Katalog

Uykusuzluğun zararları Soru: Yetersiz uyku ne gibi sağhk sorurüanna yol açar? Yarnt. Son yapılan bir araştırma, gelişmiş ülkelerde insanlann bilinçli bir şekilde uyku sürelerini azaltnğını ortaya koydu. Bilim vurduğuna dikkat çekiyor. Uykusuzluk salgını olarak nitelendirilebüecek olan bu durumun, ciddi hastalıklara zemin hazırlayacağından kaygı duyuluyor. Nedeni ne olursa olsun kronik olarak uykusuz kalmanın etkileri ayra. Pek çok insan geceleri doktorlann önerisinin aksine 8 saatten daha az uyuyor. Bunun sonuçlannı çevremizde net bir şekilde görüyoruz. Gün boyu uykulu dolaşmak, konuşurken doğru sozcüğü bulmakta zorlanmak, net bir şeküde düşünememek, konsantrasyon süresinde azalma, hareketlerde koordinasyonsuzluk en onemli belirtüer. Çocuklarda ise uykusuzluk daha çok sinirlüik ve ofke, okulda basansızlık gibi sorunlara neden olur. * Bu arada bu semptomlann gelıp geçici olduğuna iliş kin yaygın bir kanı mevcuttur. Bir gecelik uzun bir uykunun bütun bu olumsuzlukları silip supureceğine inanüır. Oysa son yülarda kanıtlandı ki, uykusuzluk birikim yaparak saglık için ciddi bir tehdit unsuru oluşturuyor Uykusuzluğun her şeyden önce bağışıklık sıtemıni bozduğu kanıtlanmış durumda. Dolayısıyla soğuk algırüığına ve gribe davetiye çıkartıyor Onceleri uykusuzluğun kısa vadede yol açtığı hastalıklar uzerinde duruluyordu. Son yülarda büim adamlan uykusuzluğun uzun süreli etküerı üzerine araştırmalar yapıyor Orneğin uyku apnesi denüen, kısa aralıklarla soluk alamama durumunun uzun vadede felç ve kalp krizi riskini tetikledigı kanıtlandı. Uyku apnesinin tehükeli olmasının altında yuksek tansiyona neden olması yatıyor. Iki gece üst üste uykusuz kalındığında kortizol duzeyı (stres hormonu olarak da büinen doğal steroıd) yukselir, bu da yuksek tansiyona neden olur. Chicago Üniversitesi'nden Eve Van Cauter in yürüttüğü bir araştırmaya göre geceleri yalmzca 4 saatlik bir uykuya mahkum edüen erkekler daha az ihsülin uretıyor. Böylece bir hafta içinde aslında son derece sağhklı olan erkek denekler şeker hastalannda gorulen semptomlan sergüeyebüiyor. Cauter, aynca Batüı ülkeleri etkisi altına alan şişmanlık salgınının da uykusuzluktan kaynaklandığını üeri sürüyor. Yağ ve kas düzeyini kontrol eden büyüme hormonlan uyku sırasında uretüir. Yetersiz uyku gobeklenme surecini hızlandınr. Başka bir araştırma ise üa gecelik bir uykusuzluğun büe bağışıklık sıstemini zayıflattığını, enfeksiyonlara karşı mücadelede yetersiz kaldığını gösterıyor, Aynca zayıflayan bağışıklık sistemı kanserin ük aşamalannda vücudun direncini duşurerek gerektiği gibi mucadele edememesine yol açar. Geceleri 68 saatten daha az uyuyanlann ömürlerinin de daha kısa olduğu üeri sürülüyor. Fareler uzerinde yürütülen bir deneyde, hayvanlann üd hafta (insanlarda üç aya eşit) boyunca uyumalanna engel olunduğu takdirde öldükleri görüldü. Benzer şeküde uykusuz kalan insanlann olumcul kazalara neden olması olasüığı da artıyor. İki el bir baş