Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. Böbrek üstü bezlerinin yetersizliğini bulan İngiliz hekimi. 2. Tarihin babası – Millet – Şart eki. 3. Başlıca, esasi – “Dimitriy …” (Kimyasal elementler arasındaki ilişkiyi bulan, bunları periyodik bir cetvel biçiminde sıralayan Rus kimyacısı). 4. Uyarıcı bir madde – “Halil …” (tarihçi) – ABD’de bir eyalet. 5. Afrika’da yetişen bir ağaç – Mersin ilinin eski adı – Eski İskandinav mitolojisinde, ilk insan. 6. Asker – Japonya’da toplumdan dışlanmışlar sınıfı – Bir hitap ünlemi – Absürt. 7. Lolita romanının yazarı – Rutenyumun simgesi. 8. Aygıt – Kolokyum – Germanyumun simgesi. 9. Doğalgazın bir bileşeni – Boru sesi – “Aşk örgütlenmektir bir düşünün …” (Ece Ayhan). 10. Ses şiddetiyle ilgili birim – Kutup bozkırı – Bilgin. 11. Eşbasınç – Başa kakma, serzeniş. 12. Bir nota – Harç yoğurma makinesi – Büyüteç. 13. Topun gerisini kapayan kapak – Ağabey – Ucu yanık odun. 14. Gökkuşağı – Özerklik. 15. Yemişlerin yenen bölümü – Gemi sahibi – Bir akademik unvanın kısa yazılışı. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Eski Yunan’da yaşayan filozof, matematikçi ve gökbilimci – Dağ – Mühendis cetveli. 2. “Walter Rudolf …” (Sinir sisteminin tedavisinde uzman olan İsviçreli fizyolojist) – Birim – Sözleşme. 3. O yerde – Bir yerde toplanan kalabalık, halk – Ödünç mal. 4. Molekül (kısa) – Fırat Irmağı üzerinde bir baraj – Vakit. 5. Sayma, sayılma – Kuşların bazılarında görülen tepelik – Bir geminin taşıyacağı yük oylumu birimi. 6. Vücuttaki hücrelerin tümü – Namuslu – Nefesli bir çalgı – “… Harris” (aktör). 7. Doğuştan meme ucu yokluğu – Japonya’da bir ada. 8. Rus kadercilik sözü – Ejderha. 9. “… Moore” (aktör) – Ateş – Veri. 10. Bir bağlaç – Bir müzik parçasında temponun özgürce hızlandırılıp yavaşlaştırılması – Küçük bitkilerin ortak adı. 11. Bir kar çeşidi – Bir Japon yemeği – Boğa güreşi alanı. 12. Kafkasya’da bulunan bir bölge – Haberci – Meşime, plasenta. 13. Bir yüzü uzun tüyle, yünden yapılmış kalın yağmurluk – Herkes, yabancılar. 14. Pay, hisse – Maden gazı – Bayram. 15. Yılanın deri değiştirirken attığı deri – Büyük fare – Ucu halkalı cıvata. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ilginç SORULAR Soru: Atletler sonsuza dek rekor kıramayacağına göre, rekor sınırına ne zaman ulaşabilecekler? Yanıt: Popular Science, Ağustos 2012 Atletlerin fiziksel gücü artmamış, hız kazanmamış, teknikleri ve eğitimleri değişmemiş olsa bile arada sırada rekor kırabilirler. Bunun nedeni yarışmaya katılan insanların yeteneğinin ve her yarışın sonucunun gelişigüzel süreçlerden etkilenmesidir. Yarış öncesi atletlerin performanslarını etkileyebilecek olaylar, hava koşulları gibi faktörler dikkate alınmalıdır. Spor olaylarının her biri başarılı bir performans işi olduğu kadar da şans işidir ve şans her zaman önceden tahmin edilemeyecek olasılıklardan etkilenir. Rekor kırmanın matematiğine “uçdeğeristatistiği” de denilir. Anlatmak isteği şudur: Her şey aynı kalmak koşuluyla, dünya rekorlarının frekansı azalma eğilimindedir. Belirli bir noktada o kadar fazla sayıda zar atarız ki en iyi derecemizi geçme şansı sıfıra yakınlaşır. İşte bu nedenle yeni sporlar ve yarışçı sınıfları tipik olarak eskilerinden daha fazla rekor üretir. Kadın atletlerin Olimpiyat maratonuna katılmaları 1984 yılına dek yasaktı. O tarihten sonra kadınların rekor zamanı yaklaşık 10 dakika azalmışken, erkeklerin rekor kırma zamanı yalnızca 5 dakika azaldı. Kuşkusuz, her şey birbirine eşit değildir. 