Katalog

GÜNDEM Büyük Düşünenlerin Ülkesi ‘Manevi Mirasım Bilim ve Akıldır!’ “Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... Zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve bilimin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve bilimin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar.” Mustafa Kemal Milli Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip’in sorusuna Mustafa Kemal’in yanıtı. Kaynak: İsmet Giritli, Kemalist Devrim ve İdeoloji, İ.Ü. Yayınları Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Sayı: 1201 26 Mart 2010 İMTİYAZ SAHİBİCumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Miyase İlknur GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir Sağlık sayfası VKV Amerikan Hastanesi’nin katkıları ile hazırlanmıştır YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No: 2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212.3437274 Faks: 0212.3437264 CUMHURİYET REKLAM Tel: 0212.2519874/3437274 Yerel Süreli Yayın BASKI DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul Çin, uygarlığın büyük anavatanlarından biridir. Bugün kapak konumuzu, bu uygarlığın yeni yükselişinin güncel bilimsel ve teknolojik yönüne kısaca vurgu yapan bir yazı oluşturuyor. Bugün bu köşede ülkemizde pek az olan Çin üzerine Türkçe literatüre katkı yapan iki yeni kitabı anarak konuya katkı yapmak istiyoruz. Kitaplardan biri, bu haftaki Çin üzerine yazımızın müellifi olan Doç. Dr. Seriye Sezen’e ait: Çin’in İkinci Uzun Yürüyüşü. Kitap Eylül 2009’da TODAİE (Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü) tarafından yayımlandı. Sezen, 1980’de başlayan yeni sürecin ilk 10 yılında Sovyetler Birliği ve Doğu Avrupa modeli çökerken, Çin’in de Komünist Parti liderliğinde yeni bir ekonomik sürece girmesinden itibaren başlayan öyküsünü inceliyor. Şüphesiz, bu öykü salt ekonomik değil. Ekonomiye, Çin’in siyasal ve yönetimsel değişikleri öncülük ediyor. Sezen kitabı yazma gerekçesi olarak şunu vurguluyor: Türkiye’de ABD ve AB dışında bir kamu yönetimi bilgisi yok gibi. Akademik faaliyetler de Batı’ya yöneliktir. Oysa ABD’de bile dünyada kimin neyi nasıl yaptığını araştıran ve ülke için bundan sonuçlar çıkartan Karşılaştırmalı Yönetim Kümesi gibi kurumlar var. Türkiye’de gerçek anlamda bir bölge ve ülke uzmanı yetiştirildiğini söylemek güç.. Bu kitap Türkiye’nin son 30 yıllık deneyimini Çin deneyimi üzerinden değerlendirilmesi için de bir veri sunuyor... *** Seriye Sezen, kitabın başlangıc yazısında, Çin’de ekonomik gelişmelere ve kalkınmaya yön veren ana ilkeleri ve “sosyalist piyasa ekonomisi” kavramının siyasal ve ekonomik arka planını açıklıyor. Burada esas olan, Çin Komünist Partisi’nin ekonomik gelişmeye ve üretime birincil önceliği vermesi, ekonomiyi geliştirmek için kapitalist piyasa ekonomisinin araçlarının kullanılmasından kaçınmamasıdır. Çin, bu araçları kullanarak maddi bolluk yaratmak ve herkese yeteneğine ve herkese ihtiyacına göre ilkelerinin geçerli olacağı aşamalara varmak istemektedir! Çin’in İkinci Uzun Yürüyüşü‘nün ana bölümlerine göz atalım: Çin’in Genel Görünümü; Anayasal ve Siyasal Rejim; Devletin Niteliği ve Yapısı; Ülke Toprağının Yönetsel Bölünmesi, Ekonomik Rejim: Sosyalist Piyasa Ekonomisi; Kamu Yönetimi: Örgütlenme ve Yeniden Yapılanma; Kamu Personel Rejimi ve Yeniden Yapılanma. Şüphesiz Çin’in büyük atılımı veya İkinci Uzun Yürüyüşü, toplam bir yönetim felsefesinin eseridir. Ancak bu felsefenin odaklandığı ekonomik rejim ve dayandığı ilke ve temeller, ulaşılan başarının de temel anahtarı durumundadır. Sezen, “Sosyalist Piyasa Ekonomisi”ni incelediği bölümde, bu dönüşümün izlerinde yürüyor, Komünist Parti yönetiminde azgelişmiş bir ülkenin dünyanın bir üretim atölyesine dönüşümünü anlatıyor ve “Çin, 18.yy’da olduğu gibi dünyanın en güçlü ekonomisini mi olacak?” diye soruyor ve