Katalog

BiyolojiArıcılık Tablo 1: Propolisin genel yapısında bulunan maddelerin oranı Propolisin Kısımlan (Maddeler) Reçıne ve Zamksı Maddeler Bıtkısel Mumlar Esansıyal Yağlar Polen Organık Bıleşıkler ve Mıneral Maddeler Oran(%) 50 30 10 5 5 veya kovan duvarındakı çatlaklara benzeyen ku çuk delıklerı ıçeren lev halardır Arılar bu delık lerı kapatmaya tdlışır ve boylece trabı propolısle doldurur Taban ya da yan tahtalardan toplanan propolisin dlerjık et kısı ç,ok fazlddır Teknohaber Çok soğuk çipler 0 1 kelvın derecesıne kadar soğutan mınık buzdolapları gelıştırıldı Colorado, Boulder'da bulunan Amerıkan Standartlar ve Teknolojı Enstıtusu'nden Joel Ullom ve Indıana 'dakı Notre Dame Unıversıtesınden bılım adamları, bırbırının uzerıne yerleştırılmış metal tabakalar (metal sandvıç), ızolator ve yan ıletkenden oluşan soğutucular urettı Kuantum tunelleme etkısının sonucu olarak metal sandvıçe elektrık akımı verıldığı zaman enerjık elektronlar metalden çıkarak ızolator uzerınden yan ıletkene doğru yol alıyor Bu ışlem de metalın aşırı duşuk sıcaklıklarda soğumasına yol açıyor Bılım ekıbı tek bır sılıkon çıp uzerıne 4 soğutucuyu monte etmeyı başardılar Tablo 2: Propolis örneklerinde belirlenen bileşik grupları(Crane, 1990) Gruplar Tanımlanan BüeşikSayıs, 38 27 11 2 12 8 4 2 14 8 KIMYASAL İÇERİĞİ Flavonoıdler Hıdroksıflavonlar Hıdrokiiflavononlar Kalkonlar Benzoık asıt ve turevlerı Asıtler Eiterler Benzaldehıt turevlerı Sınamıl dlkol, Sınamık asıt ve turevlerı Dığer asıt ve turevlerı Alkoller, Ketonlar, Fenoller ve heteroaromatık bıleşıkler Terpen ve sekuterpen alkol ve turevlerı Sekuterpen ve trıterpen hıdrokarbonlar Alifatık hıdrokarbonlar Mıneraller Steroller ve Steroıd hıdrokarbonlar Şekerler Amınoasıtlar ponya olmak uzere, bırçok ulke tara fından kozmetık sanayıınden tıbba ka dar çeşıtlı alanlarda ve formlarda kullanılan propolisin Turkıye'de kullanımı henuz çok sınırlıdır • PROPOLİSİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ Rengı: Bolğeden bolgeye değış mektedır Bıtkı kaynağına ve yaşına baglı olarak sarıdan kahverengıne kadar çeşıtlılık gosterır Görunümü: Kovandan alındıgı zaman yapışkan ve kendıne ozgu bır kokusu vardır Derın dondurucuya konduğu zaman hemen katılaşır Istenırse bır oğutucu yardımıyla toz halıne getırılebılır Propolisin kovandan toplanarak doğrudan kullanılması son derece sakıncalıdır Kovandan toplanan ve ham propolis, yaklaşık bır yıl sure ıle ışlendıkten sonra kullanılmalıdır Bıtkısel orıjınının bılınmesı propolisin kımyasal olarak standartlaştırılması ıçın onemlıdır Ayrıca propolis kaynağı bıtkının bılınmesı, arıcıların uçuş alanında uygun bıtkılerın bulun duğundan emın olmdldrı bakımından onemlıdır Arılar propolis bulamadıkları zaman, boya, asfalt, mıneral yaglar gıbı propolisin ılaç kullanımlarını şıd detlı şekılde tehdıt edebılen maddelerı propolis olarak kovana taşıyabılırler Propolisin toplanmdsı sırasında mumla, boyayla ve dığer parçalarla kontamınasyonundan kaçınılmalıdır En temız toplama metodu kovanın ustune ozel traplar yerleştırılerek gerçekleştırılebılır Traplar esasen bolmeler Propolisin ıçerığı topldnılan bıtkı kaynağı na, drı turu, an ırkı ve ekolojık koşullara baglı olarak degışım gosterır Propolisin genel olarak kımyasal ıçerığı tablo 1 de verılmıştır Bır karı :?