Katalog

Petrol Konusunda Bilmediklerimiz... ‘Manevi Mirasım Bilim ve Akıldır!’ “Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... Zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve bilimin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve bilimin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar.” Mustafa Kemal Milli Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip’in sorusuna Mustafa Kemal’in yanıtı. Kaynak: İsmet Giritli, Kemalist Devrim ve İdeoloji, İ.Ü. Yayınları • Yaratılış kuramına inananlara göre, ham petrol Büyük Tufan sırasında ölen bitki ve hayvanların binlerce yıl boyunca ısı ve basınç altında kalmaları sonucunda oluştu. Yaratılış kuramına inanmayanlar ise petrolün dinozorlardan geldiğini düşünüyorlar. Öyle değil mi? tankeri doldurmaya yetecek miktarda benzine dönüşüyor. • Tankerlerden söz etmişken, sollamaya çalıştığınız o tankerin içinde yaklaşık 15,000 litre yakıt olabilir. Bir çarpışma durumunda 200 ton TNT’nin patlamasına denk bir enerjiyle patlaması işten değildir. • 8.yüzyıla gelindiğinde Ortadoğu’da bir petrol endüstrisinin varlığından söz edilebilirdi. Bağdat sokakları petrolden ötürü katranla kaplıydı. • Azerbaycan’da, petrol zengini Bakü’de, bir zamanlar köylüler toprakta bir delik açarlar ve içine yanmakta olan bir kömür atarak ateş yakarlardı. •ABD’de insanlar petrolün ilk kez ayırdına vardıklarında bunun enerji ile ilgili özelliğini pek kavrayamadılar. Gayretli her Amerikalı gibi, onu şişeye doldurdular ve üzerine bir etiket yapıştırarak sağlık toniği diye satışa sundular. • Söylentilere bakılırsa, yüzlerce bin şişe satılmış ve belki de tüketilmiş. • Sağlık içeceği düşüncesinden yola çıktıklarından olsa gerek, Amerikalıların ülke içindeki boru hatlarının uzunluğu 161,000 mili buluyor. Bu uzunluk ayın dünyadan uzaklığının yarısından fazla. • Casuslar boru hatlarına bayılırlar. Mühendisler boru hatlarının içeriden incelenmesi için “akıllı pig” adıyla bilinen robot bir aygıttan yararlanırlar. Boru hatları ve bu aygıt bugüne dek iki James Bond filmine konu oldu: The Living Daylights ve The World Is Not Enough. Rita Urgan, Kaynak Discovery • Değil. Dünya üzerindeki petrolün hemen hemen tümü, yeryüzündeki en eski ve yaygın yaşam biçimleri olan, cansız zooplankton ve yosunların bir başka deyişle, göl yüzeyinde biriken kir katmanının basınç altında pişmesi sonucunda oluşur. • Göllerin yüzeyinde biriken o kir katmanı eninde sonunda trilyonlarca litre petrol üretti. Ancak bu petrolün büyük bir bölümü uzun bir zaman önce hava kabarcıkları olarak yüzeye çıktı ve açgözlü bakteriler tarafından yok edildi. • Petrol şirketleri bundan geriye kalan çok küçük bir bölümü bulmaya çalışıyorlar. Yeni petrol rezervleri bulmak amacıyla her yıl 150 milyar doların üzerinde bir harcama yapılıyor. • Penguenlerin moda gösterisi: Uçamayan bu kuşların herhangi bir sızıntı sırasında petrole bulaşmaları durumunda tüylerini gagalarıyla temizlemelerini önlemek amacıyla, farklı renklerde binlerce minik hırka örüldü. • Arabanıza benzin almanız gerektiğinde bunu gece yapmayı yeğleyebilirsiniz çünkü daha ucuza gelecektir. Düşük sıcaklıklarda benzinin yoğunluğu artarbenzin pompaları da verilen yakıtın miktarını yoğunlukla ölçerler. • Gezginler için ufak bir ipucu: arabanızı yüksek hızda sürerken camlarını kapalı tutun. Açık camlardan giren havanın yarattığı direnç aracın yakıt verimliliğinde %10’luk bir düşüşe