Katalog

Kış uykusu kalp krizine çare mi? Kış uykusu hayvanlannın diğer özellikleri ve yetenekleri de araştırılıyor. Araştırma sonucu, örümceklerin ağ liflerini (ipeklerini) üretme yolları, bazı insan yapımı liflerin üretim biçimini andınyor. Orümcek ağının sırrı A merıkan bılım haberlerı dergısı Scıence News kış uykusuna ya tan hayvanlar, ınsdnlardakı kalp krızme çdre oldbıloiet dıye hdber verı yordu Hayvdrı fızyolojısını araştıran bılım dddmldrı, beyındekı kan akışı neredeyse tıyor Efi|er araştırmacılar beyınde noron ların kış uykusu sırasında olumlerını engelleyen mekanizmayı çozerlerse ınsanlarda da kalp krızıran buyuk olçude onlenebılecegı ongoruluyor Bu konuda ABD Bostonda Brıgham and VVomens Hospı tal'de tıp doktoru Kai Frerichs çalış m malar yapıyor New York Unıversıty Medıc al Centeı dan Margaret Rice kış uykusundaia hayvan larm kanında aktıf hayvanlara kıyasla 4 kat ddhd çok C vıtd mını buldu Kış uykusu surecı ıçmde beyın ve omı rılık sıvısmda vıtamın depoları bulundu Bu vıtamın rnıktarları uyanmd surecınde nornidle donuyor C Vıtamınının hayvan lann bcyınlerını ?a rarlı rndddelenn oluşmasınd karşı ko ruyucu bır gorev yaptıgı, ozellıkle kalp krızı tehhkesı ıçındp kı ınsanların beyınlerınde hucrp olumle rını en aza ındırebüe ceğı ılerı suruluyor B Diğer ilginç özellikler Kış uykusu hayvanla rının dıger ozellıklerı ve yetenpklpn de araştırılıyor Ornegın sıyah dyıldi beş ay kddar hıç yemıyor ve ıçmıyorlar Ornegın ırsanlar ıdrarlarını yapama?ldrsd zehır lenırler ve olurler Yüzlerce kllo ağırlığındaki ayılar kış uykusu sırasmda Ayıldidd ıse ıdıarda kemik erimeii olmuyoHar. Araştırmacılar ayılartn kı zehııb maddeler kanmdaki bu erimeyi önleyen mekanizmayı araftırıyor. ıdrar torbası du Kif uykusu sırasmda hayvanların beyindekl kan akışı ise varından vucudd neredeyse duruyor. (Üstte) dolaşıma karışıılar duı nid rıoktasma (yuzde 90 azalıyor) gelAyıların bu ozellıgınden ogrenılmeye mesıne ıagmcn kış uykusuna yatdh hdy çalışılıyor vanlarda hıç bır kalp krızı belırüsıne. rast Yüzlerce kılo agırlıgınddkı ayılarda, lanmadıgmı belırtıynr VP hayvdnldrdakı kış uykusu dorıpmınde ornegın kemık bu bıyokımydsdl truk çozulduQu takdırdc erımesı olrnuyoı Insanlar harr>ket Pt ırısanlann dd buııdau buyuk olçude yarar meseler ıskclet sıstemı çok zayıfldr larıacagına dıkkat çekıyordu Ayılarda bu erımeyı onleyen mekanız9 Kış uykusu sırasındd hayvan beyın madan ogrenılemez mı Doktorlar lerındekı proteın sentezı en az duzeye ayıların kdnınddkı erımeyı onleyen mad ınıyor Hıpotalamustd bır meıkez, uytcu deyı anyorlar Bu, osteoporoza çare ola uremp VP vucut sıcdklıgı surpçleı uıı yone büır 588/2 ahçe orumceklerı tarafından uretılen ıpeksı ag son derece da yanıklı ve esnek bır malzemedır Sentetık lıf uretmenın yollarını araştırdn bılım adamlan orumceklerın gun boyu son derece sıradan bır ış gıbı uıettıklerı bu aga gıpta ederler Her rıe kdddi orumcek agını oluş. turdn ıpeksı