Katalog

Astronomi m sabah saat 0405 arasında +5.9 kadir jarlaklığındaki Uranüs, +0.5 kadir parlakığında Mars'ın özellikle 14 Nisan'da yakaşık 1.2 derece güneyinde yer alacak. ler iki cisim on gün kadar sürecek bu yaanlaşma sırasında güneydoğu tarafta jfuktan yaklaşık 21 derece yükseklikte <ova takım yıldızında görülecek. İki gök :isminin bu yakınlaşması, teleskop ile an:ak görülebilecek sönüklükteki gezegelin uzayda yerini gösteriyor olması Nepün'ün kolay bulunmasını sağlayacak. AySaturnPolluxCastor buluşmaa: 13 Mayıs akşam yaklaşık 2123 saatle• arası +0.2 kadir parlaklığındaki Satürn, i kizler (Gemini) takım yıldızının +1.2 ve ^1.6 kadir ile en parlak yıldızları olan sı•ası ile Pollux ve Castor, ilkdördün evre/e yakın Ay ile birlikte yer alacak. Her iört cisim bu yakınlaşmanın başlangıcınia batıda ufuktan yaklaşık 43 derece yükieklikte ve bir ışık topluluğu şeklinde gö'ülecek. Ay Jüpiter'i örtecek: 20 Mayıs gece ;aat Ol'de Jüpiter, şişkinay evredeki Ay .arafından örtülecek. Her iki cisim örtülTienin başlangıcında doğu tarafta ufuk.an yaklaşık 28 derece yükseklikte Başak Virgo) takım yıldızında görülecek. Ay'ın ırkasında kalacak Jüpiter, 2.3 kadir paraklığında olacağından örtülme olayı biti"ninde gezegen ğökyüzünde ışıldayacak je 19 Mayıs akşamından başlayarak gece ^arısı sonrası yaklaşık saat 03'e kadar Ay le olan birlikteliği izlenebilecek. Jüpiter \y tarafından örtülürken ve örtülmeden ;ıkarken Ay atmosferinin olmayışından Jolayı Jüpiter'in ışığındaki azalma ani ve keskin olmalıdır. Bu yönü ile de örtülmeler dikkate değer nadir doğa olaylarıdır. AyNeptun buluşması: 29 Mayıs gece yarısından sonra yaklaşık saat 02:30'dan itibaren Güneş'in doğacağı sabah saatlerine kadar +7.9 kadir parlaklığındaki Neptün, sondördün evreye yakın Ay'ın 5 derece kuzeyinde yer alacak. Her iki cisim bu yakınlaşma sırasında güneybatı tarafta ufuktan yaklaşık 10 derece yükseklikte Oğlak (Capricornus) takım yıldızında görülecek. Bu yakınlaşma da, Uranüs'te olduğu gibi sönük gezegenin uzayda yerini gösteriyor olması Neptün'ün kolay bulunmasını sağlayacağı düşünülebilir... Bilindiği gibi, Neptün'ün keşfi mekanik ve elektronik bilgisayarların olmadığı bir çağda, çok az gözlemle ve çok büyük yanılgılı gözlemler kullanılarak matematik bilimi ile olabilmişti... Bununla birlikte, bugün artık gezegenlerin en sönüğünden derin uzay gök cisimlerine kadar binlercesini mini bilgisayırında tutan ve tek bir dokunuşla hedefe yönelebilen ve kilitlenerek de saatlerce hassas izleme olanağmı veren modern teleskoplarla artık gözlemler kolay ve zevkli olmaktadır... Üstelik her an değişen/ilk kez gözlenen... türden bir gök cismini keşfetme olasılığı ile birlikte... AyMars buluşması: 31 Mayıs sabah saat 05 civarında Kova takım yıldızında ve +0.1 kadir parlaklığındaki Mars, sondördün evredeki Ay'ın yaklaşık 5 derece doğusunda yakın bir konumda görülecek. 