Katalog

16 Bulmaca 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 CBT 1493/30 Ekim 2015 ilginç SORULAR Soru: Rüzgâr ağacı, otoyol türbini ve çatıda hava küpü nedir? Yanıt: İsmail Kılınç, [email protected] Sadece RES’ler rüzgâr ile çalışmaz ve insanoğlu hep değişik düşünce ve yaratışların peşindedir. İşte bunlardan birisi NewWind firmasının geliştirdiği rüzgâr ağacıdır (RA). Kent cadde ve bulvarlarında hep hava akımı vardır. Bu akımlardan yararlanmak daha doğrusu bu akımları yakalamak için RA geliştirilmiştir. Bildiğimiz ağaç olup dallarında hava akımıyla çalışan, 360 derece dönen yüzlerce küçük silindirler yani mini RES’ler vardır. RES’lerin çalışması için rüzgârın hızının en 34 m/saniye olması gerekirken, RA 2 m/s ile çalışır ve verdiği enerji 2,5 kW’tır ki, bu da 25 sokak lambasını aydınlatır. 3 tane RA ise 10,5 kW ile elektrikli bir arabayı şarj edebilir. Belediye başkanlarına duyurulur. Estetik açısından da güzeldir ve sokaklarımızda rahatça yer alabilir. Bir başka düşünce ise otoyollarda geçen TIR’ların yarattığı hava akımından yararlanmaktır. Kimi otoyollarda günde 7000 TIR geçtiği saptanmıştır. Otoyol kenarına yerleştirilen türbinler işte TIR’ların yarattığı hava akımıyla 2 kW/s elektrik üretirler ve bu da otoyol ve kavşak aydınlatmalarında kullanılır. İlginç bir başka düşünce ise çatılarımız üzerinde dolaşan hava akımını kapıp enerjiye dönüştürmek için yapılan hava küpüdür. Hava küpü içerisinde bulunan mini RES’ler dönerek ev için enerji sağlamaktadır. 2011 yılından beri denemeleri yapılmaktadır. ENERJİ FAZLASI SATILIR Fransa’nın Bretagne bölgesinin Beganne kentinde vatandaş girişimiyle kurulan RES vardır. Vatandaşlar kendi aralarında kurdukları kooperatif ve topladıkları para ile 4 adet RES kurmuş (4X2 MW) ve yılda 20 GW elektrik üretmektedirler. Bu da 8000 hanenin elektrik ihtiyacını karşılar (elektrikle ısınma hariç). Fazla enerji ise satılmaktadır. Bu örnek girişim dışında, kimileri ve kimi sivil toplum kuruluşları RES’lerin yanında, yakınında, köyünde yapılmasına karşı çıkmaktadırlar ve teknoloji ve ekonomi birlikteliğinin kırlardaki totaliter baskısı olarak görmektedirler. RES çalışmadığında kirletici enerjiler devreye girmektedir ve “Bunun maliyeti RES’in çalışmamasını karşılar mı?” gibi sorular sormaktadırlar. Devlet RES enerjisini pahalıya almaktadır ve bu para bizim cebimizden çıkıp kimi güçlü gruplara gitmektedir. Örneğin Fransa’da 82 Avro/MW ödemektedir oysa nükleerin fiyatı 6 Avro’dur. Almanya enerjisinin %4’nü RES’lerden elde etmek için 16000 adet RES kurmuştur. Bu mantıklı mıdır? Kimileri ise bunları çağımızın tapınakları olarak görmekte ve nasıl ki eski yel değirmenlerimizi saklamışsak bunları da ileride koruma altına alacağız demektedirler. Yararlı güzellik adı verilmektedir. Boşluğu doldururlar. Olumlu ve olumsuz yönlerine karşın RES’lerden yararlanmak ve özellikle rüzgârın bol olduğu ülkeler için faydalıdır. Enerji bağımlılığını azaltır. Güneşi ve rüzgârı bizden az olan ülkeler bizden çok temiz enerji üretmektedirler. Enerjide verimlilik ve bağımsızlık ülke ekonomisinin can damarlarından biridir ama ne yazık ki bu düşünce ne yerleşmiştir, ne de yerleşeceği beklenmektedir. Zaten bu tür konular da pek yöneticileri ilgilendirmemektedir. Özel sektör ise sadece üreteceği enerjiyi devlete garantili şekilde yüksek fiyatla nasıl satacağını düşünmektedir. Yenilenebilir kaynaklardan sağlanan enerji hiçbir zaman bir ülkenin tüm ihtiyacını karşılamaz, ama enerji bağımlılığını ne kadar azaltırsa ülke refahı ve güvenliği de o kadar artar. yanlış bilgi veren, Türkiye’deki atom kurumu – Telgraf alfabesi – Ad. Rüzgâr ağacı, otoyol türbini, çatıda hava küpü SOLDAN SAĞA 1. Avrupa’nın ilk baskı makinesinin tasarımını ve üretimi gerçekleştiren Alman matbaacı. 