Katalog

Şubat ayında gökyüzü Şubat ayında Ay, Cüneş ve gezegen gözlemleri... Ku/ey Hasan H. Esenoğlu(*), Adnan Okten(**) 1 998 yılmın ıkıncı ayında, meydana gelebılecek yok yuzu olaylarınri aıt astronomı bılgılerı ve Şubat ayının gok atlası ozetle aşagıdakı gıbıdır 20 Orak 1998 tdrılımde Yay (Saıgttarıus) Idkımyıl dızındaıı ayrılan Güneş, gokyuzunde yakla şrk 1 dcrccolık bılmen hareketıyle 20 Şubat 1998 tarıhınc kadar Oglak (Caprıcornus) takımyıldızmda kalıyor 1 Şubat'ta Dunyamıza 147 4 rnılyon km mesafede ıken ay sonund kadar yaklaşık 0 8 mılyon km uzdklaşacak ve uzaklıgı 148 2 mılyon km'ye çıkacak Ay, Merkur ve Venus'un aksı ne, Dunya'ya yakmlıgı ve buyuklu gunden dolayı evrelen çok rahat gorulebılır Ay'ın evreleri ve bu evrelere karşılık gelen uzaklıgı şoyledır 29 Ocak Ay hılal evresuıde (bu tarıh aynı zamanda Ramazan'ın bıüŞi) 3 Şubat'ta ılk dordun evresınde, 11 Şubat'ta 12 6 kadır parlaklıgı ıle doluııay evıesınde, 15 Şubat'ta Dunya ya 405 470 km ıle on uzak noktasında 19 Şubat'ta son dordun evresınde, ?,b Şubat ta yenı Ay evresınde olacak ve go rulemeyecek, 27 Şubat'ta Ay Dunya'ya 359 140 km ıle en yakın noktdsında olacaktıı 1998 yılında gerçekleşecek olan ıkı Guneş tutulma olaymdan ılkı, 2b Şubdt'ta Tam Tutulma olardk rneydana gelecekiır 'Ilıtulrna Greenvvıch zamdnınd gore 14 50 de bdşlaydcak 20 06'da bıtecek Bu tutulmada Tam Tutulmd suresı 4 dakıka 8 sanıye üe Kolombıya'nın (Orta Amerıka) Batı Pasıfık sahıllerınde 17 28de (Turkıye sddtı ıle 19 28) gerçekleşecektır 'llıtulmanın gorulebılecegı yerler, Pasıfık Okyanusu, Arnenka'nın GuneyBdtı ucu ıle Dogu bolgelerı GuneyDogu Kanada, Meksıka, Orta Amerıka, Guney Arrıerıkd nın Kuzey yarısı, Atlantık Okya nusu, Creenland'ın Guney ucu, Izlanda'nın Bdtı uç bolge sı, Poıtekız ve Batı Afrıka'dır Maalesef Turkıye den gozle nemeyecektır fakat meraklılar Internet aracılıgı ıle naklen gozlem şartlarında dıkkath gozlemcüer tardfından gorulebılır Şubat ayı boyunca Guneş'e gıttıkçe yaklaşacagından sabahları gorulemez konuma gelecektır Parlaklıgı ay bo yunca 0 4 kadırden 1 6 kadıre kadaı artarak fakat gene de Merkur u gorebılmek kolay degıl Venüs, Ocak ayının uçuncu haftası boyunca Cu neş e çok yakın oldugundan aksamları gorulemezken, her gun Guneş'ten uzaklaşmasından dolayı yakla şık Şubat ayının oıtalanndan ıtıbaren sabahları Guneş dogmadan Dogu utkunda 4 6 kadır parlaklıgı ıle tekrar gorulebılecek Durbunu olan okuyucular Venus u Orak ayındd oldugu gıbı bu ay dd hılal evıesınde goıe bılırleı Mars, akşamlan gokyuzunde Kova (Aguarıus) takımyıldızında bulunacak, Şubat ayının son haftasınddn ıtıbaren Balıklar (Pısces) takımyıldızına geçecektır Mars, Şubat ayı suıesınce + 1 2 kadır parlaklığında kalıyor Ayın başında Guneş batarken Ba tı'da ufkun 30 derece uzerınde goru lebılen Mars, ay sonunda ıse yıne Bdtı ufkunda fakat bıraz daha Guneş'e yakldşmış oldcdgındarı gorulrne suresı dzdlacdkfır 27 Şubat'ta Mars Ay'ın 0 7 derece Kuzey'mde yor alıyor Jüpiter, akşamlan Ocak ayının .son haftasından başlayarak Şubat ayı boyurıca Kova takımyıldızınd geçecek Şubat ayı boyunca yakkşık 2 kddıı parlakhgı ıle ufka gıt tıkçe yaklaşarak Guneş battıktan hemen &onra Batı'da gorulebilecek Satürn, Şubat ayında Guneş battıktan sonra Balık lar takımyıldızında ufuktan yaklaşık 50 derece yukseklıkte kolaylıkla gorulebılır Saturn 2 Şubat'ta Ay'ın 0 6 derece Kuzey ınde yer alıyor Parlakhgı Ocak ayı boyunca yak laşık f 0 7 kadırde kalacak 1 Şubat saat 21 30, 15 Şubat saat 18 30 ve 28 Şubat saat 19 30 ıtıbarıyle Guneş hattı (tutulum) cıvarında gorulebılecek gezegenler ve takımyıldızlar resmedılmış tir Aynca, gokyuzunun gorunumu tarıhe ve zamana bdğU oldugundan Şubat ayında gorulecek takımyıldızldnn konumldrı saat 21 00 ıçın veııldı (bu gokyuzu haııtası TUB1TAK Populer Bılım Kıtapları 47'den alınmıştır) (*) Astronom Dr, Istanbul Unıv Astronomı ve Uzay Bılımlerı Bolumu ** Prof Dr, Istanbul Unıv Gozlemevı Araştuma ve Uygulama Merkezı Gunfy tutulmanın verılmesı ıhhmalını gozardı etmemelıler Gezegenler, durburı veya teleskobu olan okuyu culaı Uranüs u (parlaklıgı +5 9 kadır) Şubat'ın ılk gunle rınde Oglak takımyıldızında akşamları erken saatte gok yuzunde ufka yakın gorebüırler Neptün ıse (parlaklıgı +8 kadır) maalesef ufka bıraz daha yakın oldugundan gorulemeyecektır Şubat ayında çıplak gozle kolay gorule bılecek parlak gezegenlerın konumlaıı şoyledır Merkür, yaklaşık 10 Şubat'a kadar sabahları Gu neş dogmadan hemen once Dogu'da ufka çok yakın ıyı 28 Şubat,saat: 19.30 BolıkU \ \ \ \ '\ \ , . • \ \ , . tij f< \ \ \. T Ufult ( U,..,ı... • o • •ılı.." 't 1 \ \ °Mar 3 \ > \ \ V \ 567/17