Katalog

Lrhan Bener, farklı bir yol i/lıyot yaıalı a^kları odakladıgı ycnı oykulerinde. Cğet a^k yalınkat, tekduze bır konu <.er<.evesınde gelışseydı, oykulemede ycnı yonseme arayı^ına gın^me/dı bclki Bener Ne kı yaralılık olgıiNunu ekleyerek bunu, oyku sanatının ana ı/leklennden bırine donuijtuımeyı, bır sorunsal boyutunda okurun onııne taîjimayı ba^aıabılıyor M. SADIK ASLANKARA £ "V 7* ıı,ılı aşk vacla ask vaıası'denıl V ^ dıgınck ınıl ııa d ılm ımak, anı JL laı okvanıısundakı ıssı/odaula ı ı sıgınm ım ık ol.ısı mı' Dunek, ınsan kuıdisinden dc gı/k vıp kacııabılıyor kı mı duvgul ııını Bıınlaıın başında da aşk vaıalaıı vaı.ılı ışklaı gclıvoı hcrhalde Ama bu ıkı kav lambııbııınclen epkav ıı Aşk v ıı ısı nd ın, aşkın vol attığı yara lılık duvgusunıı vaıalı aşk laıı ısc.yaıaal mişbıı aşkın ncclcn olduguauvı.bıııkııl mavı anlamak guckıvoı Yaıalanmışaşk laı d.i clcıınlerdc bıı ask v ır ısı dııygıı subııakıvoı kuşkusu/ Aneak aşk yara sı tckbışm ı ılındıgında vaıalıaşk'ı kar şılavamıvoı vınc ck \ ııalı ışk /a\ıfladıgı noktadan sıı al ınava kovulmuş bakımı onııımı yapıl m ulıgınd.ın /aman lunde paslanıp kul knmış vaı ılanıpbue lendığı guekçesıy k bıı kıvıv ı bıı ıkılmış bu ncdenle ışjc mc/ lıale gelmıs o/c nsı/Iık nc dt nıvle or NC'IC nmiş vuııluımcsi H,III vckmıldıgınde de ış ıştcn geunış asklaı ı anl.ıtıyor bı/c Boyk olıınea, vaıalı asklaı ın va/ın tuıle ıınc v tnsımaması dıışıınıık bılır mı hıc,'' I ı l ı a n l k n u Yaıalı Aşklat başlıklı oy kıılcı dcmctınck bovlesı aşklaıın yaşan dıgı o nalııl cvıcnc gotuıup, bıı evrcnın sııl ııında vıı/dutuvoı ıstt okııııııuı(l) ^ aıalı asklaı araulıgıyla bıı yandan Be ncr ın bı/ı ıçınc dahılc ttıgı bucvıendege /ınıvoı u/, ote yandan ke nılı o/nc I clunya mı/ın peukkıını aıalamava da gııışıyo ıu/ kuuık kıpııtılaıla Yanılmıyorsam okııı vıı ılı aşk oclagında soıunsalın kuıelısıvk ck vu/ vn/c gclıvoı bıı arada /atuı v ı/.ıı kenclı balı^cmı/c ukaııyoı aslında bı/ı kcndı yaı ılı aşklarımı/dan volaukaıakda yaıalıaşklaı cknebılecek ılışkılu sarmalını soıgulııyoııı/ Boylete Yaralı Asklaı başlıgı kıtap adı olmanın dışında ovkukiılcbıuı anahtarkavram' olaıak da ukıvoı kaışımı/a I ılı ın Bı m ı bcşınu ovku kıtabında da ov kucle odaklama k.