Katalog

TÜBA ÖDÜLLERİ POLİTİK BİLİM Aykut Göker http://www.ınovasyon.org Son yazımda tekstil, daha önceki beşinde otomotiv sanayiimizden söz etmiş; bunun için, söz konusu ‘sanayi sektörleri’ düzeyinde yapılmış çalışmalardan yararlanmıştım. Peki bu sektör çalışmalarının önem ve anlamı nedir? Sektör Çalışması Yapma Gereği... Sektör çalışmaları çeşitli nedenlerle yapılabilir. Birincisi, her sektörün kendi geleceğini güvence altına alabilmek; eğer bir gelecek gözükmüyorsa, ne yapmak gerektiğini, zamanında belirleyebilmek için yapılır. Özellikle, ülke ekonomisinde ağırlığı olan sektörler için bu çalışmalar önemlidir. Bu önem, sadece, o sektörlerde faaliyet gösterenlerin kendi geleceklerini güvence altına alma ihtiyacından değil; bir bütün olarak, ülke ekonomisinin geleceğini görebilme ve gerekli önlemleri ulusal ölçekte zamanında alabilme ihtiyacından da kaynaklanır. Yararlandığım, otomotiv sanayii ile ilgili çalışma her iki ihtiyaca da cevap veren bir sektör çalışmasının ürünüydü. İkincisi, ulusal ölçekteki teknoloji öngörü çalışmalarının gereği olarak sektör çalışmaları yapılabilir. Biliyorsunuz, öngörü çalışmaları, ülke insanlarını, arzu ettikleri ortak bir geleceğe taşımak için öncelik verilmesi gereken sosyoekonomik faaliyet konularını belirleyebilmek; bu belirlenince de, söz konusu faaliyetleri başarıyla yürütebilmek için egemen olunması gereken bilim ve teknoloji alanlarını ortaya koyabilmek amacıyla yapılır. Vizyon 2023’te olduğu gibi, diyelim, tekstil sektörü, önemle ele alınması gereken bir faaliyet alanı olarak görüldü. Bu belirlemeden sonra, 2023 Türkiye’sine tekstil faaliyet alanından; ama, bir bütün olarak, Türkiye’nin geleceği açısından bakıp, bu sektörde olması gerekeni söyleyecek bir çalışma yapılır. ‘Olması gerekeni’ söyleyebilmek için de, sektörün dünya genelindeki hâl ve gidişi dikkate alınarak ülkemizdeki durumu değerlendirilir; Türkiye’yi tasavvur edilen geleceğe taşımada sektör için biçilen rolün gereklerini yerine getirebilmenin şartları, stratejileri, politikaları belirlenir. Yararlandığım tekstil sektörü ile ilgili çalışma böyle bir çalışmaydı. Sektör çalışmaları için üçüncü neden, yine ulusal ölçekteki öngörü çalışmalarıyla ilgilidir. Diyelim, bir öngörü çalışmasının sonunda ülkenin geleceği için olmazsa olmaz türünden sektörlerin söz konusu olduğu görüldü; ama, o sektörler ülkede ya hiç yok ya da çok cılız. Bu kez de, o sektörler ülkede nasıl var edilebilir ya da güçlendirilebilir diye, çalışma yapmak gerekir.Başka nedenler de vardır ama, sayılanlar, sektör çalışmalarının, ülke açısından taşıdığı stratejik önemi görmek için yeterlidir. Peki, bu stratejik çalışmaları kim yapacak; kim buna önayak olacaktır? Sektörde yer alan sanayiciler, işadamları, girişimciler mi? Sektör dernekleri mi? Uğraş alanlarının uzantısı olarak konuyla ilgilenen akademisyenler, iktisatçı ya da mühendisler mi? Ülkenin geleceği açısından konuya eğilmek zorunda olan kamu kurumları mı? ("Yoksa işçi sendikaları mı", diye sormayı çok isterdim.) Bir uçtan başlayayım. Sektörde fiilen yer alan oyuncular sektörün bugünkü yetenek düzeyini, eksikliklerini en iyi bilenlerdir. Kendi geleceklerini belirleyebilme konusunda söz ve karar sahibidirler; en azından, buna hakları vardır; onun için çalışmanın içinde olmalıdırlar. Her sektörün üniversitelerden, bilim insanları ve araştırmacılardan beklentileri vardır; onların da o sektörlerdeki kuruluşlardan. Mutlaka çalışmaya katılmalıdırlar. Görülen odur ki, bu çalışmalar kamu dışlanarak yapılamaz; sonuçta önerilecek pek çok önlemi alacak olan kamudur; baştan itibaren çalışmanın içinde olmalıdır ki, toplumun geneldeki çıkarlarını da gözeten, mâkul önlemler alınabilsin. Ayrıca, sanayicileri, örgütlerini