Katalog

TEKNOLOJİ=YAŞAM Edip Emil Öymen eoymen@bilgi.edu.tr kitap BİLİMSEL AÇIDAN MARMARA DENİZİ Bilimsel Açıdan Marmara Denizi isimli eser Barolar Birliği tarafından yayımlandı. Barolar Birliği Başkanı Özdemir Özok ve Sevinç – Erdal İnönü Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Erdal İnönü’nün önsözleri bulunan, tamamen renkli kuşe kâğıda basılı bu kitapta; Marmara Denizinin jeolojisi, coğrafyası ve ağırlıkla da oşinografik ve hidrobiyolojik özellikleri yer alıyor. Bilimsel açıdan Marmara Denizi isimli kitap Hidrobiyolog M. Levent Artüz’ün editörlüğü ve “Marmara Denizi Oşinografisi ve Biyolojisi” ile ilgili bölümlerdeki yazarlığı ve Prof. Dr. Aral I. Okay ile Doç. Dr. Nilgün Okay tarafından kaleme alınmış “Marmara Denizi Jeolojisi”, Prof. Dr. Barış Mater tarafından kaleme alınmış “Marmara Denizi Coğrafyası”, Barolar Birliği Gen. Sekr. Av. Güneş Gürseler’in kaleme aldığı “Marmara Denizi’nin Hukuksal Statüsü ve Çözüm önerileri” ile Elekt. Müh. O. Bülent Artüz’ün kaleme aldığı “Oşinografi–Biyoloji Veri Tabanı ve Bilgisayar programı” bölümlerinden oluşan, multidisipliner bir eser. Marmara Denizi’nde 1957 senesinden bu güne kadar farklı kurumlarca gerçekleştirilmiş ölçümlerin büyük bir bölümü baz alınarak hazırlanan kitapta, Marmara Denizi’nin özellikle kirlenme bazlı olarak zaman içersindeki devinimi ilgi çekici. Seneler bazında karşılaştırmalı olarak verilen ve özellikle de zaman içersinde değişen ve suda erimiş oksijen ekseninde kirletici yüke bağlı olarak gelişen veriler, bu şekilde bir arada ve bir bütün olarak incelendiğinde, ortaya çok çarpıcı sonuçlar çıkıyor. Kitabın 1. bölümünde Marmara Denizi’nin bilimsel vasıfları, 2. bölümünde ise, 1957 senesinden bu güne kadar aralıksız sürdürülen Oşinografik değerlerin izlenmesi ve zaman içersindeki değişimi projesi dahilinde gerçekleştirilen 2006 senesi çalışması, ölçümleri ve belki de en önemlisi bu çalışmaya temel oluşturan Veri Tabanı ve Oşinografi yazılımı oluşturuyor. Veri tabanının Marmara Denizi’nde 1957 senesinden bu güne kadar yapılmış olan hidrografik ölçümlerin neredeyse % 80 içeren yapıda olduğu ve büyük bir bölümünün kapatılıp lokanta yapılan İstanbul Üniversitesine bağlı Hidrobiyoloji Araştırma Enstitüsü verilerinin tümü ve sonrasında farklı kurumlar bünyesinde ölçülen verilerden oluştuğu vurgulanmakta. Bu veri tabanının yanı sıra; verileri grafik ve/veya haritalama sistemi ile data kartları şeklinde ve/veya istatistiki veriler şeklinde işleyecek bir yazılım da hayata geçirildi. Yazılım, içerik ve işlevleri açısından dünyadaki tek özgün ve en kapsamlı modellemeyi oluşturacak nitelikte. Veri tabanında bulunan geçmişe dönük verilerin yoğunluk ve dağılımı da, söz konusu projeksiyonların gerçeğe oldukça yakın, standart sapma değerleri çok düşük saptamalar yapılabilmesini sağlaması açısından oldukça önemli. Yazılım kapsamında yer alan ve canlı türlerinin dağılım, boyyaş, tür tayini gibi zaman içinde değişim gösteren parametrelerinin, yine bir veri tabanı mantığı ile toplandığı bölüm ise; oşinografik şartlar ile biyolojik kapsamın birbirleri ile etkileşiminin izlenebilmesini sağlıyor. Marmara Denizi’nde yapılmış araştırmaların kronolojisi, Marmara Denizi’nin temel oşinografik, hidrobiyolojik ve ekolojik özellikleri de, zaman içersindeki devinimleri ile birlikte kitapta detaylı bir şekilde ele alındı. Kitapta, sorunların hukuksal boyutları ve çözüm önerileri yer almakta. Rahmetli Hidrobiyolog İlham Artüz tarafından 1952 yılında başlatılan ve büyük bir özveri ile bu güne değin sürdürülen “Marmara Denizi’nin Değişen Oşinografik Şartları” projesi, ilgili kurum ve kuruluşların katkıları ile, bundan sonra da kesintisiz olarak devam etme imkânı bulabilir. Soru: Bilimdışı şiir olur mu? Yanıt: Bilimin şiirin işi ne? Şiire Bilimsel Müdahale Şarkı sözü, “bilimsel değil” diye değiştirildi. Katie Melua adlı Gürcü asıllı çok güzel çok lirik melankolik İngiliz şarkıcının meşhur ettiği “Nine Million Bicyles” (9 Milyon Bisiklet) milyonları 2006’da mest etti. Ama itirazı olan biri vardı: “Big Bang” (Evrendeki Büyük Patlama) eserinin yazarı, karmaşık bilimsel konuları basit dille anlatmasıyla ünlü Simon Singh... Yazar, şarkıdaki “Sanırım evrenin kenarına