ıı arlılığını sıırdıır dııpıınıı gostuıyoı Bcncı ın oncekı doıt oyku kıtabında go/kncn odaklamaya cleggın ^ ı^iit Bener ın belıılemcsı şoyle ' ()rtak tcması sevgı olan kısa oykulerden olıısan Aşk ı Mulıabbcl Sevela, lantastık ogckrın vu aldıgı u^ tı/un ıkı kısa oyku dcn oluşan (ıcec ( ıclcn ()luın (,) 'sıradan ıns ınl ıı ın c, ııpu ı tıa|ikomık kısa oyku luıncluı oluşaıı d u ı ı Balımı Oykıılerı IX nı/ ışıı ı ()ykıılcı ınck vc ı alan oyku leıınoıtak noktası ısc, tıımıınun mekânı nın yurtdişı olması " (2) Bu bc lıı lc mc nın dc gostc rdığı gıbı, Fr lıan I k n u ılkke/elealnııyoı aşkı Onun, Aşk ı Muhabbet Sıula'da vansıttığı <i!}k laı tııtkıılaı scvdalaı nasıl ımtıtıılahılır' Ama bu kc/, asklaıdakı odaklama t,ok ıcık 11 ıngı ışklaı •> Yaralı Aşklar 1 ılı,ın i k ı ı u laıklı bıı vol ı/lıyor yara Iı ışklaı ı odakladıgı bıı oykulu ınde Lgcı aşkvalınkat tekcJu/c bıı konııçcr^cvesın dc j'c lışseyell oykıılt meek veııı yonscınt aıavışma gıiışnıe/dı belkı Btncr Nc kı v ıı ılılık olgıiNunu c kkvc ıck bunu oyku sanatınııı ana ı/lcklu ınck n bırınc SAYFA 12 Erhan Bener'den yeni öyküler toplamı Yaralı Asklar şıvoı INII llk A^k tuımcyı bıı sorıınsal boyııtunda okııı un onııne tasimayı başaıa bılıyoı Yaıalılık olgusıı vanılmıvoı sanı ıncc ustalıklı bıı ılt nıttın doşemcyı dc /oı uıılıı kılıyoı oy kıılere l l t r ınlıtı kendısıyle uvuşan bu all melnc guekNine eektır kat,ınılma/ ol ııak Yaı ılı aşklaısa c,ok d ıha farklı bır alt metıngcicktıııvoı hcrhalde Bt nc ı'ın Y ıı ılı Aşkl ıı dakı baş ııısı dosc n mış olan bu alt metnın vansıtılma bıeımın den kaynaklanıyoı ışte (, unku alt metnın yansıtılmasında Lılıan Beneı, 1 kınlgan (^ekınık bır dııyarlığa, 2 Kaelını ve eıkegı eşıt olaıak yuceltcn bırdegcrlcrdı/gcsıne 1 Kadını ve erkegıunsel kımlıkkrıvle do gallık vc butunscllık ıcjndc c le alan bıı to rddegeıc yaslanıyor Sanııım bunlaıa, K, tcnlıklı yaklaşınıını ı\<\ eklemck gtrekıyoı ya/arın voı 11 ıdı dıvelım ^'at.ıklı Va gonlaı Mabııdcsı ndckı bakı% bcn anl ıtıu nın kadın olıısıın daıı kavnaklanuoı Ya dıguk ı i ' Yaıalı Asklaı başlıklı ovku lc ı dcmctınclc, dogrusu, kadına b.ıkiNin kcndısı buvukoncm ta taklı Vanonl ıı MabudcNi Na /ık I I ınımla ki7İaıı "Sonıın cu vc I Nkı Dcltcr' kadına ba kiştao/gııl bıı ınnlıkvı ıkgc ıbılıılık bır vı\gı \c baglılık \ansıtı\oı l latta ı,ok ı,ok dcrınlcıdc kadın egemen bıı bakisin bı k Nc/ıkbıldığını bclırtcyım bu ovkıılcrdc Yanılmısoısam, kıtanta vu alan varalı •ısklaıı daha «,ok bıı ovkulu c k v u ı p d ı l lc ndıı ı>or olmalı' Bu arada bır nokt ının da .ıltını t.ı/cvım Aıılalılanlaıın cok bu vıık bolumıı cıkckk rın kırık .ışkl ırı\mıs gıbıgoıuıiNc dc l ıhan Bcncı, 11 kc k kıııl tMnlıkl.ırmı bııyıık bıı ıısatlıkla, kıskanı lacak bıı becenyk1, bı/ hıc, ayırdına varma dan onun kadınlaıın o bıldık v.