Katalog

Evrim Kuramı evrim/yaradılış bilmecesine somut bir çözüm getiriyordu. Bu türler, adaya daha önce gelen ispinoz göçlerinin değişim geçirmiş torunlarıydı evrim? Veya Tanrı'nın Galapagos Adaları'ndaki ispinozları bu şekilde yaratmak için bizim bilmediğimiz bir nedeni vardı yaradılış?. Evrim bi DARWÎN'İ ÖZEL KILAN NE? Darvvin'in eğitiminin kayda değer bir özelliği yoktu. Yine de din adamı olmak için Cambridge'de okurken, pek çok ünlü bilim adamı ile tanışmış ve bu ilişkilerinden birinin sayesinde İngiliz Deniz Kuvvetleri'nin araştırma gemisinin Beagle dünya çevresindeki gezisine katılma şansını elde etmişti. 1891 yılında daha 22 yaşındayken yola çıktı ve tam 5 yıl sonra İngiltere'ye dönebildi. Bu arada kendisini deniz tuttuğunu ve bu süre içinde çok zor anlar yaşadığını hatırlatalım. Galapagos Adaları volkanik faaliyet sonucu ortaya çıktığı için, buradaki hayvan ve bitkiler, ya en yakın kara parçasından (Güney Amerika) gelmişti, ya da daha önce gelenlerin değişikliğe uğramış torunları idi. Bu da ilginç bir bitki örtüsünün ve hayvan türlerinin ortaya çıkmasına neden olmuştu. Dev kaplumbağalar, kaktüsler, penguenler, deniz iguanalan, uçma yeteneği olmayan karabatak kuşları bunlardan bazılarıydı. Darvvin'in zamanında denizciler adaların en belirgin türünün dev kaplumbağaların büyük bir kısmını yok etmişti. Büyük Okyanus'u geçen gemiler bu hayvanları canlı olarak yanlarına alıp, taze et kaynağı olarak yararlanıyorlardı. Beagle'ın mürettebatı ise yalnızca 4 düzine kaplumbağa yakalayabilmişti. ' '' j W 11 İf tjjt ,.i , yolojisi tarihinde Evreka! anı kesin olarak Darvvin'in Gould ile karşılaşmasıydı. Darvvin, Galapagos'tan topladığı kuşları gerektiği gibi toplamadığının büyük bir olasılıkla farkındaydı, çünkü "Türlerin Kökeni" isimli yapıtında ispinozlardan hiç bahsetmiyordu. Darvvin kesin olarak bilgi sahibi olmadığı konuları bu büyük yapıtına almayacak kadar dikkatli ve sorumlu bir bilim adamıydı. Ancak bu yapıt yine de ispinozlardan elde edilen kanıtlara dayanıyordu. Darvvin'in kendi analizinin eksikliklerine karşın, ispinozlar evrimle ilgili biyoloji ders kitaplarının temel taşlarından birini oluşturuyor. Ancak bu, görece olarak son gelişmelere bağlı olarak gelişti. İspinoz bilmecesi Darvvin'in Galapagos'u ziyaretinden bir yüzyıl sonra, İngiliz kuş bilimcisi David Lack tarafından çözümlendi. Darvvin Galapagos'tayken bir Evreka! anı yaşamadı, ancak ispinozlar evrim biyolojisinin ikonu olmak için kötü bir tercih sayılmazdı. Bu kuşların bilim adamlan tarafından nasıl yorumlandığı, bilimin tipik olarak nasıl ilerlediği konusunda güzel bir örnek oluşturuyor. Böylece Darvvin'in ilk fikirlerinin önem kazanmasının nedeni, bir bilim topluluğu içinde bulunmasıydı. Bir Evreka! Anı yaşamamış olması Darvvin'in bir bilim adamı olarak önemini azaltmaz, veya evrim kuramının değerini düşürmez. Darvvin'in düşüncelerinin nasıl evrimleştiği, düşüncelerinin bilimsel önemini etkilemez çünkü evrim biyolojinin en iyi kanıtlanmış ve en temel kuramlardan biri olmaya devam ediyor. Kaldı ki bu konu bilimsel gelişmeleri nasıl algıladığımızı gösteriyor. Tarihçi Frank Sullovvay'e göre DarvvinGalapagos öyküsünün en büyük kusuru, "bilimsel keşiflerin karmaşık yapısını ve dolayısıyla Darvvin'in gerçek dehasını