Katalog

Beyiı Anneler, bebeklerinizi yenic Yeni bir araştırma bebeklerin beyninde neler olup bittiği konusundaki giz perdesini aralamaya başladı.. Bebeklerde kıskançlık, duygudaşlık ve düşkırıklığı gibi karmaşık duygular, konuşmaya ya da yürümeye başlamadan çok daba önce gelişiyor. Bebeklerzekâ açısıdan da sanıldığından çok daba incelikli. Olabildiğine çarpıcı aynntıları içeren görsel bir dağarcığa sahipler ve ve erişkinlerin ya da daba büyük çocuklann bile gözlerinden kaçırdıklan, en ufak değişiklikleri algılıyorlar... Üçiincü ayına girmeden annesinin belli belirsiz bir fotoğraftaki yüzünii hemen tanıyabiliyor. Dahası, kin besleyebiliyor. ınik Victoria Bateman sarışın, mavi gozlü, şirinler şirini bir bebek. Henüz altı aylık olmasına karşın, karşısındakine güven duyuyor olması ve ondan kuşkulanmaması son derece önemli. Çünkü, öyle olmasa birazdan başına gelecekleri sindirebilmesi de pek kolay olmazdı. Bebeklerin nasıl düşündüklerini kavramaya yönelık bir araştırma kapsamında birtakım deneylerden geçirilen en son denek olan minik Victoria, geçtiğimiz Haziran ayının bir öğleden sonrasında Teksas Teknik Üniversitesi İnsan Bilimleri Laboratuvan'nda annesi tarafından mama iskemlesine oturtulmaktaydı. Araştırmaya önderlik eden insan gelişimi uzmanı Sybil Hart anneyle kızı görünteleyecek kameraları yerleştirdi. Sonra küçuk kızın annesi Cheryl'in eline bir çocuk kitabı tutuşturarak ilgisini kitaba odaklamasını ve kendisiyle sohbet etmesini istedi. Bu süreç içinde anne göz ucuyla bile kızına Bebek Beyninin Içyüzii Bebekler çevrelerine uyum sağlamak ve ondan ders almak için gerekli hammaddelerle diinyaya gelirler. Aşağıda bebeklerin toplumsal ve sinirbilimsel gelişimi açısından önemli kilometre taşlannı içeren bir kılavuz yer alıyor. Bebeklerde Beyin Gelişimi Bebeklerin beyinleri ilk deneyimlerle biçim aldıkça uzmanlık kazanır ve ilk olarak temel böliimlerde birgelişme meydana gelir. Görsel ve Işıtsel KorteksGorme ve ışıtme Duyusal bılgılerı ışlemden geçıren bölgeler beyınde tumden gelışen ilk bölgelerdır M bakmayacaktı. İki kadın sohbet ederlerken, Victoria da sessizce ve biraz da sıkılmışçasına çevresine bakındı durdu. Araştırmayı yürüten Hart, birkaç dakika sonra odayı terk etti, geri döndüğünde elinde canlıdan farksız oyuncak bir bebek vardı. Bebeği özenle annenin kollarına bırakırken "bu oyuncak bbeğı sev okşa ve yine Victoria ile ilgilenme" dedi. KISKANÇLIK KRİZLERİ Victoria tekmeler savurmaya başladı. Ancak annesi kılını bile kıpırdatmayınca, Victoria da gemi azıya aldı. Çok geçmeden kıpkırmızı oldu ve ciyak ciyak ağlamaya başladı. Hart derhal olaya el koyarak,"Tamam, bitti," dedi ve oyuncak bebeği annesinden aldı. Bu arada kızının yanına koşup onu yatıştırmaya çalışan Cheryl de hayretler içinde,"Onu hiç böyle görmemiştim," diyordu. Bağlantı kurma: Bebekler gereksındıklerı beyın ] hucrelennın buyuk bır bolumune doğuştan sahıptırler