gı/cm dolu evıcnın bıı parçasıvım Bcn gcıçck Iığım Ve kımı /aman, bııgıın, a\nı adrcsı goıcbılıvoııım o /aman adıcsi başka tuı lu dencvımlıvoıum Bclkı o sııada vıldı/ laıa bakıyor oluyoıum vc o /aman duşu nuvoıum kı, bcnvalnı/ca bu cv ıcnın ıçın dcdcgllım Benıvıenım Sonıa.UIKSI bıı postacı gıbı, aşagıclan v ukaı ıva okııvoııım Avıupa, Oslo ( addı daaıdır p Sanırım, adıcsi baska tuılu okumak çok lyı bır alı^tııma olanılır "Soh'nın Dunv.ı sı nda da bu konu vaı b u modcın, post modcm ınsanlaı ıgn, kındımı/ı, bı/dcn daha buvuk bıı ştvlco/dcşlcştlımckoncm taşıyoı ()\hıııııııı /ııı/ı/nyındd htiıdı diltiıız dııı l'dMHihlaıidiı hışncl ncdınlıı dı ıııı ııııydı "" • I lavıı, bu ovkııdc kcsinlıklc dogıudan otobıvogıalık unsuılar \ok Hans Tho mas'm babasında vc kcndisındc bcndcn (,okku(,ukbıı paıcaolmasınakaışm Lvct ama, tarıhtcnckaclaı gcnvcgıdılırsc elbeî tco kadaı <,ı>k ovku vaıdıı Bcnım babam Alman askcrı dcğıldı Baba oldııhıa /) / bır adanı hotnluh oını yahaııu nn 11 hı ndınızı oıııııı gıhı dıı\ıım hılır n/nınız'1 Kotunıın vaı olduğuna ınanıvoııım tn sanlaıın çok bcncıl olabıldıklcıını bılıyo lum Ama kotuluğu hıç duyums.ımadım J Ncdı ıı fchı fı oğn nınıı gordıııın z rdsefcnın nc anlama gcldıgını bılnıc dcn oncc dc çok mcraklı vc telsercvle ılgı lı bırıydım, çıınku ondoıt onbcş vasıncla bıı gcnç, "lclsclc" so/cıığunun nc anlama gcldıgını çoğıın bılmc/ "Fvıcnın aulında nc vaı1 Vıldı/laıın aıdıncla nc vaı'" gıbı sorular sordug'umu anımsıyoıum B.ıbam 'ycnıyıldı/laı vaı" yanıtmı vcrııdı lJckıya onların ardında'' Sorıılarınıza ıınıvcmtcdc yan/f vırıldı ıuı <> Yazdıhlartnızııı <,ağ,da^ fı lujn lı pı/' // £i\ı yoh Lvct, mcıaklı olduklaıı vc bıı şıvlııı oğrcnmck ıstcdıklııı için ıınıvoisitıılc tcl sclcokuyaııbııçok ınsaıı vaı Ama ıınıvci sitcycgcldıkkıınck bııtıınııylı lııvalkııık lıgına ugrııyoılaı vc bııluııuvlc bclıılı bıı konuya gomulup bu konuda ıı/man olu yotlaı Bıına kaışılık bcn soıulaıı basitcc oıtaya kovuyoııım vccanımı siktıklaııncl.ı tla onl.ıtı bııakıvoıum Son 60, 70 vılda lclsclc lclscknın nc>ı \oyh\t ım\uı fynı gostcrmcvı vogunla^tı Bcn geıçek vaılık sorunlaııvla, ıloga Idselcsıvk ılgıknıvo ııım ^ ula.cvıcnınncokluguvla nucdcn CUMHURİYET KİTAP SAYI 442 SAYFA 8