1 Pazar 2 PazarlMt 3 Salı 4 Çaraamba 5 Peifemb* I* Cuma 7 CumartMl duyuru sabah 4 306 i Son sördun (T f f Ay yası.28 14 UnigazeteÜniversite Gazetesi Yenl ay 11:45 Ay yası.1 17 \ ) İlk dordun ?0 30 ?4 o en uzak j 404 600km 20 Uranüs Mars Saturn Juplter ı. Neptün y GEZEGENLER NEREDE? Dürbün veya teleskopu olan okuyucular Uranus'ü (parlaklığı +5.9 kadir) ay boyunca sabahları Güneş doğmadan önce yaklaşık iki saat süreliğine güneydoğu tarafta Kova takım yıldızında (yıl boyunca bu takım yıldızda kalmak üzere) görebilecekler. Gezegen Mayıs ayında Güneş'ten uzaklaşıyor olacağından yüksekliği giderek artacak şekilde ufuktan en fazla 33 derece olacak. Neptun'ü de (parlaklığı +7.9 kadir) ay boyunca Uranüs'e benzer şekilde sabahları Güneş doğmadan önce yaklaşık üç saat süreliğine güney tarafta Oğlak takım yıldızında (yıl boyunca da bu takım yıldızda kalmak üzere) görülebilir. Neptün ufuktan en fazla 33 derece yüksekte olacak. Mayıs ayında çıplak gözle kolay görülebilecek parlak gezegenlerin konumları aşağıda. Mars, ay boyunca Güneş'ten uzaklaşıyor olacağından sabah saatlerinde (yılın yaklaşık ilk 10 ayı boyunca da sadece sabahları ğökyüzünde görülmek üzere) Güneş doğmadan önce yaklaşık iki saat süreliğine (yüksekliği ve dolayısıyla görülme süresi giderek artacak şekilde) güneydoğu tarafta Kova takım yıldızında ufuktan en fazla 30 derece yüksekte görülecek. Şişkinay evrede bulunacak olan Mars'ın parlaklığı yaklaşık +0.4 kadir olacak. Jüpiter, ay boyunca Güneş'e giderek yaklaşmasına rağman akşamlan Güneş baümından başlayarak gece sonrası geç saatlere kadar yaklaşık altıbuçuk saat süreliğine Başak takım yıldızında 2.3 kadir parlaklığı ile güneydoğudan güneybatıya kadar 110 derece gibi geniş bir aralıkta görülecek. Gökyüzünün Ay'dan sonra en parlak gök cismi olan Venüs Mayıs ayında görülemeyeceğinden Jüpiter tüm gece adeta Venüs gibi ışıldayacak. Jüpiter ufuktan en fazla 46 derece yüksekte olacak. Satürn, Mayıs ayı boyunca akşam saatlerinden itibaren geceyarısı öncesine kadar yaklaşık üç saat süreliğine ama ay boyunca Güneş'e yaklaşacağından giderek azalacak şekilde batı tarafta İkizler ta kım yıldızında ufuktan en fazla 53 derece yüksekte ve +0.2 kadir parlaklığında görülecek. Cassini uydusunun bu halkalı gezegen Satürn'ü ve en büyük ayı Titan'ın ilk kez en yakınından çekilmiş ayrıntılı resimleri ve bilgilendirmeler "http://saturn.jpl.nasa.gov/index.cfm" internet adresinde yenilenerek yer almaya devam ediyor... Hangi gezegen ne zaman görülür? Akşam Jüpiter Satürn Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hayrettin Ökçesiz internet ortamında ve ulusal düzlemde konuyla ilgilenen tüm yurttaşlara, tüm bilim ve üniversite topluluğuna yönelik, "unigazete Üniversite Gazetesi" (www.unigazete.net) adında bir haberleşme alanı sunuyor: "Hukukun üstünlüğüne dayalı, daha geniş ufuklara bakan, daha saydam, daha özgür, daha demokratik, daha bilimsel, daha kardeşçe bir Üniversite için birbirimizden haberdar olalım!" çağrısıyla Unigazete'nin yayın politikasını şöyle tanımlıyor: "Unigazete ülkemizin çağdaş bir bilim