Katalog

Afet bölgelerinde telsizle İnternet erişimi İlk kez Düzce depreminde denenen ve haberleşmeyi sağlayan telsizİnternet istasyonunun kuruluş öyküsü... Ahmet Sönmez* iyelim ki, bulundugunuz bolgede elektrikler kesik, sular akmıyor, dogalgaz kesik, telefonlar çakşmıyor, araç telefonlan cevap vermiyor, cep telefonlan servis alaımyor, faks yok, teleks yok... Bulundugunuz bolgeden hıçbir yerle bağlanü kuramıyorsunuz. Oysa sızın üaç ve serum ihtiyacımz var, itfaiye ve ambulans gerekiyor, çadır gerekıyor, kurtarma ekibi gerekiyor ve belki daha da onemlisi; butun bu yardunlann ne zaman, ne kadar, nereye gonderümesi gerektigını ugilüere bildırraeruz gerekiyor. Acıl ıhtiyaç var, arna iletışim yok..! Turkiye, dogal afet zamanlannda surekli buna benzer durumlar yaşıyor. Amator telsiz derneklen ıse bu gibi durumlarda devreye gıriyor ve çeşitli biçımlerde telsiz bağlanülan kurarak yardımcı olmaya çalışıyor, Telefonlann çalışmadıgı bu sureler içinde kısa dalga akcıverici istasyonlan kuruluyor, VHF roleler aracılıgı ile kriz masalan ve kurtarma ekiplerı goruşturulmeye çalışılıyor ANTRAK Ankara Telsiz ve Radyo Amatörleri Klübü bu kez, Duzce'de farklı bır yontern denedi ve bu yontemin afet zamanlannda çok yararlı olacagı boylece kanıtlanmış oldu. Aşagıda, Duzce Dispanseri'nın bahçesınde kurulan Telsiztnternet istasyonnnun kuruluş ve ışletim ayrıntılannı bulacaksınız. DepremAkşamı.. Ankara ' • . ANTRAK üyelen, depremi Ankara'da duydu. füüp merkezınde otururken yaşanan öddı sallanh tum uyelere "eyvah yıne deprem" dedırtu. 10 dahka sonra tum radyotelemyon kanallan, DüzceKaynaşh depremini haber verıyoıdu. ANTRAK üyelen işbolumü yapti ve ükış olarak Ankara'dah AMPR Amatör Paket Radyo ıstasyonlannın sırayla nobet tutacağı bir knzbugıiletışim istasyonu oluşturdu •** D Ertesi Sabah.. AnkaraDuzce ANTRAK ekıbı, uykusuz bır gecenın sabahında gerekh donanımı alarak yola çıktı. ARD Ankara Radyo Demeğıyonetimindeh R0 rolesı ve ANTRAK yönetımındekı Rî (Ceyhun) ve R2 (Hıdırlık) rolelen aracıhğıyla krız masası ve ekıpler arasmda VHF telsiz bağlantısı sağlanmış durumdaydı. TRAC Ankara Şubesı yonetımındeh HF hsa dalga tel girecek uygun konnektorler olmalı. Modem çüaşı ile bilgisayar Com Port girişi birbirine uymuyor ıse kutuda mutlaka adaptor bulundurulmalı.) 4. VHF el telsızı ICOM/O2E (Herhangi bir marka veya model olabilır. 4 Watt çıkış prensıp olarak yeterlıdir.) 5. 12 Volt Jel Akü ve VHF cıhaza besleme kablosu. (Cihaz uzun sure kullanılacagı için kendi bataryası kesinlikle yetersiz kalacak. Aynca 7.2 Volt batarya yenne 12 Volt Aku beslemesi ile cihazın çıkış takaü artmış olacak.) 6. Anten kablosu ve portatif anten. <ta2cıp> yapımı portatif 1/4 boyutlu anten ve 8 metre kadar RG 58 kablo. (VHF el cihazınm uzerindekı anten yetersiz kalıyor. Bu nedenle uygun bır noktaya kurulacak hafif, yüksek kazançlı, SWR Standing Wave Ratio ayan duzgun, portatif bir antene ihtıyaç var.) 2. Jel akulenn yetersiz kalacagı durumlarda çevredekı otomobil akulerinden besleme yapüabılmesi için 30 metre kadar besleme kablosu ve konnektorler. 8. Portatif antenin kurulabilmesı için ince naylon ıp. Oğle Saatlen... Duzce Kaynaşh mevhinde hsa bır duraklamadan sonra • ta2cıp> ve <ta2og>'den oluşan ANTRAK ekibi Duzce'ye ulaştı ve ORDOS Arama Kurtarma Ehbı 'nın kamp kurduğu Duzce Dıspansen bahçesmde AMPR ıstasyonunü kurdu Bu istasyon saat 14.30'da faahyete geçtı ve kesmüsız bağlanü sağladı. istasyon yerı seçilirken, Bolu'daki digıtal role dıgıpeater yonüne açık bır nokta pusula üe bulundu ve iki agaç arasında antenin kurulabilecegi uygun bır noktaya yerleşildi. Her iki agacın uzennden birer ıp atoldı, orta noktada ıplerin ucuna anten baglandı ve ıkı taraftan ipler çekilerek anten yükseltıldı. Dıspanser'den temin edilen iki kuçük sehpanın uzerine, laptop bilgısayar ve VHF el