Katalog

K I T A P Ö0 Ü L L Ü E 3 K 4 B U L M A C A J 5 Once aşağıda ın ^ nımlan vcrilcn Mt/< llk k'l ] I Hll K 6 C 7 J 8 J 15 C 16 A 17 H 18 j 22 26 A 11 D 40 51 maya çalışın vc lıer bir harfi bir yatav çi'tî' üzı*rirıt gflccok bi(;m)dı j yazın. Soııru çızfjılcrinaltlann, daki saytlara f',orc bu harhVn hulmacadakiaynı sa^ yılı karelcrc akrarın. (Kara kareler iki .sözcük arasını gostcrir. Bır satırırı sonurula kara karc yoksa, bu, sftzcüftiin alttaki satırın başına sarktıgını «öste 33 H 34 B 35 I 36 C 37 44 C 45 F 46 55 A 56 D 166 J 67 78 Al J 47 58 11 1 11 D B 27 C 28 A 38 I 29 1 1 A J 52 62 A 63 72 83 LKER M U M C U O & U 9 G 10 D 1 D 1 19 E 20 A 21 A I 30 C 31 A 32 F 39 41 H 42 C 43 K 48 F 49 C 50 | L F D A 53 64 74 85 F A E 54 65 75 F F C Ğ B 59 B 60 G 61 B K Atatürk'ün Kurdurduğu Serbest Cumhupivet Fırkası Çetin Yetkin'in yıllar önce yayımlanıp büyük ilgi gören araştırması "Atatürk'ün Başarısız Demokrasi DevrimiSerbest Cumhuriyet Fırkası" gcçtiğimiz aylarda yeniden yayımlandı. Yetkin'in bu önemli calışması yakın tarihimize ilgi duyanların kaçırmamaları gereken bir yapıt. BEHZAT AY Çetin Yetkin'den yakın tarihimize bakış 68 G 69 F 70 A 71 F A 73 84 11 80 1 81 G 82 I 86 A D R E S | . rir). Bulmaca taraaınlanınca, sonılan uıninılann knrişilığı cılan sözcüklerin ilk harflcn yukjndan a^ağıya do£ru Buket Uzuneı'in biı öykii kitubıııuı atlııu 0I115 luracak; bulmaca karclerindeyse, aynı kitaptan bir alıntl orlayu çıkaıaluıı. zan, 1901'de Üsküdar'da ölen, Amcrikalı dilbilinıci ve misyoner). 86 81 68 9 60 H.Judoda hafif birkural ihlalınde\apılan uya rı. Tanımlar ve sözcükleriniz: A. Enver lîrcan'm, şairlerle yaptı$ı .söylcşilcri topladıgı kitabı. 17 33 13 41 I. Eğim, yamukltık, meyil. 31 64 83 70 40 16 55 21 18 28 76 79 47 35 85 32 20 39 62 67 84 B. Eskidcn sayım vergisine vcrilcn aıl, J. "Tabiaün böylc aziz tcccllileri ...dur." (Yahya Keınal Bcyatlı). 59 37 34 61 58 1 7 66 23 51 4 46 8 C. Bn tatıınan adları Ccmal Sürcya, Edip Canscvcı ilc Eıv Ayhan olaıı yir akınıı. K. Foto£ral ya da lotof;raviir kli^olcı inin rötu^' larını yapaıı kiiji. , 49 44 30 6 42 75 27 57 15 36 24 14 22 5 3 71 43 L. lstanbul'daki bıı yıı/ııır kuliibünü sinv pclcycn harflcr. D. Hcr scrüvcnının sonıında, rncnik'kvtinden çok u/.akla olduğıınu, luıi'atn bııraın yalntz olduğunu duyumsayan çizgi roman kahramanı. 52 80 77 25 U 10 56 73 26 29 E. "Rernlıard ..." (Uzay çağından öncc, gezcgen yüzcyltTİ vc"(îiını*%aımo.slni lisu'ırıe bilgi ınizi genişlcten bir arçıştırmacı olan Fransız gökbilimci). 