uzaklık 12 milyar ışık yılıdır. Kimse bunun doğru olduğunu bilemez. Ama bildiğim bir şey var: Ben hep seninle birlikte olacağım,” mısraına takıldı. Buradaki bilimsel bilgi yanlıştı, düzeltilmesi gerekirdi! Uzaklığın 12 değil, 13.7 milyar olması gerekiyordu. Parçada böyle yer almalıydı! Ayrıca, artık günümüzde “hep seninle birlikte olacağım” diye bir vaad verilebilir miydi? Bu da ayrı bir sorunda yani! Yazar Singh, “Binlerce yıl üzerinde uğraştıktan sonra insanlık, evrenin kenarını, bugünkü bilgimize göre 13.7 milyar ışık olarak saptamış bulunuyor. Bu bilgi gözardı edilemez,” dedi. Şaire soralım Haklı... Ama şu sorular da haklı: * Egzantrik ve takıntılı bir popüler bilim yazarı reklamını mı yapmaya çalışıyor? * Rastgele ve yarıcahil lafların bilimsel bilgiymiş gibi algılanmasından rahatsız olan bir bilgi toplumu savunucusu mu? * Bilgi toplumu niteliği kazanmış bir ülkede şairlik ve müzik sözü yazarlığı da bilgi toplumu niteliğine uymak zorunda mı? * “Evrenin kenarı sanırım 12 milyar ışık yılı uzaktır” demekle, “13.7 milyar ışık yılıdır” demek arasında, somut bir fark evet var, ama sanat açısından bunun anlamı nedir? * Sanat, bu tür somut bilgilere itibar etmeli mi? * Yoksa, içinden geleni mi ifade etmeli? * Bunun sınırı nereye kadar? Yeni mısra “doğru” Singh’in, şarkısı hakkındaki şikayetini kamuoyuna açıklamasından şaşkına dönen Melua, mısraları yeniden yazmayı kabul etti. Şarkının düzeltilen yeni bölümü şöyle: “Biz, görebildiğimiz evrenin kenarına 13.7 milyar ışık yılı uzaktayız. Bu iyi bir tahmin. Elbette ölçme kusuru olabilir. Ben de zaten şimdiki tahminime göre seninle her zaman birlikte olacağımı sanıyorum.” Şarkının yeni biçimi, gerçekten yeni bilgi içeriyor. Hem evrenin boyutu konusunda, hem de insaninsan ilişkisinin sürekliliği konusunda. İlk versiyonda, “Hep yanında olacağım” derken Melua, yeni versiyonda, “Şimdiki tahminime göre” diyor...ki haklı. Çünkü bilgi sürekli değişir, eskir, yenilenir. İlişkiler de... Evet bunlar doğru, ama acaba Melua’nın şiiri, şiirlikten çıkmadı mı? Bu sorunun yanıtı yok. Zaten Einstein bile, “Evren konusunda anlaşılması en zor konu, evrenin anlaşılabilir olmasıdır” diyerek siyasetçi gibi konuşmamış mı? ATATÜRK VE TIBBİYELİLER Prof. Dr. Metin Özata’nın yazdığı ‘’Atatürk ve Tıbbiyeliler’’ kitabı Umay Yayınlarından çıktı. Mustafa Kemal’in genç subaylık döneminden ölümüne kadar arkadaşlık yaptığı, cephelerde birlikte çalıştığı, görev verdiği ve çeşitli nedenlerle karşılaştığı Tıbbiyeliler vardır. Onlar, hem Atatürk’ün sağlık sorunlarını gidermeye çalıştı hem de ülkenin bağımsızlığı için çeşitli cephelerde mücadele ettiler. Tıbbiyeliler, vatan işgale uğrayınca müfrezeler kurdu, Müdafaai Hukuk teşkilatlarında başkan veya üye oldu ve hatta Kuvayi Milliye emrinde savaştı. Bilim ve teknolojinin ülkemize yerleşmesinde büyük katkıları olan Tıbbiye, bağrından çıkan vatansever öğrenci ve hekimler sayesinde ulusal direnişin en güzel örneklerini verdi. Bu kitapta şimdiye kadar pek yazılmamış bir pencereden Mustafa Kemal’in yaşam mücadelesini ve arkadaşlık yaptığı, sırlarını paylaştığı, gizli görev verdiği, Çanakkale ve İstiklal Savaşı’na katılmış ve Kuvayi Milliye emrinde savaşmış tıbbiyelilerin gerçek öyküsü var. Turgut Özakman da kitaba önsöz yazdı. http://www.umayyayinlari.com/ Tel: 0 232 422 31 14, Eposta: umayyayinlari@yahoo.com. ABD Temsilciler Meclisi’nin 106 sayılı kararı için “Sağduyu’ya Çağrı” Dr. Ersin Arıoğlu (CHP İstanbul MilletvekiliAvrupa Birliği Uyum Komisyonu Üyesi) Temsilciler Meclisi’nin 106 sayılı kararı için Sağduyu’ya Çağrı kitapcığı, bilimselikten uzak Ermeni iddialarını, Türk Parlamento Delegasyonu II. Grup’un Washington ziyaretinde Temsilciler Meclisi üyeleri ile yapılacak görüşmesi için hazırlandı. Bu kitapçık sadece Ermeni iddialarını aydınlatmakla kalmayacak, çarpık siyasetin bilim platformuna çekilmesine de yardımcı olacaktır. Biliyoruz ki doğrulara ulaşmanın ve kalıcı barışı, olgun demokrasileri inşa etmenin biricik yolu bilgi işlemekten geçiyor. Görüşümüz bu temele oturtularak açıklanmıştır. Bu çalışma ülkeler arası gerginliğin azaltılmasında veya bilimsel yola yönlendirilmesinde faydalı olması amacıyla hazırlanmıştır. CBT 1053 / 14 25 Mayıs 2007