Katalog

Dergimiz okurları ve kitapseverler için Muzaffer Uyguner adı yandan tanınan bir isim. Kitap tanıtma yazılarının yanısıra yazdığı biyografilerle de hep edcbiyatımızın gündemindc olan Uyguner'le çahşmaları üzcrinc konuştuk. ZEYNEPALİYE '••m. |i|f| Kayın Ağacı adlı bir şiir kitabı. *** ştır çevırderi, denemeler, biri Belçıka'da Fransızca basılan inceleme kıtapları, Türk Dil Kurumu'nca yayımlanan i terımsel sözlük, Saınt Exupery'den anncsinc yazdığı mcktuplan ıçeren kitabın çevirhi, kilap tanıtma yazılan, lürk Folklor Araştırma ve Türk tolkloru dcrgilerınde yayımlanan folklor dcrlcmelcrı, Bulgar Ma salları çeviri kitabı, çeşılli dergı ve gazete lerde ekonomık toplumsal konulara deSgtn yazılar, çcviriler.. Çok farklı alanlarda kalem oynalmışsıntz Sayın Uyguner?. Ben dc manzumelcr yazarak yöneldim bu işlere. Ortaokulda iken, Mchmct Akif in ölümü üzerine de bir yazı yazdım; bu yazım Izmit'te çıkan Türk Yolu gazetesindc o zaman yayımlandı. I.ise ve Uni versite yıllarımda şiirle uğraştım ve belirttiğiniz gibi 1953 yılında da şiir kitabım "Kayın Ağacı" yayımlandı. 1955 yılında Ticarct Bakanlıgı müfettişliğinden istc gimle aynldım. Beni, Küçüksanatlar Gencl Müdürlüğü Küçük Sanat Koopcratifleri Şube Müdürü olarak atadılar. Koopc ratifçiliği zaten biliyordum. Bu alanda bir kitap hazırladım, basıldı. Sınai Mülkiyet Müdürü oldum. Bu alanda hiçbir yayın yoktu ve çeviriler yaparak, konuyu öörcnerek yazılar yazdım. Daha sonraki yıllar yöneldim. Varlık dizisinde yaşam ve sanat gidcn geçmek körii bir şey değildir. Saba basıma hazırladığım, bir bölüğü yayımlada ise gene bu konulara dönük yazıhınm nattin Kudret Aksal, "Hepimiz Garip çiz nan EsendaJ için de çocukları, "Babamızı öyküsü İ2 sayfa kadar olacaktı. Bilgi'de ve kitaplarım çıktı. bu konııda özgür bırakıldım ve kendime gisinden gcçtik..." der. Anmct Haşim ise, ikinci kez siz yaşattınız..." diycrck beni Şiir çevirisinc ise Yaşar N.ıuı yöneltti "Bir dâlünin dehâsını çalabilcn csasen göklere çıkardllar. İşte böyle... uygun bir düzen kurdum, Şimdilik 24 ki beni. Hele Cep Dergisi çıkarkcn cevir tabım yayımlandı bu dizide ve yayım sıra dâhidir!" demişti. Genç yazarlara biyografi çahşmaları mem için şiirler, yazılar gönderirdi bana. sı bckleyenlcr de var. Daha once başka yazarlar tarafından yapmalarını önertr misiniz? Bu bağlamda Işte bu alana da böylece girmiştim. Son dönernde ağırlıklı olarak kitap ta biyografileri yazılmış kültür ve sanat in tyi bir biyografi çalışması için "Uç Altm Biyografi alanına ise; 1956 ya da 1957 nıtma ve biyugralı çalısmalartna yöneldtğı <;anlarının bir de sizin kalemintzden çıktı Kural" sizce nelerdir? yılında bir Rus yazarının Milli Eğltim Ba nizi görüyoruz. Özel bir nedenı ya da ama ğını görüyoruz. Biraz da sizin yorumunu Biyografi üzerindc çalışmak için çok kanlığı klasikler dizisinde çıkan bir biyog a var mu Bu alandakı ürünlerınızden kı zun farklılılından mı? Yoksa gördüğünüz zaman eerekiyor. Bu gücü bulanlara, önc rafisini okumuştum. Hoşuma gitti. De£i saca iöz eder mıtıniz? bazı yanltşları düzeltmek, eksikleri gider ririm. Oç altın kuralım: Yazarın bütün yaşik bir biçimde yazılmış, yapıtlarından pıtlarını okumak ve kendine göre deger