Katalog

otoğra Dikkat dikkat: Körlük tehlikesi! üneş'e çok kısa bir süre bakrnak büe tehlikelidir ve şimdıye kadar bir çok gözlemci dikkatsızlıklerının cezasıru gozlerinin nuruyla ödediler. 1970 yüında ABD' den izlenen Güneş tutulmasında 145 kışinin, Guneş'e hiçbır koruyucu kullanmadan baktıkları için tamamen kör oldugu saptandı. Bu nedenle tutulmayı izlerken mutlaka koruyucu cam veya gozlük kullanmalısınız! Normal olarak göz karpma refleksi Güneş'ın fotosferine uzun süre bakmamıza engel olur. Ancak Güneş'in parlaklıgının sönmesinı izlerken, merak, çoğunlukla bu dogal koruma mekanizmasını yeniyor, Güneş'in yüzde 99'luk kısmı ortulmüş olsa büe koruyucu kullarulmadan kesınlikle bakılmamalı, çünkü Güneş'in hüal halmı alan görüntüsü tıpkı bir fotograf makınesınkı gibi kuçultulerek ve ters olarak retınaya düşer. Guneş ne kadar küçülürse ağtabaka da Güneş ışıgından o kadar az etkilenir. Ancak bu kesınlıkle, o bölgeye gelen ışınların azal dıgı anlamına gelmez; herbir göz hücresine aynen parlak Güneş te oldugu kadar çok güneş ışını çarpar. Bu durumun sonuçlan korkunç boyutlara ulaşabilır: Agtabakada oluşan sıcaklık artışı gerçi gözün kan dolaşımının hızlı olması sayesinde kontrol altında tutulur, yani göz hemen "yanmaz" ama güneş ışınlarının kısa dalga boyları karmaşık fotokımyasal reaksiyonlara neden olabilecek kadar enerji yüklüdürler. Foton itmesiyle direk retınadakı göz hücrelerinde hidrojenperoksit veya serbest radıkaller gibı toksit maddeler oluşur. Bunlan takıp eden reaksiyonlarla hücreler geri dönüşü mümkün olmayacak şekilde hasar görürler. Doktorlar tarafindan rettnopathia solaris olarak tanımlanan bu ag tabaka zedelenmesi hemen fark edilmez, en geç 24 saat sonra görme bozuklukları başlar, ama ne yazık kı herhangi bir müdahale için artık çok geçtir Oncelikle dürbünle tutulmanın seyrını ızleyenlerın dıkkatli olması gerekmektedir. Optik aletlerın toplayıcı merceklerinde oluşan buhlara teleobjektiflı fotograf Tutulmayı nasıl fotoğraflarız? 11 Ağustos 1999 günü ülkemizden izlenecek olan tam Güneş tutulması, birçok kişi tarafından heyecanla bekleniyor. Kufkusuz meraklı kişilerin çoğu bu müthiş doğa olayını ölümsüzleştirmek için fotograf makinelerine sarılacaklar. Peki yalnızca birkaç dakika süren Günej tutulması en iyi nasıl görüntülenir? Beklenen an geldiğinde, Ay Güneş'i yavaş yavaş kapatmaya boşlayocak ve Cüneş incecik bir hilal halini alıp kaybolacak. Bu sırada birçok insan tutulmayı çıplak gözle seyretme arzusuna kapılacaktır. G S Güneş'ln hllal hallnl alan görüntüsü tıpkı bir fotoğraf ma klneslnkl glbl küçülMlerek ve ters olarak retlnaya düser. Cüneş ne kadar küçülürse ağtabaka da Cunes tsığından o kadar az etkilenir anıldığı gibi öyle profesyonel bir fotograf ekipmanı gerekmiyor, normal bir reflektör tipi fotoğraf makinesi bu iş için pekala yeterli olacaktır. Ancak diyafram ve enstantanesi elle ayarlanabilir olmalı, çünkü Güneş tutulması sırasında pozometreyi etkileyecek ışık sürekli değişim gösterecektir. Netlik ayarını da otomatik odaklama yerine elle yapmakta fayda vardır. Aynca uzun odak mesafeli bir teleobjektif tercih edilmeli ki, Güneş'in görüntüsü film şeridi üzerinde küçücük kalmasın. Poz süresi birkaç saniye sürebileceğinden, bir tripod da gerekli olabilir. Pratik öneriler ' buna deger! Oküler fıltre adı verilen, objektiften geçen ışıgın arkasına konulan koruyucu fütreler