Ancak, sı• naps adı verılen bağlantılar oluşturulmadıkça, bu hucreler bırbırlerıyle ılelışım kuramazlar Bebek j beynı gerektığınden çok sınaps uretır ve sonradan gereksız sı vnapsları devreden çıkartı: Beyin gucıinun artınlması: Bebeklık donemı boyunca sınır ler mıyelın adı verılen bır ortuyle kaplıdır Bu yalıtım sinyallerı hızlandırarak anlaksal surece ıvme kazandırır ve sonunda çok sayıda görevı yerıne getırme yetısıne donuşur Bu yeteneğın gelışme surecı altı aydan önce lamaınlanmaz Yüzleri tanıma: 4 aydan sonra gelişen bu yetenek 1 Belle nl anır, hemen Doğun ortaya gelişin bebeklerin kendılerine ilgi öğreni gösterenlerle yabancıları ayırt etmelerini sağladığından, giivenli ilişkilerin oluşturulmasında önemli bir rol oynamak { ı | ! George VVashıngton Unıversıtesı'nden Stanley Greenspan bebeğın J? başkalarıyla ılışkılerı açısından mt gelışımını ızlemek amacıyla birtakım * "* kilometre taşları oluşturdu. Duygular: Korku ve hoşnulluk gibi kiml duygular doğuştan itinaren Açılma: Bebeklerde anl lepyaşanır. Ardından şunlar gelir: kller gellşlr ve çevrelerindekilere gülen Insanlara ilgi duyarlar Toplumsal Beceriler Başkalarıyla oynamayı öğren Dikkat ve denetim Bebeğiniz birtakım sesler çıkardığınızda mek zorlu bir süreç olabilir. Bebeğiniz büyüdükçe şunlara ve farklı yüz ifadeleri takındığınızda sönüp slze dikkat edin: bakıyor mu? Kilometre taşlan: 3 aylık 56 aylık Çeşitlendirme Dış dünyayla daha çok IMIşlm kurarken bebekler şaşırma, neşe ve düşkırıklığı gibi duyguları yansıtırlar Bağlılık ve ilişkı Bebeğiniz en sevdlğl insanlar karşısında mullu göriinüyor mu? niiHHik nynmı Bebeğinizi güldürmek İçin sSzcüklerden ve gulünç yüz ifadelerinden yararlanın Bak v 'i'i'i» Yiiztinüzii sağa Yararlı Oyunlar sola oynattığınız sırada Bu tür oyunları bebeğiniz bebeğlnlzle konuşun ve uyanıkken 1520 dakika kadar dlkkatlni çekmeye çalışın uygulamayı deneyin: Diişünce Başlığı Minnesota Üniversitesi'nden araştırmacılar elektrodlardan oluşan birağ aracılığıyla 7 aylık Theron Wangerin'in farklı duyguları yansıtan yüz Hadelerini izlerken beyninde olup bitenleri izliyorlar. Bu uygulamayı yüzlerce kez yineleyen Hart her seferinde aynı tepkiyle karşılaştı, minik bebekler kıskançlıktan çılgina dönüyordu. Kısa bir süre öncesine dek bebeklerde bu tür duygusal deneyimlerin yaşanabileceğine hiç ihtimal verilmediğinden, Hart bile gördükleri karşısında şaşkındı. Üstelik, daha işin başındaydı. Görünürde her şeyden habersiz, beşiğinde çaresizce elini kolunu sallayarak size bakan bebeğin kafasından geçenler, sanıldığından çok daha karmaşık ve yoğundu. Son zamanlarda yapılan bir araştırma, pediatri ve ruhbilim uzmank bebeklerin duygusal ve zeka yetileriylı yerleşik inançları bir kez daha g( geçirmeleri gerektiğini ortaya koyuyoı ÇOK ŞEYÎ ALGILIYORLAR Ünlü ruhbilimci William J, 1890'da yayımladığı bir yazısında, be dünyaya bakışını "hızla geçip giden 970/12 22 Ekim 2005