ııalı a^k larıııa donıiNtuıuvuıvoı gı/lıcc ()kuı bunualımlamayabılıı ( okonuıı Iı dcgıl bıı 1 Ama sonunda ncolu\or> I I lcı ınck kı gcknckscl guç \c uklc cı kckkı one ukmiN gıbı goı unuvors ı ı\a, kadınlaı onca a^agılandıkları bu toplumsal yapı ı^ındc ovlcgu/cl vuceltılıvorlarkı şa^ma mak clck dcgıl1 Kıtıptıkı cn gu/cl ovkıılu dc bunlaı galıba1 Bıına bır olçudc ukck bakı^ının cgcmen (ildugu S.ıbıılık da ckkndıgın dc varalı ışklara dcğgın <,ok sarsıcı dıı \arli umdıkkvıptokatlavan v c d u n k u u kıvoı orta\ ı lopl ım on bır oykudcn an clıgım bıı ycdisi kıtabın doıttc uçluk bo lumunu cfc olıısturııvor ote vandan Lıtıaıı Bcncr ınovku kahıamanlaıı a^ kıdogal ıkışı lundc vasavam.n.ın hcp ıu cckcn ınsanlaı nc \ ,ı/ık kı' 1 Iı, dogaf bu' Yar.ıtt asklaıdan so/ cdılıı dc ALI olma/ mı1 Fckı au\ı nasıl \aNi\oı Bcncı ınovku k ıhıamanlatı' ()\ku k ıhıam ınl ııının tııtııml ınn ıdc gıneyım bıı a/ Bener kadın olsıın crkck olsıın csıt ıı/aklıkta dıııuvoı kahıamanlaıına kaı^ı Bu atada u n ı yttmclcrın koıkularına un NCİlıgı celıniNi/lıklc* tıtıcycrck dcnuııcyc calısan kı/laıla oğlanlaıın acemılıklc ı ıne bıı cııval ınuııbubat cdcn sakaılıklarına da yer atıyor 1 lenı ck onlaıa sahıp uka ıak sevgıvle ıc,tcnlıkk Ne bır usttcn ba kısı goı ufuyoı Beneı ın nede kahraman larını alayaalıpha fıfscdıgı' Ovku krdckı ıro nıkegıctıl emelcrın boyk bır an1 am ıçermed ığını bclırtevım Bener, ovku kah ramanları nı, butun kı ";ilık o/ellıkk ııyle yansıtmava (,afıi}iyoı bı Bunu Nira dan bıı ak K IUŞ Ya Yaralılık olgusu Sıradan insanların dyküleri Otc yandan yaıalılık olgusunun duy gıılıı bır bı^eme yaslannıasını da /oıunlıı kıldığıgoıuluyor Nıtc kım yapıtta veralan oykıılcı ın c,ok bııyıık bolumıı duvgulukık ıctenlık yansıtırken vukarıda dcğındığını clogrultuda bır alt metne de yaslanıvoı Ântak Bener'ın, oykulerde duvgıılulu gıı, /aman /aman bır ıroiııyle haımanla maya çabaladıgı da ao/lenıvor Ironı 'Ls kı Karelcı dc, Lvlılık Ajansı'nda, bu o\ kulc rın vapısı gcregı belkı ııygun duşuyoı ama kımı ovkıılucle, orneksc 'Kahve Mo lasında bıı ıhıysamaya donuşuvoı bıı a<,ıktan aeıga Oykııdckı polıtık ıcerıgın de ı^ııı ıcınc katıldıgı duşunuluıse, ovku de ortaya cıkan bu al.