Katalog

TEKNOLOJİ=YAŞAM Edip Emil Öymen eoymen@bilgi.edu.tr nitelikteki bir olguyu saptayarak, mıknatısın elektrik akımı yarattığını buldu ve mıknatısın oluşturduğu elektrik akımına ilişkin yasayı formüle etti. (Faraday, 1822 yılında defterine şu notu düşmüştü: "magnetizmayı elektriğe dönüştür!"). Faraday’ın bu bilimsel keşfi, onun 1831 yılında sürekli bir akım üretebilen jeneratörü yapmasıyla sonuçlandı. Bir bobin içine yerleştirilmiş mıknatıs çubuğunun döndürülmeMAXWELL si ilkesine dayalı olarak elde edilen sürekli elektrik akımı, son 175 yıldaki büyük teknolojik dönüşümün temel kaynağıdır. Faraday’ın ve Maxwell (18311879)’in çalışmalarıyla kurulan elektromagnetizma pratiği ve teorisi olmasaydı, insanlığın kullandığı elektrik enerjisi, pil enerjisinden öteye gidemeyecekti. Bütün insanlık tarihindeki değil ama, son 2500 yıllık tarihteki en büyük bilimsel keşfin (ve aynı zamanda icadın), yarattığı devasa sonuçlar nedeniyle, mıknatıs çubuklarından elektrik akımı üretilmesi olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü insanlığın son 175 yılda gerçekleştirdiği bütün büyük dönüşümlerin altında yatan ana etken odur. Fabrikalar üretimlerini, konutlar ısıtmalarını, hastaneler ameliyatlarını bugünkü düzeylerinde elektrik enerjisiyle sürdürmektedirler. Kullanımdaki mıknatıs çubuklarının mıknatıslıklarının tükendiği ve yenilerinin de elde edilemediği varsayımsal koşullarda (bu varsayımın fiziksel, jeolojik vb. diğer yaşamsal sonuçlarını ihmal etmek kaydıyla), insanlık derhal (geçmesi gerekli olan kısa bir sürenin sonunda) buhar enerjisinin besleyebildiği 19. yüzyılın ilk yarısındaki nüfus miktarına ve koşullarına döner. Soru: TV’de ille reklam izlemek zorunda mıyız? Yanıt: BBCTV ulusal yayınında reklam yok! Zaptan Öte Reklamcılık Sanayi işini 20. yüzyılda halledip bilgi toplumu niteliği kazanmış ülkelerde televizyon reklamcılığındaki içerik ve sunuş teknikleri değişiyor. Bunlar, Türkiyemiz için Kaf Dağı’nın ardı kadar yabancı. Bizde herkes, "filmden/diziden uzun reklam izliyoruz" diye ağlaşırken, bilgi toplumlarında tv reklamına yenilikçilik egemen oldu. İZLEMEK..GÖRMEK.. Şöyle böyle 1980’e kadar oralarda reklamcının stratejisi şuydu: Programı keserim. Reklamı izletirim. Seyirciysen otur, programı izle. Reklamı da izle... 19802000 arasında oralarda durum şuydu: Reklamı izlemek istemiyorsan zapla. Başka kanala geç... İzleyicinin bu tepkisine reklamcının stratejisi şöyle değişti: Öyle hoş bir reklam yapayım ki oturup izlesinler. Türkiye’de halen bu aşamadayız. 2000’ten beri (Türkiye’de yaşanması zor) durum şu: İzleyici, ileri teknoloji sayesinde programı, reklamı atlayarak ("yok ederek") izleyebiliyor. Reklamcının buna karşılık yeni stratejisi hâlâ oluşmuş sayılmaz. REKLAMIN DÖNÜŞÜMÜ İleri bilgi toplumu reklamcılığı, ileri bilgi teknolojisinin devrimsel yeniliklerine şu yeni sözcük ve yöntemlerle uyum sağlamaya çalışıyor: • Infomercial: Bir marka, tv programının tümünde rol alır. ABD’nin ünlü markası Sears, "Bir Evi Baştan Yaratmak" adlı ev ekonomisi dizisinin tümünde rol aldı. Şirketin logosu, ürünleri, hizmetleri, elemanları programa entegre oldu. • Filmercial: Bir program fikri çerçevesinde bir ürüne/mala odaklanan kısa filmler yapılır. Program baştan