Katalog

BİLİM GÜNDEMİ BİLİM KÜLTÜR Türk kültürunün kaynakları ve gellşmesi Prof Dr OktayAslanapa.YıldızSarayı, Çıt Kasrı, 19 ocak, 10 30 Hastane Infeksıyortları Prof Dr E.T Çetin, Şışlı Etfal Hastanesı, Konferans Salonu,23ocak Volkanizma ve tektonızma ılışkılerı AlılhsanGevrek AnkaraUn FenFak JeolojıMuh Yuk LısansDers ,21 ocak, 14 00 Konya Ovası sulamaları Ahmet Unlukaya, Ankara Un Zıraat Fak Kulturteknık Bol Toplantı S a l , 23 ocak, 14 00 Ouhamel prenslbl Fatma Taşdelen, AnkaraUn FenFak MatematıkBöl Semıner Od , 24 ocak 10 30 Harnack eşitslzllklerl Meryem Kaya, AnkaraUn FenFak MatematıkBol SemınerOd 24 ocak, 14 00 Tıp dünyasından haberler Gözden kolesterol teşhisi. Yılan zehirinden ilaç. Sistik fibros üzerine yeni araştırmalar. Ülserin sonu mugeliyor? VehbiBelgil u z yureğın aynasıdır" derler Yuzune baktığınız ınsanın hılekâr mı, saf mı, aklı başında bırı mı olduğunu yuzde doksana varan bır olasılıkla anlarsınız Yaşam deneyımınız fazla olunca oran daha da yukselır Gözunuzun fjtmadığı bırısı ıçın "Sağlam ayakkabıya benzemıyor" notunu hemen verır çevrenızdekılerı uyarırsınız "Yuz yureğın aynasıdır" sözu ahlak duru mu içın söylenmış Bunu "yuz ruhun aynasıdır" bıçımıne sokarsak söz daha net bır anlam kazanır Bu neden boyle? Gayet basıt Ruh hallerımızle fızyolojık hallerımız arasmda derın bağlantı var Kızdığımız, köpurduğumuz, kuplere bındığımız, rahatladığımız, neşelendığımız zaman yuz çızgılerımız bu hallerımıze gore başka şekıller alır Ömru buyuk oranda kızmakla geçen bır ınsanın yuz çızgılerı buna gore bıçımlenır Gundeiık yaşantımızdan gozledığımız bu olaya Fransız psıkolojı kıtapları "Parallelısme psychophısıologıque' dıyor Ingılızcesı "parallelısm" Organlarımız sadece tuh hallerımızın aynası mı? Sağlık durumumuzun da bır tur göstergesı değıl m ı 9 Böyle bır paralellığın de bulunduğunu gene gundeiık yaşantımızdan bılıyoruz Bakışlarımız, yuruyuşu muz, ellerımız, cildımız kendılerıne göre bırer gosterge Durum, gun geçtıkçe daha da ortaya çıkıyor Amerıkan Göz Derneğı'nın yayın organı "Journal of the Amerıcan Optometrıc Assocıatıon"da son kez çıkan bılımsel bır araştırmaya güre gözun renklı kısmını çevreleyen beyaz bır halkanın varlığı yüksek kolesterol'un gostergesıdır Halkanın varlığı evvelce ıhtıyarlık göstergesı sayılırdı Şımdı hastalık belırtısı sayılıyor Gözlerınde boyle çemberlerı olanın kalbıne çok dıkkat göstermesı öne rılıyor Bundan önce yapılacak ış, hemen kolesterolu ölçturmek Y r lışmalar hakkında bılgı vermek ıstıyoruz Hastalık, anababanın (veya bırının) genlerındekı bır bozukluktan gelıyor Bozuk luk ıkısınde de varsa bebekte hastalık olasılığı dörtte bır (4/1) Boylelerıne çocuk sa hıbı olmak yerıne evlat edınme, sağlam bırısının spermı veya yumurtası ıle yapay döllenme yolunu seçme önerılıyor Şımdı yapılan say hastalıklı anababanın kanları uzerınde ınceleme Hatta rahımdekı bebekten kan alınarak da ınMİenıyor