455. sayının çözümii A Allais. R. NOAA, C. Dönnü. D. Rolland, E. l'.cdad, I1. Yıınus Koray, G. Roba, H Ugur Mtnncu, I. Bütün Dörtlüklcr, J. Lao, K. Edgar Allan, I,. Vııdıı Metin: "Dünya bulmacalarla dolu oldııijıına gört cmıın jJÖriinttisii de bulmacularla doludur. Andrcy Tarkovski" ' aha »ncclcri yazdığı incclcmelerini okudu^um Çetin Yetkin'in (Siyasal Ikridar Sanata Karşı, Kaba Kuvvet i'elsefesi, Direnme ve Devrim, Tıirk I lalk I larckctlcri) son olarak "Ata türkün Ba^arısız Demokrasi Devrimi Serbest Cıımhııriyet l'ırkası" adlı incele tncsini okumuş bulunuyorum. Çetin Yetkin kitabının konu bölümüne şöyle başjıyor: "Konumuz Gazi Mustafa Kcmal'in buyrugu vc yardımı ile 12 Agustos 193ü'da resrnen kurulan fakat 16 Kasım 193()'da kapanan Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın (S(Jl') kısa yaşamöyküsüdür. (...) Ba^arısızlıkların her şeyden önce iilkemizin toplumsal ve siyasal yapısmdan kaynaklanan nedenlerebağlıolauğu açık bir gerçek. (...) Bu arada üzerinde durulması gereken bir olgu da, SCF'nin 1929 dünya ekonomik bunalımının ülkemizi de etkilediği bir sırada kurulmus olması. Bu bunalını sırasında, en liberal iilkeler bile ekonomik yaşama, şu ya da bu bu öleüde devletçi bir yaklaşımda bulıınıırken... SCI"nın liberal bir anlayıs, temel alınarak ktırulması yine karmaşık sorun olarak kaı^ıınıza çıkıyor." Yetkin'in bu son tümcesine katılıyorunı tamamen... D 74 19 2 50 F. '" Ciöınınc Toıvni" CBıııd.ı kimin yalti$1111 bilnıivortııu,' dedı rosaırı; 'bosjuna yorulıııayın. IVn yjbancl bir comiitün ba^mda otıır ıııırç, ııısaııJığın duruımına aftlıyurıım.. DcJi hcnlirı biriyirıı Inn.. s.i]iatı;ıyır)i u^telık dt, aııla ılm n 1 .* Bu kez yaşlı kadırı karşılık vermcdi, 1Jnı dıı. omıızlarmu ııldıgı karıı alkısıını sarıldı, sonr.ı: 'Aj;l.ırıı.ıva dfpmc/clındım,' drdı.'kenıli l),ı>ınııı (,,ıu'sııul>akar msaııltk! 1 lo^'a kalıh bdyım.. cvc j>ıtmc[iyiın artık.' sfizlıriyle biten, Tibor Oci'y'nin oykiıSLi). 455. sayımızdan kitap kazananlar: istanbulıhın Mchınet Aktulga, Onur Gün, Mclis Uımıt, Zcyncp Cününoftlu, Ankara'dan: Mina Naz Anaciolu, Izmır'dcn: Bcngi Bcngi, Erman Pektok, Aydın Ozakın, Müıüvt'f Atatoprak, Deniz Kayagil, Sevcan (>ünuör, Zonguldak'tan: Nccmi Aksakal, Birol Karaçam, Malatya'dan: Yücel Koç, Ali (lnnpolat, VÂirne'den: Can Hançerlioğlu, Ktrklareli'den: Nilgiin Çapanj Bursa'aan: Nuri Ildız, lzmit'tcn: Esra Ozcr, Sivas'tan: Şcner Çınar, Balıkesir'den: Aysel Sütal, Tunceli'den: Fırat Göktaş, Vethiyc'dcn. Ccylan Toksöz, Manisa'dan: Taıkan Temur. 69 53 45 72 78 82 38 63 12 48 54 65 ü . "'lilias..." (Yaşamını 'l'iirkivf'dı1 •.urdüren, Kutsal Kttap'ı Bulgarca'ya vc Türk^c'yc çcvircn, ['>nıenice ve Türk\v <lilbilgisj kitapları ya tkinci bölümde partinin kurııluşunu bctimliyor. Paris Büyükelçisi Fethi ()kyar'ın dinlencesini geçirmek üzere 22 Teinmuz 1930'da lstannııl'a gelinee Yalova'da bıılunan Ciazi'yi göımek için ertesi akşam Yalova'da konu^u olur ve Yalova'da Inönü hükümetini ele^tirir uzun u/un. Altıncı gürı