sona sponsor edilir. Ford, F150 tipi kamyonetini, "24" adlı (Türkiye’de de dijital kanalda heyecanla izlenen) macera dizisinin önünde ve sonunda 6 dakika süreli mini dizisinde "başrolde" oynattı. Esas program, reklam almadı. Ford, tüm programın yayın sponsoru oldu. • Interactivecial: İzleyici, istediği reklamı istediği uzunlukta izler. Bu yöntem, izleyici ile etkileşimli ilişki kuran ileri teknoloji tv yayıncılığında mümkün. İzleyici, bu iş için özel kumanda aleti kullanıyor. Sonra, esas yayına dönmek üzere... ABD’de özellikle çok tutulan TiVo sisteminde izleyici, reklamı "silerek" programı reklamsız da görebilir. • Advertainment: Bir reklam konusu, tv programının kendisi olur. Tanınmış ve bilinir bir reklam filmini Miller bira şirketi, tv programına dönüştürme yöntemini arıyor. Sadece Miller değil, başka bir çok marka bu işin peşinde. Tv programlarının yeni kahramanı: Marka konumlandırma. Yani, marka etrafında dönen bir senaryo! MÜZİK VE TEKNOLOJİ Bilgisayarla beste yarışması Müzikal araştırma, yaratıcılık ve teknolojik farkındalığı artırma amacıyla yapılan müzik yarışması başladı... A CBT 1019/17 29 Eylül 2006 ttila Özdemiroğlu, Garo Mafyan, İzzet Öz, Şeref Oğuz, Hakan Özer, Borga Parlar, Faruk Eczacıbaşı, Emrehan Halıcı’nın 13 yıldır jüri üyeliğini yaptığı yarışmaya katılmak için son tarih 13 Ekim Cuma. Halıcı Bilgisayarla Beste Yarışması, insanla enstrümanın hassas ve keyifli buluşmalarını çoğaltmak için 13. kez sanatçıları ve sanata ilgi duyanları bir araya topluyor. Koşullardan bazıları: Eserler 3 dakikadan kısa 4 dakikadan uzun olmuyor. Herhangi bir tür kısıtlaması yok. En az bir canlı enstrüman kullanmak zorunlu. Yarışma dileyen herkese açık ve katılım ücretsiz. Geçen 12 yılda müzikal araştırma, yaratıcılık ve teknolojik farkındalığı artırma yolunda önemli adımlar atan bu deneysel yarışma, yeni olanı tarihsel birikimle harmanlamayı misyon edindi. Her bir sanatçının kendi temasını seçip işleyeceği ve özgün müzikal gramerini konuşturmayı deneyeceği bu yılki yarışmada, yine birbirinden farklı çok sayıda değerli bestenin kendini duyurması bekleniyor. Türkiye Bilişim Derneği Bilişim'06 Etkinlikleri kapsamında gerçekleştirilecek yarışma, müzik ve teknolojiye gönül verenler için heyecanlı bir paylaşım platformu olacak. Yarışmada bu yıl, aramızdan ayrılışının 10. yıldönümü nedeniyle büyük müzik adamı "Onno Tunç" adına özel ödül verilecek. Yarışma Koşulları ve online katılım için: http://beste.halici.com.tr ALGIDA ÖLÇÜM Bütün bu girişimler, reklam/tanıtım bütçesine nasıl yansıyor diye bakanlar da var. Yayın araştırma kurumu Nielsen, bir tv programındaki ürün yerleştirme, ürün farkındalığı, ana mesaj iletişimi, satınalma niyeti, reklam beğenilirliği, benzer reklamlarla benzeşme oranı gibi öğeleri "ölçmeye" başladı bile. Bunlar, yakın zamanlara kadar ölçülmesi akıl edilmeyen öğelerdi. TiVo ve Information Resources adlı Amerikan şirketleri "IRI TiVo Consumer Insights Suite" adlı ortak bir şirket kurdular sırf bu işleri daha iyi yapmak için. Şunu anlamak istiyorlar: DVD kayıt sistemi, izleyici tercihlerini nasıl etkiliyor? Satın almayı, izlemeyi, reklamverenlerin tercihlerini, marka tanıtma stratejilerini? Buradan hareketle tvreklam bilmecesini çözecekler.