Katalog

GÜNDEM Yine İntihal Olayı "Manevi Mirasım Akıl ve Bilimdir!" "Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir donmuş ve kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve ilmin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve ilmin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar." Mustafa Kemal (1933, Cumhuriyet Bayramı Açılış Konuşması’ndan) Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Sayı: 1019 29 Eylül 2006 İntihal, yani bilimsel aşırmacılık, veri sahtekarlığı, makaleleri "dilimleme", bir makaleyi bir kaç makaleye bölüp yayınlama ve benzerleri... Bilim dünyasındaki bu baş belası etik dışı tutum ve uygulamaların önü alınamıyor. Uluslararası tanınmış dergilerde bilimsel makale yayınlamak, akademik dünyada saygınlık, itibar, maddi kazanç ve yükselmelerin kapısını açtığı için, sık sık istismar ediliyor. Bir makalenin başkalarına esin kaynaklığı etmesi, aslında makalenin doğurgan ve olumlu karakterini gösterir. Ancak, bir makaleden etkilenen bazı bilim adamları, eksik yanlarını araştıracaklarına, aynı araştırmanın bir benzerini yeni bilimsel araştırma gibi sunuyor.. Sonuçlar benziyor, bulgular bazen hepsi bazen parça parça alınıyor, kaynak gösterilmiyor ve bilimsel dergilere gönderiliyor. Şüphesiz, bu tür çalıntı makalelerden bazıları "yakalanmakta". Böyle bir olay şimdi de Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörü İbrahim Özen’in adının da yazarlar arasında bulunduğu bir "Türk" makalesinin başına geldi! "Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Yoğun Bakım bölümü" adresli, Türkçe adı "El yıkama: Yoğun bakım ünitelerinde hastahane enfeksiyonlarını önlemek için basit, ekonomik ve etkili bir yöntem" olan İngilizce makale, saygın bilim dergilerinden Journal of İnfection Disease’in 2006 yılı 62:395405 sayı ve sayfalarında (8 Ağustos 2006 derginin Internet sayfasında) yayına kondu. Araştırma makalesinin yazarları Doç. Dr. Ahmet Akyol, Doç. Dr Hülya Ulusoy, Prof. Dr. İbrahim Özen... Derken, makalenin çalıntı olduğu ortaya çıktı ve dergi editörleri, A.Akyol, H. Ulusoy, İ.Özen’in makalesini yayından kaldırdıklarını (iptal) açıkladılar. Makalenin yayından kaldırılması ile ilgili uluslararası bilim sitelerinde yayınlanan "önemli haberin" yazısı şöyle: "Handwashing: a simple, economical and effective method for preventing nosocomial infections in intensive care units" makalesi ve yazarları: A.Akyol, H. Ulusoy, İ.Özen... Dergi Editörü bu makalenin daha önce yayımlanmış bir makaleden alıntılar içerdiğini ve bu alıntılar için hiç bir referansın gösterilmediğini belirtiyor. Orijinal makalenin adı (Jumaa PA. Hand hygiene (El hijyeni): basit ve karmaşık). Bu makale International Journal of İnfection Disease dergisinde 24 Mayıs 2004 tarihinde kabul edildi (yayınlanma yılı 2005). İki makale arasında büyük ölçüde benzerlik bulunuyor ve editöre göre Akyol ve arkadaşlarının makalesi intihal (aşırma) içeriyor. Bu da, dergimizin orijinallliğe verdiği önceliği zedeliyor. Editör bu makaleyi bu uyarıyla geri çektiğini belirtiyor. International Journal Infectious Diseases başeditörü ve yazarların bağlı olduğu kurumun sorumlusu bu konuda bilgilendirildi". Rektör İbrahim Özen de bir basın açıklaması yapmış ve bu sahtecilikten haberi olmadığını, makalede en kıdemsiz kişi olan Dr. Ahmet Akyol'un hocasından gizli bu makaleyi gönderdiğini ileri sürmüş. Ancak, makale gönderilirken, makalede adı olan her yazarın ayrı bir belgeyi imzaladığı da biliniyor. *** Geçen hafta kuruluşunu duyurduğumuz ve kök hücre araştırmaları ve malzemeleri üretimi amaçlı "Ati Teknoloji Merkezi"nin başında olan, aynı zamanda KTÜ Tıp Fakültesi hematoloji bölümünde öğretim üyesi olarak görev Prof.Dr. Ercüment Ovalı hakkında bazı hasta yakınlarının dava açtığı bildirildi. Ati Teknoloji gibi önemli bir ve merkezin kuruluşunda oynadığı öncü rol nedeniyle, dergimizin tarafsızlığını da göz önüne alarak, bu dava haberini duyurmayı da etik bir görev saydık: Karadeniz Gazetesi’nde yer alan habere göre, İsmail Dada adlı hasta yakını "Görevini kötüye kullanmak, izinsiz deneysel tedavi yapmak" iddialarıyla, Prof.Dr. Ercüment Ovalı hakkında Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulundu. Baba İsmail Dada, Kanser hastası Emine Sarı'ya 'Tümör aşısı' adı altında deneysel tedavi uygulandığını, verilen kızının vücudunun her yerinde aşıdan sonra tümör çıkmaya başladığını ve fenalaşarak öldüğünü, tedavi için de aşı parası olarak 8.900 EURO ödediğini açıkladı. Bir başka dava: Osman Özdemir, annesi Kezban Özdemir’e beyin tümörünü iyileştirmek için tümör aşısı yapıldığını, aşıyı Almanya’dan istediğini, ancak üniversitenin bu aşının deneysel amaçlı olduğu gerekçesiyle tedavi amaçlı gönderilemeyeceğini bildirdiğini, Ercüment Ovalı’nın da "ben hızla getirtirim" demesiyle kendisine 11 bin YTL ödendiğini, uygulanan 8 aşıdan sonra annesini kaybettiğini açıkladı. Prof. Dr. Ercüment Ovalı’nın savunması: "Bu kişilere tazminat alabilecekleri yönünde gerçek dışı bilgiler verilip, hakkımda şikayetçi olmaları isteniyor. Her şey yasal ve hasta yakınlarının izniyle yapılıyor. Hiç bir hastadan da asla para almadım. Bu tümör aşıları ABD ve Almanya’da kullanılıyor ve olumlu sonuçlar da alınıyor. Elbette her hastada yüzde yüz başarı sağlanması mümkün değil. Konunun yargıya intikal etmesi iyi oldu. Böylece her şey ortaya çıkacak.'' Gelecek Cuma gününe kadar hoşçakalın.. İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Güray Öz GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No:2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212.343 72 74 Faks: 0212. 343 72 64 CUMHURİYET REKLAM Yerel Süreli Yayın Tel: (0212) 251 98 7474/ 343 72 74 BASKI İhlas Gazetecilik A.Ş. 29 Ekim Caddesi No: 23 Yenibosna İstanbul www.cumhuriyet.com.tr CBT 1019/3 29 Eylül 2006