Katalog

Tutulmanm en ilginç anı Ay tarafmdan örtülen, Güneş diskinin etrafmda parlak beyaz bir ışık tacı olarak izlenecek korona, Güneş tutulmasmm en ilgi çekici yanı. Fotosferden yaklaşık bin kez daha zayıf parıldayan korona, yalnızca tam Güneş tutulması esnasında görülebiliyor. Korona halkasının biçimi, Cüneş'in o zamanki manyetik alan dağılımına bağlı. Korona tacını oluşturan elektrik yüklü atomlar ve elektronlar manyetik alanlar tarafmdan bir arada toplandıktan sonra sıkıştırılırlar. Manyetik alanların dağılımı, Cüneş 'teki lekelerin sayısına bağlı olarak on bir yılda bir değişikliğe uğrar. Koronadaki gaz tabakası öylesine ince ki on gramın bir arada toplanabilmesi için bir milyon metreküp gazın yoğunlaşması gerekir. Cüneş atmosferinin yoğunluğu, korona deliklerinde on kez daha düşüktür. llk olarak yetmişli yıllarda Amerikan uzay istasyonu "Skylab" ile keşfedilen korona delikleri, özellikle de Güneş kutuplarında yoğunlar. Bunlar aynı zamanda, güçlü güneş rüzgârının da kaynaklarıdır. Bu rüzgârlar elektrik yüklü parçaaklardan, ama özellikle de hidrojen atom çekirdeklerinden oluşurlar ve az veya çok güçlü olarak korona bölgelerinden uzaya akarak, tüm Güneş sisteminin içine sızarlar. Güneş rüzgârı Dünya'ya doğru aralıksız olarak saniyede 500 km. hızla eser. Guneş rüzgârının baskısı, örneğin kuyrukluyıldızların kuyruklarını Güneş'ten uzaklaşmalannı sağlar. Astronomlar, bugün tam Güneş tutulmasıyla izlenebilen korona tacını dev radyo teleskopları ve uydu destekli ölçüm aletleriyle, radyo dalgalarına dönüştürerek inceliyorlar. Güneş ışınlarıyla ilgili spektral radyo dalgaları ve röntgen ışınlarının kaynağı korona tacında barındığından, korona bu sistemle oldukça iyi gözlemlenebilmekte. En büyük bilmecelerden birisi, koronanın Güneş yüzeyi tarafmdan hangi yolla ısıtıldığıdır. Bir ila iki milyon derecelik bir ısıya sahip olan Güneş atmosferi, fotosferden bin kez daha sıcaktır. Fizik kanunlarma göre, sıcaklık, soğuk bir bölgeden sıcak bölgeye akamaz; işte bu yüzden enerjinin başka bir yolla koronaya ulaşması gerekir. 646/13