Biyografi çalışmalarıma yönelişinıi bi mek kayvnt mı f/z/ buna yönelten? alıntılar yapılarak bir düzen tutulmuştu. Bu, benim yorumumun tarklilığın lendirmeye temel olacak notları alrrtak; raz önce açıkladım. Kitap tanıtma yazılaBen de çok sevdiğinı Sait Faik için giri rına ise 1952 yılında başladım. Bunun nedandır... Eksikler varsa ya da zaman için hakkında yazılanları iyi değerlcndirmek şimde bulundum ve parça parça Varlık deni şuydu: Okuduğum kitap tanıtma ya de yeni bilgilcr ortaya çıkmışsa onları ek ve bunun sonucunda uygun bir bileşime dergisinde yayımlandı; sonra da bunu ki zıları, benim o kitap konusundaki görüş vannaktır, diycbilirim. Benim yöntemim lemcktcn ilcri geliyor bu durum. tap olarak yayımladım. Gcl zaman git za budur. lerimi yansıtmıyordu. Daha çok kitap yc Bir btyografı çalışması sırasında biyogman, Sayın Yaşar Nabi, Varlık Yayınla rine yazanndan söz ediliyordu. Bu konu rafisini yazdığıntz kişiyle ilgili olarak yent Pekt, otobiyografik bir çahşma düşürı'nda yayımlanmak iizere benden Sait ya ben de eğileyim, dedim. îlk yazımı, bir şcyler kesfettiğiniz, bu ba&lamda yaz nüyor musunuz? Faik biyografisi istedi. C) dizinin gencl bi Gaziantep'te teftis yaparkcn yazdım ve maktan vazgeçtiliniz ya da tam tersi, yaz Bunu hiç düşünmcmiştim. Ama bazı çemine uyarak bir biyografi daha yazdım. Ankara'da çıkan Kaynak dergisine yolla ları yazmamı istiyor. Yazsam ne olacak? dıklarımzı yeterli bulmayıp yent bir çalış Sonra da Cahit Sıtkı, Yahya Kemal, Reşat dım. Yayımlandı. Böylece girdim bu yola. maya gırdığınız oldu mu? Hiçbir yayınevi basmaz, ben de bastıraNuri, Halidc Edip, Orhan Veli ortaya Sürdürüyorum. Ama, bazı dergiler bazı Yeni bir şeyler elbette ortaya çıkabili mam. Çünkü hiç kimse bu kitabı almaz. çıktı. Sait Faik'i değisik biçimde Türk Dil kitaplar için yazdıklarımı yayımlamıyorUyguner kim ki? yor. Yazmaktan vazgeçtiğim olmadı. Kurumu da yaytmladı. Tanıtma yazılanmı lar. Kitapların, onların anlayısında kitap Ama, noksan kaldığını Rİldiğim dıırumlar Kcndinize haksızlık ediyorsunuz Sayın sürdürürken, rahmetli Asım Bezirci, Al olması gcrckiyormuş. "Yesevi" üzcrine oldu. Sözgclimi, yayımlanmamış "Ercişli Uyguner! Bız Türk edebiyatı için harcadıtın Kitaplar Yayınevi'ncc bir biyografi di yazılmış bir kitapla ilgili yazım, bu kitap Emrah"ın mezartaşının Erciş Kayınakam g"tnız çabaları saygıykı karşıhyoruz... Ayrızisi girişimindc bulundu. Bu dizi, çcşitli tanıtmaya de#er değildir, yargısıyla ya lığı'nda saklıııulığını okudum bir yerde. ca (orularımt yanıtladı&tnız tçın Cumhuriyazarlardan alıntılar yapılarak, belirli bir yımlanmadı... Ercis Kaymakamı'na yazdım. Aylar geçti. yel Kitap Eki dergisi okuyucuları adına u düzen içinde ortaya konulan diziydi. Bu Çıt bilc y<>k. Boşvermişlik böyle olur işte. ze teşekkür ediyorum Biyografi kıtanlarımdan söz ettinı. Ki dizide Salâh Birsel, Cahit Külebi ve 1 lali Bu konudaki görüşlerimi açıklamama tap tanıtma yazılarımı kitap olarak yayım Sizm biyografi alanına getirmeyi düde Edip Adıvar adlı kitaplarım yayımlanlayamadım. Böyle bir kitabı kim okur ki? şündüğünüz, "7}/c Muzaffer Uyguner far olanak verdiğinizdcn dolayı ben de teşekdı. Varlık Yayınları klasikler dizisini