Katalog

haftalık bulmaca 12 3 4 5 6 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Tavanda yürüme becerisi Soru: Sinekler düşmeden tavanda nasıl yurur? Yanıt Minik pençelerinin yanısıra, sineklerin ayaklannın altında özel. yapışkan bir yastık bulunur. Bunlara "pulvillus" adı verilir çoğıılu pulvilli: Bu yastıkların üzeri çok küçük tüylerle kaphdır. Biliın adamları sineklerin ayaklanndaki tüylerin minik kancalar gibi, kondukları yüzeydeki mikroskobik girinti ve çıkmtılara tutunduğuna inanıyorlardı. Böcek, örümcek ve geko gibi diğer organizmalarda bulunan "tüylü yapışkanlar"m da bu şekilde çalıştığı düşünülüyordu. Ancak daha sonra yapılan çalışmalar bu tüylerin esnek olduğunu ve bir kanca gibi çahşmadığmı ortaya çıkarttı. Pek çok hayvan düzgün veya pürüzlü yüzeylere yapışabiliyordu. Bilim adamları sinek ve böceklerin ayaklanndan yapışkanlı bir sıvınm salgılandığını keşfettiler. Bu salgı yapıştırıcı vazifesi gö'rüyordu. Örümcek ve gekoların ayakları, bunlardan farkh olarak, tamamen kurudur. Dolayısıyla bu hayvanlarm "moleküller arası bir kuvvef'ten yararlanarak çeşitli yüzeylere yapışükları anlaşıldı. Bu gözlemler sonuçta ortaya başka soruların atılmasma yol açtı. Sözgelimi çok bafifolan sinekler tavana yapışmak için bir yapıştırıcıya ihtiyaç duyarken, daha ağır olan geko gibi bayvanlar niçin bir yapıştırıcıya ihtiyaç duymazlar? Aynca sinek biryüzeye konduktan sonra yapıştığı yüzeyden kendini nasıl ayırır? Bu sorular yanıtlanmadan sineklerin tavanda nasıl yürüdüklerini tam olarak yanıtlayamayız. SOLDAN SAĞA; I. 1932 Nobel Fizik Ödülü'nü alan Alman fizikçi (resimdeki) Zeybek. 2. Yanardağlarda püsktirme Sarmısaktaki doğal antibiyotik "Leonhard ..."(ünlii matematikçi). 3. Sıvı ölçüm biriminin simgesi Burun iltihabı Zehir Hak Europyumun simgesi. 4. Şaibe Akdeniz'de, hapishanesi ile tanınan kiiçük bir Fransız adası Bankaların otomatik veznesi Ağır, kalın, dayanıklı ve sağlam Damla hastalığı. 5. Bir şeyin tersini söyleyerek alay etme "Homo ..." (bugünkü insanın atası) Donanma. 6. Deniz yosunlarından çıkarılan bir tür jelatin Namuslu Amerikyumun simğesi. 7. Aslı pikrik asit olan patlayıcı bir madde Bir yerde öteden beri olagelen davranış Giysilerde nokta. 8. Spielberg'in bir filmi Matematikte 3.14 sayısı Yapağıdan çıkarılan bir yağ İlkel benlik. 9. Bir kan grubu Kalp atışlarındaki düzensizlik Ulaştırma Japonya'da, toplumdan dışlanmışlar sınıfı. 10. Pürüzalır Müstah1 2 3 4 kem yer Mazdek dininde ateş. II. Ve bunun gibi (kısa) Bir organik maddede bulunan azotun gaz hacmini ayarlamaya yarayan aygıt. 12. 100 kısım kauçuğun 32 kısım kükürtle işlenmesinden elde edilen plastik madde Hastalığa yakalanmış, tutulmuş Kabaca evet. 13. "Irvin ..." (Divan ve Nietzsche Ağladığında adlı romanları da olan yazar) Hadım. 14. Sonbaharda kuruyup dökülen ağaç yaprağı Henrik İbsen'in bir oyunu Sümer gök tanrısı. 15. Doğu Anadolu'da kullanılan bir tür küçük zurna İtalya'da bir kent Doğalgazın önemli bir bileşeni. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1. Kan dolaşımını bulan İngiliz doktor. 2. Bilgisayarda giriş tuşu "Charles..." (Modern hesap makinelerinin babası olarak kabul edilen analitik makinesini bulan, İngiliz matematikçi). 3. "Radar"ın kısa yazılışı Keseliayı Hadise. 4. Bir alanı üçgenlere bölme işi Siyah renkli bir tahta. 5. Engerek yılanı Yardım Gidiş. 6. Mihrace karısı Hindistan'da yetişen bir ağaç Küçük bitkilerin ortak adı İsveç'teki işçi sendikası. 7. Kargaşalık Motorlu taşıtlarda direksiyonla tekerlek arasındaki bağlantıyı sağlayan demir çubuk. 8. Tanzanya'nın plaka işareti Gümüşün simgesi Yanğın çıkarma hastalığı. 9. Vilayet Doğada, kemik dokusunda bulunan, içinde flüor ya da klor bulunan doğal kalsiyum fosfat Güney Asya kıyılarıyla Hint Denizi'nde yaz ve kış mevsimlerinde birbirine ters yönlerden esen geniş alanlı rüzgâr. 