ım olan propolısı bıle şıklerıne ayırmak oldukça guçtur Son yıllarda 12 lıkıt ve gaz kromatogra 7 fısı teknıklerı kullanıld rak propolisin ıçerısınde 11 6 yer alan 150 kımyasal bı22 leşık 20 den fazla mıne 6 ral madde belırlendı 7 Propolis örneklerinde 24 belirlenen bıleşık grupld rı tablo 2'de verılmıştır Propolis bu yapısı ıle bırçok ılacın aktıf mdddesı olan fla vonoıdlerı, antıoksıdanları, bıyolojık aktıvıteye bahıp maddelerı, antıbıyotık, antımıkotık, antı vıral etkılı maddelerı bunyesınde bulundurur Ancak propolısten ızole edılen bu çok sayıdakı bıle şıkler, propolisin çok az bır kısmını temsıl eder Propolisin en yaygın ve kapsam lı test edılmış ozellıklerınden bırı antıbdkterıyel aktıvıtesıdır Ayrıca bakten ve vıruslerın propolıse karşı dırenç oluşturmaları soz konusu değıldır Araba suruculerının ve yolcuların can guvenlığı Mıchıgan, Dearbon'da bulunan Ford tesıslerınde gelıştırılen yenı emnıyet sıstemı sayesınde daha fazla korunacak Araçların on taraflarına yerleştırılen radar verıcılerı olası bır çarpışmayı tespıt ederken bır çıft vıdeo kameranın oluşturduğu stereoskopık goruntu, cısmın ne kadar uzakta olduğunu analız etmeye yarayacak Çarpışmadan hemen once, tampon hava yastıkları şışmeye emnıyet kemerlerı gerılmeye, dıreksıyonun mılı gevşemeye, hava yastıkları çozulmeye başlarken gerısayım devreye gırıyor Bır hız olçer çarpışmayı tespıt ederken, ıçerdekı yolcu hava yastıkları şışmeye başlıyor ve kuçuk bır patlayıcı yardımı ıle dıreksıyonun mılı, zarar vermemesı ıçın yerınden çıkartılıyor Sürücü ve yolculara ilave güvenlik Gelecegın bınaları, duvarlarından yararlanarak soluk alacak Ingıltere'dekı Aberdeen Unıversıtesı nde gelıştırılen bır modele gore soluk alan bınalar, konvansıyonel yapılara gore yuzde 30 daha randımanlı çalışacak Binaların yuk taşıyıcı ıskeletlerı, delıklı cam lıf panellerden yapılmış duvarları destekleyecek Ve ıçerdekı havanın basıncı dışarıdakı basınca gore bıraz daha duşuk tutulacak Bu basınç farkı, sureklı olarak duvarlardan havayı emecek Bunun sonucunda soğuk veya sıcak gunlerde ıçerdekı hava soğuyacak veya ısınacak Duvarlar ayrıca hava kırlılığını de fıllre edecek Duvarlar binaların akciğerleri olacak Phılıps şırketının gelıştırdığı bır sıstem sayesınde 4 yaşın altındakı çocuklar da eposta gönderebilecek Bu kadar kuçuk çocuklar mouse ve klavye kullanamaz Ancak tahta mandallı bır klavyeyı kullanabılır Bundan yararlanan Phılıps PC ve ınternete bağlanabılen bır klavye gelıştırdı Klavyeyı oluşturan mandalların uzerınde ıkonlar (mesaj oluşturmaya yarayan kalp gıbı) veya resımler (aıle uyelerının adresı yerıne geçen) yer alıyor Çocuk bu mandallara basarak "senı sevıyorum anne" gıbı mesajlar gönderebilecek Her mandaltn bır RFID etıketı bulunacak Ve klavyenın uzerınde bulunan RFID okuyucu hangı mandalın basıldığını anlayacak Daha sonra PC, mesajı ılgılı kışıye gonderecek Bebekler de eposta gönderebilecek Titreşimleri ısıya dönüştüren sistem Uçaklarda kara taşıtlarında, bınalarda ve elektrıklı aletlerdekı sorun yaratan titreşimleri ortadan kaldı