Katalog

20 Son Araştırmalardan CBT 1500/18 Aralık 2015 Amerikan uzay ajansı NASA, Plüton’un son on yılda alınan en net görüntülerini yayımladı. NASA’nın açıklamasına göre yeni fotoğraflar Plüton’un jeolojisine süper yüksek çözünürlüklü bir bakış sunuyor. Amerikan’ın “New Horizons” uzay sondası 14 Temmuz’da Plüton’un yakınından geçen ilk uzay aracı olmuştu. Yeni fotoğraflarda dağlık ve buzlu, Plüton’un en ayrıntılı görüntüleri Enfeksiyonların başlıca nedenleri Norovirüs, kampilobakter bakterisi, Salmonella veya koli bakterisi içeren çiğ veya iyi pişmemiş et, yumurta, sebze veya süt ürünlerinin tüketilmesidir. Ayrıca hepatit A, tifüs, küf mantarı veya tenya gibi hastalık etkenleri taşıyan gıda ürünleri de yüz binlerce insanın sağlığına zarar veriyor diyor uzmanlar. kraterli bölgeler görülüyor. New Horizons 2006’da Plüton’a doğru yola çıktığında, güneş sisteminin kenarındaki gökcismi halen bir gezegen sayılıyordu. Fakat Uluslararası Astronomi Birliği Ağustos 2006’da Plüton’u cüce gezegen olarak sınıflandırdı. Plüton dünyamızın birkaç milyar kilometre uzağında bulunuyor. (Dünyamız ve Güneş arasındaki mesafe yaklaşık olarak 150 milyon kilometredir). Çapı yaklaşık olarak 2370 km olan cüce gezegen Güneşin etrafını 248 yılda çevreliyor. Plüton’un beş uydusu vardır. En büyüğü olan Charon, Plüton’un adeta bir ikizi gibidir. Nix, Hydra, Styx ve Kerberos ise çok daha küçükler. Nothobranchius furzeri balığı çok özel bir balıktır. Sadece birkaç ay kadar yaşayan bu balık en kısa ömürlü omurgalı hayvanlardan biridir. Şimdi bu balığın kalıtımını çözen Alman bilim insanları, önemli bir atılımdan söz ediyorlar. Çalışmamızın önemi on beş yıl önce İnsan Genom Projesi çerçevesinde çözülen insan kalıtımı araştırmasıyla karşılaştırılabilir diyor araştırmayı yöneten Matthias Platzer (Leibniz Yaşlılık araştırmaları için mükemmel bir model kili olduğu saptanacak. Cell dergisinde yayımlanan rapora göre yaşlanmadan sorumlu olan genlerin kromozomlar üzerinde rastgele yer almak yerine, demetler halinde görünüyorlar. Bu yaşlanma “noktaları” genlerdeki ayarlanmaların birbiriyle ilişkili olabileceğinin bir göstergesi diyor araştırmacılar. Balığın yeni genom haritası sayesinde ayrıca genlerin yaşam süresini ne şekilde belirledikleri de anlaşılmakta. Balığın kalıtımı hakkında diğer bir araştırma yazısı yine aynı dergide Dario Valenzano (MaxPlanck Yaşlılık Biyolojisi Enstütüsü) tarafından yayımlandı. Balığın çözülmüş kalıtımı, özel genom haritası ve diğer birçok bilgi İnternet üzerinden dünyanın her yerinden ulaşılabilir hale getirilecek. Gıda enfeksiyonları yüzünden 420.000 kişi ölüyor Yaşlılık Araştırmaları Enstitüsü). Yeni çalışma sayesinde araştırmacılar bazı genleri devre dışı bırakıp veya aşırı derecede etkinleştirerek kesin etkilerini izleyebilecekler. Bu şekilde uzmanlar yaşlanmayı etkileyen süreçleri anlamaya çalışacaklar. Araştırma yazısını hazırlayan Christoph Englert’e göre insan genlerinin yüzde 90’ından fazlası Nothobranchius furzeri balığının genlerine benziyor. Balığı uzun ve kısa ömürlü soyları bulunduğundan, karşılaştırmalı incelemelerle, hangi genlerin yaşam süresi üzerinde et Ayıların, kirpilerin ve dağ sıçanlarının kışın aylarca uykuya yatarak enerji tasarruf ettikleri bilinen bir şeydir. Avusturyalı bilim insanları şimdi primatların da kış uykusuna yattığını buldular. Özellikle de Kuzey Kutbu ve ılımlı enlemlerde yani iklimin soğuk ve yiyeceğin geçici olarak kıtlaştığı bölgelerde birçok tür bu koşullara kış uykusuna yatarak uyum sağlıyor. Zoologlar son yıllarda tropikal ve subtropikal bölgelerde yaşayan yarasaların, kemirgenlerin ve lemurların da aynı stratejiden yararlandıklarını tespit ettiler. Bunların aralarında elbette lemurlar dikkat çekiyor. Sonuçta lemurlar insanları da içeren primat grubuna dahiller. Bugüne kadar kış uykusuna yatan üç lemur türü biliniyordu ve bunların hepsi Madagaskar’da yaşıyor. Fakat Thomas Ruf ve ekibi şimdi Scientific Reports dergisinde, bu adanın dışında da kıt zamanları uyuyarak geçiren primatların bulunduğunu