2. Optik aletlerinde objektiften aldığı ışınları göze veren mercek sistemi – Denizkulağı – Pus. 3. Çoğu kıldan dokunmuş büyük çuval – Yapay – Yapma, etme. 4. Yabancı bir haber ajansı – Dokunduğu her şeyi altın yapan, eşek kulaklı Frigya Kralı – Tabaklanmış. 5. Luc Besson’un bir filmi – Sıtma aşılayan sivrisinek türü. 6. Kasık – Hasta bakılan yer – Kiloamperin simgesi. 7. Arapların ve tüm Müslümanların Güney İspanya’da Ameria, Cadiz, Cordoba, Granada, Huelva, Jaen, Malaga ve Sevilla illerini kapsayan geniş bölgeye verdikleri ad – Kulaklık, hoperlör, mikrofon gibi ses aygıtlarının kullandığı giriş. 8. Bir zaman birimi – Bitkisel – Ağaçlıklı yol. 9. Pasak – Çanakkale’de bir burun – Hamız. 10. Yalnızlık korkusu – Kültür. 11. Ayak – Ses yitimi – Sarmısaktaki doğal antibiyotik. 12. Yeni evlenmiş kadın, gelin – “Bilinçdişi ötekinin söylemidir” ve “Bilinçdişi bir dil gibi kurulmuştur” söylemlerini savunan Fransız psikanalizci – Bir soru sözü. 13. Hünsa, erdişi – Ceylan. 14. Cisimler tarafından yansılanan ışığın gözde oluşturduğu duyum – Ay incelemelerinde kullanılan Rus otomatik uzay sondaları ailesi – Hazırlayan: İlker Maksimum. 15. Çernobil faciası sırasında kamuoyuna Mumcuoğlu YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Gezegenlerin hareketlerinin temel kuralları üzerinde çalışan Alman Gökbilimci. 2. Kongo’da yaşayan bir hayvan – Nijerya parası – Kabul etmeme. 3. Özgür – “İsmail ...” (Ölü Ordunun Generali adlı romanı da olan yazar) – “Alaeddin ...” (halklailişkiler uzmanı). 4. Anında, şipşak – Savaş alanı. 5. Denizin çekilmesiyle oluşan yurtlanmaya elverişli arazi – Bitki hücreleri yaşlandıkça plazmalarında oluşan ve içi hücre suyu ile dolu bulunan boşluk. 6. İngilizce numara (kısa) – Rusçada evet – Ses – Taşıl. 7. Şart eki – Havada on milyonda bir oranında bulunan, renksiz, kokusuz asal gaz – İran’da bir kent. 8. Milli – Akkad ülkesinde çeşitli uygarlıkların başkenti olmuş olan kent – Bir Japon tiyatrosu. 9. Ruh – Eskiden portre yapan ressamlara verilen ad – Atılgan, gözüpek. 10. Aralarında elektrik ampulü ve fonografın da bulunduğu bini aşkın buluşun patentini alan Amerikalı mucit – Uzaklık anlatan sözcük – Teniste bir vuruş. 11. Numara (kısa) – Metal paraların üzerindeki insan resmi – Jüpiter’in bir uydusu. 12. Altınkökü – Jestlerde azalma, yola koyulmada güçlük olarak beliren, Parkinson hastalığının başlıca belirtisi. 13. Arkaik – Yol üzerindeki çukur ve tümsekler – Dogma, inak. 14. Suudi Arabistan parası – Hücre çekirdeğinde bulunan ve kromatin tanelerini taşıyan ağ biçimindeki 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ipliksi yapı – 1 F ERYALÖZ E L R İ TA Bir nota. 15. 2 R A Y İ Ç T E T A N O S Ş Cimbombom’u 3 İ S A I R A B İ L İ M E K 4 E T N A ANU E CME L simgeleyen 5 D M BUHARA KES İ F harfler – Bir 6 R A D A R Z E Z E L K A yerde oturma – 7 İ N A K S İ N G E R S B 8 C KÜRE O RSM ER Hafif yel. 9 K L A S SESE OTAR İ 10 11 12 13 14 15 K Ö N İ G AR Z E EWT R İ N S İ NEK A K İ ON İ N TA İ T NOK MO ŞAR ANU R İ N EN SA S EA TOR B E T S İ T BOR MA YO C İ U S N düşün BUL BEYAZ TOROS BEYAZ ve TOROS  üçgensel sayıları, O harfi sıfır rakamını ve değişik harfler  değişik rakamları temsil etmektedir. TOROS ‘un temsil ettiği sayı bir  çift sayıdır. SORU:   REY ile temsil edilen sayı kaçtır? Hazırlayan: Naim Uygun                   [email protected] 1491. sayıdaki “İÇERMEZ” isimli bilmecenin yanıtı: 106432 Bilmeceyi doğru çözenler: Ender Aktulgaİstanbul, Namık Çatalsakalİstanbul, Ahsen Canatİzmir, Zeynep Ebla Ceylanİstanbul, Yücel GünDenizli