Mide ülserinin sonu yakın mı? Tıp kıtapları mıde ulserının nedenlerım araştıradursun, bazı araştırmacılar, hastalığın "Helıcobacter pylorl" adı verılen bır bakterıden kaynaklandığı uzerınde duruluyor Durum bu ıse hastalığın antıbıyotıkle lyıleştınlmesı mumkun olacak Olasılık bır gözlemden çıkıyor Sözu geçen bakterıye altıparmak bağırsağı ulserı (duedenal ulcer) olanların hemen hepsınde, bağırsak ulserı (gastrıc ulcer) olanların % 70'ınde rastlanmış O zaman şu soru akla gelıyor "lyı ya, o yoldan yuruse ler ya?" Fakat adı geçen bakterıyı taşıyanların hepsınde hastalığın görunmeyışı ışı bozuyor, yan nedenler aramayı gerektırıyor Ulserın başlıca belırtılerı arasında şıddetlı ağn, hazımsızlık, kanama var Bu rahatsızlıkların her bırının çaresı var Onemlı olan hastalığın kökten kazınması Bazı araştırmacılar bırkaç tur antıbıyotığı karıştırıp ağır vakalarda % 80 ıle % 90 arasında olumlu sonuç alındığını ılerı suruyorlar Ancak söz konusu antıbıyotıklerın hıçbırısı bağırsak ulserlen ıçın hazırlanmamış Sonra bunlar, ıstenmeyen yan et kılere yol açıyor Bununla bırlikte, araştırma sonuçlarının ıkı, uç yıl ıçınde olumlu sonla (mutlu sonla) bıteceğı sanılıyor Yazımızı, Fransız komedı yazarının bıryanıtı ıle bıtirelım Bılındığı gıbı Molıere veremdı Eskıler gıbı söyleyelım "Veremden mustarıptı" Bundan da oldu, sahneye çıktıktan bıraz sonra Yıne bılındığı gıbı, Fransa'nın Guneş Kralı 14 Louıs kendısını çok sevıyordu Aktorun bır tanıdığı Versay Sarayı'nda bır görev ıstıyor Bunun ıçın gereklı başvuruyu yapmış Fakat kuvvetlı bır destek de olursa ış çantada keklık olacak Aklına Molıere gelıyor Başvuru sahıbı doktor olduğundan ustadı en zayıf yerınden yakalamak ıstıyor Işı olursa kendısını 30 yıl yaşatabıleceğını vaat ediyor Derdının çaresı olmadığını bılen aktör, kendısıne şu yanıtı yerıyor "işınızın olmasına çalışacağım, otuz yıl yaşatacağınızı söyluyorsunuz Öldurmeyın ben ona da razıyım " Aktör haklı ıdı Veremın mıkroptan oldu ğunu Alman Koch 1882'de buldu Molıe re'ın ölumunden 209 yıl sonra ilk verem aşısı da 1924'te uygulandı 251 yıl geçtık ten sonra ! 20121 Bilim ve kültür test sonuçları Baştarafı 8. Sayfada 1) dKuark sozcuğu bu varsayımı ortaya atanlardan Murray GellMann tarafından Joyco'un "Theree quarks for Muster Mark" cumlesınden alınmıştır 2) c 3) d 4) b "Ayışığı Sonatı" 5)c6) a Empresyonıstler yansıyan ışığa benzeyen kuçuk renk darbelen kullanmışlardır Bu tablolarda renkler ızleyıcı tarafından değışık komblnasyonlar şeklınde algılanır 7)c • 8) a öykude kıtaplar yanmaktadır 9) b Bu bılgısayar, Arthur C Clarke ve Stanley Kubrıck'in fılmındekı Hal'dır Kuşku Çağı Kenneth Galbraıth'ın ekonomı tarihlyle iigılı kıtabıdır 10) b Brecht, Galıeo'yu atom bombasının patlatıldığı dönemde kaleme almıştı ve bılim adamlarına eleştırel bır gozle baktyordu 11) c 12) d 13) a Jules Verne'ın bu yapıtının adı Denız Altında 20 Bln Fersah 14) d Alexander