Gazi, Okyar'a karşi bir nartı kurmasını önerirve partinin admı da kendisi koyar. Okyar'a yazilı bir güvence mektubu da verir. Dalıası, kızkardeiji Mükbulc Atadan'ın |iartiyc ya/ılmasını sağlar. Bununladakalmaz.Sefanik'temahallc arkadaşı, nkııdu^ıı okullarda sınıf aıkadaşı olan en güvetKİiği Nuri (lonker'i jıartinin gencl yazınanlığıyla göıevlendirir. Ahmet Ağaoğlu, Dr. Reşit. Galip, Melımet I!min Yurdakul, Kasim ( Jztekin, Ibrahim Tolon, Nakiyettin Yücekök, Talat Sönmez, A. I laydar Yulug, Süreyya [3aşa, Ali Galip Bey (Yenen) gibi güvendikleri ki^ileri partiyc üye eder. Kitabın iiçüncii bölümünde SGI'"nin kurulus. nedenleri sergileniyor: ! ('umhuriyet rejiminin çok partili si yasal yaşamı gerektirmesi, 2 S( J'nin ülkedeki denetim eksikliği ne bir önlem olması, Partinin kuruhifu 3 Hükümetin de netlenmesi icin SGF'nin kurulmus olması, 4CİH 'nin denet lenmesi SCF'nin ktırulmuş olması, 5 SCFile toplumdaki eğilhnlerin saptt.tn ç n t t T n n tanması ve yönlencli rilmesi. Bundan sonraki bölümde, partinin izlcncesi, örgüt ve tabanelealınmış,uzun uzunirdelenmişrir... Daha sonraki bölüm Clll' karşısında SCF'yeaynlmış... Demiryollan siyasasından tutun da ner aknda devlctçilige ve devrimciliğe karşıt bir tutum... lsmet Paşa Ue Adalet Bakanı ünlü hukukçu Mahmut F,sat Bozkurt'u üzen tutumlar... Sonıa l'ethi Okyar'ın yurt gezisi ve çı kan olaylar sergileniyor. Ki bu bölüm özellikle dere alınacak tutum vc olaylarla dolu. Karjidevrimcilerin demokrasivi tle, çok partili düzeni de nasıl kullandikları nı ve kullanabileccklerinigösteriyor... Taa bugünlerc değin uzanan Rarşıaevrimti lerin davranış biçimleri... Yetkin, Ahmet Ağaoğlu'ndan şu alıntıyı da yazmiij kitabına: "Kalabalığın ortasından ihtiyar lıiı adamcağız kucağında taşıdı^ı bir çocu/iu birdenbireFethi Bey'in ayaklarımn dibi nc atarak, işte size bir kurban, başkaları nı da veririz. Yalnız sen bizi kurtar dedi ve ağlayarak kendisi de Fethi Bey'in elle rine sarıldı. Manzara mütlıi^, tüyler ürpertiei uh. Kanlara boyanmış körpe mek tepli çocuk l'ctlıi Bey'in ayakları altında son nefesini veriyordıı... 1 ethı Bey'in göz leri yaşarmiij, bazılan hüngür hüngür aj*lıyorlar!" Bu olay bana 1950 yılı sonunda ya da 1960 yıb başında Tarsus'ta çocueunu Adnan Menderes'e kurban etmek istcyen serseri bir babayı anımsattı. Gcrici olaylann patlak vetmesi nede niyle SCF ka|>atılır... Demokrasilcrde parti kapatdamaz di yenlere iyi bir derstir buolay; bal gibi kapatılır... Yetkin'in nıakaleler, polenıikler dışın da tam 1(X) kitaptan yararlanarak lıa/.ır ladığı bu kitabı okurlara salık veriyo Atatürk'ün Ba^arısız Demokrasi Devrimi Serbest Cumhuriyet I ırkusı/ l'roj. Dr. Çclin Yetkin/ VoplumsalDdnüşünı Ya yınlan/ \kina ftasım/ Eyliil 1997/ M) y CUMHURİYET KİTAP SAYİ 457 SAYFA 23