Katalog

Bi Bilim, kadınlardan Einstein çıkar mı çıkmaz mı tartışıyor Kadın ve erkek beyinlerinin farklı olduğu kesin olarak kanıtlandı. Ancak, son araştırmalar, kadınların fen ve mühendislik dallarında erkeklerin gerisinde kalmasının nedeninin bu farklılık olduğu söylencesini yıkıyor. Bilim, kadın ve erkek beynin, gerçi cinslere göre üstünlü'kler ve zayıflıklar saptyıro, ama bunlar "Kadından Einstein çıkmaz" masalı için kanıt değil.. Bilim adamları, özellikle genç kadınların bilimdeki başarılarının motivasyon ve yüreklendirmeyeçokbağlıolduğunusöylüyor. 1800lüyıllardaABD'de fizik, astronomi, kimya vebotanik orta sınıf ve zengin ailelerde kızlara uygun bilim dallarıyken, Yunanca ve Latince erkeklerin ilgi alanına giriyordu. Ancak bu gidişat 20. Yüzyıl'da tamamen değişti. BİLİM HÂLÂ ERK ABD'deki bilim insanlarının ve mühend bu beynin yapısından çok akademik gt akademik dereceler artarken, yavaş da 1) Doktora derecelerinde cinsiyet farkı 30 yıl önce kadınlar her 10 bilim ve mühendislik dalı doktora derecesınin yalnızca birini alabiliyordu. Bugün kadınlar tüm bilim doktora derecelerının üçte birıne sahipler, 20 16 12 8 4 Bllım ve mühendislik dallarında venlen doktora dereceteri (bın olarak) 90 92 94 96 98 00 2) FİLDİŞİKL ABD'deki eğ bilim ve müh yüzde 29'unı alanlarda, en üniversitesirK yüzde 15'inl Sosyoloj Psikolo) Slyasal bilgıleı Bıyoloj Astronom Kımyî Ekonom Bılgısayarbılm Kımya muh Inşaat muh Matematil Makine muh Fızil Elektnk mül G eçen ocak ayında Harvard Üniversitesi Rektörü Larry Summers, yaptığı bir konuşmada dünyanın önde gelen üniversitelerindeki matematik ve fen bilimleri fakültelerinde kadın sayısının niçin az olduğu sorusunu ortaya atınca, akademik çevrelerde yer yerinden oynadı. Bu soru az daha Summers'ı işinden edecekti. Bu konuşmasıyla ABD gazetelerinde manşetlere taşınan Summers, pek çok kadın kuruluşu tarafından cinsel ayırımcılık yaptığı gerek çesiyle yerden yere vuruldu. Ancak Summers bu sözleriyle yeni bir şey söylememiş, yalnızca bilim dünyasının en tartışmalı konulardan biri olan kadın erkek beyni arasındaki nörolojik farklılığı yeniden gündeme taşımıştı. Harvard gibi saygın bir öğrenim kurumunun en başındaki kişinin, kadın sayısının fen ve mühendislik dallarında niçin az olduğu sorusuna verdiği yanıtlar da en az sorunun kendisi kadar ilgi çekiciydi. Summers'a göre bu soruya verilecek olası yanıtlar şöyle sıralanıyordu: 1) Kadınlar, üst düzey görevlerin gerektirdiği özveriyi erkekler kadar göstermeye gönüllü değil; 2) Erkeklerin yüksek düzeyli bilim yapma yeteneği kadınlara göre daha fazla; 3) Kadınlar modası geçmiş bir ayırımcılığın kurbaru. Çok sayıda bilim insanı ve öğretim görevlisi, başta yetenekle ilgili (yanıt 2) görüşü olmak üzere, Summers'ın söylediklerinin tümünü topa tuttular. Ancak "gerçekleri dile getirme cesaretinden dolayı" kutlayanlar da çıkb. Bütün bu karmaşanın sonucunda öne çıkan soru şuydu: Kadın ve erkeklerin yetenekleri arasındaki fark konusunda en son bilim ne diyor? Bilimsel çahşmalar söz konusu olduğunda erkekler doğuştan daha donanımlı olabilir mi? Veya 2005 yılında bu tür soruların hâlâ soruluyor olması komik hâttâ tehlikeli değil mi? yanlış olmadığını ileri sürdüler. Beyin görüntüleme teknolojile en son yenilikler sayesinde, kadın vf beyinlerinde farklılıklar olduğu artıl olarak biliniyor. Kaldı ki 10 yıl önce dar büyük farklılıklarla karşılaşılal hayal bile edilmiyordu. "Beyin bir seks organıdır" diyı şan, 1990'lu yıllarda Albert Einstein ni üzerindeki çalışmalarıyla ünlenen limci Sandra Witelson, "Son 12 yıld rek artan sayıda araştırma kadın vı beyninin farklı olduğunu gösteriy çok heyecan verici bir gelişme" diyc BÎYOLOJİ VE ÇEVRE Ancak bu farklıhklann pek çı davranışları değiştirmediği görülse < küçük farklılıklar da hiç umulmadık davranış değişikliklerine yol açıyor. matik farklılıklar, sadece beynimizd gözlerimizde, burnumuzda ve kulak da ki bunlar beynimizi bilgi ile b organlardır görülüyor. Kaldı ki bu farklıhklann hiçbi değil. Beyin sürekli olarak hormonl viklere, ahşkanlıklara, yiyeceklerin ve ilaçlara bağlı olarak değişir. Ayrıca beynin şekli aynı insa gün içinde ve yaşa bağlı olarak da liğe uğrayabilir. Bütün bu ön bilgil ğı altında beyindeki kadın erkek fat yalnızca biyolojiye veya yalnızca koşullara bağlamak yanlış olur. Çi. ikisi daha döllenme sırasında etkilt ne girdiği için tek bir etmenin bask şansını ortadan kaldırır. Basitleştirilmiş bir kuramın şansının hiç bulunmadığına dikka Michigan Üniversitesi'nden sosyolo sörü Yu Xie, "Kadın erkek yetenekl bu farklılığı açıklarken her zaman yi dikkate alıyorum. Ancak biyolojil ler, sosyal koşullar ile etkileşirse ör rol üstlenir" diyor. BEYİN BİR SEKS ORGANI Kronik hale gelmiş uzatmalı tartışmaları bir sonuca bağlamak için bilimden yararlanmak her zaman tehlikelidir, çünkü bilimsel dahi olsa, herkesin görüşü farklıdır 100 kişinin bulutların şeklini farklı yorumlaması gibi; en sonunda tek bir şekil üzerinde görüş birliği sağlandığı anda bulutlar dağılıp gitmiştir. Ancak yaşamları boyunca beyindeki kadın erkek farkını araştıran bilim adamları (bazıları Summers'ı savunurken, diğerleri dekanı cahillikle suçluyor) genel olarak Summers'ın söylediklerinin tümüyle de 939/1219 Mart 2005