Katalog

Ayak Sağlığı Ayakların 30 milyon yıllık evrimine uygun papuç arayış Leonardo da Vinci'ye göre insan ayağı "bir mütıendislik harikası ve sanat eseri". Ne var ki uygarlığın gelişmesiyle, rahatlık ve koruma adına ayakkabı ile tanışan ayak, giderek doğal esnekliğini ve hareket yeteneğini yitirmeye başladı. Şimdi Nike bu esnekliği yeniden ayakaladığı iddiasında yaklarımız, insan anatomisinin en duyarlı, en güçlü ve en dayanıklı parçalarından biri olduğu halde, günümüz insanı bu önemli organına gereken ilgiyi göstermiyor veya gösteremiyor. Oysa ayak sağlığını korumanın en kolay yollarından biri yalınayak yürümektir. Son yıllarda yalınayak yürümenin yararları konusuna öncelik veren Nike, ayakkabılı olduğunuz halde, yalınayak dolaşıyormuşcasına ayağın doğal esnekliğini koruyan koşu ve antrenraan ayakkabısı Nike Free'yi geliştirdi. Geçen hafta Atina'da düzenlenen bir toplantı ile basına tanıtılan bu yeni konsept ayakkabı, bilimsel çalışmaların ayakkabı teknolojisini nerelere getirdiğini göstermesi açısından da ilgi çekiyor. Ayaklarımız 30 milyon yıllık bir evrim sonucu bugünkü şekline kavuştu. Ünlü bilim adamı ve sanatçı Leonardo da Vinci insan ayağını "bir mühendislik harikası ve sanat eseri" olarak tanımlıyor. Ne var ki uygarlığın gelişmesiyle, rahatlık ve koruma adına ayakkabı ile tanışan ayak, giderek doğal esnekliğini ve hareket yeteneğini yitirmeye başladı. Tehlikeli olduğu ve ayağın kirlenmesine yol açtığı için Batılı toplumlarda artık kimse yalınayak dolaşmıyor. Modern yaşamın yıpratıcı ve hızlı temposu, ayakkabısız dolaşmayı pratik olarak imkansız hale getirmiş durumda. niv Özellikle son yüzyılda uygarlığın ayaklanmız üzerindeki talepleri artıkça, ayakkabı teknolojisi giderek artan bir hızla gelişmek zorunda kaldı. Bugün giydiğimiz ayakkabıların pek çoğu, ayaklarımızı değişik görevlere, çevrelere ve davranışlara uygun hale getirmek için tasarlandı. A rattığı olumlu etkileri ileri bilimsel yöntemlerden yararlanarak ortaya çıkartan Nike, modern yaşamın gerekleriyle çıplak ayakla dolaşma özgürlüğünü birleştiren bir ayakkabı modeli geliştirdi. Nike Free adı verilen bu koşu ve antrenman ayakkabısı, ayakları ayakkabı cenderesinden kurtarmayı amaçlıyor. Parmakları gevşetmek ve bükmek: Ayak her ıki pozisyonda 5 sanıye tutulur ve her bir pozisyon 10 kere tekrarlanır. Çekiç parmak ve parmak krampları için önerilir. Parmakları sıkıştırmak: Parmakların arasına küçük mantar rulolar yerleştırılir ve 5 sanıye süresince sıkıştırılır 10 kez tekrarlanır Çekiç parmak ve parmak krampları için önerilir SAĞLIĞIN ANAHTARI AYAKLAR "Yüz ve el gibi, ayaklar da insan sağlığın en belirgin göstergelerinden biridir" diye konuşan Almanya'daki Köln Spor Üniversitesi'nden fızyoterapi uzmanı Prof. Dr. Peter Bruggemann, "Ayağa uygun olmayan bir ayakkabı bilek burkulmalarına, sırt ağrılarına, Aşil tendonu sorunlarına, duruş bozukluklarına yol açtığı gibi, yürürken hızı keser ve hareket yeteneğini kısıtlar. Ayaklarda ayakkabıya bağlı olarak ortaya çıkan şekil bozuklukları 3 yaşlannda başlıyor ve giderek artıyor. 6 yaşındaki bir çocukta 5 düzgün ayak parmağına rastlamak, eğri olmayan bir muza rastlamak kadar zordur. 1634 yaşlarında bir Avrupalı ortalama olarak 8.5 saat ayakkabı giyer. Aile doktoruna veya dermatoloğuna başvuran üç hastadan ikisinin ayaklarında sorun vardır" diyor. Bu sorunların ayak bakımı ve ayak jimnastiği ile büyük ölçüde giderilebileceğine inanan Dr.Bruggemann, desteklenen kasların zayıflayacağı, çalışan kasların ise güçleneceği ilkesinden hareketle, her gün yapılan ayak bakımı ve basit ayak jimnastiği ile kemik deformasyonları, sinir sıkışmaları ve iltihaplanmaları gibi sorunların giderileceğini söylüyor. Çin ve Hindistan gibi ayakkabısız dolaşma geleneğinin yaygın olduğu ülkelerde Başparmağı çekmek: Ikı ayak başmagı arasına sağlam bir lastık bant geçirilir. Başparmaklar küçük parmaklara doğru çekilerek birbrinden uzaklaştırlmaya çalışılır. 