Katalog

Françoise Giroud'dan Marx ın ElKitabı y Şeytan'ın Karısı Jennv Marx yor. Fakat, bir kadının kanıyla beslenmiş olan "put,bugün yıkılmış, Markçılıkisegerilemiştir". "Yetmişdört yıllık kılgısal uygulanımında, Marksçılık kendini dayançla sürdürenlere ne bir rahatlık.nebirsaygılıknedebirözgürlük sağlayamadıgı gibi hedeflerinin hiçbirine de ulaşamamıştır; demek az olıır. Nc var ki inceleme yöntemi olarak, insanlığın bilimsel bir tarihini yönetmiş olan ve dcv bir veriler kütlesini oluşturan güçlü bir düşüncenin yer aldığı usta işi yapıt kimliğini sürdürmektedir. O zamandan bu yana tarih nasıl gelişmektedir? Marx'ın yanıtı hazır: Dahakötüdeğil." Marx, tanrının elçiliğini üstlenmemiş, tersine insanı insan yapanın, onu doğuranın yalnız insan olduğunu ilan etmiş, cennetin devrimden sonra yervüzünde olduğnu vaatetmiştir. Giroud'nun bakış açısıyla bir şeytandır Marx. Güzel yerler, iyi şaraplar ve purolar seven, elinde avucunda ne olursa olsun daha fazlasını harcayan Jenny'rtln ylrrnl be$ ya$ına doflru cekllml$ bir fotoörafi. (Üstte) JVarl Marx'ı, 38 yıllık karısı Barones Jenny von Westphalen'ın kanıyla beslenmiş bir put olarak niteleyen Françoise Giroud; ünü ölümünden sonra gelen düşünüre, bu sağ gözünde monokl taşıyan, geniş omuzlu, iriyarı ve şık giyimli yaşlı devrimciye zincirle bağlı olan ve işçi sınıfı davasına Marx ile birlikte hizmet sunarak cehennem acısı çeken Jenny'nin yaşamını, Marx'ın çalışma perdesinde anlatıyor. SAYFA 18 HALİL GÖKHAN ransa'da haftalık olarak yayımlanan "Le Nouvel Observateur"ün "LaTelevision par F.G." köşesinin yazarı, Fransız kadın yazar Françoise Giroud'nun, bir parça Marx'ın El Kitabı olarak da nitelenebilecek, "Şeytan'ın Karısı Jenny Marx" adlı romanı ortak bir çeviriyle (Ertuğrul EfeoğluHülya Yılmaz), Türkçe'ye aktarıldı. Marx'ı, 38 yıllık karısı Barones Jenny von Westphalen'ın kanıyla beslenmiş bir put olarak niteleyen Giroud; ünü ölümünden sonra gelen düşünüre, bu sağ gözünde monokl taşıyan, geniş omuzlu, iriyarı ve şık giyimli yaşlı devrimciye zincirle bağlı olan ve işçi sınıfı davasına Marx ile birlikte hizmet sunarak cehennem acısı çeken Jenny'nin yaşamını, Marx'ın çalışma perdesinde anlatı F biridir. Hiç bir zaman bir işçi ailesinin yuvasına ayak basmamış olmasına, işçi sınıfını, bir bütün olarak ve tek bir açıdan üretim araçlarını elde edebilecek devrimci bir eylem olarak görmesine karşın Marx, yine deGiroud'nun da ileride itiraf edeceği gibi bütün servetini, hiç çalışmadan, sadece kendisinin, Jenny'nin kalıtlarıyla, kalıt avanslarıyla, gazete yazısı telifleriyle, Engels'in harçlıkları ve düzenli olarak gönderdiği toplu paralarla edindiğı bütün parasal varlığını, devrim uğruna harcamış ve devrimin günün birinde geleceğini ummaktan da geri kalmamıştır. En iyi Prusya soylularından biri olan Jenny'nin tek raki bi, senli benli konuşurken bile "Bay.." diye seslendiği Engels idi. Dinsel inancı erkenden terkeden karısı için Marx'ın tek tanrı oluşu, karşılıklı yazışmaları bir çok cildi bulan Engels'in kıskanılması için yetmiş ve artmıştır bile. Jenny, 18. yüzyıl başlarında Alman Devletler Birliği'nin en önemli gücü haline gelen Prusya'nın, Treves şehrinin kaynak tabakasından olan Westphalen ailesinin üyesidir. Marx ise, subay, memur ve tuzu kuru burjuvaların üyesi bulunduğu Gesellschaft Gazinosu üyelerinden yahudi dönmesi Heinrich Marx'ın oğludur. Baron von Westphalen ile 1 leinrich Marx'ın arası çok iyidir. On yaşında bile olsa kendisine karşı çıkılmasına dayanamayan Karl Marx, Jenny'nin erkek kardeşi Edgar ile iyi anlaşmaktadır. Karl, on yedi yaşında öğrenim için Bonn'a gider. Ertesi yıl, yaşamı boyunca bir daha kesmeyeceği sakalı ve koyu teni yüzünden arkadaşlarının taktığı "Mağripli" lakabıileeve döndüğüde, Jenny 22 yaşında, güzelliğinin görkemi izinde bir genç kızdır. Ayrılığın ardından birbirlerine vurulurlar ve aralarında gizlice nişanlanırlar. Bu kez Berlin'de, üniversite şansını deneyen Karl, tarihe, felsefeye gömülür ve sonunda Rousseau, Voltaire, Holbach, Lessing, Heine ve Hegel'in üzerinde toplandığı tek bir kişi olur çıkar. O yıldan sonra Jenny ve Karl, başbaşa görüşme olanağını ancak 5 yıl sonra yakalayabilirler. Sonunda evlenirler ve güçlüklerle dolu yaşamları başlar. Jenny, onun ilk okuru ve düzeltmeni olmuştur. Elbette aynı zamanda da karısı. 1843 güzünde Paris'e yerleşirler. İlk çocukları, Jennychen, orada dünyaya gelir. Iki yıl sonra sınırdışı edilirler. Komünist Manifesto yazılır. Ertesi yıl 1848 Paris ayaklanması başlar. Marx'lar yeniden sınırdışı edilirler. ParisKölnParis ve soınra sonuna kadar Londra. Marksizmin ilk erlerinden biri olan Jenny, 1881'de ölür. Bu ölümü 1883'te Marx'ınkiizler. Bütün yaşamı sefalet, çocuk doğurmak, Marx'ın gotik Alman elyazısını temize çekmek, gümüşlerin ve ev eşyalarının haraç mezat satılmasını beklemek, Marx'ı kıskanmak, söylentilere ve kendine kulak tıkamak, Marx'ın düzensizliğine ııyum göstermek, karaciğer ağrıları çekmek, kızlarını büyütmekle geçer Jenny'nin. Altı doğum sonrasında ikisi erkek, üç çocuğunu kaybeder. Bir çok defa seve seve sadaka dilenmek zorunda kalsa bile, Engels'in yardımlarına hep burun kıvırmıştır. Basurlu, kançıbanlı ve karaciğer hastası deyrimci önderin en sadık bakıcısıodur. Ötekidehizmetçi Lenchen. Jenny'nin yaşamöyküsel notları, Marx'ların, Engels'in baba nıirasıyla yaşamlannın sonlarına kadar onlara iyi bir gelir sağlamasıyla birlikte kesilir. t C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 209