bıraBazıları, "Yayımla! Bunlar bir tür ansik kı" dedirtmeyi planladtğtntz bir şeyler var kür ederim. tnsallah yayım sırası bekkınca, Bilgi Yayınevi bir diziyc girişti. Bir lopedi olur" diyorlarsa da şimdilik dü leyen kitaplarım da sağlığımda yaygınmı? liktc hazırladığımız bir listcyi uygulamaya şünmüyorum. Böyle bir düşüncem yok. Böyle bir lanır da gurur duyarım. • Muzaffer Uyguner'le bir başka pencereden Türkiye'de biyografi çalışmalart izleye fark olup olmadığını nesnel eleştiriler orbildiğimiz kadarıyla öğrencı ve oğretmen taya koyabilir. okur kıtlesını hedefltyor. Biyografınin astl Biyografi çahşmaları bir iz sürme olayı amact gerçekleşiyor mu böyle bir hedefle aynt zamanda. lürkiye gibi bilgılerın sakme temelinde? lanmasımn Allah'a havale edilaiği, bir ülkede biyografi alanında çalışan bir yazar F.vet, öörenci ve öğretmenler için ya zılıyor bizde biyografifer. Bu nedenle De olarak güçlüklerle karjtlasmanız dog'al. Bılirli bir ölçü ile sınırlı kalıyor. Çok geniş ze tlginç bir anınızı anlatabılır mısınız? kapsamlı yazdmalıdır ashnda. Ama kitap Elbette. Yukarıda bclirttiöim Ercişli okuma alışkanlığı olmayan toplumumuzEmrah olayı var. Son olarak bitirdiğim, da bu tür geniş biyografileri kim okur? Sevgi Soysal'ın, anne ve baba adı, aileıeriBu nedenle yayınevleri de böyle kitapları nin kısa geçmişi konusunda bile bilgi yayımlamaz. kaynakiarından bilgi alamadım. Babası Türkiye'de en işlek yazın alant fiırse, nın adını bir mahkeme bclgcsinden öğen güdük alanlardan biri de btyografı çali} rendim. Almaıı asıilı annesinin sonradan maîartdır. Bu alana yazarlarca ya da yayıadının Aliye oldufiunu, aylarca beklediknevlerince iahip çtkılmayıştnın ne gibi ne ten sonra öğrenebildim. Ulaşabildiğim dcnleri olabilir? kaynaklar ses vermedi. Ulaşamadıklarım Bu alana sahip çıkılmayışının iki ncdc da oldu elbette. ni var: Birincisi okur buıaınama vc satış Bugüne dck biyografisini yazdığtnız va düşüklüğü; ikincisi ise yayımlanmayacak da yazmayı düsündüpinüz yazarlardan ve bir kitap için kimsenin emck harcamama onlartn yaktnlarınaan size gelen farklı, sı. Başka ne olabilir!* Satış...Satış... olumsuz tepktler de oldu mu hiç? Biraz önce belirttiğim gibi biyografi Sızi bir yazarın biyografi çalışmasma konusunda S.Birsel vc eşinden olumsuz yönelten etkenler neler oîuyor? En başta gelen etken, biyografisini ya tcpki aldım. Eşimin çocukluk arkadaşı eşi zaca^ım kişinin sanatını ve kişiliğini ken bilc eşimi aramaz ve teleronlarına vanıt dime yakın bıılmamdır. Yakınlık duyma vermez oldu. Bir olumsuz tepki de Omer dığım bir kisi için böyle bir girişimdc bu Seyfettin'in kitapları ile ilgifi olarak kızı Güner Hanım'dan geldi. Omer Seyfetlunamam. Yaşayan kisilerden bazılarının tin'in son yıllannda tuttuğu günlüğünün da biyografilerini yazdım. Külebi ve Izgü tcşckkür ettiler. S.Birsel ise, şiirinin Garip şurada burada yayımlanan parçalarmı kiçizgisinden geçtiğini belirten "alıntı" yap taba.koyduğunı için sert tepkide buluntığım için bana küstü. Bana göre, bu çiz du. Omer Seyfettin bir öykücü imiş, buna ne gerek varmış, diyc... Olumlu tepkiler ise Külebi ve tzgü'den geldi... Yapıtlarını 'Biyografi. kaDsamh olmalı' CUMHURİYET KİTAP SAYI 272 SAYFA 15