1896 yılındaki ilk modern olimpiyatlara katılan atletlere göre günümüzün atletleri daha iyi durumdadır. Sporcuların pek çoğu bugün amatör değil, profesyoneldir; yeni teknikler geliştirmişlerdir (örneğin yüksek atlamada atletler eskiden yüzleri yükseklik çıtasına dönük olarak atlıyorlardı; şimdi sırt üstü atlıyorlar) ve yeni ekipmanlardan yararlanıyorlar. Atletler ancak yeni bir inovasyon olduğu zaman açık ara rekor kırarlar. Diğer zamanlarda kırılan rekorlar minimaldir. İngiltere’deki Wolverhampton Üniversitesi’nden biyoistatistikçi Alan Nevill, dünya rekorlarının ilk başta yavaş yavaş biriktiğini, daha sonra yeni teknolojilerin devreye girmesi ve daha fazla insanın yarışlara katılmasıyla hızlı bir artış gösterdiğini belirtiyor. Bu inovasyon dönemi sona erdiğinde, bu rekor kırma eğrisi düzlem yapar. Bazı spor dallarında, çoklu hızlanma dönemleri yaşanır. Yeni bisiklet tasarımları bisikletçilerin performansını etkilerken, karbon fiberin kullanılmasıyla yarışçılar birden fazla rekor kırmaya başladılar. Kortizonlar, bazı atletizm oyunlarında çok büyük başarılar elde edilmesinin yolunu açtı. Yeni mayoların dokusu sudaki sürtünmeyi azaltarak yüzmeye yeni standartlar kazandırdı. Atletlerin rekor kırma sınırı G E L L M A N N A N A B A S Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu E O R G B O N İ E S L İ N A U T A L S Ü U S H B A O A G A M T A Ş E R İ G K Y A O C A F O N İ A P Ç E T İ Y O L O J İ H S T İ S İ C D A E T F İ N N E E D N Ü İ A L M E L Y A MO N O A N O N K İ O K A M A S T A E U T G A O İ G A P R A J E R İ K A T O G E T F A O A R A N T U H İ T A N T O A T İ O N M C A V R A A N A İ S C A L L E P R İ İ O N S A d ü ş ü n SORULAR Hazırlayan: Ahsen Canat, [email protected] 16 basamaklı bir tam sayıyı oluşturan 10 değişik rakamın her biri 10 değişik harfe karşı gelmektedir. Bu sayının rakamları yerine karşı gelen harfler konulduğunda sayımız TARIKMURATYILMAZ şeklini almaktadır. Ayrıca bu sayısının soldan sağa, ilk 3, ilk 5, ilk 7,..... ve ilk 15 rakamının toplamı sırasıyla; 18, 26, 33, 47, 54, 64 ve 72’dir. Aynı şekilde bu sayısının sağdan sola ilk 2, ilk 4, ilk 6,...... ve ilk 14 rakamının toplamı ise sırasıyla; 6, 17, 21, 31, 44, 53 ve 62’dir. ÖRNEK: 10 basamaklı 1234567890 sayısının soldan sağa ilk 3,5,7 ve 9 rakamının toplamı sırasıyla; 6, 15, 28 ve 45, sağdan sola ilk 2, 4, 6 ve 8 rakamının toplamı ise; 9,24,35 ve 42’dir. SORU: 25495 ve 319968 sayılarına denk gelen kelimeler nedir? TARIK MURAT YILMAZ CBT 1346/ 16 4 Ocak 2013 1344. sayıdaki “En Büyük Asal” isimli bilmecenin yanıtı: 9461 B i l m ecey i doğr u çözen okuyucularımız: Ahsen Canatİzmir, Halise SaraçoğluDenizli, Ahmet Çetinbudaklarİzmir, Necah BüyükduraAnkara, Sebahattin BektaşSamsun, Namık Çatalsakalİstanbul 1 3 4 3 . s ay ı dak i bi l m ecey i doğr u çözenler: Gülay Bayramoğlu İstanbul Not: Yanıtlarınızı, bilmeceyi düzenleyenlerin eposta adreslerine değil, ([email protected]) eposta adresine veya derginin 3. sayfasındaki "İDARE MERKEZİ ne yazabilirsiniz.