Katalog

YERMl) KITAPLIGI II II CELAL USTER Buz Adamı'na otopsi 1991'dcÖtztal Alpleri'nde bulunan Ötzi, dünyanın ilk "tam teçhizath tarihöncesi insanı". Dr. Spindler'in kitabı, Buz Adamı'nın sırlarını araştıran bir bilimscl polisiye. 5300 yıllık ceset Neolitik çagın tanıgı 1 991 de tam anlamıyla bir medya yıldızı oldu. Time dergisince 1991 in en iinlii 21) kişisindcn biri olarak gösterildı. Botları, anahtarlıldarı, kolyeleri yapılclı. Suzuki firması onun ııdını taşıyan ycni bir modcl ürctti. Dahası, Avusturya'daki LiberalParti, tanıtımlarında onu partinin ilk yandaşlarından biri olarak sundu. 1991 yılının bıı gözde kişisı, ()rztal Alpleri'ııde bulunan vaklaşık *>}()() yıllık Buz Adaını'ııdan başkasıde£ildı. Cılalı taşçaöındayaşadığıbcliılıntn ( )tzı, jcomorfologların pcrınairosr dcdıkleri donmuş topraktan çıkarılnııştı Bıı/ Adamı'nın bulunmasmdan dört yıl sonra artık yanında neler tasıdığı, nasıl pıysıler gıydiği tam olarak biliııiyor. Bır b.ılta, yay vc oklar, kuş, avlamakiçinbıı .ığ.hasit biratcşyakmaavaıtı. Sazdan \apılmış ayakkabılar, tozfuklar, bele vu ılan bir kuşak, başına ^iydiği birkülalı.ott.ın bırpelerin. lnnsbruck Uııiversıtcsı'ndcn Dr. r>onrad Spindlcr vc ekibi, Buz Adaını ützi'yk* ilgili olarak giriştiklcri büiınsel polisiye (,alışmanın sonuçlarını The Man ın the Ice (Buzdaki Adam) adlı bir kitapta toplamışlar. Kitapta Buz Adamı'nın bulunuşunun ve onunla ilgilı araştırmanın çarpıcı öyküsii anlatılıyor. Sözgclimi, köz taşımak için kullandıgı huş ağacı kabuğundaki akçaağaç yapraldarının üstünde minik tahıl izlerinc rasdanmı^. Dr. Spindler, bunun Buz Adann'nın yakınlardaki birçiftçi köyünde harman dövme işine katîldığının kanıtı olduğunu vurguluyor. Buz Adamı'nın aslında bir tür gezginci sığırtmaçlık yaptığı sanılıyor. Bir çarpma sonucu sağ kaburgaları kırılmış. Dr. Spindler'in kitabında, dünyanın bu ilk "tam techizatlı tarihöncesi insanı"nın renkii fotografları da yer alıyor. Kösclemsi bir deri, aralık dışlerin ürkünç luldığı bir ağız ve küçük gözler, olanca canlılığı ve çarpıcılığıyla bu bilimsel araştırmayı tanıamlıyor. Ne var ki, The Man in the Ice adlı kitap, cilalı taş çağına ilişkin bilgileri açığa çıkarmakla Kalmıyor, günümüzün b^zı sorunlarını da gündeme getiriyor. Ötzi'nin ölümü çevresinde ortaya çıkan birtakım hukuksal sorunlar bunlar. Açıkçası, Buz Adamı'nın "miras"ının kime kalacagı tartışılıyor. Ötzi tam olarak Avusturya'da mı öldü, yoksa öldüöü sırada Italya sınırını geçmiş miydi? Cilalı ta% çağından kalma Dİr ceset "eski eserlcr" sınıflamasına mı gircr? Neolitik çagın sığırtmacı Ötzi, ölümiinden 5300 yıl sonra soydaşları tarafından bir "eski eser" olarak nitelenip müzcye kaldırılacağını bilemezdi kuşkusuz. Cesedinin, yaşadı^ı çağin nerdcysc birebir tanıklığını üstleneceğini de!..a The Man in the Ice/ Konrad Spindlcr/ Weıdenfeld and Ntcolson/ 18.99 aterlin. Kitap Sırtı 1 sa çarmıha geriımedi mi? Dınler genellikle tarlışılma/.lara dayanır. örneğin, bütün Hıristiyanlar Hz. Isa'nın çarmıha gerilerek öldürül diiğüne inanır. Oysa böyle düşünmeyen bir Hıristiyan var. Ingiliz Muhafazakâr Parti si'nin eski bakanianndan Enoch Powell, The Evolution of the Gospel (tncil'in Evrimi) adlı kitabında, Isa'nın halkı kışkırttığı gerekçesıyle Romalılar tarafından çarmıha gerilmediğini, kendisıne "lanrının oğlu" denilmesine ses çıkarmayarak gunah işlediği gerekçesıyle Yahudiler tarafından taşlanarak öldürüldüğünü öne iürüyor. Powell'ın kitabı aslında Matta Incili'nin yeni bir çevirisi ve yorumundan oluşuyor. Yeni Ahit'i oluşturan dört lncil'in Eski Yunanca metinlerini inceleyen Powell özgiin