Katalog

TartışmaEditöre Mektup Milli Eğitim Bakanlığı ve yeniden yapılanma Yapılandırmacılık (constructivism), öğrencinin geçmiş öğrenmelerinden de yararlanarak, öğretmen rehberliğinde, karşılaştığı yeni bilgiyi anlamlandırması ve yorumlaması sürecidir onstructivism kavramının karşılığı olarak farklı bilim insanları tarafından, farklı Türkçe karşılıklar kullanılmaktadır. Bazıları, constructivism karşılığı olarak oluşturmacılık kavramını kullanırken, bazıları da, yapılandırmacılık, yapısalcılık, yapıcılık, inşacılık kavramlarını kullanabilmektedir. C Doğal olarak bu durum bir kargaşa yaratmaktadır. Bu nedenle, şimdilik şu ya da bu kavramın kullanılması ğerektiğini söylemek yerine, kullanılan kavramın yanına parantez içinde İngilizce karşılığını eklemek, tek bir kavramda uzlaşma sağlanıncaya kadar daha mantıklı görünmektedir. Ben burada constructivism karşılığı olarak yapılandırmacılık kavramını kullanmayı tercih ediyorum. Yapılandırmacılık (constructivism), öğrencinin geçmiş öğrenmelerinden de yararlanarak, öğretmen rehberliğinde, karşılaştığı yeni bilgiyi anlamlandırması ve yorumlaması sürecidir. Bu sürecin temel özellikleri şunlardır: dır. Bu yapılmıştır. Her ne kadar, uygulamaya konulan öğretim programlannın etkiliğine ilişkin nitel ve nicel araştırmalar henüz istenilen düzeyde yapılmamış olsa da, bu koşulun yerine getirildiğini söyleyebiliriz. 2. Yeni öğretim programlannın gerçekleştirilmesini sağlayacak unsurlardan biri olan ders kitapları yeniden kurgulanmalıdır. Bu da yapılmıştır. Nitel ve nicel araştırmalarla, ders kitaplarının zamanla daha da olgunlaşacağı du'şünülmektedir. Ama bir diğer açıdan bakıldığında, yapılan şında "öğrenmeyi öğrenme" sistemini kuracak olan öğretmen, bırakın bu rolü üstlenmeyi, bunun ne olduğundan bile habersizidir. 4. Sınıf mevcutları yapılandırmacılık anlayışını uygulamaya yetecek düzeye hala ulaşamamıştır. Öğrenci merkezli ve etkinliklere dayalı bir kurguda, 6070 kişilik sınıflarm yeri yoktur. Sınıf mevcutları en azından 2530 seviyesine çekilmediği sürece, bazı öğrenciler etkinlik yapacak, bazıları etkinlik izleyicisi olacakür. Bu durumda yapılandırmacıiığın sadece görüntüde kalacağı aşikardır. 5. Yapılandırmacıiığın alt yapısı kurulamamıştır. Araştıran, sorgulayan, etkinlikleri gerçekleştiren yapılandırmacı öğrencinin en azından elektronik sınıfa (bilgisayarlı, internet bağlantılı, etkileşimli araçgereçler vb.) ve işlevsel bir kütüphaneye ihtiyacı vardır. Ve bu kütüphanenin de neredeyse 24 saat açık olması gerekir. İkili, üçlü, öğretim yapılan okullarımızda ise bu mümkün görünmemektedir. Bir okulun bir bilgisayar işliğine kavuşturultnası ile yapılandırmacıiığın alt yapısı kurulmuş olamaz. Bir diğer nokta, birleştirilmiş sınıflarda öğretim ve taşımalı eğitim gerçeğidir. Bunlar, çağdaş bir eğitim sisteminin olmaması gereken yönleridir. Ve yapılandırmacı anlayışta yeri yoktur. 6. Yapılandırmacılık anlayışında, bütün derslere o kademeye has olarak yetiştirilen öğretmenlerin ders vermesi gerekir. Bunun anlamı, okumayazma öğretmenin ayrı olarak yetiştirilmesi ve sadece 12 sınıfta derse girmesi demektir. 3. sınıftan itibaren de branş öğretmenlerinin derse girmesi gerekir. Bunun gerçekleştirilmesine yönelik, ne istihdam açısından, ne de öğretmen yetiştirme programlarında en ufak bir kıpırtı görünmemektedir. Sözleşmeli, vekil öğretmenlerle bu projeyi yürütmeye kalkmak, sadece günü geçiştirmekten öteye gitmeye bilir. 7. Ekonomik gelişmişlik düzeyimiz, bütçeden eğitime ayırdığımız pay, ne yazık ki, yapılandırmacılık gibi para ve alt yapıya dayalı bir anlayışı şimdilik gerçekçi temellere dayandırmamaktadır. 