söylüyorlar. Bunlar bilimsel adı Nycticebus pygmaeus olan pigme loriler. Anavatanı Vietnam, Yoksa primatlar da mı kış uykusuna yatıyor? Kamboçya ve Çin olan Pigme lori tembel hayvan familyasındandır. Araştırmacılar tembel hayvanlarda da dinlenme evresini tetikleyenin soğuk hava ve iç saat olduğunu bulmuşlar. Ancak ayının aylar süren kış uykusuna karşın lorilerin dinlenme evreleri en fazla 63 saat sürüyor. Aslında ayı kuş uykusu için iyi bir örnek sayılmaz. Çünkü kış uykusuna yatan hayvanların çoğu küçüktür ve istatistiklere göre ortalama ağırlıkları yetmiş gramdır. Ancak kış uykusuyla enerji tasarrufu her zaman olağanüstüdür. Sonuçta harcanan enerji normal seviyenin yalnızca yüzde beşi kadardır. Memelilerdeki metabolizma ve beden sıcaklığındaki mevsimsel gerileme çok erken bir zamanda oluşmuş olmalı diyor Ruf. Diğer sözlerle söyleyecek olursak insan için beden sıcaklığını günün yirmi dört saatinde sabit tutmak çok doğal bir yetiyken, ilkel memelilerde bu yeti bulunmuyordu. 80 milyon yıllık dinozor fosilindeki damarlar Seksen milyonyıl önce yaşamış olan Deprem riski sanılandan yüksek Aralarında 125.000’ini genç ve çocuk olmak üzere dünya genelinde, her yıl 420.000 kadar insan bozulmuş gıda ürünlerine bağlı enfeksiyon yüzünden yaşamını yitiriyor. Ayrıca 600 milyon kişi de kimyasal içerikli veya parazitli yiyecekler yüzünden hastalanıyor diyor Dünya Sağlık Organizasyonu. Ölümlerin yüzde üçü beş yaşın altındaki çocukları buluyor. Dünya Sağlık Organizasyonu (WHO) Genel Müdürü Margaret Chan, ilk küresel uzun vadeli araştırmanın (20072015) sunumuyla tüm devletleri gıda ürünü güvenirliği konusunda uyardı. En çok Afrika ve Güneydoğu Asya’daki insanlar gıda zehirlenmesi ve enfeksiyon riski altında. Gıda ürünü enfeksiyonun başlıca belirtileri, kusma, ishal, kramp ve ateştir. Mantar veya belli başlı balık türlerine bağlı zehirlenmelerde bu semptomlar çok daha ağırdır ve çoğunlukla halüsinasyonlar da görülür. Yeni bir araştırma sonucuna göre doğu Akdeniz bölgesindeki deprem ve tsunami riski sanılandan daha yüksek. Ayrıca şiddetli sarsıntıların bu bölgede sık yaşandığı da bir gerçek. Doğu Akdeniz bölgesi peş peşe yaşanan depremler bölgesi diyor Canterbury Üniversitesi, GNS Science (Yeni Zelanda) Alman Jeoloji Araştırmaları Merkezi (GFZ) bilim insanları Geophysical Research Letters dergisinde. Akdeniz’in zemini Afrika levhasının Avrasya levhasıyla çarpışması sonucu küçük tektonik bloklardan oluşan yapboz parçaları olarak kırılmış. Bu yüzden deprem riski özellikle de Akdeniz’in doğusunda daha yüksek. GFZ araştırmacısı Vasiliki Mouslopoulou’nun açıklamasına göre de Batı Türkiye’deki tüm kıyıları içine alacak bir tsunami tehlikesi söz konusu. En yıkıcı deprem 365 yılında yaşanmış ve bu depremin ardından Girit, Peloponnes, güneybatı Türkiye, Kıbrıs, Lübnan, İsrail ve Filistin’in bir kısmını, Mısır, Malta, Sicilya ve Calabria’yı da içine alan bir tsunami meydana gelmiştir. Aşağı yukarı 1000 yıl sonra da (1303) Girit, Rodos ve yine güneybatı Türkiye, Kıbrıs, Lübnan, İsrail (Filistin) ve kuzey Afrika’yı etkileyen deprem ve tsunami yaşanmıştır. Girit’in güneyindeki deniz dibinin Afrika kısmı, Ege’nin mikro levhası altına giriyor. Araştırmacılar depremin oluşumunu ve tekrarlama aralığını çalıştıran süreçleri daha iyi anlayabilmek için bu dalma batma zonunun deprem tarihini incelemişler. Ve bu inceleme sırasında 50.000 yıl geriye gitmişler. Jeologlar bu amaçta günümüzde deniz seviyesinin 23 metre kadar üzerinde bulunan Girit sahil şeridini ayrıntılı bir şekilde haritalandırmışlar. 50.000 yıllık sismik etkinlik belirlendiğinde, batı Girit’teki fay bölgesinin 4500 yılda bir kırıldığı anlaşılıyor. Günümüzden 500020.000 yıl önce ise 1500 yıl arayla depremler meydana gelmiş. Ancak İ.Ö 03000 yıl arası tek bir deprem dahi yaşanmamış. Benzer durum diğer iki sismik zonlar için de geçerli. Bu açıdan bakıldığında doğu Akdeniz bölgesindeki şiddetli depremlerin tekrarlama zamanının hesaplamak zor. Hellenistik levha (Ege’nin mikro levhası) şu sıralar göreceli olarak sakin.