Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. “Antoine Laurent …” (Kimyasal terminolojinin ilk temellerini oluşturan Fransız kimyacı) – Diş köklerini kaplayan sert madde. 2. Artıuç – Ülke çapında yaygınlaştırılmış ulaşım ve iletişim örgüsü, ağ. 3. Bir alay işareti – Beyin – Eski Mısır’da bir kent. 4. Bir akademik unvanın kısa yazılışı – Erkek ve dişi gametin birleşmesiyle oluşmuş döllenmiş hücre – İzmir’in eski adı. 5. Erkekorgan – Metal parlaklığı verilmiş deri – Feodal dönemde ordu. 6. Üç öneki – Balıkçı kayıklarının balıkları çevirmek için fırdolayı ağ salmaları – Tropikal bir meyve. 7. “Berlin”in ünlüleri – Bir maymun türü – Gövdesi kızıl, ayakları ve yelesi koyu renkli at. 8. Lezzetli meyvesi ve çiklet yapımında kullanılan sütlü salgısı için sıcak ülkelerde yetiştirilen bir ağaç – Yunak. 9. Briçte sanzatu – Tahıl için kullanılan sekiz kiloluk ölçek – Tahta cilası – Kemik ucu. 10. “Leonhard …” (ünlü matematikçi) – Eksi – Tavır, davranış. 11. Protein sentezine yardımcı olan asit türü – Peru plakası – Bir tür yangın bombası. 12. Yankı – Riziko. 13. Kozalaklılardan ve bazı ağaçlardan ya da kendi kendine ya da ağacın çizilmesiyle akan, yağlı boya, yağlı vernik üretiminde ve inceltilmesinde kullanılan, ince, renksiz, kokulu reçine – Radyumun simgesi. 14. Rusya’da bir ırmak – Yapım – Dilemma. 15. Okyanusya bereket tanrısı – Doğalgazın bir bileşeni – Ruh. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Karl …” (A, B ve 0 grubu kanları bulan Avusturyalı doktor) – Bir bilgiyi gösteren simgeler dizgesi. 2. Dil tutukluğu – Avrupa’da bir ırmak – Bizmutun simgesi. 3. Kore para birimi – Eski Filistin’de bir ırmak – Süt asidi. 4. Rain Man filmine konu olan hastalık – Besi – Selenyumun simgesi. 5. Ukrayna başkenti – Yeniçeri salma erlerinin giydikleri kırmızı çuhadan yapılmış cübbe. 6. Antimonun simgesi – İlkel güneş saati – Mantık. 7. Bir nota – Bir çubuk üzerine açılan üçgen yelken – Boyutlar. 8. Müsavat – Mum. 9. Işınım dozu birimi – Beddua – Hakan. 10. Klişe – Titanın simgesi. 11. Bayram günlerinde, düğünlerde törene yerli giysilerle, atlı ve silahlı olarak katılan yiğit – Bağırsakları tutan karın iç zarı. 12. İlave – Mihrak – Hücre çekirdeğinde bulunan ve kromatin tanelerini taşıyan ağ biçimindeki ipliksi yapıya verilen ad. 13. Bir müzik parçasının hangi hızla çalınması gerektiğini gösteren alet – Avrupa Para Sistemi (kısa) – “Jet …” (aktör). 14. Muhammet Peygamberi Medine’ye çağırıp hizmetinde bulunanlar – Ateş – Açık saman rengi. 15. Bitki – Okyanus – Japon Buda rahibi. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ilginç SORULAR Veba nasıl bulaşır? Soru: Ortaçağda dünyada 75 milyon insanın ölümüne yol açan vebaya farelerin neden olduğu söylenir. Ancak bu kadar yaygınlaşmasına farelerin üzerinde yaşayan pirelerin yol açtığı söyleniyor. Doğru mu? Yanıt: Veba, Yersinia pestis adındaki bakteri tarafından oluşturulan enfeksiyon hastalıklarına verilen genel isimdir. Antik çağlardan bu yana bilinen bir hastalıktır. Lakabı ¨Kara Ölüm¨dür. Ortaçağda 13471353 arasında, Avrupa nüfusunun üçte birinin kaybedilmesinden sorumludur. (Ayrıca bu hastalık 13471348 yılları arasında Venedik nüfusu 130.000 iken 70.000'e düşmesine neden olmuştur.) Modern antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Gelişmiş ülkelerin tamamında ve gelişmekte olan ülkelerin pek çoğunda ortadan kaldırılmış olmasına rağmen Asya ve Afrika kıtalarının bazı bölgelerinde halen endemiktir. Bulaşıcı ve öldürücü bir