ıytılıgın, ote yandan kımı taıtişmalaıa da kapı aıalayacağı ılerı surulebılıı (Jylcyse sorabılıru Ironık bakıs mı ege men olmalıydı oykıılerde yoksa duvgusal yaklaşım mi' 1 Bu soru, 'Na/ıle I lanını la Kı/ları' adlı oykunun sonunda apaçık onumu/egclıyoı /atcn Nıtckım ycnı yet mc anl ıtic ı kuuık kı/ıvlı ııc mıce sevışıı ken Na/ılc I lanını a yakalandıgında ara laıında tc k vanlı kabalaşmava vaı an ıronık dokunduımalarla ortııfu bır konu^ma mı olmalıvdı vokNa suskunlııklara okuıun ımgc lc mıne mı bııakılmalıydı oykunun so mı dıye duşunıııcdım degıl dogrusu Na /ıle I lanım la anlatıunın babası arasında kuıuldugu anlaşılan, daha dogrusu venı den alevkncn aşk ılışkisi kendı eoeukla rının dılınc duştuktcn sonra Na/ıfc H j nım la kı/laıı sessı/ce terk eclıp g cclın gıtsevdı kasabayı.oyku dahaetkılcyıcı olm,i mıy cı olma/ clı acaba1 Ama '1 skı Karcler'dckı ıronık tğıctıl menın (,ok ustalıklı bıı humoıla dcn gtkndığını bclırtcvım I vlılık Ajan sı'ısc 'vaıalı dcgıl alayu'bır ovkıısıı kıtaptakı oykulu, bıı ol<,utkr dıkkate alınaıak ı\.\ bolumlendı ıılebılır bclkı Nc kı alayu as,k oykıılcıı, yaralı aşk oykuleıı gı bı ctkıleyıu olamıyor Dahası, boyk dıırumlaıda vukseklık dc yıtırıyor oykuler Ben bıı ya/ıda alayu değıl, kı taba adını veren yaralı .ı^k oyku lcıını onc alnıak ıstıyorum Yazar da bu oykulerını oclakl, lamı yor nııı /atcn' < Lı han Bener'ın yaralı lık olgusuna dayalıoy kukıındedıkkatıce / ken ılgınc alış da onun ılın.ı hakişın daıı kay n a k I a n' taımaulıkla vapmıyor o Bı/ kı^ılerı alt metınkr aıacılıgısla tanıyoııı/ daha cok Oykuludckı alt mctınfcıın ısjcvıvk ılgı Iı olaıak bunu i\,\ ckkmck geıekıvoı lıer haldc Sabıılıkt.ı daha ılk oykııdc bu o/cllık aciga (,ıkıvoı ()vku kahranıanı ıcs vım aralannd ı kıı k yaN bulunan gcnc cc ık pııiK,ku kı/ la ılgılı nasıl koıkulaı, kaygı lartasıyorsa luıulı gordııgu kaıabasanlaı daclevuıvoı kuıdını bubılıııçaltı koıkıı laı kavgılaı Bodııım da v.ı/lıkta volııbu lamavan gcnç kı/a ıchbulık vapaıakonu rcssamın evınc ta^ıvan kuıt bcku Apo basjoldedıı bu karabasanda Soyıılnııı^ bademleıın gıuklavıu kokulaıını andııan bıı gcnc, kadın kokıısiı \l.i (s9) tııtcn bıı ı,ılgın kı/ IUII icssamm kapısına dav.ınıı Apo Vinınd ı ıkı beku dah.ı vaıdıı kı/ı bı/e ver dıvc bagırırlar hep bıılıku Rııhsal kaımaşısı ıcssamın bundanda 1 lıa ıvı nasıl anlatılabılııdı acabaKahramaıılaı kııılgan kaygan dcngclu u/erındc \aılık gosicııvoı o\kulcuk Bıı acıdan K.ICIN dogııısu gu/cl oınck kı ijilu, bııbıııvlc /oııınlııluk b ıgı (1ci(,c\c sındc ılıntıkndıııkbılıvoı ovkudc Bu/o ııınlulıık bagın ı llk Ask ta Na/ılc I la ııınıla kl/l.ıı ı nda 1 skl ckltc ı ck dc MN! lanabılı\oı kaldı kı I ıhanlknet hcmov kıı kahıamanlaıı hcııı dc anlatı ncsnclcıı konıısunda NOII dcıecc tııtıımlu bıı va/aı Bıı sııadanlıkLciLcvc'sındt ovkıılu mc I ıl olsıın ılıvc k.