Katalog

BİLİM DÜNYASINDAN "Manevi Mirasım Akıl ve Bilimdir!" "Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir donmuş ve kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve ilmin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve ilmin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar." Mustafa Kemal Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Sayı: 1013 18 Ağustos 2006 Dünya bilimi ve İngiltere’nin yeri üzerine İngiltere’de bilimsel çalışmaları desteklemek için alınan önlemlerin sorunlar karşısında yetersiz kalmasına karşın İngiltere, diğer ülkelerle karşılaştırıldığında hâlâ ilk sıralarda yer alıyor. New Scientist’te yayımlanan bir araştırmanın sonuçları.. mel bilimler dallarına başvuran öğrenci sayısında az da olsa da bir artış görüldü. Bu da yetkilileri sevindirmeye yetti. Artış matematikte %2, kimyada %6 ve fizikte %2 idi. 2006 bütçesinde hükümet, bilime daha fazla öğrenci çekmek için bazı hedefler oluşturdu. Bu hedefler şöyle: 2014 yılına kadar yaklaşık 30.000 öğrencinin fizik, kimya ve matematik okumaları teşvik edilecek. Bunun için fen öğretmenlerine mali teşvik sağlanacak. Ayrıca bütçede kamu finansmanıyla desteklenen bilimsel araştırmaların örgütlenmesi için de kaynak ayrılacak. İlk potansiyel değişiklik bir yıl içinde 1 milyar sterlinin üzerinde sağlık araştırmaları fonu yaratılmasıdır. Oysa bu fon bugün Tıbbi Araştırma Konseyi ve İngiliz Sağlık Hizmetleri araştırma ve geliştirme faaliyetleri arasında bölüştürülüyor. Daha az popüler bir başka uygulama da özellikle fizikçiler ve astronomları ilgilendiriyor İngiltere’nin parçacık hızlandırıcıları ve uzay programları gibi büyük projelere yatırım yapması için Büyük Tesis Konseyi adı altında bazı birimlerin Dünya atıfkurulma önerilarındaki payı 25 ülke için sidir. Eğer bu ortalama etki Araştırma alanına göre değişiklikler isöncü atıf payı Dünya tenilen yönde yayınlarındaki ilerlerse Parçapayı Amerika İngiltere AB Kanada cık Fiziği ve OECD ülAstronomi kelerindeki PhD Araştırma derecesi payı K o n s e y i Her 1000 çalışana (PPARC) adı düşen GSMH’nın %’si araştıraltındaki kuolarak kamu fonmacı sayısı larıyla yürütülen Japonya Almanya Çin Fransa rum yavaş yaAraştırma&Geliştirme vaş tedavülden BİLİMSEL ARAŞTIRMALARIN ETKİSİ Dairenin yarıçapı, araştırılan ülkedeki en yüksek değeri temsil ediyor. kalkacak. Bu kurumun şemsiyesi altındaki 1000 kişiye düşen bilim adamı sayısı söz konusu olsorumluluklar EPSRC’in (Engineering and Physical duğunda son yıllarda dünya genelinde 15.sırada yer Sciences Research Council) faaliyetlerine dahil edialıyor. Üniversitelerde fen dallarını seçen öğrenci salecek. ABD’nin fizik konusundaki tekelini, İngiltere yısı her geçen gün biraz daha azalıyor. Yüksek Öğreile Avrupalı komşuları, Cenevre’de kurulan Large tim Konseyi’nin bildirdiğine göre bazı dallar için üniHadron Collider (Büyük Hadron Çırpıcı) gibi büyük versite başvurusu son yıllarda yüzde 30 oranında azalprojelerle kırmaya çabalıyor. Görece olarak az fakat mış durumda. doğru bir yatırımın, arkasında büyük bir iz bırakacaAncak bu tablo o kadar da kötü değil. Bu yıl, teğı konusunda herkes hem fikir.. A BD’li bilim adamlarının bilim dünyasındaki lider konumunu kimse yadsımıyor. Şüphesi olanlar, Amerikalı bilim adamlarının araştırma çabalarını diğer ülkelerdeki rakipleriyle karşılaştırdıklarında aradaki farkı göreceklerdir (Bknz. Şekil 1). ABD, hiç tartışmasız çok sayıda ölçekte diğer ülkelerin ilerisindedir. Eğer bu bir maraton olsaydı, İngiltere ABD’nin birkaç saat arkasından yarışı tamamlıyor olacaktı. İngiltere, bu alanda her zaman cesur ve dirayetli bir yarışmacı olmuştur. Örneğin küresel akademik atıfların payına bir göz atıldığında, İngiltere’nin son 10 yıldır ABD’den sonra ikinci sırada yer aldığı görülür. Aslında, İngiltere dünyada dokuz araştırma alanının yedisi kapsamında ilk üçün içinde yer alıyor. İngiltere’nin bu konumunu gelecek 10 yıl içinde koruyup koruyamayacağı şimdilik bilinmiyor. İngiltere, araştırmacı kadrolarının derinliği konusunda başta Japonya ve Almanya olmak üzere diğer ülkelere göre zayıf bir gelişme gösteriyor. Sözgelimi, ülkenin bilim insanı kaynakları ölçümü – çalışan her İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Güray Öz GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No:2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212.343 72 74 Faks: 0212. 343 72 64 CUMHURİYET REKLAM Yerel Süreli Yayın Tel: (0212) 251 98 7474/ 343 72 74 BASKI İhlas Gazetecilik A.Ş. 29 Ekim Caddesi No: 23 Yenibosna İstanbul GÜNDEM Orhan bursalı dinlencede bulunduğundan yazısını yaymlayamıyoruz www.cumhuriyet.com.tr CBT 1013/3 18 Ağustos 2006