hastalıktır. Vebanın farelerden bulaştığı kanısı yaygındır, ancak gerçekte bakteriyi yayan bir tür piredir. Ve fareler de bu hastalığın kurbanıdırlar. Tarihte veba salgınlarından önce şehirlerde büyük miktarda fare ölümlerinin meydana geldiği görülmüş, ölü farelerle temas eden insanların, pire ısırması nedeniyle bu hastalığa maruz kaldıkları tespit edilmiştir. Hastalık, mikrop kapıldıktan 28 gün içerisinde kendini gösterir. Hastada aniden başlayan baş ve sırt ağrıları, ateş, titreme, kusma, nefes darlığı, halsizlik, deri lekeleri, burun kanaması, kan tükürme, kasık ağrıları ve devamlı dalgınlık görülür. Dili de kahverengi ve kurudur. Yapılacak ilk iş hastayı tecrit etmektir. Çevresindeki sağlıklı kişiler koruyucu aşı olmalıdır. Bugün için önemi olmayan ve eski devirlerde de olduğu kadar çok görülmeyen bu hastalığın tedavisi için geç kalmadan sağlık kuruluşlarına haber vermek gerekir.http://tr.wikipedia.org/wiki/Veba Hayvanlar ve bulaştırdıkları hastalıklar Soru: Sivrisinekler sıtmaya yakalanır mı? Sıçanlar vebaya yakalanır mı? Yakalanmazlarsa nedeni nedir? Yanıt: New Scientist, 19 Haziran 2010 Sıçanlar, vebalı pirelerden hastalığı kapabilirler ve bazıları ölür, ancak çok çabuk ölmezler. Veba taşıyan fareler, ölmelerine yakın en tehlikeli evreye girerler, çünkü üzerlerinde yaşayan pireler kendilerine yeni bir konakçı bulmak için fareyi terk ederler. Sıtma paraziti Plasmodium sivrisinekleri de enfekte eder. Bu sivrisinekler daha sonra insanların kanını emerken hastalığı bulaştırırlar. Yalnızca enfekte olan sivrisinek her zaman ölmez. Eğer parazite dirençli sivrisinekler üretilebilseydi, bunlar normal sivrisineklerden daha güçlü olacakları için sıtmanın kökü kurutulabilirdi. Ancak bu tür bir strateji sarı humma denilen hastalıkta geçerli olmaz, çünkü bu virüsü insanlara taşıyan sivrisineklerin kendilerinin etkilendiği görülmemiştir. Bir diğer önemli konu da bir mikrop veya parazit tarafından enfekte olmak demek her zaman hastalığa yakalanmak anlamına gelmez. Çünkü konakçının zarar görmemesi mikrobun lehinedir. Ancak, plasmodium’u bulaştıran sivrisineklerde parazit tükürük bezlerinde geliştiği için etkilenme görülebilir. Bu enfeksiyon da tükürük bezlerinin çalışmasına engel olduğu için sivrisineklerin yaşama şansları azalır. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu L O U İ S P A S T E U R OU İ T T O M MA L A K A C D H D İ A N E T İ N A T K İ Y A MA T D E R İ OMA S B E A R L R İ ON E A R R MO U L Z İ V Ş İ U N R O M A N M U R A Y K İ A İ L L E S P E R U T N A ROU S S K R M B AMB U U İ R S Z İ Y A R EM İ S E A T MA H İ E G B B A R B A S A A R C E F İ A K İ DO D A S E İ A İ N L İ A S E T Z R İ N A Y E T E B E T A T E R İ S d ü ş ü n SORULAR ArmstrongUygunAktulga Düzenleyenler: Naim Uygun, Ender Aktulga x bir tam sayı, n de bu sayının basamak sayısı ise ve x sayısının rakamlarının n'inci kuvvetlerinin toplamı x'e eşit oluyor ise, x sayısı bir Armstrong sayısıdır. Örneğin, 1x1x1 + 5x5x5 + 3x3x3 = 153 olduğu için 153 sayısı bir Armstrong sayısıdır. Buna karşılık x sayısının rakamlarının n'ci kuvvetlerinin toplamı x'in yarısına eşit oluyor ise, x sayısına bu kez de "ArmstrongUygunAktulga" sayısı (!) denir. SORU: İlki 0 olan ilk dört "ArmstrongUygunAktulga" sayısının toplamı kaçtır? 1215.sayıdaki “Özel Sayı DizileriI” isimli bilmecenin yanıtı: EN KÜÇÜK TAMKARE 169 Bilmeceyi doğru olarak çözen okuyucularımız: Ender Aktulgaİstanbul, Güngör Bingölİstanbul, Nurdan SeyrekZonguldak CBT 1217/16 16 Temmuz 2010