8. Eğitim uzun soluklu bir yatırımdır. Eğitim ekonomistleri tarafından bir eğitim yatırımından sonuç almanın yaklaşık 1520 yıl sürüdüğü ifade edilmektedir. Bu kadar uzun soluklu bir kurguya hazırlanmak da kuşkusuz 23 yıl gibi kısa bir zamanda gerçekleştirilemez. Kısaca betimlemek gerekirse; bir eğitim yatırımının gerçekleştirilebilmesi için. en azından 45 yıllık teorik bir hazırlık, 45 yıllık pilot uygulama hazırlığı gerekir. Bu gerçekleşmeden asıl uygulamaya geçmek; emek, zaman ve para kaybmdan başka bir şey ifade etmeyebilir. SINIF MEVCUDU İNMELİ Sonuç olarak, yapılandırmacılık gibi değerli ve önemli bir eğitim anlayışından istediğimiz sonuçları elde etmemiz mümkün görünmemektedir. Eğer bunun başarıya ulaşması isteniyorsa; derhal eğitim fakülteleri öğretmen yetiştirme programları yapılandırmacılığa uygun hale getirilmelidir. Sınıf mevcutları 2530'lar seviyesine indirilmelidir. Alt yapı yönünde eksiklikler ortadan kaldınlmalıdır. Öğretmenlerin (her ilden birkaç öğretmenin değil hemen hemen hepsinin) hizmet içi eğitim yoluyla, yapılandırmacılık felsefesini anlayan ve uygulayan öğretmenlere dönüştürülmesi gerekir. Yapılandırmacılığa geçişte acele edilmiştir. Sürecin daha yavaş ve planlı olması, alt yapıdan üst yapıya doğru bir sıralamayla yatırımların yapılması, ilgili kurumların işbirliği içinde (MEB, YÖK, Maliye, DPT vb.) çalışması gerekirdi. Umarım yapılandırmacıiığın sonu, kredili sistemin sonu gibi olmaz. Çünkü bu, bütün bir ulusun kaybı olacaktır. Mehmet Yapıa myapici@aku.edu.tr TEMEL ÖZELLİKLER Öğrenci merkezlidir, Öğretmen rehberlik yapandır, bilgi sunan değildir, Öğrenmenin merkezinde bilgi değil, bilginin işlenmesi anlayışı egemendir, Düşünmeyi öğrenme ve yaratıcılık temel esastır, Ana felsefe öğrenme değil öğrenmeyi öğrenmedir, Öğrenme sürecinin nasıl kurgulanacağı, öğrencinin bilişsel, duyuşsal ve fiziksel kapasitesi ile bağlantılıdır ve doğaçlama olarak biçimlenir, Ne kadar öğrenildiği değil nasıl ve niçin öğrenildiği önemlidir, Öğrenmeöğretme süreci, öğrencinin yapabileceği ve geliştirebileceği etkinliklerle yürütülür. MEB tarafından ilköğretim programlarının yapılandırmacılık anlayışı ile kurgulanması ve 20052006 öğretim yılında uygulanmaya konulması kuşkusuz önemli bir gelişmedir. Ve takdire değerdir. Bu bağlamda, yapılandırmacılık, ü'lkemiz ve eğitim sistemimiz için yeni bir kan ve yeni bir devinim olarak algılanabilir. Bu madalyonunun bir yüzüdür ve yeterli değildir. Madalyonun diğer yüzüne de bakmak gerekir. Yukarıda genel olarak betimlenen yapılandırmacılık ve niteliklerinin başarıya ulaşabilmesi, aşağıda yer alan koşullann gerçekleşmesi ile çok sıkı bir şekilde bağlantılıdır. dırmacılık öncesi ders kitabı anlayışı ile yapılandırmacılığın ders kitabı anlayışı arasında ortak bir benzerlik görülmektedir. Ve bu istenen bir özellik olmamalıdır. Ders kitabı eskiden nasıl, öğrenmeöğretme sürecinin merkezinde ise bugün de öyledir. Ulusal basına yansıyan en önemli kaygılardan biri ders kitaplarının zamanında okullara ulaşıp ulaşmayacağı idi. Kuşkusuz bunda öğretmenlerin geçmiş alışkanlıklan, yapılandırmacıiığın ne olup olmadığına ilişkin bilgilerinin yetersizliği de olmuş olabilir. Ama nasıl bakılırsa bakılsın, bugün hâlâ, ders kitabı bir amaç olmaya devam etmektedir. Oysa, bunun bir araca dönüştürülmesi, yapılandırmacıiığın geleceği ve başarısı için yaşamsal bir zorunluluktur. 3. Öğretmen yetiştirme kurgusu, yapılandırmacılık anlayışına uygun olarak yeniden ele alınmalıdır. Yapılandırmacılık anlayışının öğretmeni olacak öğretmen adayları, eğitim fakültesi programlarından yapılandırmacılığa ilişkin her hangi bir algıya sahip olmadan mezun olmaktadırlar. Bu önümüzdeki en büyük problemlerden birisi gibi görünmektedir. Eğitim fakültelerinin yapılandırmacılık felsefesi doğrultusunda yeniden yapılandırılması önemli bir zorunluluktur. Yapılandırmacılık anlayı Modernleşmenin biçimsel yönünün difüzyonu i l g i l i kimseler için elektrikte topraklama tartışma ortamları yaratılamadı. I önemsenen bir olgudur, buna rağmen ülBenzer diğer bir konu da topraklama Akemizde bu konuda, ne dil birliği, ne bil dirençlerinin ölçümüdür. Ölçümleri iş edingi birliği ne de bir uygulama birliği sağlan miş ve resmi olarak yapan EMO'nun (Elektmıştır. Özgün veya çeviri Türkçe kitap yok rik Mühendisleri Odası), bilgi düzeyini ortadenecek kadar azdır. Çoğunlukla üniversite ya koyacak herhangi bir yayını bildiğim kalerden olmak üzere çeşitli makaleler var ise darı ile yok. Sektörde, ölçümlerin nasıl yapıde bunlar uygulamanın ihtiyaçlarını karşıla lacağı, kritik ölçüm değerlerinin ne olması yacak içerikte değildir. Esasen Türkiye'de gerektiği konusunda kargaşa yaşanmakta. teknik konularda bütüncül, gelişime dönük EMO'nun hazırladığı yeni Topraklama MADALYONUN DİĞER YÛZÜ 1. Öğretim programlar, yapılandırmacılık felsefesi ile yeniden kurgulanmalı 970/20 22 Ekim 2005