ıhıaman soktugun.ı ovkıık ııııdc anlatı IHNIK lc ıını (,aıc,ııı ctrıgıın bıı kez olsıın t mıklık \ ıp ııııa/sını/ onun 'Kauş ta, ovku kahram.yiı ga/etccı ık genı, kı/ onlaı ın c,cv ıcsını kuşatan van kı sıkr.geıılımc davalı nefc s kcNiu bıı ovıın kahıamanıdıı Nankı Bcncı, Kacı^ ı.ı (ote kı kımıoskuk ıınck ck) ovku va/aılıgının vanında, o\un va/aı lıgını d.ı ıs,t koşuvor goıcbıldıgım kadaııyla Bıı A\M.\,\ 1 skı D c f t u ' adlı oskuduı tck bolıımlıık cok nefıs bıı ovıın ı^ıkabılıı kanısına \arc!ım bcn Bunu hun Bcncr ın kcndısınc IK m de oyun va/aı laı ımı/a soylenus olayını 'Kaçı^'takı o nefes kcsıcı erotı/mc ck dt'ğmmelıvım (^ok la/la a(,ıga cıkmavan ama bırcalım kc ndını gostcrdıgındc okıı ıııdeıhal icinc cckcn uıkutucubıı uotı/m bıı' Bırvanıclııpdıııu lııık mı lııık bıı dıı vaı lıkla oı ulu ote vanı ısc aıkaık bır yab.ı nıllıkla1 Sıncmacılaı bıı go/atsalaı buov kuyc hıç tcna olma/ 1 Bcncı ovku kiNiluını tomanlaıındaol duğugıbı tıpkı ıııliNalck ıınlıkk rıylc van sitmava çalışıvoı hci)1 Oıncksc I skı Ka ıclcr'de, 'bıı / ım ınlar pck c,ok fılnıdc baş roloynamıs oıta vasjı (bıı) sıncnıa ovıın tusu' (s 129) ık tınişin/ l l/ıın suic dı^ dunvadan kopıık vasayan, sonıaları Ycjil çam'ın artiNt k.ıhvcluıne ugıamava ba^l.ı yan, bu aıacla kahvcdekıludcn, tck\ı/ yon kanallaı ınclan bııısının kcndı cskı lılmlerını gostcrmc vc kovuldtıgıınıı ogıe nen bırsincma cmck(,iNi ıle Kahıamanın saglıkNi/lıgını yansıtmad.ı Belgın Doııık ıı kııllanıı Buıer Lskı sıncma ovuncusunun ustelık kımı tılmlcrdc bıılıktc baNiol oynadıkları Bcl gın Dorıık un oldugunu cJuymnması okı gan kaı^ılanabılıı mı hıc,'1 Ama 1 ıhan Bc ner Belgın Doııık ıı bır ogıuılenıc ogesı olaıak ycrk^tırmı^tıı oykıısunc 1 ler gıın ııtıstlu kahvcsınc takılsa da, NUreklı duskıck, hun dc cNkı fılmk rıyle saımalanmış dusjude yaijayan bıııdıı oyuncu Hatt ı Belgın Dorıık un oldugıı nıı duvmu^tuı da belkı belkı dcgıl nııı hakkaK,duşlcıınck vasatmaviNiııc)uıuı ıl ledeonu (^unkuDoruk lavardııo Oya ijadı^ına gorc Belgın Doı uk i\d ya^ava caktır Nıtckım, 'ı^(lcr)ını (,o/ıımlcr c,o /umleme? onıı aı amaya karar vcr'ır adam (sH2) Beneı, ovku kı^ısmın ıııhsal katınanla rını yansıtmada, Belgın Dorıık oğesmden ııstaca yaı.ıılanııkuı bu arada Belgın l)o ıuk gıbı bıı koNcvı fıılattıgımı/ goımc/ dcn gcldıgımı/ kımı dcguluımı/m ck sı /ısını dııyııyor bı/e Anlatıdakı bıı ııstalı gından otuıu kutluyoııım I ıhan Bcncr ı ' K İ T A P Nefes kesici erotizm Kadn ve erkeğe eşit bakış C U M H U R İ Y E T S AY I 4 4 2