sosyalist piyasa ekonomisinde gelişen sınıfsal eşitsizliklere, yoksulluklara ve yolsuzluklara değiniyor.. Şüphesiz burada Çin’in ekonomisini bilimsel ve teknolojik yenilikçi bir yapıya dayandıran ulusal politikaları öncelikli rol oynamaktadır. Kapak konumuz, bu dönüşümdeki bazı bilim ve teknolojik ana verileri iletiyor. Çin’de BT politikalarından sorumlu Bilim ve Teknoloji Bakanlığı vardır, ancak bu bakanlığın izleyeceği ana politikaları ise devlet içinde bir eşgüdüm kurumu olan “Bilim, Teknoloji ve Eğitim İzleme Grubu” kararlaştırıyor, bu kurumun bizdeki karikatürü/izdüşümünün ise Başbakanlığa bağlı Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu olduğu söylenebilir!! Bu kurumların altında bulunan örgütlenmeler şöyle: Ulusal Kalkınma ve Reform Komsiyonu, Çin Bilimler Akademisi, Çin Mühendislik Akademisi, Sanayi ve Enformasyon Bakanlığı, Tarım Bakanlığı ve Çin Ulusal Doğa Bilimleri Kurumu... Daha alt düzeydeki yapılanmada ise Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, İnsan Kaynakları ve Gelişme Bakanlığı ile Devlet Patent Kurumu’nun varlıkları gözleniyor. Sezen bütün bunların “Bilim, teknoloji yenilikçi siyasaların yönetimi”ni oluşturduğunu vurguluyor! *** Çin, kalkınma politikalarına “Uyumlu Sosyalist Toplum” ve “Bilimsel Kalkınma” adını veriyor. İlk kavramın, “demokrasi, adalet, hakkaniyet, hukukun üstünlüğü, istikrar, düzen ile doğa ile insan arasındaki uyumu” anlattığını öğreniyoruz. Bilimsel Kalkınma kavramının ise, ülkede niteliksel bir dönüşümü, yani “ucuz işgücüne, mali ve doğal kaynaklara dayalı bir toplumdan; iyi eğitilmiş bir işgücüne dayanan, bilim ve teknolojinin geliştiği bir topluma, hızlı ve yüksek kaliteye ve enerji tasarrufuna dayalı yeni bir kalkınma modeline geçişi” hedeflediğini! *** İnsan odaklı, insanın yaratıcılığına, yeteneklerinin seferber edilmesine, bu amaçla bütün ülkenin merkezi olarak ulusal bakımdan harekete geçirilmesine dayalı bir kalkınmayı görüyoruz, Çin’de.. İkinci Kitap, Çin ve Dünya ise, sonraya... Gelecek Cuma yeniden birlikte olmak umuduyla... TÜBİTAK DERGİLERİ Meraklı Minik: TÜBİTAK'ın okulöncesi çocuklara yönelik yayımladığı Meraklı Minik dergisi 39. sayısını doldurdu. İçinde çocukların seveceği hayvan ve çeşitli oyunlar için çıkartmalar ve kartların da bulunduğu ve son sayısında bir de çiflik maskesi verilen derginin ana konusu çiftlik hayvanları. Tavukları kümese geri getirme oyunu da çocuklar için ilginç. Bahçedeki sebze ve meyveler, inekler nasıl süt yapar, horozlu tuzlu bisküvit yapalım, yumurtayı yüzdürelim gibi konular de dergide yer alıyor. Aylık, 3,5 TL Bilim Çocuk: Kurumun daha önce yayımladığı aylık Bilim Çocuk dergisi ise 147. sayısıyla, daha büyük çocuklara yönelik. Kapak konusuna İstanbul'u Seviyorum başlığı yerleştirilmiş. Dergide hem kartondan İstanbul Oyunu (arkasında havadan İstansul fotosu) verilmiş hem de yine kartlar şeklinde İstanbul'un tarihi ve güzel yerlerinin çizimleri verilerek arkalarında da tanıtımları yapılmış. Bunun yanı sıra, Kukla Tyatrosu oyun kartı da çocukların seveceği ve keserek yapacağı bir tiyatro sahnesi sunuyor. Dergide "simit ve peynirle bilim insanı öyküleri üzerine çizgi öykü, İstanbul'da kimler yaşıyor, elektrikli balıklar, limon piliyle çalışan saat, Galata Kulesi’yle matematik, kukla yapalım, nasıl çalışır, doğada bu ay: erguvan gibi ilgi çekici konular var. CBT 1201 / 3 26 Mart 2010 Bilim ve Teknik: Kurumun en eski dergisi, şüphesiz. 508. sayısının kapak konusunda; kişisel bilgisayarlarla yollarımız ayrılıyor, başlığı altında bilgisayarların ilk halinden bugüne yolculuğu tanıtılıyor. Buna bağlı olarak işletim sistemlerini tanıtan yazıları görüyoruz. Süperbilgisayarlar diğer bir konu. Diğer konular arasında; Navigasyon, cep telefonları ve bedenimiz, Doğa işlerteknoloji övünür,Otizm, beyin ve çocuk, Gökyüzünde ışık oyunları... bulunuyor.