hukukuna kavuşmasına yardımcı olmayı istemektedir. Unigazete bilimin evrensel değerleriyle uyumlu bir çoksesliliğin forumu olmayı amaçlamaktadır. Unigazete, yayımlanmak üzere gönderilen ve Türk Pozitif Hukuku çerçevesinde yayımlanması yasal ve etik olan tüm yazıları yayımlamayı taahhüt eder. Bu yazılar (haber, yorum vb.) yalnızca gönderenin görüşünü yansıtır. Unigazete'yi bağlamaz." Unigazete; bilim topluluğunun dikte edici, monolojik bir ileti ilişkisinden kurtularak, diyalojik, demokratik bir iletişim ortamında özgürlükçü bir bilim hukukuna ulaşmasına hizmet etmek istemektedir. Bilimin tek değeri olan "hakikaf'in özünün özgürlük olduğundan hareket ederek, bu ilkeye aykırı sınırlayıcı ve hükmedici tutum ve davranışların deşifre edileceği bir platform olmayı amaçlamaktadır. Unigazete, Türkiye'nin geleceğinin kendi üniversitelerinin başarısına bağlı olduğunu vurgulamaktadır. Unigazete okuyucularının göndereceği yorum ve haberlerle varlık gösterecektir. Gece Jüpiter Satürn (115) Sabah Uranüs Neptün Mars Mayıs ayında akşam, gece ve sabaha doğru görülebilecek gezegenler çizelgede özetlendi. GÖKTAŞI YAĞMURU Kova takım yıldızı civarından yağan Eta Aquaridler isimli göktaşı yağmuru 19 Nisan ile 28 Mayıs tarihleri arasında görülebilir. En yuksek sayıya ise 6 Mayıs'ta ulaşır: saatte yaklaşık 60 kadar göktaşı görülebilir. Bilindiği gibi yağmurlar dışında gece boyunca ancak 67 kadar göktaşı görülebilmekte. Eta Aquaridlerin hızları saniyede 66 kilometreye kadar ulaşır. Bu göktaşı yağmurunu izlemek isteyen okuyucular, özellikle 6 Mayıs'ta örneğin sabaha karşı güneydoğuya ufuktan yaklaşık 16 derece yükseklikteki Kova takım yıldızı bölgesine bakabilirler. Kova takım yıldızı ayın başlarında ufka yakın olacağından görülme süresi de sabaha karşı erken saatlerden itibaren Güneş doğuncaya kadarlık bir süre ile sınırlı kalacak. Göktaşı yağmurları ve gözlemleri hakkında ayrıntılı bilgi için Uluslararası Göktaşı Kuruluşu'nun "http://www.imo.net" adresine bakılabilir. Bu yazıda kaynakça olarak kısmen "The Astronomical Almanac 2005"den yararlanılmıştır. Açık ve ışık kirliliğinden uzak bir gökyüzü dileğiyle... * Astronom Dr, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü (İzinli) ve Assist ProL, King Saud Univer İzmir'de Prof. Dr. Erol Başar Başkanlığında, 1418 Mayıs tarihleri arasında uluslararası kaülımlı "Brain Dynamics and Cognition" toplantısı yapıhyor. TÜBİTAK'ın da desteklediği konferansworkshop çalışmasının ayrıntıları www.ichotelsgroup.com/h/d/cp/1/en/hpt/IZMTR adresinden izlenebilir. Toplantı, Merkezi New York'ta bulunan I.O.P/ UN ile Avrupa Birliği'nin Braincognfra girişiminin ortak ilk toplantısı oluyor. Toplanüda kendi uzmanlık alanlarındaki çalışmalar hakkında bildiri sunacak veya tartışmalara katılacaklar arasında, Türkiye'den Tamer Demiralp, Sirel Karakaş, Erol Başar ve C. Başar Eroğlu, Erhan Nalçaa da bulunuyor. Konferans yuvarlak masa toplantısı ile sona erecek. İzmir'de Beyin Konferansı 946/7 7 Mayıs 2005