için Aşağıdaki toplama işleminde her rakam belli bir harfi simgelemektedır. Bu sözmetikte, "BİR" ve "BAŞ" sözcükleri birer asal sayıdır. IKÎ . EL BİR BAŞ IÇIN Soru: Toplama işlemini sayısal formda yazınız! Hazıriayan: Necah Büyükdura 710. sayıdaki "Kılıçlı Sözmetik" isimli bilmecenin yanıü: 63137 + 635353 = 698490 Bümeceyi doğru çozen okuyuculanmız: Yavuz Akm&Aysu KaraküçücAdana, Hasim SansoyAntalya, Ender AktulgaIstanbul, Sezgin KurtAnkara, Aydın BüıgölAnkara, Inci SomunklranIstanbul, Orhan Zeki DemirayAnkara, Mustafa SürücüEskişehir, Naim Uygun Istanbul adamlarına gore yetersiz uyku, yanlış beslenme ve hareketsizlik gibi insan sağlıgını cıddi bir biçimde tehdit ediyor. Aynca zamanında uyumamak da uykusuzluk kadar zararh. Geçtiğimiz hafta sonuçları yayınlanan çalışmaya göre gece vardiyasında çalışanlarm kalp hastalıklanna yakalanma riski üç mısli artıyor. Trafik kazalarında uykusuzluk, alkolü araba kullanmak kadar onemli. Yalmzca Ingiltere'de her yü 45.000 kişi uykusuz sürüculerin yol açtığı araba kazalannda yaşamını yitirıyor ve agır yaralanıyor Raporda, yeterince uyumama alışkanlığının soguk algınlığı, depresyon. şeker hastalıgı, obezite, felç, kalp hastalığı ve kansere yol açtığı üeri sürulüyor. Glaskovv Üniversitesi, Fizyoloji Bölümü Şefı Profesör Colin Espie uykusuzluk abşkanlığı konusunda şöyle konuşuyor:"Kamu sağlığını tehdit eden sorunların başında uyku geliyor. Sağlıklı bir yaşamın vazgeçilmez oğelerinden biri de kaliteli ve yeterli uykudur. Beslenme kadar onemli olmasına karşın, bugüne dek bu sorun sürekli gözardı edildi. Cambridge yakınlanndaki Papworth Hastanesi Uyku Laboratuvarı sorumlulanndan Dr. John Shneenon, insanlann giderek daha az uyuduğuna dikkat çekiyor. Elektrik ampulünün icadından önce uyku dönemleri gece ve gündüz dönemlerine denk gelirdi. Özellikle faş aylannda insanlar daha fazla uyuyordu. 70'li yıllardan sonra Batıda yaşayan insanlar doğal uyku ritmi bozuldukça daha az uyumaya başladılar. 24 saat yasam kavramı yerleştikçe ve gece vardiyası yaygınlastıkça uyku suresinden çalma alışkanlığı yerleşti. Evlerde video, televizyon izlemek, Internet ile uğraşmak, geceleri dışan çıkma olanaklannın ve eğlence türlerinin artması bu surecı iyice hızlandırdı. Aynca uyku apnesi gibi uykunun kalitesini bozan hastalıklann artması uykusuzluğu kronik hale getirdi. Son yülarda yaşamdan olabildiğince yararlanma modasına bağlı olarak uykunun önceliğini yitirdiğini üeri süren Shneerson, uyku yetersızliğinin özellikle çocukları er/duyuru 26. Uluslararası İş Sağlığı Kongresi 27 Ağustos1 Eylul 2000 tarılüen arasmda Uluslararası Iş Sağlığı Komısyonu (ICOHInternatıonal Comission on Occupatıonal Health) taraündan Singapur'da duzenlenen 26. Uluslararası Iş Sağlığı Kongresı'nde (uç yüda bir yapüıyor) bu yü toplam 97 ırikeden 2000eyakınkatüımcıvardı. Ilkgurüerdegerçekleştirüenkonleranslardaağırlıklıolarak kureselleşmenin iş sağlığı alanındaki etküeri tartışüdı. Kongre boyunca konferansların