Katalog

AylakBilgi Sağlıklı Yaşam TahırM Ceylan E dünvanm hâkimi Yeryuzu beş mılyar yıldır var, ınsansa ellı bın yıldır Bu yaşlı dunyanın yaşadıklannı bır yıla sıkıştırsak, ınsanın varoluş zamanı daha lyı anlaşılırmış gıbı duruyor Sıfıryılının 1 Ocak gunu gazların soğumaya başlamasıyla dunya tarıhının başladığını duşunelım Ikı aylık soğuma devrının sonunda şubat bıterken tek hucrelı canlılar ortaya çıkar Sonra kış karları kalkıp, ılkbahar geçıp, yaz ortası temmuz bıterken atmosferde oksııen toplanır ve tam ekım başında, sekız aylık muazzam bır suskunluktan sonra okyanuslarda ılk bıtkıler oiuşmaya yuz tutar Ve daha uzennden bır hafta geçmeden denız anaları ortaya çıkar Peşınden kıtalar yerınden oynar, denız sevıyesı bırçok kez ıner çıkar ve bır anda tuzlu sularda çok hucrelı hayvanlar gorulmeye başlar(Kambrıyen donemı) Kasım gıbı hem denızde hem karada yaşayan hayvanlar oluşur (Devonıyen donemı) On gun sonra karada da bıtkıler görulur (Karbonıfer donemı) ve dev eğreltı otlarından oluşmuş ormanlaryeryuzunu kaplar 0 devırde topraklaryerkurenın etlerı olmuşsa, ağaçlar da dağların kılları olmuştur sankı Kasımn uçuncu haftasına gırılır ve kıtalar bırbırıne doğru hareket edıp bırleştığınde, Pangaea denen tek bır kara parçası ortaya çıkarken canlıların onda dokuzu olur (Permıyen donemı) ve o zaman kıtaların uğultusu bır dua olmuşsa yerın yuzu de bır mezar olmuştur sankı Gunumuzde çevresel bozulmaya bağlı turlerın yok oluşunu dorduncu kıtlesel yokoluş sayarsak, bırolarak, otuzmilyon ıncısı ışte kasımın yırmısınde olmuştur Turlerın kıtledakikalık 'evren sel kırımı surungenlerı de vurur ve surungenlerın az varlığı'nın son dö'rt bır kısmı şartlann zorlamasına uyarak kasımın son dakikasında hükmu haftasında o mezarda dınozora donuşurler (Jura donemı) Dınozorlar bır hafta saltanat surer ve yerlerıokunmaktadır! nı kuşlara bırakırlar 8 Aralıkt'a kıtalar yenıden ayrılır, dınozorlar ve başka hayvan turlerı kıtleler halınde bır daha olurler (Kretase donemı) ıkıncı buyuk yokoluş bu doneme aıttır Uzunca bır sure yaşam durmuştur, o devırde topun bır koşede oyunu unutması gıbı, yeryuzu de goğun derının deyaşamayı unutmuştur Galıba dunyanın gunluk halı unutmakta, yaşamak nobet gıbı seyrek gelıyor ona127Aralık gecesı ılk atlar, 29 Aralıkta ılk ınsansı maymunlar oluşur Zamanı sıkıştırdığımızdan goruntu değışmış, seyrek olaylar dızgesı hızlanmıştır her sanıye olan depremler, ınıp çıkan sular, kaybolan dağlar, kuruyan ırmaklar, her şeyı alıp goturen hortumlar arasında 31 Aralık gecesı saat 23 56 00 da ılk ınsan oluşur ve halıhazırda dunyanın hakımı olarak otuz mılyon dakikalık "evren varlı1 ğı'nın son dort dakikasında hukmu okunmaktadu Hırslı ve hızlıdır Oysa dunya temkınlı veyavaştır örneğin kayalann üzerındekı lıkenlerın yuzuk buyukluğune ulaşması ıçın bır asır geçmesı lazımdır Ve o lıken yeryuzune hangı amaçla geldıyse, ınsanın amacı da onunkınden farksızdır Oyleyse hız dunyaya uymamaktadır1 Bılıyorsunuz yeryuzunde değışmeyen tek kural vardır Neslın tukenmesı' Bakterıler yeryuzunde 3 8 mılyar yıldır var, bu durumda ınsan bakterılerın yaklaşık seksen bınde bın kadar bırzamandıryaşamış oluyor Gerçekte beşıncı ve son bıryokoluşa karşı bakterıler yaşamı yenıden başlatmak ıçın gende bırsıgorta gıbı duruyor Eğer varoluş garantı altında olsaydı bakterılerın (bu kadar fazla canlının) yukunu yaşam uzun sure taşımazdı Aynı şekılde ınorganık bır dunyadan tek hucrelı canlıya geçış kolay olsaydı, bu kadar tek hucrelıyı hazır bekletmek rasyonel olmazdı Yaşam şansa bırakmamıştır ve oluşacak tehlıkeye karşı varoluşu garantı etmek ıçın çok sayıda kuçuk canlıyı hazırda tutmaktadır Yoksa 25 000 000 000yıldır var olan, taş yığınlan ve devasa boşluklardan oluşmuş 1 000 000 000 000 000 000 000 000 mıl genışlığe sahıp evrende canlılğ garantı etmek mumkun olmazdı Yaşam mukemmelı yaratmak peşınde sayısız deneme yaomaktadır ve son denemede ıçıne yarışma duygusu fazla konulduğundan ınsan kendı soyunu bıtırecekmış gıbı durmaktadır Insan yok olduğunda ve kalan bırkaç taneden ınsanotesı yenı bır deneme başladığında bu yenı turun ıçıne yarışma yanında sevme ve ışbırlığı