maskelemesidir." Turkçesi: Reyhan Oksay TÜR TOPLAMA ÇALIŞMASINDAKİ HATALAR Darvvin bu takımadaların 18 büyük adasından yalnızca dördünü ziyaret edebildi. Farklı adalarda farklı türlerin olabileceği olasılığı aklına gelmediği için, örnek toplama sırasında gözetilecek en önemli kuralı ihlal ederek, hangi bölgeden hangi türü topladığına ilişkin gerekli işaretleri koymayı akıl edemedi. Ayrıca, adalardaki evrimsel süreci işaret eden belirgin göstergeler dikkatini çekmedi. Kaplumbağaların adadan adaya çeşitlilik gösterdiği kendisine söylendiği için Darvvin yalnızca hayvanın kabuğuna bakıp hangi adadan geldiğini söyleyebiliyordu. Bugün farklı ada yapıları, belirgin alt türlerle kendisini gö'sterir. Ne var ki Danvin bu bilgileri dikkate almadı. Beagle'da bulunan kaplumbağalar veri olarak değil, akşam yemeği olarak işlev gördü. İspinozlar belki de Darvvin'in Galapagoslardaki en büyük başarısı aslında Darvvin'in çok az önemsediği bir çalışmaydı. Hangi türün hangi adadan gelmiş olduğunu işaretlemeyi ihmal ettiği gibi, ispinozların boyut ve gaga şekillerindeki çeşitliliğin evrimsel önemini gö'z ardı etti. Bunun yerine kuşların renk çeşitliliğine odaklandı. Bugün biyologlar için , ispinozlar "uyum dağılımı" sürecini temsil ederken, ataları adaya daha önce gelenler farklı ekolojik roller (veya nişler) için evrilmiş türlerin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Çok sayıda niş, ada özelliği taşımayan doğa koşullarında farklı kuş türleri arasında dağınık halde bulunsa da, Galapagos gibi geniş okyanuslarda yer alan Beagle gemisinde mürettebatm akşam yemeği olan dev kaplumbağalar. Darwin'in isplnozları evrim kuramının ortaya çıkmasında çok önemli bir rol oynaöı adalarda tek bir kuş türünün tekeli altına girmiştir. Darvvin bu noktayı da gözden kaçırmıştı. İspinozların birbirlerine yakın akraba olmadıklarına karar veren Darvvin, bunlann 4 farklı guruba dahil olduğu sonucuna vardı. Darvvin, Londra'ya döndüğü zaman kuş koleksiyonunu dönemin ünlü kuş bilimcisi John Gould'a gösterdi. Ancak o zaman ispinozların neyi temsil ettiğini fark etti. 1837 yılının mart ayında, İngiltere'ye dönüşünden 5 ay sonra, Galapagos'tan ayrıldıktan 18 ay sonra Darvvin, Gould ile kuş koleksiyonu hakkında görüştü. Darvvin'in topladığı 26 kuş türünün 25'i yalnızca Galapagos'a özgü yeni türlerdi. Ve Darvvin'in 4 farklı tür olarak düşündüğü kuşlar aslında tek bir ispinoz grubundan geliyordu. İSPİNOZLARIN ATASI KİM? Dahası, ispinozların Galapagos kuş faunasında yaygın bir şekilde temsil edilmesi Gould 13 ispinoz türü tespit etti *Andrew Berry evrim tarihi uzmanıdır. Bilim ve bilim tarihi üzerine yaygın bir biçimde popüler yazılar yayınhyor. London Revievv of Books, düzenli yayın yaptığı dergilerden birisi. Berry, ayrıca, doğal seçilimi Darvvin ile birlikte bulmuş olan Alfred Russel VVallace'ın yazılarından derlenen bir antolojinin (Infinite Topics, Verso, 2002) editörlüğünü yaptı ve DNA'nın ikili sarmal yapısının keşfınin 5O.yıldönümünde James D.VVatson ile birlikte "DNA, Hayaün Sırrı" (DNA, The Secret of Life, Knopf, 2003) isimli kitabı yazdı. DNA isimli 30 dakikalık bir film Berry'nin senarist olduğu fılmler arasında. Şu sıralar büyük bir çevresel eğitim girişiminde E.O. Wilson ile birlikte çalışıyor. 951/9 11 Haziran 2005