metinlerin çarpıtıldığı kanısında. Başka bir deyişle, 82 yaşındaki yazar, Hıristiyanlığın yüzyıllardır inandığı çarmıha gcrilişın aslı astarı olmadığı nı, Hz. Isa'nın taşlanarak öldürüldüg'ünü savunuyor; bir dinin kulsal kitabının saygınlığına gölge düşürecek bir açıklamaıla bulunııyor. Amabenceasıl önemli olan, bırçok Kitabı Mukaddes uzmamnın Powell'a sert eleştiriler yöneltmesine, dahası Yahudi dın adamlarının Powell'ı Yahudi düşmanlığıyla suçlamasına karşın, hiç kimsenin kitabın ya/.au hakkında "idam fetvaları" çıkartmaya kalkışmaması. • The Evolution of the Gospel/ Enoch Powell/ Yale Unıversıtv Press Satır Arası Filtresiz Gainsbourg ' l'ransa'nınsavaşsonrası döneminincrsanevişarkıcıst, bcstecisi vışiiiriydi. Amaiki özelligidahavardı: Kibrit kullanmadan zincirleme sigara yakanbirtiryakı;kadınlann gözdesi bir çapkındı. Serge Gainsbouıg 1991 'inMartı'nda öldüğ ünde ardında milyonlarca hayran, yüzlcrcc şarkı, biiyük bir servet veonlarcasevgili bırakmıştı l'ransızgazeteci MaricDonıiniquc Lelievre, Gainsbourg sans filtre (Filtresiz Gainsbourg) adlı kıtabında bir elsanenin pırdcarkasına uzanıyor, üıılü sanatçının sigarasındaııyükselendumanları aralamaya ç'alı^ıyor. Kitabın kapagındaGaınsboıırg'unbir otoportresi var. C iaınsbourg başlangıçta çok iyi bır ressam olrnak ıstcını^ Amageçimini sağlamak i«,ın oncc babası gibi söy leyeyim " deyince efsaneye ıızanan yolaçılmış. Rusya'dan göçcden Yahudi bir ailenin çocuğu olan Lucien Ginzburg baslcı altında bır çocukluk yaşamış. Yazarabalulırsa, kendine giivenı sıhrmış Gainsbourg'un. Lelievre, sanatçının o kadar çok kadınla birlikte olmasını da özgüven yoksunlıığunabağlıyor. Brigitte Bardot'yla çıktığı gün sincma yıldızını akşama kadar kentte dolaştırmış, herkes zaferini görsiin istemış. Yazar biraz kadınca yaklaşıyor gibi. Hatta işi, Gainsbourg'ıı başkalarının bestelcrini kendınc mal etnıckle sııçlamaya kadar götürüyor. Bütün gclışmclerıylc bir insan kalıyorgerıyc. Bırdebüyükbir bcsteci, ^arkıcı ve ozan kuşkusuz. gecc klüplerinde pivano çalmış, ardından JulietteGrecogibi ünlülerc şarkılar yazmış, sonra da " Kendı şarkılarımı kendim Gainsbourg sansfiltre/Marie DomımyueLelievre IFlamarion/ 95/rank Nico'yu hatırlıyor musunuz? • 1960'lardakipopsanat akımının öncülerinden Andy VCahrol'unVelvet Underground adlı topluluğuna takıldı. 1970'ten sonra Wahrol'la bağlarını koparmasına karşın, 1988'de ölene değin toplııluğa ve Wahrol 'un mirasına bağlı kaldı. 1960'lardaedindiğieroin bağımlıhgı onu hayatının sonuna kadar bırakmadı. Kendisineyakıştırılan "sarışın güzel şarkıcı" imajını hep yadsıdı. Sonradanortavedoğu Avrupa halkmüziği geleneklcrine ve Bach korallerine yaslanan bir müziğe yöneldi. Biraz soğuk ve donuk sesiyle herkes onu Lotte Lenya, Marlene Dieirich, U te I ,emper geleneğine daha yakın görüyordu. Ama bu çizgiyi benimsemeye de yanaşmadı. BaaderMeinhoi çetesinin kurucıılarından Ulrikc Meinhofa adadığı şarkılar yaptı. Cinselliğe yaklaşımıda çelişkilerle yüklüydü. Hep erkek olmayı istedig'inı söylüyor, erkelderle olmayı ve erkek gibi giyinmeyi seviyor, kadınları aşağı görüyordu. Herkes aşırı dozdan ölmesini beklerken bir bısiklet kazasındabu dünyayı terk ettı. Adıkısaca Nico'ydu. Nico'nun arkasında tam 6 yıl tuşlara basmış olan James Young'ın kitabının adı ise "Nico: Songs They Never Play on the Radio"(Nico:RadyodaHıç Çalınmayan Şarkılar). Young, her şeyiyle kendine özgü bir kadının vc çeveresindekı dünyanın öyküsünü anlatıyor. Nico: Songs They Never Play on the Radio//aw« Young /Arrotv /5 l)9uerltn. C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 2 6 1 S A Y F A