konulacaktır, ınsanın bugunku halı sonrakı halı ıçın bır denemedırnıhayet 31 Aralık gecesı saat 23 59 59 da Albert Eınsteın doğmuştur ve ıkı kardeşı şızofren kendısı ulaşılmaz dahı bu adamın yasalannca uretılmış bombayla uçuncu kıtlesel olum olmuştur, olum ıçın bu sefer kıtaların hareket etmesıne gerek kalmamış, bır kıtadan otekıne bır uçağın uçması yeterlı olmuş, ınsan sonu ıçın deneme başarılı bulunmuştur' [email protected] Bir Yılhk Dünya Kullanılan geli kullanılmayan yok olur? Insanın genel iiretimdeki fiziksel etkinliği 100 yıl içinde yüzde 92 den yüzde 25lerin altına indi. hareket azlığı beraberinde hipokinetik/hareket azlığı hastalıkları adı verilen yenı bir hastalıklar grubunun doğmasına neden oldu. Son 40 yıldır başını kalp damar hastalıkları, yüksek tansiyon, d'ıyabet/şeker hastalığı, duruş bozuklukları, obezite/şişmanlık, stres gibi hastalıkların çektiği hareket azlığı hastalıkları tıbbın uğraş alanlarından. Dr. Murat Kuter (*) Lnsanoğlu evrımını bınlerce yıl suren bır suI reçte tamamladı Bu sureçte atalarımız yaAşamda kalabılmek ıçın buyuk bır fiziksel ak tıvıte ıçındeydı Guç doğa koşulları ve vahşı hayvanlarla sureklı savaşan ınsanoğlu, beslenmek avlanmak ve es. bulmak ıçın de kendı turu ıle savaşmak zorunda kalıyordu Boyle yogun bır fiziksel etkınlık sonrası ınsan son 200 yılda sanayı devrımı ıle bırlıkte ğun geçtıkçe daha az fiziksel etkınlık ıçıne gırdı Tıbbın babası sayılan Hipokrat bınlerce yıl once şoyle dıyordu "Kullanılan gelişir, kullanılmayan yok olur..." Sanayı devrımı oncesı ınsanın genel uretımdekı fiziksel etkınlığı yuzde 92 dolaylarındaydı Gunumuzde ıse bu oran yuzde 25'lerın altına ındı Gun geçtıkçe otomasyon ve mekanızasyonun ınsan gundelık yaşamına yoğun gırışını ınsanı daha az hareket eder hale getırdı Nerede ıse her gun yaşamımıza yenı bır alet gırıyor sın Unıversıtesı Bıyodınamık Laboratuvarı'nd Dr Bruno Balke 'Koroner damar hastalıklarır dan koruyucu egzersızler" adlı bır çalışma ba,« lattı Dunyada sağlık ıçin spor konusunda baş latılmış en genış kapsamlı bu ılk çalışmanıı ıçınde Balke'nın ekıbınde bır de Turk spor b lımcı bulunuyordu 1964 yılında kazandığı burs ıle Amer ka'ya gıden spor bılımcı Dr Necmettin Erkaı 1965 yılında VVısconsın Unıversıtesı'ne geçmı ve doktorasını orada "Koroner damar hastalık lannı erken tanısında hipoksik egzersiz" kont lu tez ıle yapmıştı NEDEN SPOR YAPMALIYIZ? Insan'ın halihmda HENÜZ4DAKİKA VARIZ 8 TEMEL RİSK FAKTÖRÜ Balke'nın onderlığındekı araştırmada unı versıtenın 359 oğretım uyesı ıçınden kalp dd mar rahatsızlıkları ıçın 8 temel rısk faktorun den (hareketsız yaşam tarzı, yuksek kolestero duzeyı, hıpertansıyon, obezıte/şışmanlık, agı sıgara alışkanlığı, streslı ış yaşantısı, EKG'dı şuphelı bulgular) en az ıkı veya daha fazlasın. sahıp 4559 yaşları arasında 101 profesor seçıl dı Bır gruba duzenlı olarak yurukoş forma tında egzersız , ıkıncısıne sportıf oyunlar oyna tıldı ve uçuncu grup da kontrol grubu olaral kaldı Ilk grup haftanın uç gunu 3045 dakık< arasında duzenlı olarak yurukoş programı uy guiadı Ikıncı grup ıse yıne haftanın uç gunu 30 45 dakıka arasında bır eğıtmen nezaretınd* sportıf oyunlara katıldılar Sonuçta ılk ıkı grup MÜKEMMELİYARATMAKMI? HAREKET AZLIĞI HASTALIKLARI Işte bu gunluk yaşantıdakı hareket azlığı beraberinde hıpokinetik /hareket azlığı hastalıkları adı verilen yenı bır hastalıklar grubunun dogmasına neden oldu Son 40 yıldır başını kalp damar hastalıkları, yuksek tansiyon, dıyabet/şeker hastalığı, duruş bozuklukları, obezıte/s,ışmanlık, stres gıbı hastalıkların çektığı hareket azlığı hastalıkları, tıbbın uğraş alanlarından 6O'lı yıllara kadar kesın yatak ıstırahaü ıle geçıştırılen kalp hastalıklarının oluşum nedenlerınden bırının de hareketsız yaşam formu oldugu bulununca, onların da yaşantılarına duzenlı egzersız gırıverdı 1967 yılında Kuzey Amerıka'nın VVıscon 946/10 7 Mayıs 2005 takı profesorlerde 6 ay sonra hepsı normal kılo suna donmuştu Kan ve kolesterol duzeylerı bı reysel farklılıklara rağmen normale doğru duş meye başlamıştı. YANLIŞ ÇILGINLIK 1967'debunlarolurken, 1968'de Dr Ken neth Cooper Amerıkan Hava Kuvvetlerı perso