neden olur. • Düzenin de payı var. Arabanızdan çöp niteliğindeki kilolarca eşyayı atmak suretiyle litre başına yapılan kilometrede %2 oranında bir artış sağlayabilirsiniz. • Gezginlere bir ufak hatırlatma daha: Öğle yemeği için bir lokantada mola vermek yerine, aracınızın motorunda bir şeyler pişirmeyi deneyin. Örneğin, klasikler arasında yer alan “Manifold Destiny” adlı kitaptan “Hyundai Rezeneli Kalkan”ın pişirme reçetesini alabilirsiniz. • Benzinin reçetesi ise oldukça karmaşık. Harmanına göre, 150 ile 1000 arasında farklı kimyasal bileşim içerebilir. Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Sayı: 1217 16 Temmuz 2010 İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Miyase İlknur GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir • Deponuzun kapağını sıkıca kapatmaya özen gösterin. Kapaksız ya da kapağı iyice kapatılmamış depolardan sızarak havaya karışan yakıt miktarı yılda yaklaşık 45 litreyi bulabiliyor. • Salt Kaliforniya’daki benzin istasyonlarından yayılan buhar bile günde iki Sağlık sayfası VKV Amerikan Hastanesi’nin katkıları ile hazırlanmıştır YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No: 2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212.3437274 Faks: 0212.3437264 CUMHURİYET REKLAM Tel: 0212.2519874/3437274 Yerel Süreli Yayın BASKI DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul GÜNDEM Orhan Bursalı yıllık iznini kullanmaktadır. İktisat Felsefesi “Zor” bir mesleki bilim dergisi yayın hayatına başladı. A.Dinç Alata, Metin Sarfati, Hüseyin Özel, Feridun Yılmaz, M.Nuri Durmaz ve Zeynep Özaltın'ın yayın kurulunu oluşturdukları, Ekonomi Politik Derneği adına yılda iki kez ve hakemli olarak çıkartılan İktisat Felsefesi (www.iktisatfelsefesi.com), iktisadın felsefe ve sosyal bilimlerle ile olan ilişkisini geliştirmek ve derinleştirmek amacını açıklıyor. Yayıncılar, iktisat üzerinde tartışmanın yeterince olmadığını, ülkemizde hem iktisat öğrenimi Sessiz sedasız 7 sayıdır aylık yayımlanan dergi, satranç dünyasında geziniyor ve satrançla ilgili hemen herşeye değiniyor. Son sayısında okullarda satranç yarışları, satrançta kombinezonlar, satrançta başarılı gençlerle söyleşiler, illerimizde satranç: Zonguldak, satranç analizleri, profesyonel spor yöneticiliği ve satranç, sağsol penaltı gol, stratejik düşünmek: Futbol oyunu; satranç ustalarının hayatları; satranç öğreniyorum: Filler ve atlar gibi yazılar var. CBT 1217 / 3 16 Temmuz 2010 ve hem iktisadi politika konusunda iktisadın bir mühendislik derekesine düşürülüp papağan gibi bazı ezberlerin dile getirildiğini; hiç yanılmayan kuramlar ortaya atılıp uygulandığını, bunun da bilim yapılmasını ve iktisatın gelişmesini engellediğini belirtiyor. Yazarlara göre iktisat diğer biilimler gibi felsefeden doğdu, ancak giderek ondan uzaklaştı, diğer sosyal bilimlerden de uzaklaştı ve kendi iç söylemi de entelektüel açıdan yoksullaştı. Alanları, iktisadi bilimler tarihi/iktisat metodolojisi, ancak orada kalma istemiyor ve daha geniş bir açıdan yayınlarını sürdürmek istiyorlar. İlk sayısında, Popper'in ‘ışıldak’ bilgi ve akıl kuramının iktisat felsefesine potansiyel katkıları üzerine; Uluslararası ekonomi hakkında ‘Devlet Merkezci’ paradigmadan ‘Küreselci’ paradigmaya geçiş; Ekonomi politiğin insanının kimliği dair bir de nemenin düşündürdükleri; Anik'in düşündürdükleri: Marks, süreklilikkopuy dikotomisi ve yöntem üzerine notlar. Satranç Life