tellerdekı proteınlerın genlen tanımlanmış ve kopyalanmışsa da, orumceğm besın stokundan kaynaklanan sıvıyı ıpek lıflerıne nasü donuşrurdu gu gunumuzde tam açıklanamamakta dır Ancak, Danımdrka, Aarhus Uruversıtesı'nden Fritz Vollrath ve çalışmd arkadaşları, Proceedmys of Royal Socı etyde yayımlandn draşürmalarında ko rıuyld ılgüı yenı bu gelışmeden soz edıf yoılar Araştırma f>nucu orumceklerın ag lıflerını (ipeklerini) uretme yollan, bazı ınsan yapımı liflerin uretım bıçımını andırıyor Araştırmacılann ornek aldıkları Araneus dıadematus bahçe orumceklerınde ıpek, bu bez tarafindan bır sıvının salgılanmasıyla oluşmaya başlar Daha sonra tubuler bır borudd sıkıştınldn bu madde bır musluktdn dışdrı çıkar Aıaş tırmacılar dıkkatlerını ozellıkle bu çıkış musluğunun hemen dıbınde borunun bıttıgı yere yoneltmışlerdır Ayrıntılı bır yapı ıncelemesı sonunda bu boruyu oluşturan hucrelerın suyun ozutlenmesı ıçın en uygun hucıeler oldugu belırlendı Dogal olarak herhan gı bır sıvı kutlenın katı ıplıge donuşturu lebılmesı ıçm suyun uzaklaştırılması zo runludur Araştırmacılar ayrıcd borunun yalnızca dar bolumundekı hucrele rın bır boya ıle kuvvetlı bır asıdın var lıgıru oıtaya çıkardıgını saptadılar II gınçtır kı ıpekbocegı Bombyx morı nın ıpek uretme mpkanızmdsı sırasırıdd ıpek tellerı oluştukça dsıdık bır oı tarnın arttıgı gozlerur Ayııcd yapay ıpeklere de bır asıt banyosu uygulanmaktadır Sı vı ıpegın lıfe donuşme mekanızması henuz aynntılarıyla tanınmıyor Ancak bır asıt banyosunun ıpegı oluşturan proleın lerın jelleşmesını koldykştırdıgı ve bo rudan geçerken ıplıge etkı eden kesme kuvvetleıınm de sureçte rol oynadıgı tahmın edılmekte FezaAkça NNS "Hibrid" otolara doğru ABD yonetımı ıle araba sanayıı ardsmdakı daha ekonomık ardbd uıetunmı he defleyen oı tak ışbulıgı çerçevesınde, ydpımı ve bakırnı oldukça pdhalı olan 'hıbnd" araçlar ıçın fazlasıyla çaba sarfedüıyor Yenı Nesıl Araçlar Içın Ortaklık (PNGV) programı, bu yü 2004 yılından başlayarak bır galon benzınle 80 mü yol katedecek bır yolcu aracının prototıpını gelıştırmek yonunde en umut verıcı başlangıç olan hıbrıd araçlann araştırmasına karar verdı PNGV Clınton yonetımırun teknoloı polıtıkdsının onculugunu yapmakta ve Ford, General Motors ve Chryaler ın drdştıımacüdrı ıle ışbırlıgı yapan devlet la boratuvarlarını kapsamakta Hıbrıd elektrıklı araçlar, bır dızel motoru ıle koşullara gore bır elektrık motoru araoinda degışebılıyor Ancak projenın dorduncu, yıllık degerlendırüme panelınde NRC hıbrıd yaklaşımının pahalı oldugu vurgulandı Bunun nedenı de ıkı ayn guç sıstemlı bır arabanın yapım ve bakımında ortaya çıkan ek malıyetler Hıbrıd araçldrddkı ddha az yakıt tu ketımıne karşın, elde edılecek kazanç, aracın yapımı ve bakımının neden oldugu yuksek makyetı karşüamaya yetmıyor Bazı eleştırmenlere gore ıse, galon basınç 60 mıllık, daha gerçekçı yakıt tuketım hedetıne sahıp hıbrıd olmayan araçlan gelıştırmek daha akılcı