Katalog

ilginç SORULAR 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. Çirozname adlı şiiriyle yurdumuzda tanınan, renkli fotoğraf çekme usulünü bulan, 1877’de Bilimler Akademesi’ne verdiği bir raporda paleofon denilen, gramofonun özünü oluşturan bir aygıtı Edison’dan önce açıklayan, Fransız bilgin ve şair (resimdeki) – Eski Yunan mitolojisinde, geçen yolculara birtakım bilmeceler sorarak bilmeyenleri yuttuğuna inanılan efsanevi yaratık. 2. Lahana, turp, şalgam, karnabahar gibi bitkilerin kök dışındaki bütün bölgelerine yerleşebilen yosunumsu mantar . Özgül bir kromozom üzerinde aynı noktayı tutan bir genin iki ya da daha çok çeşidinden birine verilen ad – Bir bağlaç. 3. Hekimlik ve boyacılıkta kullanılan bir bitki, güvemeriği – ABD’de yayımlanan ünlü mizah dergisi – Hicri takvimde 22 aralıktan 31 ocak gününe kadar süren kırk günlük kış dönemi. 4. Gemi ya da uçağın izlediği yol – “Yeni” anlamı veren önek – Sulak yer – Eski Yunan mitolojisinde, şafak tanrıçası. 5. Güven – Süpürgeotu – Metal olmayan elementer. 6. Ata – Söz – Müslümanların bir çocuğun doğumundan yedi gün sonra kestikleri kurban – Herkes, yabancılar 7. O’nun eski biçimi – Akdeniz’de yaşayan bir balık – Dogma – Isıya dayanıklı bir cam. 8. Matematik – İnce bağırsak iltihabı – İradesiz kas hareketi. 9. Hayli, çok – Çiftleşme zamanı gelmiş kısrak ya da eşek – Kuzey Amerika’ya özgü memeli bir hayvan – Nikelin simgesi. 10. İçe dert olan şey – Yiyecekleri, nesneleri yüksek ısıyla sterilize etmekte kullanılan kapalı araç – Aydınlatma araçlarında kullanılan bir asal gaz. 11. Asker – Lityumun simgesi – Güney Fransa’da bir kent – Boru sesi. 12. Hekimlerin akciğeri dinlerken duyduğu patolojik ses – Kruvaze spor ceket – Cevher. 13. “… yağı” (gres) – Ateşli silahlarda namlunu içindeki helisin çıkıntı bölümü – “… Corbusier” (mimar). 14. Ucu yanık odun – Kayseri’nin Yeşilhisar ilçesinde Hisarcık deresi üzerinde kurulu baraj – Dinamiti bulan İsveçli mucit. 15. Tuğla ve harçla örülmüş, alttan obruk, yarım silindir biçiminde tavan örtüsü – Beyaz, yeşil, mavimsi gri renkte billurlaşmış bir tür kalsiyum karbonat. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Oğlak burcu – Gelgitte denizin kabarması. 2. Hakkında (kısa) – “Anayurt …” (Yusuf Atılgan’ın bir romanı) – Acı portakal kabuğundan yapılmış bir içki. 3. Doğada, kemik dokusunda bulunan, içinde flüor ya da klor olan doğal kalsiyum fosfat – El – Kapıçıkmeyve. 4. Sayı işareti – Tropikal Afrika ormanlarında yetişen ve Fildişi Kıyısı’nda abudikro adı verilen çok büyük bir ağaç. 5. Uyuşturucu bir madde – Tropikal deniz rüzgarlaı – Cilve. 6. Mikropla bulaşan hastalıklar – Havagazı lambasının ucu. 7. Bir Japon içkisi – Jeolojide kırık – Çiçektozu – Kiloamperin simgesi. 8. “Per Teodor …” (1879’da holmiyumu ve tulyumu bulan, aynı zamanda Cleveit’ten helyum elde eden kimyacı) – Düzenleyici. 9. Avrupa’da bir ırmak – Çoban – Muşmulaya benzer bir meyve – Evet ünemi. 10. “Dedi gördüm … habibin anesin” (Süleyman Çelebi) – Nicelik – Kulağın duyabildiği titreşim. 11. Kızıl ya da yeşil renkte, damarlı ve çok sert bir porfir türü mermer – Şey, nesne – ABD’de kolay evlenme ve boşanma yasalarıyla ünlü kent. 12. Bakırtaşı – Spielberg’in .bir bilimkurgu filmi – Bir balık türü. 13. Billurlaşmış sodyum karbonatın piyasadaki adı – Cıva yerine bir maden kutu kullanmak temeline dayanan kadranlı barometre – Bizmutun simgesi. 14. Fransiyumun simgesi – Cezayir’de bir ırmak – Tütün kurutulan sergi – Öldürücü hastalık salgını, kıran. 15. Zeybek – Bir uzay aracı – Öncesizlik. 16. Gerçek – “Yazıklar olsun” anlamında ünlem. 17. Bir ülkenin iskele ya da limanları arasında gemi işletme işi. 18. Soyluluk. 19. “İki” anlamı veren önek – SSCB’yi kuran lider. 20. Mihrace eşi – Madagaskar adasında sık rastlanan, uzun kuyruklu, yumuşak tüylü bir maymun. