Katalog

SaintNazaire Günlüâü SaintNazaire, Loirc ırmağının Atlantik Okyanusu'na döküldüğü yerde kurulmuş, Fransa'nın öncmli bir liman kentidir. Bu kenrin bir özelliği de yabancı yazarları konuk etmesi. SaintNazaire'deki "Yabancı Yazarlar ve Çevirmenler" konuk evinde bugüne dck dünyanın hemen hemen tüm ülkelerinden gelen yazarlar bir sürc kalıp çalışmışlar. 1994 ve 1995 yıllarında SaintNazaire ilk kez Türk yazarlarını da konuk ctti. Nedim Gürsel ve linis Batur, Fransa'nın Batı ucundaki bu liman kentinde kalarak hem kendi yapıtlarını yazmak hcm de bölgedeki çeşitli kültürel etkinliklere katılmak olanağını buldular. "Yabancı Yazarlar Evi" konuk ettiöi yazarların kitaplarını iki dilde yayımlıyor. Bugüne dek ttalya'dan Çekoslovakya'ya, Küba'dan Bulgaristan'a, Çin'den Danimarka'ya dek bircok yazarın kitaplarını iki dilde yayımlayan kurum Nedim Gürsel'in "Arzu Oteli" adlı uzun öyküsüylc "SaintNazaire" günlüğünü de geçen günlerde yayımladı. Âşağıda Nedim Gürsel'in "SaintNazaire" günlüğünden 3,8, 9 ve 10. bölümleri sunuyoruz. III Geceyarısı çok yakından gelen bir makınc gürültüsüylc uyandım. Pcrdeyi çekeı cckmez geminin ıs,ıt>ı vurdu oda ya. Kocaman bir Rtıs şilcbiydi. Tüm ısıklarını yukınıs,, penceıenin tanı altın da duruyordıı oyle.ce. Biri önden oteki arkadan gelcn iki röınoıkörün eşliğinde dar havıuu boydan boya kaplamıştı. "Petit Maroc" mahallesinin iki katlı evleri oyuncak gibıydıler dıreklerın arasmda. Bu dcnli buyuk bir gemiyi bunca yakından görmek içımde çocuksu bir neyecan ııyandırdı. Ncrcdcysc yatak odama girecek, öylcsine yakın, görkem Ii. Oysa gemileri gormeyc alışığım, BoSAYFA 12 Nedim Gürsel "Arzu Oteli" ve "SaintNazaire Günlü^ü" Fransızca'da öaz'dan gcccn tankerlcri, şilcp vc roro lan Yine dı çok heyecanlandım. Bclkı Odcssa'dan gcldiği için. Akdcni/ e ınip (^ebelitarık'tan Atlantik'e açılmadan öntf Anadolu Hisarı'nda bi/.iın cvin önündcn geçmıştı kuşkusuz Onıı çatı kalmdaki odamuan da goıcbilirdinı, i;. kelede vapıır bekler va d,ı kıyı kahvcsindc yayıım yutlunılarkcıı dc Saınt Nazaırcİe tstanbul'ıı bırbırınc baglayan bir gcmi iijtc, bir yıueı köpiü. NLdir keııtleri bırbırıne bağlayan? IUbettc uçaklar, trenler, gemiler. Vc mcktuplar. Telefon lıatları da bağlar kentlerı bırbırinc, karsji taral ısrarla çalan tclctonu açmasa da. Oykiilerımdc kentlcri dıışgücumlc birbirinc bağlamayı dcııcdim. C^ysa bir işaret yeterlı bu ımgesel ba£ı kurmak içni, orncğin mctrodaki aii^lcı ya da Parib'teki 7ürk kahvelerımn du var halıları. Hcnsi de Boğa/. köpriisünii göstcrirler nedense ve altından geçıp giden gemileri. Bogazı duşündiım, Odcssa'dan gclcn gcminin yarıp gec.ti£ı mavı suları. Sabah güneşinde pırıl pırıl, günbatımında crguvan rerıgi. Nasıl da çabucak dönerdı sular mavıden yeşilc, yeşilden lâcivcrdc, sonra kızıla. "Sular karardı yüzün pcrde perde solmakta." Pcrdeyi çekip yataöıma döndiim lstanbul'un özlenıiyle kahrolarak. Orada, Boğaza bakan bir cvin çatı katında bosuna talıp duruyor telefon. Bu SaintNazaire'de ikinci uykusuz gecem. VIII Gecc ışıklar yanınca bir tiyatro dekoruna dönu^uyor liman. Rcnkler suda kımıldamaya başhyor. Mavinin kırmızıyla, yeşilin bcyazla dansı, beton hacimlcrdc ycgnilik. Denizaltı üssü bir anda sıyrılıyor çirkinliğindcn. Kalkar köprii ışıktan bir oyuncak artık, vinçlerse aydınlık çııbuklar gibi. Metal rcnk dcği^tiriyor, yüzer havuzlar biçim. Gemilerın tümü demir alıp gitmiş limandan, nhtım bomboş. Ne martılar var görünürde ne "arılar . Tcrsane bekçileri de derin uykuda. Nasılsa rüzgâr dınmiş en küçük bir ürperti yok gecedc. Lambayı yakıp masaya oturmadan önce pencereden aşağıya, kırmızı yeşil sarı ışıkların yansıdığı buya bakıyorum. Ansızın bir yüz beliri yor ışıkların arasında. Bıtmcyen ayrılıgımızı anlatan kederli, beyaz yiizun Dcrin bir yalnı/lık ınmiş uö/lcı ıııc, alııında kırı^ıklar. Kocaman, kıımı/ı a^zın hcr zamankinden daha ^chvetli. üenızın çağrsı değil bu bilıyorum, scsı yitirmenın umarsızlığı da dcğil. Aydınlık geceıım iciıule bir tansık seni bana gostere suyun aynasındaki suret. Oysa sen gcrccktcn varsın okyanusun öbiır kıyısındakı ulkcdc. Dokunaınasaın da cllcriıı vaı, gülüşün, ıslak saçların. Artık bcnım olmayan uzun, incc gövdcnlc yataga uzanışın. Su anda kitap okuyorsun belkı, belkı kalk mi!} ciçcklcri .sulamaktasm. Ciünbatımında sıılamak gerek çiçeklcri akşam alacası gclip pcnceıeye durmadan. Sofrayı da kurmak gerek, sonra clındc bir bardak buzlu viski beklediğiııle gcçircceğin anlan duşlcmek. Şu an her şeye zaman var daha, oysa saat farkı neuir bilirinı. Burada, okyanusun bu kıyısın da vakıt geceyarısını çoktan gcçti. Limanın ışıkları söncr bira/dan, martılar uyanır. Giındoğumıında vu/un silınir suyun aynasından. Imıakla okyanusun bırleştiğı yerdc denız yükselırkcn yokluğun da çoğalmaya bağlar içimdc. Ay CUMHURİYET KİTAP SAYI 260