yanı sıra konu başhklanna göre sınıflandınlan mini sempozyumlar, sozlu ve poster büdirüer sunuldu. Aynca ICOH, Medichem vb. iş sağlığı alanında faaliyet gosteren uluslararası organizasyonlara kongre oturumlarına paralel olarak kendı toplantılannı yapma olanağı verıldı kı, boylece bu organızasyonların etkın bir katüımla toplanması sağlanmış oldu. Konu başbklanna gore ise şoyle ozeüeyebiliriz: Iş sağlığmda kureseüeşmenin etkisi, mesleki kanserin önlenmesinde gelişmeler, gelişmekte olan ülkelerde iş sağlığı, ulusal iş sağhğı ve güvenlığı enstitulerinin gelişmeleri, işyerındekı yeni teknolojüer ve sağlık uzerindeki etküeri üe elektromanyetik alanlar ve sağhk sonuçlan şeklinde ozetleyebüiriz. Sempozyum ve büdırüenn konu başlıklannı ise; ışyerı sağlık bınmlerinin alandaki araştırma ve değerlendirmeleri, bu alanda çalışan hekim ve hemşirelerin konumu ve rolu, iş sağlığmda eğitim, iş ve çevre sağlığı, küçuk ve orta olçekli işyerlerinde iş sağlığı, tanmda iş sağlığı, vardiya çalışmalannda ış sağlığı hizmetlerı, ış organizasyonu ve psikososyal faktorlerolarak sıralayabüiriz. Burada ozeüüde vurgulamak istediğim, işyerindeki psikosoyal faktörlerle ügili araştırmalann kongrede sunulan tüm araşürmalann yaklaşüc %70'ini oluşturmasıdır. Ulkemızde henuz bu konuda araştırmamn yok sayüacak kadar az olması, iş sağlığı alanındaki durumumuzu fazlasıyla gozler önüne seriyor sanıyorum. Kongreden ayrüırken, iş sağlığı alanında ulkemizde yapüan ve oldukça yetersiz sayıda olan araştırmalanmızın ancak bir avuç insan tarafindan kotanlmaya çalışüdığı gerçeğini bir kez daha duşunmeden edemedim. Dr. Buhara Önsd Hekim, Iş sağhğı bilim uzmanı 1718 Kasım tarihlerinde Yüdız TfeknikÜniversitesi'nde "Küresellesme ve Tüfkiye'de Tanma etküeri" başlüdı bir sempozyum düzenlendi. Ele alınacak konular: Akdeniz tanmı ve ekonomi. Bir Fransız akademisyenin de katüacağı toplantıda, Küreselleşmeye genel babş, Uluslararası boyutlan, Ulusal boyuüan, KüreseUesmenin Turkiye tanm ve ekonomisine etküeri, KüreseUesmenin tanm ekonomisine etküeri, Türkiye'de tanmda özelleştirmeler, Turkiye tanmında örgütlenmeler, Tanmsal üretimde doğal kaynaklarin kullanımı ve çevre sorunlan, Doğal kaynaklann yanlış kullarumı kaynakh kırlilik ve çevre hukuku, Küresellesme ve Akdeniz ülkeleri tanmına etküeri, Dünyada ve Türkiye'de gıda güvenliği sorunlan, Dünya'da veVürkiye'de gıda güverüıği, Gıda güvenliği ve tüketici haklan, Tanmda yenı arayışlar ve sürdurulebüirlık, Genetik modirıye urünler, Kırsal kaüanmada surdurulebüirlik, Ekolojüc tanm, Köylü masası, Bergama, Konya köylüleri, Katüanlar: Türksen Başer Kafaoğlu, Uçkun Geray Gaye Yümaz, Arslan Başer Kafaoğlu, Ahmet Hızal Prof. Dr. Tayfun Özkaya, Gerard Ghersı, Erhan Bügin, Oğuz Oyan, Melüı Boydak, Koray Haktanır, Beyza Üstün, Celen Birkan, Yücel Erdener, Şeminur Topal, Artemis Karaali, Baha Kuban, Mehmet Oztürk, Ahmet Saltık, Uygun Aksoy Sadullah Usumı Küresellesme, tarıma etkileri ve alternatifler