tavsiye edilmez. Bunlarda Güneş ışınlan demet halınde fütreye gelir, böylece aşın ısınmasına neden olur ve filtre patlayabüir. Gözünüzü kırpma refleksi harekete geçinceye kadar her şey olup bıter. Bu nedenle harıgi fütreyi kullanırsanız kullanın duruş pozisyonunuza da dikkat etmeniz gerekır, çünkü makinenizin pahalı parçalanndan birisiyle beraber gözunuzü de kaybedebilirsiniz. Kısmi Güneş tutulması görüntülenmek istendiğinde güneş filtresi kullanmak ve diyaframı, en kısa poz süresine göre pozometre değerleri dikkate alınarak ayarlamak akılcı olacaktır. Gerçi bu şekilde görüntülenen Güneş açık sarı yerine parlak beyaz çıkar ama çok güzel ışın ve renkli yansımalar oluşur. Güneş'in hilal biçimini alarak küçülmesi sırasında alınacak bu görüntüler de ilginç olacaktır. Güneş incecik bir hilal haline gelse bile poz süresi uzun tutulmamalı, çünkü her milimetre karede filmin üzerine eşit miktarda ışık yansır. Tam Güneş tutulmasını göruntülemek biraz daha zor Tutulmayı seyrederken gözümüzü nasıl korumalıyız (Iyı ve Kotu Koruyucular) Guneş gözlemlerinde en iyi koruma alüminyum kaplanmış kagıt gözlüklerle saglanır. Bunlar guneşin zararlı UV ışınlarıru etküı bir şeküde engellerler. Bu gözlüklerle parlak Güneş'e de dırek bakabüirsiniz, ancak dürbün veya herhangi başka bir optik aletle bırlıkte kullanılmaya uygun degillerdır. Bu arada çok yaygın olan bazı yanlış "puf noktalanru" hatırlatmak gerekır: islı camlar, kullanümamış filim negatıflerı, CD'ler veya dısketler, polarize fütreler veya birkaç güneş gözlügu üst uste koymak Güneş gözlemlerinde hiçbır ışe yaramazlar. Butun bu "koruyucular" gözü koruyamayacak kadar çok Güneş ışını geçirirler. Aynca kaynakçı camlan da etküi bir koruma saglamazlar. Bu camlar Guneş gözlemleri düşünülerek imal edilmemiştir ve koruyucu faktörlerine göre güneş ışmlannı fazla engelleyemezler. Eger mutlaka kaynakçı camı kullanüacaksa en yuksek koruma faktorlu olanlar tercüı edümelıdir. Flltreiiz Cüneş 'e bakmayın! makınelerı ve teleskoplar da dahil ışın demetlerı Guneş ışınlarının zararlı etkilerıni daha da arttırır, bir de bunlara sıcaklığın aşın artışı eklenır: ag tabaka yanar. Eger tutulmayı, her şeye ragmen yıne de durbun veya teleobjektıfle ızlemek istiyorsanız: mutlaka guneş gozlemlerı için hazırlanmış objektif filtresi kullanmalı smız. Bu fütreler pek ucuz degüdir, ama gözleriniz için 646/4 Tam tutulmada koruyucuya gerek var mı? O an geldiğinde, Güneş'in son parçası da Ay'ın arkasında kayboldugunda artık koruyucuya ihtiyacınız yoktur. Güneş tacının ve fışkırmalann muhteşemligini çıplak gözle veya durbunle seyredebüırsiniz. Ancak, hemen hemen ıkı dakıka suren tutulmarun ardından görünen ük Guneş ışıklarıyla bu ozgürlüğünüz sona erer. dur. Mutlaka 1/1000 ve bir saniye arasında değişen farklı poz süreleri arasında tarama yapılmalıdır ve bu çekimler sırasında diyafram en açık değerinde olmalıdır. Bu işlemler sırasında gözünüzü ışınların verebileceği zararlardan korumak amacıyla koruyucu gözlük kullanarak vizörden bakmanız gerekir. Fotoğraf makinenizi tripot üzerine yerleştirip diyaframı en açık değerine getirdikten ve objektifin netlik ayarını sonsuza yaptıktan sonra her fotoğraf çekiminde enstantaneyi değiştirin. Sabit bir diyafram açıklığında (en açık diyafram) farklı poz sürelerinde yapacağınız çekimler yanılma olasılığınızı azaltarak doğru sonucu almanızı sağlayacaktır.