10. Bir tahtanın üzerindeki ufak pürüzleri giderip onu dümdüz bir duruma getirmeye yarayan ince çelik lama Orkestra şefi. 11. Mantık "... Nesin" (matematikçi) Bağ budama bıçağı. 12. Yarı Büyüyüp gelişme Buğdaygillerden bir bitki. 13. "BayarTın kısa yazılışı Kilosaykıl'ı simgeleyen harfler Birim Dilsiz. 14. Altının simgesi Tirsibalığı Erkek geyik. 15. Parlaklık, göz alıcılık Kurtçuk Birleşmiş Milletler'i simgeleyen harfler. 16. Boyundaki kalkan bezinin aşırı büyümesiyle beliren hastalık Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine çeviren araç. 17. "Lümen"in kısa yazılışı Akaju, 18. Şair Cummings'ın önadlarını simgeleyen harfler Yunan alfabesinin üçüncü harfi. 19. Oidipus Kompleksi tezini ortaya süren, psikanalizi yaratan ruhbilimci Işıltı dozu birimi. 20. ABD'de bir eyalet Rusçada eveL Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Dünya genetik kütüphane Soru. Bugüne dek hangi organizmalann gen haritası tümüyle çıkarbldı? Yanıt Bundan 10 yıl önce genom bir hayal bile edilemeyecek bir projeydi. Bilim adamlan bugün canlılarm pek çoğunun bitki veya hayvan genetik kodunu inceleme şansını elde edemediyse de insanlann, şempanzelerin. ineklerin, köpeklerin, balanlarının, mayanın, pirincin ve bakterilerin gen haritaları çıkartıldı. Şu anda fıllerin, orangutanların, kirpilerin, kobayların ve kanguruların genomu üzerinde çalışmalar sürüyor. İnsan genomu yaklaşık olarak 2.9 milyar baz çiftinden veya harften oluşuyor. Bunlar kabaca 20.000 ile 25.000 arası geni kodluyor. Pek çok hayvanda daha fazlası bulunuyor. Sözgelimi laboratuvar sıçanlarmda yaklaşık 30.000 gen 2.75 milyar harf ile kodlanıyor. Tavuklar ise insana yakın; yaklaşık 20.000 ile 23.000 arası gen barındırıyor. Küçük, "daha az" demek değildir. Yuvarlak kurtta 97 milyon baz çifti 19.000 genden sorumlu. Bu arada meyve sinekleri 165 milyon harf ve 13.600 gene sahip. Fmncı mayasmda 12 milyon baz çifti ve 6.000 gen bulunuyor. Escherichia coli ise 4.6 milyon harf ile 4.400 geni kodluyor. TÜR DNABAZI GENİ Insan (Homo sapiens) 2.9 milyar 20.00025.00 Sıçan (Rattus norvegicus) 2.7 milyar 30. 000 Tavuk (Callus gallus) 1 milyar 20.00023.000 Yuvarlak kurt (Caenorhabditis elegans) 97 milyon 19.000 Meyve sineği (Drosophila melanogaster) 165 milyon 13.600 Fmnci mayasi (Saccharomyces cerevisiae) 12 milyon 6.000 Escherichia coli 4.6 milyon 4.400 Pirinç (Oryza sativa) 466 milyon 46.00055.000 btll PIN Kardeşliği Gürbüz, Fikret ve Hasan adındaki kardeşler yeni aldıkları kredi kartları üzerindeki PIN kodlarını karşılaştırıyorlardı. Hepsininki 4 basamaklı bir sayıydı ve hiçbiri sıfır içermiyordu. Fikret'in PIN kodunun son rakamı, Gürbüz'ünkinin ilk rakamının aynısıydı. Bu arada Gürbüz'ün sayısının son rakamı, Hasan'ınkinin ilk rakamının aynısıydı. Ve Hasan'ın sayısının son rakamı Fikret'in ilk rakamının aynısıydı. Bu üç çift farklı rakamın dışında, PIN'Ierde hiçbir rakam birden fazla kullanılmıyordu. Kardeşler, daha sonra, PIN kodlarındaki 4 rakamın karelerinin toplamlarını hesapladılar ve büyük bir şaşkınhkla bu üç toplamın da aynı olduğunu keşfettiler. 946/237 Mayıs 2005 Soru: Gürbüz'ün PIN sayısındaki 4 rakamın toplamı nedir? 944.sayıdaki "Tuz Kokarsa" isimli bilmecenin yanıtı: ETLER 46 KOKAR 78 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Süleyman Çevikerİstanbul, Sevil AvşaroğluAnkara, Ahmet AvşaroğluAnkara, Sebahattin BektaşSamsun, Güngör Bingölİstanbul, Ender Aktulgaİstanbul, Ali ErkılıçAdana, Nazan CesurMuğla,Cem Sezerİzmir 943.saytdaki bilmeceyi doğru çözenler: Onur YeniceEdirne, Ali ErkılıçAdana, Yücel GünDenizli, DuyguÖzen Günİstanbul, Nazan CesurMarmaris, Hüseyin ErgönülEdirne, Şiran KeskeAnkara