ran yenı bır teknık gelıştırıldı ABD, Vırgınıa'da Amerıkan ordusu ıçın çalışan bılım adamları bu soruna çozum olarak, tıtreşım enerjısını ısı olarak dağıtan bır malzeme gelıştırdı Plastık veya beton malzemeler pıezoelektrık seramık parçacıkları ve ıletken tellerın oluşturduğu bır ağ ıçerır Seramık tıtreştığı zaman parçacıklar elektrık uretır Bu da tellerı ısıtır Bu ısı, çevredekı malzeme tarafından emılır ve havaya dağıtılır Pıezoelektrık malzemenın elektrık kaybı, rezonansa geçmesıne zaman tanımadan tıtreşımı sonumler ÜLKEMİZDEKİ DURUM Ulkemızde propolisin onemlı bır an urunu oldugu halen kavranamamış durumdadır Bu yuzden kovanlardan ışlenmek uzere propolis toplanmaz Turkıye propolısıne aıt kımyasal ıçerık henuz tam olarak bılınmıyor. Başlıca propolis kaynağı bıtkıler akasya, kavak, at kestanesı, soğut, pamuçak, kestane vb bıtkıdır Turkıye propolısı kaynağının yorelere gore değışmekte olup en onemlı propolis kaynağı bıtkı şımdılık kavak ve kestanedır Hacettepe Teknokent kapsamında yapılan proje ıle ekolojık koşullarda toplanacak ve bır yıl sure ıle ışlenecek ham propolis saf hale getırıldıkten sonra çeşıtlı kullanıcılara (sabun uretıcılerı, şeker uretıcılerı, dış macunu uretıcılerı vb) sunulacaktır *Hacettepe Unıversıtesı Fen Fakultesı Bıyolojı Bolumu Oğretım Uyesı BeytepeAnkara kadnye@hacettepe edu tr Tartışma İdemen ve TÜBİTAK Cumhurıyet BılımTeknık, 7 Mayıs 2005, Sayı 946 da "Surundurme Hırsı" başlıklı yazıya eleştırımdır Sayın Prof Dr M Ideman, guzel bır gırışten sonra TUBITAK da gorevlendırılen hocaların ucretlerını temızlıkçı kadın ucretlerıyle karşılaştırıyor kı, bu bana 12 Eylul donemınde kendı ucretlerını garsonların ucretlerı ıle karşılaştıran ve emeğı ıle geçınenlerın fazla ucret aldıklartndan yakınan kurtarıcıları anımsattı Bunu geçelım Daha onemlısı "konuyla ılgılenen herkesın kabul ettığı gıbı şu anda ıktıdarda bulunan hukumet ışbaşına geldığınde son TUBITAK başkanı ıstıfa etmış olsaydı konu buralara gelmeyecek ve bu dava da açılmayacaktı" gıbı bır söylemın bu şekılde dıle getırılmış olması gerçekten de ulkemız aydınlarının, okumuşlarının, profesorlerının durumunu, duruşunu göstermesı açısından çok çarpıcı bır örnektır Buradan anlaşılan yapılan herhangı bır ışın doğru olup olmaması, ülke yararına olup olmaması hıç önemlı değıldır Mademkı bu olay sonucunda ben zarar gordum, göruyorum oyleyse olay bu zarara yol açmayacak şekılde sonuçlandırılmalıydı TUBITAK bıldığımız kadarıyla ozerk bır kuruluştur Hukumetler değıştığınde yonetıcılerı de değışecek dıye bır geleneğı yoktur, ya da yenı değışıklığe kadar yoktu Ikıncısı TUBITAK da yapılanlar, yapılmak ıstenenler ve ulkenın nereye goturuldüğu her aydın tarafından, hatta bırakahm aydınlarımızı sıradan ınsanlar tarafından da açık olarak görulmektedır Bu çokuşu durdurmak ıçın hepımız kendı çapımızda elımızden geldığınce karşı durmak durumundayken, ondan vazgeçtık, karşı duranları da bır şekılde sonuçlarından ben zarar göruyorum dıye (hıçbır gerekçe yokken ıstıfa etmedığı ıçın) kınamak ınsanı hem uzuyor, hem de umudunu kırıyor Kendımız dırenemıyorsak, hıç olmazsa dırenenlere destek olalım, olmadı onları eleştırmeyelım Yrd.ı Mayıs 2805