ve üniversiteyi bu tür çalışmalarda bir araya getirebilmek için kamunun katalizörlüğüne gerek vardır. Kamunun finansman desteği de şarttır. Onun için, sektör çalışmalarının inandırıcılığı ve amaçlananların gerçekleşmesi, konuyla ilgili tarafların katılımlarını sağlayacak, doğru yöntemlerin uygulanmasına bağlıdır. Sözünü ettiğim her iki sektör çalışmasında da bu açıdan doğru yöntemler uygulanmıştır. Akademi'nin Sosyal Bilimlerde Bilim, Hizmet ve Teşvik Ödülleri ürkiye Bilimler Akademisi Konseyi, ödüle aday gösterilen bilim insanları arasında gerekli değerlendirmeyi yapmak üzere oluşturduğu Ödül Komisyonu'nun bu konudaki incelemelerini ve önerilerini de dikkate alarak, 2006 yılı * Bilim Ödülleri'nin MIT (ABD) Ekonomi Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. K. Daron Acemoğlu ve Federal Almanya Bamberg Otto Friedrich Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Semih Tezcan'a; * Hizmet Ödülü'nün Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve İdari Bilimler Fakültesi eski dekanı Prof. Dr. Ercüment Kuran'a ve * Teşvik Ödüllerinin de Koç Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Zeynep Akşin Karaesmen, İstanbul Bilgi Üniversitesi Ekonomi Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. İpek Özkal Sanver ve Sabancı Üniversitesi Yönetim Bilimleri Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Arzu Wasti'ye verilmesini kararlaştırdı. Prof. Dr. K. Daron Acemoğlu'na, "Avrupa sömürge yönetimlerinin farklı ülkelerde oluşturdukları kurumların uzun dönemli etkileri örneğinden yola çıkarak, iktisadi gelişme ve büyüme süreTürkiye Bilimler Akademisi cinde kurumların rolü üzerine (TÜBA) tarafından, sosyal yaptığı kuramsal ve ampirik bilimlerde faaliyet gösteren katkılar" nedeniyle Bilim Ödülü; Türkiye Cumhuriyeti uyruklu Prof. Dr. Semih Tezcan'a, bilim insanlarının üstün "Türk dili ve bu dil içindeki nitelikli çalışma ve tarihi Türk lehçelerinin yalhizmetlerini nız biri ve belirli bir dönemi üzerinde değil, Göktürk ve değerlendirmek,amacıyla Uygur dönemlerinden başla1995 yılında başlatılan yarak zamanımıza kadar bü"TÜBA Sosyal Bilimlerde tün Türk lehçeleri üzerinde Bilim, Hizmet ve Teşvik kitap ve makale olarak dünyaÖdülleri"nin 2006 yılı ca kabul edilmiş araştırmalar ve metinler yayımlaması; bu sahipleri belli oldu. alanda çalışan uluslararası bilim adamlarının yayınlarına katkılarda bulunması; ayrıca Türk dilinin problematikleri ve çözüm yolları üzerindeki uluslararası katkıları" nedeniyle Bilim Ödülü; T HİZMET VE TEŞVİK Prof. Dr. Ercüment Kuran'a, "Yurt içinde ve dışında, ciddi araştırma ve yayınlarıyla tanınıyor olması, 1971 yılında Hacettepe Üniversitesi Tarih Bölümünü ve 1982 yılında aynı üniversitenin Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü'nü kurması, her iki enstitüde seçip yetiştirdiği genç bilim insanlarının gelişmesine örnek olan bağımsız kişiliği, davranış ve hizmetleri" nedeniyle Hizmet Ödülü; Yrd. Doç. Dr. Zeynep Akşin Karaesmen'e, "Çağrı merkezi sistemlerinin tasarım ve yönetimlerini konu alan rassal modellerin genişletilmesine ve çözümlemesine yaptığı katkılar" nedeniyle Teşvik Ödülü; Yrd. Doç. Dr. İpek Özkal Sanver' e, "Eşleşme probleminin çözümlemesine yaptığı katkılar" nedeniyle Teşvik Ödülü; Doç. Dr. Arzu Wasti'ye, "Cinsel taciz ve örgüte bağlılık konusundaki çalışmalara getirdiği kültürel boyut ve örgütsel davranış literatürüne yaptığı kuramsal ve ampirik katkılar" nedeniyle Teşvik Ödülü verilmesi, oy birliğiyle uygun bulundu. 2006 Yılı Bilim, Hizmet ve Teşvik Ödülleri birer plaket, berat ve para ödülünden oluşmaktadır. Ödüller, 2 Haziran 2006 Cuma günü, Ankara'da düzenlenecek Akademi Günü'nde takdim edilecektir. CBT 1001/10 26 Mayıs 2006