Soljenıtsın 15) a Leonardo zamanının önemlı bölumunu bılımsel çalışmalara ayırmıştır Fızık, muhendislık dallarında yaptığı çalışmalar, özellıkle uçuş araçlarının çızımierı onun yaratjcı dehasının guzel bırer orneğıdır Anatomık çizimleri Leonardo'nun sanatçı ve bılımsel klşılığını bırleştırır 16) b Jules Verne'ın Dunya'dan Ay'a Yolculuk adı yapıtından 17)c Çıfte Sarmal, James D VVatsonve Francls Crick'e Nobel kazandıran bu keşfın öyküsünü anlatır Bılımsel Devrırnlerın Yapısı Thomas Kuhn'un unlu bllım felsefesı yapıtıdır Sarmal Merdiven ıse bır fılm adıdır • 18) a A J Cronın (18961981) Iskoç hekım ve romancıdır Gerçekçılığı romantık bır hava ıle bırleştıren romanları dunya çapında ılgı görmuştur Yazarın Şahıka adlı romanı (1941), ekonomık baskılar sonucu yaşamı altust olan bır doktoru konu alır D leks sonucu buzuluyor Pıhtılaşma da buna katkıda bulunuyor Pıhtılaşmayı önleme ıle bırçok hastalıkların lyıleştırıldığını, hatta önlendığını bılı yoruz Pıhtılaşma damarı tıkayıp kan ve da mar hastalıklanna, felce yol açıyor Etkı beyınde çok kötu sonuç doğuruyor Damar tıkanınca beyın tam çalışamıyor Ikı bılgıyı bırleştırırsek yenı bır önlem ortaya çıkarılabılır Sözunu ettığımız yılanın zehrının dozu ıle pıhtı onlenemez mı? Şımdı bu denenıyor Zehrın ne mıktarı, nasıl yararlı olur? Sonuç olumlu bulunursa zehrin etkı maddesı kımyasal yolla yapılabılır Moliöre'in hastalığı Kurtaran zehir Uçgen kafalı, pembe ağızlı yılanın zehrının, hayvanın korunma araçlarından birı olduğunu bılıyoruz Uçgen kafalının ısırdığı canlı hemen öluyor Zehır, kanın pıhtılaşmasını önledığı gıbı ıç kanamalara yol açıyor Ancak bunu yapan enzım çok az mıktarda alındığı takdırde normal pıhtılaşmayı da önluyor, bu yolla da damar hastalıklarının önune geçıyor Dedığımız gıbı zehır, ilk etkısını ıç kanamada gostenyor Cildımız yaralanınca kan akmaya başlar Ama kanın pıhtılaşması, bıraz sonra delığı kapatır, kanı durdurur Tıraş olurken yuzumuzu kestığımızde bunu göruyoruz Iç kanamada da boyle oluyor Fakat zehrın ıkıncı etkısı pıhtılaşmayı önlemesı Yırtılan damar, pıhtılaşma ıle kapanmıyor Kan, vucuda akıyor durmadan Damar dı şına akan kan raydan çıkmış tren ve vagonları kadar yararsız Yırtılan damar ref Gençken öldüren hastalık Gençken olduren hastalık dedık Hangı yaşta ölduruyor? Bebek yaşından en çok 30 yaşına kadar Mucovısıdose (cystıc fıbrosıs) adları ıle tanınıyor Bereket, yaygın değıl Hatta daha çok Kafkasya bölgesı ınsanlarında göruluyor Kalıtımsal bır hastalık Sumuk, ter ve sındırım bezlerınl de etkıhyor Sumuğun anormal çokluğu akcığerlerın boğulmasına, guçlukle solumaya yol açıyor Bırçok sındırım bozuklukları yaratıyor, ter bezlennın anormallığı yuzunden hasta çok tuz yıtirıyor, bu da sıcaklıktan anormal etkılenmeyı getırıyor Butun bu ra hatsızlıkların hepsı başka başka yollarla lyıleştınlıyor Genel bır iyıletımı yok Bu ya zıda hastalığın tam lyiletımı ıçın yapılan ça