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu Bahar ateşi Soru: Bahar ateşi gerçek bir olgu mu? Yoksa soyut bir kavram mı? Yanıt: Kışın soğuk ve gri havası yerini baharın güneşli ve ılık havasına bıraktığı zaman insanların çoğu bahar ateşinin etkisi altına girer. Bu durum huzursuzluk, enerjik olma ve romantizm duygusunun yoğunlaşması şeklinde kendini belli eder. New York’taki Presbyterian Hastanesi’nden biyoritim uzmanı Michael Terman bahar ateşinin diğer belirtilerini şöyle sıralıyor: Kalp atışlarının hızlanması, iştahın kapanması ve duygudurumda iniş ve çıkışlar. Kesin olan bu durumun gerçek olması. Bilim insanları bahar ateşinin altında yatan biyolojik etmenleri tam olarak bilmese de, bazı ipuçlarına erişmiş durumdalar. Mevsim değişikliklerinin insan davranışlarını ve ruh halini nasıl etkilediği konusunda Colorado Üniversitesi’nden Matthew Keller’in yürüttüğü çalışma bazı ipuçları veriyor. Kanada ve ABD’de 500 kişi üzerinde yapılan çalışmada Keller, insanların güneşli bahar günlerinde dışarıda daha uzun süre geçirmeleri durumunda, daha olumlu bir duyguduruma sahip olduklarını keşfetmiş. Bu olumlu ruhsal durumun sıcak yaz günlerinde inişe geçtiğini fark eden Keller, insan için ideal sıcaklığın 22.22 santigrat derece olduğunu hesaplamış. Bu da oda sıcaklığı anlamına geliyor. CİNSEL ARZU VE FAALİYETLERDE ARTIŞ Kuşkusuz bahar ayları yalnızca insanların duygudurumlarını aydınlatmıyor, aynı zamanda cinsel arzularının da güçlenmesine yol açıyor. Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalara göre baharda cinsel gücün artması insanların genlerine kayıtlı bir özellik. Tarla fareleri, tavşanlar ve geyikler gibi memeliler üzerinde yapılan araştırmalarda, doğum ve cinsel faaliyetlerin mevsimsel dalgalanmalar gösterdiği ortaya çıkmış. Memeliler mevsimleri günlerin uzunluğuna bakarak takip ederler. Bunu beyinlerindeki bir saat sayesinde gerçekleştirirler ve günlerin uzunluğu üreme alışkanlıklarını da kontrol eder. Suprakiazmatik Çekirdek (SCNSuprachiasmatic nucleus) adı verilen bu saat, retinadan giren ışık miktarını kontrol ederek günün uzunluğu ile ilgili bilgileri beyin sapındaki epifiz bezine gönderir. Bu sinyalleri tepki olarak epifiz bezi melatonin salgısını ayarlar. Melatonin salgısı uyku hormonu olarak bilinir, çünkü bu hormon az ışıkta veya karanlıkta salgılanır. Baharda geceler kısaldıkça beynin melatonin salgısı azalır. Bazı bilim adamları bu düşüşün seksüel faaliyet ve genel enerji artışına yol açtığını düşünüyor. İNSANLARDA MELATONİNİN ETKİSİ İnsanlar üzerinde yapılan araştırmalar, hamile kalma olasılığının mevsimsel olarak dalgalandığını gösteriyor. Michigan Üniversitesi’nden David Lam, kuzey Avrupa’da doğum oranlarının mart ayında ortalamanın %10 üzerine çıktığını belirtiyor. Bu da bebeklerin haziran ayında rahme düştüğü anlamına geliyor. Kültürel ve sosyal faktörlerin insanlarda hamile kalma zamanlamasını etkilediği kesin olarak bilinse de, hormon analizleri biyolojinin de güçlü bir rol oynadığını gösteriyor. Bir çalışma, erkeklerde testosteron, kadınlarda lütein hormon (yumurtlamayı tetikleyen hormon) düzeyinin haziran ayında ortalamanın %20 üzerinde seyrettiğini ortaya koyuyor. Terman, kış depresyonunun nedenlerine ve baharda bu çöküşün nasıl ortadan kalktığı konusuna öncelik veriyor ve duygudurumun düzelmesini sabah ışığının erken doğmasına bağlıyor. Terman, ABD’deki saat dilimlerinin batı bölgelerinde güneşin daha geç doğduğuna dikkat çekerek, buralarda kış depresyonunun daha fazla göründüğünü ileri sürüyor. d ü ş ü n SORULAR SAYGI VE SEVGİ ALLAH VERGİSİDİR “SAYGI VE SEVGİ ALLAH VERGİSİDİR” sözünden esinlenerek hazırlanan bulmacanın düzeni, aşağıda görüldüğü gibidir. SAYGI + VE+ SEVGİ + ALLAH = VERGİ + SİDİR Bulmaca 12 harften oluşmaktadır. “VE” sözcüğünde, V=7, E=9’dur. Geri kalan 10 harfte 0’dan 9’a kadar değişik rakam kullanılmıştır. “ALLAH” ve “VERGİSİDİR” sözcükleri birer “ASAL” sayı olduğuna göre Soru: “SAYGI” sözcüğünün simgelediği sayı kaçtır? Düzenleyen: Süleyman Çeviker 1099/23 11 Nisan 2008 1097.sayıdaki “Silodaki Örümcek” isimli bilmecenin yanıtı: Dişi örümceğin gitti yolun uzunluğu 14.65 metredir (14.64786……m) Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Süleyman Çevikerİstanbul, Nesrin Gönülİstanbul, Sebahattin BektaşSamsun, Ender Aktulgaİstanbul, Ahsen Canatİzmir; Can ÖzbeyAntalya, Serkan Erdoğanİstanbul, Canberk DemircanSamsun, Sıtkı Anadol İst. Not: Yanıtlarınızı, bilmeceyi düzenleyenlerin eposta adreslerine değil, (reyhan@cumhuriyet.com.tr) eposta adresine veya derginin 3.sayfasındaki "İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ" başlığı altındaki adrese postayla gönderebilir veya telefon ya da faks ile bildirebilirsiniz.