5 sanıye bu şekılde tutulur ve hareket 10 kez tekrarlanır Parmak kıramları ve bunyonlar (iltihaplı şışlik) ıçın önerilir. Parmakları birbirinden uzağa çekmek: Parmakların etrafına tümünü içine alacak şekılde sağlam bir bant geçirilir. Ve parmaklar birbirinden ayrı tutulmaya çalışılır % saniye bu şekilde tutulu 10 kez tekrarlanır Bunyon, parmak krampları ve çekiç parmaklar için geçerlıdır. Golf topu yuvarlamak: 2 dakika boyunca ayak parmaklarının köklerinin alt kısımlarında bir golf topunu yuvarlayın. Ayağınızın altı için bu çok yararlı bir masajdır. Ayak kramları, topuk ağrıları, kavisteki gerılimler için önerilir Havlu krvırmak: Yere konulan küçük bir havlu, ayak parmakları kullanılarak kendinize doğru kıvrılır Direnci artırmak için havlunun üzerine bir ağırlık konabilir. Kısa ralıklarla hareket 10 kez tekrarlanır Çekiç parmak, parmak krampları ve parmak koklerındekı ağrılar için önerilir J Bilye toplamalc Yere 20 adet bilye atılır. Her seferinde bir bilye olmak kaydıyla bilyeler yerden toplanarak bir çanağın ıçıne bırakılır. 20 bilye yerden toplanıncaya kadar devam edilir. Parmak köklerindeki ağrılar, çekiç parmakve parmak krampları için önerilir. Kumda yürümek Fırsat buldukça ayakkabılarınızı çıkartıp kumda yürüyün. Bu hareket yalnızca ayağınıza masa) yerine geçmez, aynı zamanda genel ayak egzersizi olarak yarar sağlar. AYAKSAĞUĞININASIL KORUYABİLİRİZ? Ayağın belli başlı kaslarının güçlendirmek için yapılan egzersizler, ayakkabının neden olduğu şekil bozukluklarım giderme konusunda çok büyük fayda sağlar. Ancak bu egzersizlerin yanısıra, ayak sağlığını korumanın en önemli koşullarından biri uygun ayakkabı seçlmidir. iltihaplı şişlik (bunyon) ve tırnak batması gibi Batılı toplumlarda sıkça görülen sorunların azlığına dikkat çeken İngiltere, Keel Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Travma ve Ortopedi Bölümü öğretim görevlisi Prof. Dr. Nicola Marruli, Hindistan'da yakkabısız gezen çocuklardaki düz tabanlığın Avrupalı orta sınıftan gelen çocukJara göre daha az görüldüğünü belirtiyor. * Üç gün içinde ortalama bir insanın ayakları Eiffel Kulesi'nin (7.300 ton) ağırlığına eşit bir ağırlığı kaldırır. * 49 günde ortalama bir insanın ayakları Beılin duvannın afjırlığına eşit bir yüke maruz kalır. * Bu da bir yetişkinin yaşamı boyunca 858.480 tona maruz kaiması demektir. * Ince topuklu bir ayakkabı giyen 60 kiloluk bir kadının topuğundan, 2.6 tonluk bir filden daha fazla basınç uygulanır. Ayakkabı ile ayak sorunlarının ortaya çıktığına inanan Prof. Maffuli, ayakkabısız dolaşmanın pratikte olanaksız olduğu günümüz koşullarında, "Nike Free ile yapılan koşu ve antrenmanlar çıplak ayakla yapılmışcasına denge kaslarında belirgin güçlenmelere yol açar" diyor. Nike'ın Ayakkabı Ürün Sorumlusu Phil McCartney de denge kaslarının güçlendirilmesine önem veriyor: "Yalınayak yapılan antrenmanlar yaralanmaları engelleyen, havaya sıçrarken son kuvveti veren, vücut gücünü geliştiren stabilizasyon kaslarını güçlendirir. Kuvvet uygulandıkça kasların geliştiğini düşünürsek, yalınayak yapılan egzersizler yalnızca ayak kas\anm değ\\, ba\u\t\arı, diz çevresindeki kasları ve sırta doğru çıkan kasları da güçlendirir." Tabanı yere karşı aşırı koruyarak darbelere olan duyarlılığının azalabileceğine de dikkat çeken McCartney, "Ayağın milyonlarca yıllık evrim sonucu kazandığı becerileri yeniden geri kazanması için onları özgür bırakmahyız" diyor. Reyhan Oksay ÇIPLAK YÛRÜMEYİ UNUTTUK Ancak bu gelişim süreci içinde yalınayak yürümenin sağladığı yararlar da yavaş yavaş unutulmaya başladı. Oysa çıplak ayakla yapılan antrenmanlar, ayağımızdaki kullanmayı uzun süredir ihmal ettiğimiz belli başlı kasları harekete geçirir ve güçlendirir. Bunun sonucunda vücudun tümü, fiziksel ve zihinsel açıdan yarar sağlar. Tüm dünyada "Back to basics" olarak isimlendirilen "doğal olana"a, aslına dönme trendi, ayakkabı teknolojisini de etkisi altına almakta gecikmedi. Bu bağlamda çıplak ayakla dolaşmanın insan sağlığı üzerinde ya Bunları biliyor musunuz? * Ayak 26 kemikten oluşuır. Bunlar 37 eklem, 107 yarıelastik bağ ile birbirine baglanır. * Ayakta 32 kas, tendonlar ve 1.700 duyusal sinir ucu bulunur. * Her ayakta 90.000 ter bezi bulunur. Bunların görevi sıcaklığı sabit tutmak ve atıkları dışarı atmaktır. * Her gün ortalama bir çift ayaktan 1/4 litreye yakın sıvı ter olarak atılır. * Aşil tendonu yaklaşık bir tonluk ağırlığa dayanır. * Normal yürüyüş sırasında ayağın arka kısmındaki"eklemler, vücut ağırlığının 4.5 katı yüke maruz kalır. Koşma sırasında bu yük 9.5 katına çıkar. * Ortalama bir insan günde 8.00010.000 adımatar. 70 kiloluk bir insanda bu, eklemler üzerinde günde 2.520 tonluk (36.000 x vücut ağırlığı) bir yüke eşittir. 939/1119 Mart 2005