cihazı yerleştirıldı, besleme, modem ve anten kablolan takıldı. Sisteme enerji verildi ve dügmeye basıldı. Afet bölgesi, ANTRAK AMPR ve internet Giriş istasyonu aracılıgıyla Turkiye'ye ve tum dünyaya baglanmıştı. Baglantı ıçın once TA2BOL (Bolu), sonra TA2BBS ve TA2G (Ankara) kullanıldı. Ankara bağlanusı, Düzce'dekı AMPR istasyonunu ANTRAK/ODTU internet Gınşı'ne taşıdı. internet Gırışı ıse Duzce Dispanseri bahçesı ile dünya arasında kesintisiz bir yazısma koprusu oluşturdu. AMPR Amator Paket Radyo; prensıp olarak bir telsiz cihazı ve basit bir bılgisayann 1200 baud hızında bır modem aracüıgı üe yayın yapmasmı sağlayan ileüsım bıçimidir. Cnmharlyet Bilim ve Teknlk Dergısi'nin 479. sayısında ayrınülı olarak anlatilmıs olan bu sistem, 9600 ve daha yuksek modem hızlannda ve UHF ve daha yüksek frekanslarda da kullanılabümektedir. Amatör telsiz istasyonlan, AMPR sıstemleri ile Intemet'e baglanabilir, elektronik posta alabüir/atabilir, dosya transferi yapabilir ve WWC World Wide Convers olarak bilinen görüşme kanallarına baglanarak dunyanın çeşitli ülkelenndeki amator telsiz ıstasyonları ile direkt görüşme yapabilir. Benzer şekilde, Amatör Paket Radyo ıstasyonlannın oluşturdugu BBS Bulletin Board Service sistemleri ile HF VHF ve UHF bantlanndakı amator frekanslan kullanarak, tnternet erişimıne gerek kalmadan, telsizle dunya çapmda haberleşme yapmak, elektronik posta gondermek, bülten yayımlamak ve okumak mumkundur. ANTRAK, yaklaşık 10 yü once Türkiye'de ilk AMPR denemelerini yapmış ve ODTÜ ile işbirligi yaparak Turkiye'nin ilk AMPR internet Giriş Istasyonu'nu kurmuştur. Yaklaşık 5 yıldan beri hızmet vermekte olar ANTRAK/ODTÜ internet Girış istasyonu, TA2KA çagn işareti ile 144.625 Mhz. frekansmdadır. a. Laptop Bllglsayar (286, 386, 486.... Pentlum olablllr) b. 12 Volt )e\ Akü (uzun iUnll kullanımlarda oto aküıü İle takvfye gereklr) c. ANTRAK yapımı 1200 Baud RF Modem ve Bağkmtı Kablolan d. 4 Watt Çıkışlı VHF El Telilzl (herhangl bir marka olablllr) e. ftG 58 (50 ohm) Anten Kabhuı ve BNC KonnektMert (2 mt 20 mt arası olablllr) f. Ikl Ağaf Arauna Cerllen (1/4 lambda) PortatH VHf Antenl (Ikl rad yalll dlkey anten) g. inct Cergl Ipt (ucuna taf bağlanıp ağaan üstunden afirtılacak ve gerllecek) n. (uyumsuzluk durumlannda) Adaptör sız ıstasyonlan krız masasına ve afet bölgesine kurulma aşamasındaydı. .< • ;>, , . ( • *** Portatif bır AMPR istasyonunun kuruluşunda gerekli olan temel donanım, ANTRAK tarafından afet durumlannda kullaralabilecek şekilde önceden hazırlanmışti. Ozel kutuda bulunan donanım lıstesı şoyleydi: 1. Laptop bdgısayar. 486 işlemcıye sahip LCD ekranlı cihaz. (386 hatta 286 işlemcı bıle yeterli olurdu.) 2. 12 Volt Jel Aku ve bilgısayara besleme kablosu. (Bolgede elektnk kesıntısı olduğu için, laptop'un kendi bataryasını şarj etmek imkanı olmayacak. Bu ıse, dışandan besleme ihtiyacı doguruyor.) 3. ANTRAK <cbaxcom> yapımı 1200 baud RF modem ve baglanü kablosu. (Bu bağlanü kablosunun ucunda VHF telsiz cihazına ve bilgısayann Com Port'una Düzce Dispanseri'run bahçesinde iki agaç arasına gerılmis portaüf bır anten ve AMPR donanımı aşağıdaki gorüşmeleri/yazışmalan sagladı: (lJnumaralıPort'tan, Ankara da TA2CRG ile direkt goruşme başlatildı. ANTRAK acil haberleşme ıstasyonuna verilen ılaç, acil yardım malzemesı, ambulans, servıs otobusu, yiyecek, giyecek, çadır ve benzeri ihtiyaç lıstelen yazılı olarak Ankara'ya iletildi ve TA2CRG bu lıstelen kriz masasına bildırdı. (2) numaralı Port'tan, Bursa TA3KK (ULRADUludag Radyo Amatörlen Dernegı) bağlantisı sağlandı. TA3T istasyonu Buısa'dan surekli yardım ve destek verdı. (3) numaralı Port'tan, Amenka Birleşik Devletleri, Boston kentine yakın noktada bulunan kardeş klüp FARA yonetimindeki AMPR istasyonuna "telnet" yapıldı ve WWC World Wide Convers sistemine enşildi. WWC 66S/4